6 Mayıs 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4
—— e —— 4 ATANAN No. 124 Biga hâdisesi üzerine Meclise verilen takrir meselesi Şu bahse hitam verirken, acı bir/man gösterecek... Tıpkı, Anzavur gi- | hakikati de ilâve etmek İstiyoruz. Ve (Biga) havalisinde yüzlerce Türk ve müslüman kanmın dökülmesine sebep olan Anzavur faciasının hürri- yet ve itilâf ricali mahafilinde ne ge- kilde telâkki edildiğini, ve zavallı Türk milletini biribirine düşürmek istiyenlerin ne şeni manevralar çe - vivdiklerini göstermek için (mahut hatıra defteri) nin bu meselelere te- mas eden satırlarını aynen aşağıya dercediyoruz: Aynen ve harfiyyen — 25 Subat 336 Çarşamba Bugün, kuvayı mütegallibe (1 karşı ana vatandan (2) cabeca selen isyan (3) ve itiraz livalarınm kanlı ve müteheyyiç #afahatmı, şu hükümetinin (4) gizlemek is- iği kara perdeler arkasından gö- riyor gibi oluyoruz. Birkaç gün evvel (Biga) daki is- yanda — söylenildiğine göre — 20- 25 maktul vardır. Keyfi vergi tarh ve asker cem'i hususuna (5) teşeb- büs eden kuvayı milliyeye karşı yan etmiştir, Bu isyana (Ahmet An- zavur bey) (6) iştirak etmiştir (7). Sükünet iade edildiği söyleniyor. 'Anzavurun firar ettiği rivayet edi - Yiyorsa da hakikatin büsbü! başka olduğunu, zaman rana ?!, gösterecek- tir. Tahminimize göre bugün hüküme- ti Anzavur idare ediyor. Tahkikata giden Fahrettin, Samih Rifat bey ve Ali Rıza paşa ve Mustafa efendi, bu gün avdet ettiler. Fahrettin beyin, gzete muhabirlelne vaki olan beya» x'tı, serapa yalan ve yanlışlıkla do- I.dur. Bu sözlerde tarafgirlik ve ilti mas nekadar açık olarak kendisini gösteriyor. Konya valisi Suphi bey, Hazım be- yi (8) ziyaret etmiştir. Suphi bey, kendisini gören Musa Kâzım efendi- — Konyada hemen maddeten bir gey yoktur. Demiştir ki, bundan mühim mana- lar çıkarmak, ve kuvayı milliyeye karşı isyan koparmak Üzere halkın müheyyayı feveran bulunduğunu an- lamak, hiç de zor değildir. Dünkü hatıramda kaydettiğim telgraf (9), da, bunun bahir bir nişanesidir. Evvelce İngilizler tarafından — (Bözkir) meselesinin tahkiki için— bir heyet gönderildiği söyleniyordu. Suphi beyin daveti, her halde bu he- yetin Babrâli nezdindeki tazyikinden Deşet ettiği, şüphesiz sayılabilir.) (Mahut hatıra defteri) nin bir #ayfasmı daha çeviriyoruz. Ve.. 6- hemmiyetle bugün karilerimizin, ya rın da tarihin (nazarı ibret) ine ar- ediyoruz: 28 Şubat 336 Perşembe Bugünün kayda değer yegâne ha- disesi (bir mebusun) Biga mesele- &inden dolayı meclise verdiği takrir- dir. Bu takrir, kuvayı milliye aleyhi- ne olarak meclisi meb'usana verilen ilk takrirdir. Bundan anlaşılıyor ki, mecliste kuvayı milliye tamamiyle hâkim değildir. (Tamamiyle mebus - larm dizginini eline slâmamıştır.) Kanlı esrarın meydana çıkmaması için, hafi celse teklif olunuyor. Bugünkü (Tan) (10) Anadoluda- ki herelimerce nihayet vermek için, ittihatçılığın halefi olan (milliyetçi- liğe müzaheret) tavsiye ediyor. Bu, #ttihatçılar tarafından para ile yaz- dırılmış bir makaledir ki, bununla mecliste işi anlamağa, ve binaena - leyh yavaş yavaş muhalefete geçme- ğe başlamak istiyen mebusların göz- lerini boyamak için bir tuzaktır.. Herhalde (Kuvayı milliye, son dem- lerini yaşıyor.) Hatırat sahibi, bu satırları yazdık tan sonra; Bayburdda (Hart) nahi- yesinde (mehdi) liğini ilân eden ve halkı kuvayı milliye aleyhine tahrik eyliyen (şeyh Eşref) ten de bahse- derek onun bir (mecnun) olduğunu söyliyenlere karşı bir hayli hiddet g'sterdikten sonra; (... Zavallı şeyh, tiç çocuğu ve a- #lesi ile beş müridi de beraber oldu- ğu halde merminin kurbanı olarak gitmiştir.) Diyor. ve sonra da bu bahse, Şu satırlarla hitam veriyor: (Fakat bu, bir mecnun ve meczub deği; düsünen bir kafadır. Bunu, zâ- Ziya ŞAKİR| bi...) Aynen naklettiğimiz şu satırlar; Anadoluda biribirini takip eden fe- sat ve isyanların hangi menbalardan taştığını, ve bunlarm acı neticeler nin de kuvayı milliye aleyhtarları tarafıdan ne derin eseflerle karşi- landığını ispata en kuvvetli delildir, zannederiz. » Anadoluda bu mühim vak'alar ce-| reyan ederken, İstanbulda baş gös- teren birtakım hâdisat ta ehemmi- yet kespediyordu. | Ayan meclisinin teneffüs salonla- | rı, adeta Kuvayı Milliyenin muhale- fet merkezi hissini veriyordu... Pa- dişaha yaranmak istiyenler, Damat yorlar; Dol — âyan ağzıma yakışmıyacak kadar amiyane tabirlerle — savurduğu pa- | lavraları alkışlamakta biribirlerile rekabete girişiyorlar; bazan da bu rm hudutlarını aşarak kendilerinin alil, sakat, meş'um fikirlerine İlti- hak etmiyen veyahut — Ahmet İz. zet Paşa ve rüfekası gibi — kalple- rinde Kuvayı Milliyeye karşı takdir ve hürmet besliyen zevat ile kendi aralarında bir hâdise çıkarmak için bahaneler icat ediyorlardı. Meb'usan meclisinde bulunan müf rit milliyetperverler, bu vaziyetten çok müteessir oluyorlar, Damat Fe- rit Paşaya kuvvetli bir darbe indir- | mek istiyorlardı. Bu hususta, (Edirne Meb'usu Şe ref Bey), İlk hareketi göstermiş; (Damat Ferit Paşanm hengâmei hükümet ve tahakkümünde, Kanu - nu Esasi shkâmını zirüzeber eden harekât ve ef'alinden dolayı Divanı Aliye sevki lâzimgeldiğine) dair meclise bir takrir vermişti. | Şeref Beyin bu takririni, (Çorum Meb'usu İsmall Kemal Beyin) diğer | bir takriri takip etmişti. İsmail Ke- mal Bey de; (Maltaya sevkolunan | birtakım rical ve evlâdı vatanm, ec-| nebilere ne suretle teslim edildi nin; ve bu bapta İüigilizlerin protes- to edilip edilmediğinin hükümetten sualini) talep eylemişti. Bu takrirler, meclisin dördüncü şubesine havale edilmişti. Bu hu- susta yapılan tetkikat neticesinde; — ahval ve harekâtı zaten malüm olan — Damat Ferit Paşanm, (ev- velce feshedilen meb'usan meclisi) n- den bazı evrak aşırdığı sabit ol - makla sabık sadrazamın isticvabma lüzum gösterilmişti. (Arkası var) (1) Yani, “Kuvayi Milliye... | (2) Yani. Anadoludaki “Hüriyet ve iti-| lâf klüplerinden,,.. (3) Ya lozkır,, , “Adapazarı, , ve "Anzavur, İsyanları. (4) AH Rıza Paşa hilkümedi.. Görülü yor ki, bu hlkümet itilâiçdarı da mem nun edememişti. buyrulsun.. Memleketin düş man İstilâsmdan balâs, necat ve müdafaası lanan İzne İle halkım eli müllü, suretle tefsir ve telâkki ediliyor. (6) Acaba nasıl oldu da Anravaru yeyi muhteşem ünvanile; yani (Ahmet Anzavur Paşa) diye kaydetmiyor. (7) Evvelâ halk isyan etmişte, Anzavur da bu isyana iştirak etmiş gibi gösterili- yor.. Yalan. İsyanı, İstanbuldan telâkki ettiği emir üzerine, bizzat, Anzavur tertip ve idare etmiştir. (8) Dahiliye nazırı Hazım Bey. (9) Birkaç gün evvel, aynen ve harfiyen dercertiğimiz bu telgraf; İstanbulda, büri.| yet ve itilâf fırkası merkezinde Konyalı Zeynelibidin ve Mustafa Sabri hocalar ta | rafından tertip edilerek isimlerini yazdi İğm adamlar vasıtasile Konyaya gönderil- | miş ve oradan da İsimleri bizde mal olan» 41 İmza İle İstanbula çektirilmişti. (19) Hatra sahibi, herhelde o gün (Tan) gazetesinden türkçe gazetelere mak- İedilen bir yazıyı kastediyor, —ğ— a İktisatlılar gezintisi Yüksek Iktısat ve Ticaret Mekti bi talebe cemiyetinin tertip ettiği bahar gezintisi 10-5-036 pazar günü yapılacaktır. O gün; talebe, hocala- rı ve davetlileri İle beraber vapurla Adaya gidecekler ve akşam dönüştü: de yine vapurla bir deniz gezintisi yapacaklardır. ZAYİ — İstanbul Belediyesinden | aldığım (2670) sicil sayılı Şoförlük | Ehliyetnamemi zayi ettim. Yenisini | çıkaracağımdan eskisinin hükmi yok tur. Beşiktaş Ihlamur caddesi No 104. Ali Ziya, | olunur. (22761) | Tahlilleri Fotoğraflarınızı bize gönderiniz, karakte- rinizi size söyliyelim! Faaliyetini kendi yuvasmdan ha-| rice götürmek| mecburiyetinde kalmıştır. Şüphe eden bir karakter. Dostundan ziyade düşmanmı daha çabuk tanıyan bir kabiliyet. Her han i bir şebbüsü liyeti ile İleri ir, ona mâni olmak istiyenleri| dinlemez. Faal bir Kaya zekâ, seri bir inti - kal, Kendinden ziyade faaliyeti lehi- ne bir egölzme sahiptir. * Kendini bilir ve hassas bir mevcu- diyet vaadeden a- henktar bir çocuk başı. Henliz bilme mektedir, — fakat bilmekle, öğren - meğe hazırdır. İç- timat olmaktan zi yade begeri mes - uliyetleri kavrar, düşünce ve ihti - yaçlarınm aley - hinde bulunulma « malıdır. Onu dai « ma tenvir etmek, (o Erdoğan ona daima yardım etmek lâzımdır. Heyeti umumiyesi Üzerine tesir et - miyecek ufak, tefek kusurları ola - caktır. İlim ve ilmi şeylere mütema- yildir. VEFAT Teselya Yenişehir eşrafından Tay- fur bey zade Atıf Beyoğlu Bay Fuad dün vefat etmiştir. Cenazeni bugün öğle üzeri Arnavutköyündeki evin- den kaldırılarak Rumelihisar mozar- lığına defin edilecektir. TEŞEKKÜR Sevgili büyük ( valdemizin hazin ufulü münasebetile gerek bizzat, ge-| rek mektup veya (telgrafla taziyet lütfunda bulunan muhterem dost- larımıza ayrı ayri teşekkiire imkân! bulamadığımızdan sayın — garetemi-| zin bu hususda del dileriz... | Tarık Elbi, İffet Elbi İstanbul İcra Hakimliğinden : Konkordato için kendisine 19-3-936 tarihinde iki ay mühlet verilmiş ©- lan Süreyya Paşa Mensucat Fabri- kası sahibi Bayan Adalete (verilen mlihletin kifayet edemiyeceği anla- şılmasına ve Komiserlik tarafından verilen raporda bu cihet müleyit ma hiyette görülmesine mebni mühletin inkıza tarihinden itibaren daha iki ay temdidine ve keyfiyetin alelusul ilân ve tebliğine karar verildiği ilân İst, As, 1 inci Ticaret Mahkeme- sinden : Mahkemece satılmasına ka- rar verilmiş olan muhtelif cins his- se senedi ve tahvilât 75-936 per- şembe günü saat 12 ye kadar ve ka- bil olamadığı takdirde o günü takip eden İş günlerinde ayni saatlerde İs- tanbul Menkul Kıymetler ve Kamb- yo Borsasında satılacağından mez- kür gün ve saatlerde mabalinde bu- lunmaları ilân olunur. (22778) TAN Abone ve ilân şartları: Türkiye için Dışarılçin e ER 1 yale Sigortalı abone şartları Yıllık Alt aylık 700 900 ân için İlânerlık Şirketlerine vüracaat edilmelidir Küçük İlânlar doğrudar doğ uya idaremizce almabilir. Küçük ilânların 5 satırlığı bir defalık 30 kuruştur. 5 satırdar fazlası için satır başma 5 kuruş almır. Bir defadan fazla için ye kündan © 10 kuruş indirilir. bir define « 2 aranıyor Geyve, (Tan) — Istanbulda Bahrisefit Otelinde oturan Sürmeneli birkaç gün daha devam olunacaktır. Samsunun yeni “ Hasan Tahsin, buraya gelmiş ve * Kıcılar köyüne gitmiştir. Vilâyetten | verilen müsandeye göre, Hasan "Tahsin köyde saklı bulunduğunu iddia İ ettiği altın ve mücevherat definesini araştıracaktır. Bu defineye | olduğu umulan bazı kıymetli eşyaya tesadüf edilmiştir. Araştırmaya ait mahsul durumu Samsun, (Tan) — Bu yıl Samsun bölgesinin her cins mahsulü havala- rın müsait geçmesi yüzünden çok iyi bölgenin her tarafıma yağan bereketli #air ürünlere çok faydası olmuştur. Tüti ve bol olacaktır. Bir haftadanberi ğmurlarm mısır, buğday ve nlükler kolaylıkla * hazırlanmış, fideler yetişmoğe başlamıştır. On beş yirmi güne kadar bunlar da di- kilmesine başlanacaktır. Bu yıl Samsun ve havalisinde ekilmemiş bir karış toprak bırakılmamıştır. Havalar bundan sonra da müsait gidecek olursa bütün mahsul çok nefis ve bol olacaktır. Gaziantepte deli tütün ekimi için yerinde tedbirler alındı Antepteki tütün oki Gazi Antep, (Tan) — Bu havali toprağına mahsus mahsullerden bi- ri ve belki en değerlisi deli tütün- dür. Diğer tütünlere nazaran bunun yetiştiriliş ve hazırlanışı tamamile başkadır. Deli tütün ekimi, bir ka- nunla yalnız bu mmtakaya verilmiş- tir. Yegâne müşterisi Mısır olan deli tütünler, memlekete her sene yarım milyon lira getirir. Mısır köylülerine bu cins tütün Hasan Key fi Antabi ismini verir ve hususi nar- gilelerde tömbeki yerine kullanırlar. Şimdiye kadar bakımsız bir hal- Şehrimizin tanınmış büyük kundura mağazası NAMIRALIS. Baym müşterilerine, ayakkabı aldıklarında sağlamlığı ve şıklığı teminatlı olan ve her hususta HUSUSİ Kundura almalarmı tavsiyeyi kendisine vazife sayar. İstiklâl Caddesi No. 367 İMTİHANLARA HAZIRLIK MENNAN, İYİ ve EHVEN - ASRİ LİSANLARI B E R L | TZ' de öğreniniz ÇABUK, Yeni kurslar açılıyor BİR Ankara: Konya caddesi — MECCANİ TECRÜBE DERSİ ALINIZ. len tarlalardan biri de kalan deli tütün ziraati için icap eden tedbirlerin hepsi almıştır. İş Bankasının yüksek alâkasile kuru - lan kooperatif, pek düşük olan fi- yatları istenilen dereceye yükselt- miş ve spekülatörlerin haksızlıkları- na engel olmuştur. Kooperatif eki- ciye bu sene avans para dağıtmış ve stok mahsul.tamamen satılmıştır. Erbaada fenni mezbaha Erbaa, (Tan) — Uray tarafından yaptırılan fenni mezbaha yakında faaliyete geçecektir. memnuniyetlerini temin eden CiNS 3303 KAYİD BAŞLAMIŞTIR. Istanbul: 373, İstiklâl caddesi, a se a MANZA RALARINDAN : tik la yalılar İ MEMLEKETTE “TAN, “Geyve civarında zengin emil daha kısaltılarak! Yozgat, (Tan) <- Mesire geldiği için Büyük Çamlık kesif bir ziyaretçi uğrağı dır. Bu sağlık kaynağın" yükselen asri 200 yataklı hastanesi başarılan işleri sayılmağa değer. Yerköy * arasındaki uzun şose için yol aranmaktadır. Yozgat ları, alnan tedbirler sâ9 gün siyaretçilerinin her vap verebilecek çok sıhhi yete getirilmiştir. Vilâyet, da Orta Anadolunun gönül dinlenme yeri olacaktır. — “ / eşyasını çalmı vi > Sıvas, (Tan) —-Uleş bağlı Demircilik köyünde lik vak'asi olmuş, cens86 için evden ayrılanlar dön! evdeki eşyaların tamamen nr görmüşlerdir. Hırsızlar 3 elele Kayseride mill&f' mektepleri Kayseri, (Tan) — D çalışmadan sonra millet m tatili faaliyet etmiştir. KÖY” ve kazalarla merkezde mekteplerden bin beş yü? ma yazma vesikası simi 'teplerde Ücretsiz olarak © öğretmen vilâyetçe taltif edilmişlerdir. Akçaova nahiyesine göçmenlere Derinte (#ilosW” bin beş yüz kilo: yemekli” tevziine başlanmıştır. * Silefke, (Tan) — İçel rmdan Hakkı ile Emin İ9 irel intihabiyelerini gezmek buraya gelmişlerdir. Sayl#" Külnar ve Anamurda tef pacaklardır. * Erbaa, (Tün) — Kajf P yaptırılması kararlaşmığU”” vilâyetinin plânı. hazrliYeğ, hendis, hektarı 25 lira sap edilmek çartile, plân taahhlit etmiştir. * Erbaa, (Tan) — tini korumak için birlerin alınmasına lüzum ! tedir. İş üzerinde çalışa” kasap dükkânlarını t08 tan masun bir hale ko; * Sıvas, (Tan) — Amiri Muharremin kizi İnhisarlar Umum Müfettiği , kin oğlu Bülendin evi ri urayda yapılmıştır. * Sıvas, (Tan) — sının kültürel ihtiyaer tularak ilçe kültür kı ilâvesi kararlaştırılmıştıf * Sıvas, (Tan) — üzerinde kurulacak bölgeye devamlı ve lar yağmaktadır. sevinç içindedirler.
