6 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

— 2 DÜŞÜNDÜKÇE Elektrikli koltul Elektrikli koltuk Arlet defa üç öldü. Bu “bir dakika” saat denilen âletin kaydettiği zamandır; bir de mah- kümun nefsinde, hayattan ölüme geçerken, Fransızların “dur&e,, dedikleri deruni imtidadın son bir ânı vardır ki bunun bir dakika mı, bir asır mı sür- düğünü hiç bir saat ve hiç bir takvim bilmez. Bu ânın içine belki bütün bir ömrün hâtıraları dolar, belki şimşek kadar kısa bir şuur parıltısı güneş kadar devamlı bir aydınlık halini alır; o an bitip tükenmek bilmez. Biyolojinin son bir keşfine göre ölüme yaklaştıkça insanın içindeki bu imtidat uzayormuş. Yaşlandıkça içimizdeki zaman artıyor; demek en aziz kuvyetlerimizin tasarruf devresi olan ihtiyarlıkta zamanı da katra katra yaşayarak uzatmayı, böylece ömrüm yı öğreniyoruz. Kederde de böyle: Vakit, saatteki kadar çabuk geçmiyor. “Vaktin ça- buk veya ağır â,, tab indı sonra, bir dakikada üzün nefsimizdeki cevherini artırma- M el her an biribirine müsavi değildir, Müptelâyi gama sor sen lgeceler kaç saat! Bir de mümkün olsa da Hauptman'ın ruhuna sorulsa: O bir dakika, kaç saniye veya kaç sene sürdü? Hayattan ölüme geçiş ânmı bir yıldırım hızına kavuşturmak için icat edilen elektrikli koltuk, idamın yalnız çirkinliğini ortadan - kaldırmıştır; kronometrede aranan süratin ruhtaki cağını sanıyorum. Ezrail'in tırnaklarına sürülecek elektrik, bir mahkümu Greenwich saatile ne kadar kısa bir Hkla yokluk arasındaki son hayat çizgisinin, uzunluğunu ancak ruhta bu- lan deruni hendesesini asla değiştiremez. Elektriğin tesiri yalnız madde üstündedir, netekim o yalnız dünyayı hiç bir şey eksiltemez. mı ki, onun geçiş sür'ati i imtidat ile hiç bir alâkası olamıya- zamanda öldürürse öldürsün, var - aydınlatabilir, ölümün karanlığından Peyami SAFA zÜ Eski ve yeni neticeler Birinci güme lik maçlarının ilk dev resinde İstanbulsporla Galatasaray 0-0 berabere kalmışlardı. Dünkü maç ta Galatasaray İstanbulsporu 1-5 gi- bi iyi bir farkla yendi. Oyun ikinci devrenin ortalarma doğru 1-1 gider- ken İstanbulsporlu bir müdafiin Ga- latasaray merkez mühacimine verdi- ği güzel bir pas bu akibeti doğurdu. Futbol, hataları affetmiyen oyun - lardan ne birincisi ve ne sonuncusu - dur. İlk devre maçlarmda Vefayı 1-2 ye nen Güneş, dün 82 dakika 0-1 galip vaziyette iken aleyhine- verilen - hir. penaltıdan başlıyarak üst üste üç gol yiyerek maçt kaybetti. Futbol, her dakikasının lehte ve a- leyhte kıymetleri ölçülmesi lâzımge - len oyunlardan biridir. İlk devre maçlarında Süleymaniye ile Anadolu 2-2 berabere kalmışlardı. Dün de ayni netice ile berabere kal- dılar , ş Lik maçlarında beraberlik bir ta - raftan kaybedilmiş bir puvan, bir ta- raftan da kazanılmış bir puvandır. İlk devre maçlarında Beşiktaş Top kapıyı 0-4 yenmişti. Dün de yine Be- şiktaş 1-6 kazandı. Fikir köşesi Fransız ata sözleri serisinden: 738 — Örs olmaktan gekiç olmak yektir. (Vurmak vurulmaktan iyidir) 74 — Sahibinin gözü atı semizletir. (Amir memuruna iyi bakarsa on - dan randıman alır ) K 75 — Paris bir günde yapılmadı. DERİ Bilginizi Yoklayınız Sorular — Torvaldsen kimdir? — 1858 de Çini Ayrupalılara açan hede nerede imzalandı? — İtalyada ilk musiki mektebi ne- rede ne zaman ve kimin tarafından açılmıştır ? — Bir iyilik yapmadığı gün “günü- mü beyhude geçirdim ,, demek âdeti olan hangi hükümdardı? Dünkü Soruların Cevapları S — Bildiğimiz Ankaradan başka Ankara varmıdır? TAN —- e— 6-4-036 —— SEHİRDE OLUP BİTENLER Ecza işi Vekalet tarifelerde tetkikler yapıyor Istanbulda toplanan Türk ecza kodeks komisyonunun - toplantısında Sıhhiye Vekâletini temsil etmek üze re gelen Hıfzıssıhha umum müdürü Asım, dün akşam Ankaraya dönmüş- tür. ! Umum müdür, İstanbulda bulundu- ğu müddet içinde ecza fiatleri işile ya kmdan meşgul olmuş ve alâkadarlar- dan lâzımgelen malümatı almıştır. Öğrendiğimize göre, bundan evvel ha zırlaninış olan ucuz ecza fiatleri tari- fesi daha bir müddet tatbik sahası- na çıkarılmıyacaktır. Sıhhiye Vekâleti, ecza fiatlerinin ucuzlatılması etrafında daha derin tetkikler yaptırmaktadır. Vekâletin incelemelerinden sonra, tarife üzerin- de tekrar işlenecek ve en son, kat'i şekil verilecektir. Alâkadarlar, ecza fiatlerinin muhakkak indirilmesi icap ettiğini söylüyorlarsa da, bakanlığın tetkikatı neticelenmeden evvel fiatler üzerinde yeni bir değişiklik yapılma- sı mümkün görülmiyor. Orman Enstitüleri Bahçeköyde üç Enstitü açılacak Istanbül yüksek orman mektebi teğş kilâtı genişletilecektir. Ziraat vekâ - leti, Bahçeköyde üç büyük enstitü a- çılmasına karar vermiştir. Enstitü binalarmın mevki ve şekillerini tesbit etmek üzere bir müddet evvel şehri- mize gelen Nafıa Vekâleti mimarla - rından Hüseyin, tetkiklerini bitirerek Ankaraya dönmüştür. Hüseyin, An- karada yüksek ziraat enstitüsü rek- törü profesör Falke ile birlikte ensti- tülerin vaziyetleri üzerinde meşgul ©- lacaktır. Hazırlanacak projenin ba - kanlığa verilmesini müteakip ensti - tü binâlarınm yapılmasma başlana - caktır. Ziraat Vekâleti, Mmodern Üüc enstitünün inşası için zaruri olan tah sisatı temin etmiştir. Tapuda teftişler Tapu sicil muhafızlığı ile kayıt ka- lemlerinin teftişine başlanmıştır. Tef tişler bir ay kadar devam edecektir. Bu arada müfettişler, Kadıköy, Üskü dar ve İstanbulda açılmasına lüzum gösterilen sicil muhafızlıkları teşkilâ- tı işile de meşgul olacaklardır. Mektep kitapları meselesi #b Devlet m bir mü ile aralarında akdettiği satış mukave lesi müddeti temmuzda bitecektir. Umumi tetkikler, satışı üzerine alan müteahhidin bayi teşkilâtını iyi ida- re edemediğini göstermiştir. Bilhas- sa, Devlet matbaasının mektep kitap- larından başka bastığı ilmi eserlerin satışı durmuştur. Sâtış müteahhidi, matbaanm-bu hususi eserlerini a- mış, .ıdtu?ne taşra Nyş% gok ağır külfetler yüklettiği için satama- | mıştır. Maarif Vekâleti, gelecek sene, hem mektep kitapları sevkiyatını yo- luna koymıya ve hem de devlet mat baasının hususi neşriyatını koruma- C — Madagaskar adasınım şimalin- de de bir Ankara vardır. Fakat o bir şehir değil, bir memlekettir. S — Palma adası hangi - adalar grupundandır ? * O — Kanarya adaları grupundan. S — Peso hangi Memleketlerin parasıdır. ? C — Arjantin, Şili, Kolombiya, Kosta - Rika, Guatamala, Meksika, Paraguay ve Uruguay'ın, 8 — Petrografi nedir ? © — Madeni ve kimyevi terekküp - leri bakımından kayalıkların tetkiki ilmi, 8 — 1868 de Fransa “himayesini kabul eden Kamboc kralı kimdir ? C — Norodom (Lâzmmgelen vakit sarfedilmezse hiçbir iş iyi netice vermez) 76 — Kadınm istediğini, Allah ta ister. (Kadınlar daima maksatlarma e- rerler) TT — Servet aptallara güler. (Aptallar, çok kere, zekilerden da- ha kolay servet yaparlar.) 78 — Yutuülmüş parçanın artık lez- zeti yoktur. (Görülen iyilikler unutulur) 79 — Hain adamın çizmelerini bo- yayınız, çizmelerimi yakıyor der. (Fena adam yapılan iyiliği İnkâr eder) ; t“80 — Büyük balık küçük balığı yu (Dilimizde de vardır) — : 81 — Harp harbi besler . (Harpte alman ganaim harbe kul- lanılır) Mamla eHe 82 — Yatak bacağın sargısıdır. (Ayağı yaralı olan yatakta kalma- h) Çamlıca civarıncı 3000 ağaç dikiliyor Çamlıca ve civarının ağaçlandırı! - ması faaliyetleri devam etmektedir. Çamlıcayı güzelleştirme cemiyeti, a- ğaçlandırma işile ehemmiyetli suret te meşgul olmaktadır. Haber verildi- ğine göre, bu sene de Çamlıca - Kı - gıklı yoluna ve tali diğer caddelere üç bin fidan dikilmesi kararlaştırılmış - tır. Dikme işinin teknik idaresini or- man mektebi rektörlüğü deruhte et- Ecza depoları teftiş ediliyor Bütün memleketin ecza ihtiyacını temin eden ecza depolarının arka s0- kaklardaki han içlerine taşınması hak kında talimatname ile verilen azami Deniz Ticaret mektebinde yenilikler Iktisat Vekâleti, yüksek deniz ti- caret mektebinin ıslahınt kararlağtır- mıştır. Deniz teşkilât lâyihasmda mek tebe büyük bir ehemmiyet verilmiştir. Mektep, deniz ticaret işlerinin inkişa- fı için esas tutulmaktadır. Öğrendiği- mize göre, mektebin daha iyi denizci elemanlar yetiştirebilmesi maksadile bir proje hazırlanmıştır. Projede ders programlarının değiştirilmesine ve mektep emrinde tatbikatlar yapmak üzere bir talim gemisine lüzum göste rilmiştir. R z ya karar vermiştir. Oğrendiğimize göre, müddeti bir temmuzda bitecek olan satış muka - velesi tecdit olunmıyacak, bilâkis sa- tığ işleri de devlet matbaası mes'uli - Kitap satışını Devlet Matbaası idare edecek yetine tevdi edilecektir. Ancak, mat- baanın tabı ve satış gibi iki büyük vazifeyi başarabilmesi için memur ve müstahdem kadrosunda değişiklik yapılacak ve bilhassa satış işlerile üğ raşacak ayrı bir teşkilât kürulacak - tır. Vekâlet, gerek mektep kitapları ve gerekse hususi ilim neşriyatınm satı- şı işlerinin muntazam görülebilmesi - Feğyere 4 M AA Limanda İslahat - programının tatbikine başlanıyor Iktisat Vekili Celâl Bayarın afyon inhisarı idaresinde yaptığı tetkikler neticesinde yeni bir çalışma programı hazırlanmıştır. Bu programa göre, afyon inhisarı umum müdürlüğüne geniş salâhiyet verilmesi muvafık gö- Küçük Haberler * Sarıyer Gönçler Mahfelinde — Sartyer Gençler Mahfeli, evvelki ak- şam Cümburiyet Halk Partisi kaza salonunda bir müsamere vermiş, iki piyes temsil etmiş, “Uzun senelerden sonra,, ile “Karmakarışık” 1 oynamış- tır. * Şehir Tiyatrosu artistleri gitti— Şehir Tiyatrosundan Behzat, Galip, Hâzım, Vasfi, Mahmut, Muammer, Emin Beliğ, Feriha, Mediha, Neyire, Samiye ve Semiha Yalova yoliyle Bur rülmüştür. Bundan sonra beynelmi - lel afyon ticareti işlerinde çok hassas davranılacak, staahhütlerin ifasında riayet edilmesi lâziımgelen noktalara dikkat edilecektir. İstanbul limanınt genişletmek için vekâlet baş müğayiri Vonder Portenin hazırladığı beş senelik ıslahat prog - ramı da tetkik olunmuştur. Tahmil ve tahliye vasıtaları asrileştirilecek ve bunun için hemen faaliyete geçilecek saya:- gitmişlerdir. & Hat Bar sada Hülleci ile Tosun piyesini oyna- dıktan sonra döneceklerdir. * Alipaşa sebili tamir edilecek — Geçen sene tamir edilen Hekimoğlu Alipaşa sebilinin yeniden tamirine lüzum görülmüştür. Tamir, yakında başlayacaktır. * Tamir edilecek vakıflar işi — Evkaf idaresi, son fırtınalar esnasın- da hasara uğrayan camileri tamir ettirmektedir. Eldeki mevcut ustala- tir. Tophane ile Fındıklı arasındâki sahaya motörle işliyen yeni liman ve saiti ilâve edilecektir. Bu arada tica - reti kolaylaştırmak için soğuk hava depoları ve umumi mağazaların da açılması kararlaştırılmıştır. Haber verildiğine göre, gümrük de poları liman idaresine devredilecek - tir. Mağaza teşkilâtı yapıldıktan son- ra, buraya mal teslim eden tüccarla - ra bırakılar malm hakiki değerini gösteren vesikalar verilecek ve bu ve- sikalarla bütün piyasada iş görmek mümkün olacaktır. Diğer taraftan bu işler için bir teşkilât projesi hazır- lanmıştır. Liman umum müdürü Rau- fi projeyi bu akşam Ankaraya götü - denm sonra tatbikata geçilecektir. 4 nisbetinde bir komisyon bırakmış, perakende satışlarda hiç bir' tenzilât yapmamıştır. Yüzde 4 komisyon, vi- lâyetlerde çalışan kitapçılar tarafın- dan çok az görüldüğü gibi, İstanbul küîüphn.neleri de kendilerine hiıi ten- zil rm kifayetsizliği yüzünden tamir İş- leri biraz ağırlaşmıştır. Maamafih, minare tamirinde mahir “ustalarla pazarlığa girisilmistir. Tamir tahsisa tı, münâkale süretile arttırılacaktır. * İkinci serseri mayin aranıyor — Karadenizde - görüldüğü haber veri- len ikinci bir serseri mayin hâlâ ara» nıyor. Mayinin imhası için gönderi- len gemiden henüiz liman dairesine bir malümat gelmemiştir. Yeni ecn&ı teşkilâtı Belediyenin yapmayı kararlaştırdı ğı cenaze teşkilâtı işi, bugün toplana» cak olan şehir meclisinde görüşüle « cektir. Meclis, teşkilâtın yapılmasını kabul ederse derhal faaliyete geçile » cektir. Teşkilâtın vazifesi, kendisine müracaat eden cenaze sahiplerine bü. tün kolaylığı göstermek, teçhiz, tek« fin ve tetfin işini en az bir masrafla başarabilmek olacaktır. Bununla be « raber, bu cüz'i masrafa dahi katlanae mıyacak kadar fakirlere ait cenaze » ler, prasız kaldırılacaktır. Umumi me zarlıklardan bu gibi cenazelerin defni kadrosu, yalnız siparişlerin bekletil- meden gönderilmesini ve hesapları - nım tutülmasile meşgul olacaktır. Bu- nun için 1 temmuzda satış şartları ilân edilecek ve her vilâyette teminat lı acentalâr bulunacaktır. Devlet kitapları satışmı yüzde 14, Tö kuruş bir İskönto İle Üzerine alan müteahhit, şimdiye kadar, kendisi ler. Bu bakımdan her sene, oldukça mühim satış yapan Devlet Matbaası neşriyatı müşterisiz kalmış, kitapçı aramamış, müteahhit te satamamiş- tır. Maatif Vekâleti, bayi, kitapçı ve şehir acentelerine yüzde 15 net tenzi- lât verilmesi ve nakliye ücretinin mat baaca ödenmesi etrafmda tetkikler yaptırıyor. Bu incelemelerin müsbet sekilde icelenebileceği umulmak- teminat veren bayilere ancak yüzde için hususi yerler ayrılması mükarrer Sivil tayyare meydanları Hava yolları idaresinin aldığı 3 tay yare, nisanın 20 sinde gelecektir. Ha va postaları için hazırlıklara başlan « mıştir. Ankarada koşu yerinde ve İs- tanbuldaMecidiye köyünde kurulacak meydanlardan sonra, memleketin di- ğer büyük vilâyetlerinde sivil tayyare tadır. meydanları vücuda getirilecektir. Günde 20 taksimetre muayene edilecek Şoförler cemiyetinin müracaatı Ü- zerine otomobil taksimetrelerinin se - nelik muayeneleri parti parti yapıla - caktır. Bugünden itibaren cemiyet, ölçüler baş müfettişliğine bir liste gönderecek ve her gün 20 - ötomobil senelik muayeneye tâbi tutulacaktır. Bu, hem ölçüler müfettişliğinin çalış- masımı işkâl etmiyecek, hem de şoför lerin günlük kazançlarına mâni olmı- yacaktır. Eczacılar cemiyeti dün toplandı Boezacılar cemiyeti, dün &âat on dörtte Eminönü Halkevinde senelik kongresini yapmıştır. Kongre başkanlığına eczacı İsmet ve hesap müfettişliklerine Ziya Nü- ri, Niyazi ve Feyzi seçildikten sonra senelik faaliyet raporu okunmuştur. Azalar, muhtelif meseleler üzerinde durarak heyeti idareden izahat iste- mişlerdir. Bu arada münakaşalar ol- muş, eczacılara alman buz dolapları- nım belediyece rüsuma tâbi tutulması nm doğru olamıyacağı ileri sürülmüş tür. Dolaplardan rüsum alımmaması hakkında tekrar teşebbüsata girişil - mesi kararlaştırılmış ve idare heyeti seçimi yapılarak içtimaa nihayet ve- rilmiştir. | Yerli mallar sergisi ” İIstanbulda her sene açılan yerli mallar sergisi hâzırlıklatile Banayi bir liğinin yeni idare heyeti mesşgul ola - caktır. Önümüzdeki perşembe günü l k olan heyet sanayicilerin müddet dün akşam bitmiştir. Sıhhat Bakanlığı müfettişi İsmail Hakkı, bu gün depoları gezerek talimatname hü kümlerine riayet edilip edilmediğini inceliyecektir . sergiye girip girmiyeceklerini tesbit edecektir. Bunun hallinden sonra fa- aliyete geçilecektir. Serginin nerede açılacağı hakkında henüz bir. karar Beyoğlu köycülük kolunun - dünkü gezintisi u Halkevine bağlı köyleri tanımak Ve köylü ile yıkmdın temas lar maksadile evin köytülük kolu âzaları dün sabah Kemerburgaz köyüne ve oradan da Petnahora git- 45 muallim ile ilk tedrisat müfet - tişlerinden Süleyman Edip Balkır, Şi nasi, Hürrem, Mansur ve Recepten müteşekkil bulunan kafile, sabahle - yin saat yedide Şişli tramvay durağın dan otobüslerle hareket etmiş, doğru Kemerburgaz köyüne inmiştir. Bir gün evvelden köycülük komitesinin köylerine geleceğini duyan köylüler, heyeti karşılamış ve ilk mektep baş müallimi Nebil ilk tanıştırmayı yap - mıştır. Köycülük kolu azaları kısa bir istirahatten sonra Kemerburgazın zi- rai, ticari hukuki tarihsel ve kültürel bütün vaziyetini tesbit etmişler, not- larmı almışlardır. Genç ve ihtiyar köy lü, bu tetkikler bitince mektebin sa - lonuna çağırılmış ve orada kendileri - ne, kendi dillerile ve anlıyacakları şe- kilde halk terbiyesi mevzulu bir kon- ; ER ; etkiklere ferans verilmiş, köylüye kitaplar da - gıtılmıştır. Kafile, geç vakit şehire dönmüştür. verilmemiştir. Tetkiklerden alman netice müsbettir. Kendilerile görüşen bir Muharririmi- ze heyet azalarından ikisi şunları söy lemişlerdir: k | “— Köyü ve köylüyü tanrmak için yaptığımız ilk küçük seyahat, çok fay dalı oldu. Çoğu müallim olan arka - daşlarımız köylü ile daha yakmdan temas imkânlarını buldular, Bu tet - kikler, köyün yakın ihtiyaçlarını kar- şılayacak tedbirleri vaktinde almıya imkân verecektir. Komitemizin hepimizden beklediği işler hakkmda notlarımızı aldık. Bu notlar, esaslı surette gözden geçiril - -dikten sonra birleştirilecek ve Beyoğ lu Halkevyine bağlı köyleri çok canlı tanıtacak resimli broşürler hazırla - nacaktır.,, -Belediye zabıtası talimatnamesi Hazırlanmakta olan belediye zabı - tası talimatnamesi etrafındaki tetkik konulan hükümlerde esaslı değişiklik lerinde caddelerin işgali bazı müsaa- delere tâbi olacak, seyyar, küçük es- nafın vaziyetleri de gözönünde tutu - lacaktır ; ler yapılacaktır. Bu arada pazar yer- | , | Heyet, Kemerburgaz ve Petnahor köyüne gitti, köylü ile temas etti Ne Dersînîz'.; Böcek mücadelesi Son yıllar içinde bağerlık ve bahçe- ciliğe çok ehemmiyet veriliyor. Zira - at Vekâleti bağ ve bahçe mahsulleri- mizin ilk canlanma devresinde bulun- duğu şu günlerde bunlara âriz olacak böceklerle savaş edilmesi için teşkilâ- tına emir verdi. Bağcılar, bahçeciler, teşkilâtın mücadele işlerine yetiş diğini söylüyorlar. Ekmeğini bağın - dan kazanan bağcı, hayatını yetiştir- diği sebzelerin diriliğine borçlu olan bahcivan, şünhe yoîı ki, şlkly:tindo kabkd , ü larma zaman zaman ortak olan bö - cekler, süreksiz mücadele karşısında hem çoğalıyor, hem de afet getiriyor lar. , Biz, böyle düştünüyoruz. Siz ne dersiniz ? V İA ae ŞA ŞA A AÇ S p c eee KA