9 Mayıs 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün: 2 nci sahifede: Siyasî îcmal. 5 inci sahifede: Dresden şehrinde açılan büyük bahçe sergisi. 6 ncı sahifede: Dünya hâdiselerine aid resimler, Spor haberleri. 7 nci sahifede: Çocuk sahifesi. i uı! couı • >IQn>l umhuriyet Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, îstanbul. Posta Iraturo: tstanbul, Ko 346 " ' İSTANBUL CAĞALOGLÜ s J I yil Sayi. <fuU4 GUIH3n6Sİ 9 M3]flS 1936 ı . „ . . Teleıon: Ba$muharrir ve evt: 22366 Tahrir neyeti: 24298. tdare ve matbas kısmile Matbaacıüfc ve Neşrlyat Şlrketl 24299 24290 Ah ne diye bu~ planı vaktlle reddetmlşlm! J Belgrad konferansmdan Sonra Balkan Antantı ede Habeş C enevrede Hab işinin tetkiki bir ay sonraya atıldı İngilizler, İtalyanın, sulh şartlarını kabul edinciye kadar zecrî tedbirlerin devamını istiyorlar Almanyadan sorulan sualler elgraddan Atinaya dönen Yunan Başvekili istasyoıida kendisini karşıhyan Balkanlı el çilere ve gazetecilere Antantm Belgrad konfransından pek ziyade kuvvetli ola rak çıktığım ve hatta Antantın şimdiye kadar hiçbir zaman bu derece büyük bir kuvvet manzarası arzetmemiş bulundu ğunu söylemiştir. Filhakika Yunanistaır vaziyetinin Antant içindeki mevkiini bütün sarahat ve samimiyetile tayin etmekte hiç güçlük çekmemiş olan Belgrad içtimaınm Antant devletlerini çok müspet Cenevre 8 (Hususî) Cenevre mehave kat'î kararlar etrafmda toplamış ol filinde temin edildiğine göre, Fransada duğu meydandadır. Antantın gayesi yeni kabine henüz iş başına geçemedığin Balkanlarda mevcud nizamla beraber den, Cemiyeti Akvam konseyi önümuzBalkanların bütünlüğünü korumaktan deki pazartesi günkü toplantısmda Haibarettir. Bu hakikatin Antant devletle beş meselesini tetkik etmiyecektir. Bu mesele ile meşgul olmak üzere harinden herbirine vereceği filî vazifelere ziranın ortasına doğru Cemiyeti Akvam mukabil akademik münakaşalar üzerin de uzunboylu tevakkufa bittabi ve asla konseyi fevkalâde toplantıya çağırıla caktır. mahal görülemezdi. Her Balkanlı devleti Fransız sosyalistler Iideri M. Leon tehdid edebilecek tehlike mutlaka Bal Blum son günlerini yaşamakta olan Alkanlar içinde bir istinad noktası aramak ber Saro kabinesi tarafından verilecek lâzım gelen bir keyfiyet olur. Bu türlü kararları kabul edemiyeceğini bildir vaziyetlerde Antantın hattı hareketıni miştir. Balkanların ve Balkanlılann menfaatleri Baltık devletlerinin verdiği çoktan ve kuvvetle çizmiştir. Bu realitemühim kararlar lere karşı nazariyeler ve faraziyeler üzeCenevre 8 (Hususi) İsveç, Norveç, Yeni Fransız katnnesini teşkil edeceği rinde kafa ve çene yormak abestir. Finlandiya, Danimarka ve 3 Baltık devsoylenen ve şimdiden arkadaşlanndan Belgrad konferansı Antanta dahil dev letlerinin mümessilleri yarın Cenevre birini Londraya gonderen M. Blum letlerin görüşlerinde ve yürüyüşlerindeki de toplanarak, son vaziyet münasebetile birlik manzarasını en saf ve en pürüzsüz Cemiyeti Akvam konseyinde takib edecekleri hattı hareketi tesbit edecekler bir şekille ortaya koymuştur. Antanta dir. İyi haber alan mehafile göre, Ce dahil Balkanlı devletlerin bu görüş ve miyeti Akvam, İtalyaya karşı şiddetli yürüyüş birliği insana onların mecmu he tedbirler almadığı takdirde yukarıda yetinden ortaya adeta büyük bir devlet isimleri geçen devletler Cemiyeti Ak manzarası çıkarıyor hissini kuvvetle ve vamdan çekileceklerdir. kat'iyetle veriyor. Bu birliğin hakikî İngiltere zecri tedbirlerin maksadı barışı tutmaktan ibaret yüksek kaldırılmasını istemiyecek bir insanlık gayesi olmak itibarile bu ci Londra 8 (A.A.) Bütün sabah gaîıet dahi aynca Antantın kudretini artı zeteleri, yarı resmî bir tesir altında yazran bir keyfiyet sayılmamak ihtimali yok dıkları hissini veren makalelerde, İtaltur. Balkan Antantı Avrupada sulhu vaya tatbik edilmekte olan zecrî tedbirtutmak istiyenler için kuvvetli bir istinad lerin derhal kaldırılması hususunda înLondra 8 (A.A.) News Chrogâhtır. Bir istinadgâh ki kendisine taal giltere hiçbir teşebbüste bulunmıya nicle gâzetesine göre muhafaza kârlar partisi içinde hükumete aluk eden kısımlannda barışı korumağa caktır. Deyli Telgraf diyor ki: leyhtar kuvvetli bir cereyan hâsıl muktedirdır. Dünyanın içinde yuvarlanMilletler Cemiyeti tarafından İtalyaolmuştur. chgı asabiyet dolu kargaşalıklar içinde ya tatbik edilmekte olan zecrî tedbirler Bu haı~eket, Baldvin kabinesi yebunun bıle kendi başına büyük bir kıy başlıca hedefınde muvaffak olamamışsa rine bir Neville Chamberlain ka met olduğunu takdir etmemek mümkün da gene mer'iyette kalacaktır. Milletler binesi getirmeği istihdaf etmekte"değildir. Cemiyeti konseyi zecrî tedbirlerle asla dir. Teşkili tasavvur edilen kabine, Az zamanda Yakınşarkta büyük bir meşgul olmamıştır. Binaenaleyh bu sağ cenah muhafazakârlarından ve sulh amili olmanın kat'î delillerini vere babda bir karar vermek gene 18 ler kobilhassa Sir Robert Horne ve Sir "rek büyük bir kudret halinde ortaya çı mitesıne aiddir. Her halde İngiltere Samuel Hoar gıbi zevattan teşek kül edecek ve Baldvınle Eden, akan Balkan Antantı kimseye karşı teca zecrî tedbirlerin kaldırılması için te çıkta bırakılacaktır. "vüz fikri beslememekle ister istemez bü şebbüste bulunacak değildir. Diğer taraftan Akdenizdeki > İngiliz Müfrit muhafazakârların bu malün dünyanın hayret ve takdirini kazanıbahriye kuvvetlerinin normal bir hale nevraları, Baldvinin kabineye giryor. Bu güzel manzara Balkan Antantıifrağı hakkındaki müzakerelere de ya mesi için Sir Samuel Hoaru davet na henüz girmemiş olan Bulgaristanı da kında başlanması beklenemez ve bu etmek kararını tenvir ve izah etIıi zamanla kendi cazibesi içine çekece müzakereler başlasa da uzun sürebile mektedir. ğine şüphe edilemez. Antant Yakınşark cektir.> ta kendi hakkından emin olarak kendi kuvvetıne güvenen vaziyetile insanlık şeTef ve haysiyetine tamamile uygun tarihî bir rol oynamağa namzed bulunuyor. Bu rol bilhassa bu havalide eğer icab ederse kuvvetle sulhuh muhafazasma hizmette en yüksek tecelli derecesini gösterecek tir. Kendi vazifelerinin ehemmiyet ve kutsiyetini anlıyan Balkanlı Antant devletleri delegelerinin Belgrad konfe ransındaki ileri samrmiyet havası içinde daha yakın ve daha sıkı el ve iş birliği üzerinde fikirler teati etmeğe vakit bulmuş olup olmadıklarını bilmiyoruz. Buna mukabil bizim pek iyi bildiğimiz birşey varsa o da Antant devletlerinin za manla daimî bir merkezde daha esaslı çalışacak teşekküllere vücud vermeğe doğru gidecekleridir. Bizce bu kendi kendine tahakkuk edecek ve hatta etmeğe başlamış bir zarurettir. Milletler Cemiyeti kendi vazifelerini ifa hususunda zorluk çekiyor. Fakat Balkan Antantı devletleri daha küçük mikyastaki kendi milletleri cemiyetini daha büyük mu vaffakiyetlerle yürütmeğe muktedir ol duklarını dünyaya göstereceklerdir. Biz bu sarsılmaz kanaate sahibiz ve onun yakın gelecek günlerde feyizli tecellilerinin tevali edeceğinden emin bulunuyoruz. Otedenberi muhtelif vesilelerle bir tekerleme halinde tekrarlanagelen Balkanlar Balkanlılanndır düsturu Balkan Antantında en kuvvetli tecelli ve tebarüz istinadmı bulmuştur, ve artık Antant bu düsturu muzaffer bir hakikat olarak idame edip jjdecektir. Bu öyle yüksek ve insanî bir gayedir ki onu tahakkuk etti recek milletlerin siyasî, askerî, ekonomik Teftiş edilmekte olan sigorta firketlerinden baztlarımn binalart ye kültürel sahalarda hergün artan ve İktısad Vekâleti müfettişleri üç kol den Ahenve Münihin de teftijine sıkılaşan bir iş birliğile arajanndaki vahdet manzarasını hergün daha ziyade dan bütün sigorta şirketlerinin hesablarını lanmıştır," Türkiye Milli sigorta şirketinin ve yükseltmeğe çalışmalarından daha tabiî ve vaziyetlerini tetkike devam etmekte dirler. Dün müfettiş Hulusi ve Adnan Föniksin hayat kısmı ıftüdür vekili Orbirşey olamaz. tarafından en büyük sigorta şirketlerin [Arhası Sa. 3 sutun 4 tt\ YUNUS NADt ingiliz muhtırası 8 mühim esası ihtiva ediyor Versay muahedesinin hükümsüzlüğü hakkında ileri sürülen deliller kabule şayan değildir Londra 8 (A.A.) îngilterenin İtalyaya karşı şiddetli tedbirler almmazsa İsveç, Norveç, Finlandiya, Danimarka ve diğer üç Baltık devleti Milletler Cemiyetinden çekilecekler İngiliz kabinesi düşüyor mu? Almanyaya vermiş oldugu muhtıra, mutedilâne ve sulhcuyane bir lisanla kale me alınmıştır. Muhtıra, başlıca sekiz noktayı ihtiva Muhafazakârlar ikiye ayrıldı, etmektedir: Baldvin vm arkadaşlan istifa 1 İngiltere hükumeti, Almanyanın halihazırda samimî muahedekr akdedemı edecekler? Londra 8 (A.A.) News Chronicle cek halde olup olmadığını sormaktadır. yazıyor: «Muhafazakârların zecrî ted 2 ingiltere hükumeti, Versay mubirlere taraftar ve aleyhtar olmak üzere ahedenamesinin tamamının ve bu mua ikiye ayrılmış olmaları Başbakan Bald hededen doğmuş olan muahedelerin hü vinin takib etmekte olduğu siyasete kümsüzlüğü hakkında Almanyanın ileri karşı bir isyan başlangıcı olarak telâkki sürmekte olduğu delilleri reddetmektedir. edilebilir. Bütün bu noktai nazar ihti 3 31 mart tarihli Alman muhtıra lâfları yalnız Baldvinin değil, fakat Milsında «Reich» tabirile «Alman milleti» letler Cemiyeti siyasetini iltizam eden bütün bakanların da istifasını intaç ede tabiri arasında fark gözetilmiş olduğun dan İngiltere hükumeti, Almanyanın hacektir.» lihazırda emellerini tahakkuk ettirip etHazirana kadar tehir Londra 8 (A.A.) Daily Herald ga tirmemiş olduğunu ve Avrupanın halihazetesi, Fransanın zecrî tedbirler hakkın zırdaki siyasî ve arzî statüsünü tanı da gelecek aydan evvel hattı hareketini dığını ve bilâhare yapılacak müzakere ve [Arkast Sa. 8 sütun 5 te] tayın etmiyeceğini yazarak diyor ki: <Yeni Fransız kabinesinin teşekkü lüne kadar Fransanın zecrî tedbirler hakkında bir karar verilmesinin tehirini istiyeceği İngilterenin Paris elçisine bildirmiştir. Yeni Fransız kabinesi ise 1 hazirandan evvel teşekkül edemiye cektir.> Alman Devlet Reiai Hitler Harrar da yanıyor Müfrit muhafazakârlar, hükumete aleyhtar vaziyet aldılar Sigorta şirketlerinin Filistinde gerginlik devam ediyor karışık vaziyetleri Yahudi muhacereti deBir sigorta şirketinin daha. mühim miktarda açık verdiği ihbar edildi vam ederse Arablar vergi vermiyecek ingiltere için yegâne serefli hareket zecri tedbirlere devam etmektir Londra 8 (A.A.) İngiliz efkârı umumiyesi zecrî tedbirlerin akibetine mü tezayid bir alâka göstermektedir. Mu halefeti teşkil eden liberal ve işçiler bu akşam îngıliz Milletler Cemiyetine müCibuti 8 ( A . L^ret ^*rl: *• * r hi~syesi altında <A1:• A.) Havas abert Holl» de bir toplantı yaparak İtalyaya karşı zecrî tedbirler siyasetine de ansından: Harrarda büyük vam edilmesi lehinde tezahüratta bu lunacaklardır. kargaşalıklar çıkmış olduğuna dair News Chronicle diyor ki: gelmiş «Milletler Cemiyetine karşı taahhüde haberler giren ve Habeşistanı Milletler Cemiye tir. Şehrin büyük bir tine tamamile itimad göstermeğe teşvik kısmı alevler içindeetmiş olan Büyük Britanya için yegâne dır. Yağmacı çeteşerefli hattı hareket, İtalya, Milletler ler, bu saatte DireCemiyetinin sulh şartlarını kabul edin dauaya doğru iler ciye kadar zecrî tedbirlere devam et lemektedirler. Bu mektir.» rnevkideki Fran Daily Express ise aksine olarak zecrî sız garnizonu, bu çetedbir siyasetinin tamamile iflâs ettiği teleri püskürtmek ini yazmaktadır. çin tertibat almak Deyli Telgraf gazetesi, hükumete mütadır. zaheret gösteren muhafazakâr mehafilItalyan kuvvet [Arkası Sa. 8 sütun 1 de] lerinin şimdiden Harrara 15 kilo metro mesafede bulundukları bildiril mektedir. İtalyanın, tekziblere rağmen, Habeşlilerden bir ordu teşkil edeceği anlaşılıyor Habeş Imparatoru Hayfa limanında İngilizler tarafından askerî merasimle karşılandı ve Kudüse gitti I Roma 8 (Husu Harrar sehrinin, bir müddet evvel İtalyan tayyareleri tarafından bombardıman t edildıği sırada alinmış bir Jotoğrafisi sî) Harrarda bü yük karışıklıklar çıkmıştır. Yağmacılar yanmışbr. Adisababada olduğu gibi Harrar çar . İtalyan motörlükıtaati Harrara girdişısını da yağma etmişllerdir. Şehrin yansı [Arkaat Sa. 8 sütun 4 te] llinitlMIIIIIIMIIMItlllHII IMIIIIIIIIIIIIIIIIINHIinillllHmillinıllMlllniMlimimiHtlinilHHIIIIIMinilllltnillllllllllllirilHIHIIIIIIIIIIIIP MILLİ Londra 8 (Hususî) Filistindeki hâdiseler münasebetile oradaki İngiliz askerlerinin takviyesine karar verilmiştir. Fevkalâde Komıser tarafından bugün neşredilen bir beyannamede, halkı greve D<xzı birahanelerin kapıları önündeteşvik edenlerin 3 ay hapse ve 50 şer li * ^ ki ilânlarda gördüğünüz bu *ulura cezaya mahkum edilecekleri bildiril sal murikh tabirinî merak edip te içemektedir. gireraeniz, birahanenin lugatinde Kudüs 8 (A.A.) Arab grev ko <ulusal> ve *munkh kelimelerinM ne [Arkası Sa. 8 sütun 2 de] manaya geldiğini hetnen anlarstnız. Anlarstntz ki orada ve oralarda ulusal musiki, yüksehçe bir yere oturmuş, Yeni romanımız beş, on meyhane çalgtctnnın birbirlerinden fazla sea çıkarmak için sazla nm çimdiklemeleri, tırnaklamaları, kırbaclamaları ve önlerinde nraya diı zilmis bir kaç boyalı kızın da aşağt üslubda kılıklarla, yayık ağızlarla, çatlak, ahtapotlu, htmhım seslerle mi <Yakut Yüzük> tefrikamız bir ya'vlamalan, halktan bazılarmm da kaç güne kadar bitiyor. Yerine göğüslerini bağırlarını açarak, hatta Server Bediin yeni bir romanını kunduralarını çıhararak ahlayıp of okuyacaksınız: Net ve keskin çizlamaları, çtğlık basmalart, arada bir gilerile canlanan gene ve çok zeki bir serseri tipinin saf bir gene kız ' kavga koparmaları, küfür savurma meyhane ruhıle oynarken içine düştüğü bü * ları demektir. Düne kadar çalgınna verilen tincesaz» tabiri yeriyük aşk, bu romanın sürekli heyene, bugün tulusal musiki», sarhosluğa, can âlemi içine sizi de alacakttr. naraya, küfüre, tosunluğa, serden Server Bedi bu eserinde fam bir geçtiliğe, tulumbacılığa alem olmak serseri tipini yaşattığı kadar, bir üzeredir. aşkvn iki zıd ahlâkı değiştirmekte Çıngar çıkaran, kafa göz yaran, ki kudretini de göstermiştir. Bazan densiz ve düzensiz meftunlarım stk en enş'eli ve bazan da en hazin testk karakola ve bazan da hapisaneye celîilerine şahid olacuğınız bu te yolltyan bu ulusal musikinin ulusla azad, sizi roman kahramanlarının lâkast, onun zevkini ve ahlâkını boz' yanıbaşında yaiatacaktır. mak, musikile alâkast da vakur vekim Hâdiseler karşısında Ulusal Musikt bar eski Türk sesinin .ruhundan, ma • nasmdan, mezüründen ve edanndan eser bırakmamaktır. Hem şu acayibliğe bakımz: öte denberi verdiği büyük nefretle bu meyhane musikisi, iğrenc bir sahte • likle temsil ettiği hakiki alaturka masikinin başını yedi de, kendisi büsbütün stmararak ve ytlışarak meydanda kaldı! Eski alaturka musikinin sofa taraftarları da, benim gibi garb muıi< kıstnın memlekete gelmesine asla muarız olmadıklan halde, eski sesimizde kültürümüzün, tarihimizin ve kendine mahsus nüanslarile millî hassa siyetimizin bir hulâsasını bulanlar da bu meyhane musikisine herkesten fazla aleyhtarddar. Şimdi eski kültür musikimizle alâkamızt kesmeğe baslıyarak beynelmilel haysiyette millî bir musikinin imkânlarını aradığımtz günlerde, karstmtza gene o todi bo ^ zuntusu yayık ağız musikisi çıkıyort Hem de ulusal olmak iddiasile! Hayır! Bu ulusal musiki değil, halis muhlis zabıta vak'asıdır. Onu hiç olmazsa meyhaneden aytrarak yalnız içkisiz yerlerde bırakaltm've memle • ketin ahlâktna da, asayişine de musallat olmasma bundan fazla göz yum mıyaltm. . s Serseri ı Yazan: Server Bedi PEYAMI3AFA i fl