2 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

mz 2? Düşündükçe Taş üstünde Gecenin İlerlemiş bir saatinde, bir dostla beraber, karanlık ve dar bir sokağa girdiğimiz vakit önümüze çikan bir manzaranm ikimize birden teklif ettiği koyu dikkat içinde hareketsiz kaldık: Bir dükkünm yan tara- fımdaki uzun taş basamağın üstünde, iki çocuk, biribirlerine sarılmış, uyu yordu. Daha büyüceği köşeye sokulmuş, arkasını duvara yaslamıştı ve Küçüüğünün başı, ötekinin göğsli üstünde idi, Karanlıkta biçimleri güç far» kedilen hu iki başın ve çamurlu bir kaldırıma sarkmış dört çıplak ayağın delâleti olmasaydı, biz partal elbiselerin sakladığı bu Iki hayatı bir paçavra yığmı sanarak yürüyüp gidecektik. Yaklaştık. Küçük çocuğun dizkapağındaki yırtıktan çıplak eti görünü: yordu. Yağmurile, karile, rüzgârile bütün bir soğuk imevsim, bu delikten içeri dalabilir, önüne çıkacak bir damla hayatı hemen kurutabilirdi. Palto ları olmadığına göre ince eski esvapların bü küçük vücutlara temin edeceği mukavemet, gecenin ve mevslnin vahşeti karşısında, sefirdi. Klâsik manzara. Bütün dünyada, bütün mektep kitaplarında, bütün gocuk hikâyelerinde kendisine de, tasvirine de rastlanır. Dostum sordu: — Koskoca yeryüzünde bu iki küçük vücuda bir çatı altı yok mu? Tki tane olsaydı kolaydı; bütün dünyada iki milyon ve belki çok daha ziyade oldukları için, içtimai şefkatin kısa eli hepsine uzanamıyo, Hoy onlar da bu eli bekler görünmüyorlar: Bütün istekleri, sabahleyin boya kutularının veya küfelerinin başında bulunmak Üzere, geceyi taş üstünde hisleri iptal edilmiş sıska iki vücudun uyuşukluğuna dalarak atlatmak, Fakat ömrün geceleri çoktur. Ya tabiat, düşmanları kadar kuvvetli olan Insana uğradığı güçlükler nisbetinde mukavemet veriyor; yahut ta bu çocuklar, şimdi, zatürreeden yatıyorlar. Nerede? Yine taş üstünde, Enj Nakil vasıtalarının kıymeti Günün meseleleri içinde Almanya, ön safa geşiverdi. Almanyanın bu- Çünkü kuvvetini yapan, nakil vasıta- larının bolluğudur. Umumi Harpten sonra bu cihete de büyük bir ehem- miyet veren Almanya, nakil vasıta- larında, komşularını düşündürecek bir organizasyona girişmiştir. £ Bu organizasyonu hulâsa olarak aşağıya sıralıyoruz: Harpten sonra Almanya demiryol- ları 58401 kilometroya çıkarılmıştır. Erang ve Aynzidlerhof garları 24 Baatte 230 tren kaldırabilir; yani yüz bin askeri Frânsa tephesine dökebi- lir, Bu nakliyat esnasmda Ren nehri Üzerindeki köprüler mevzuubahis o- İnbilir. 1914 te Ren üzerinde 277 ve 1918 de 31 ve 1984 te ise 37 köprü vardır ve günde bu köprülerden 1300 tren yani 1.500.000 ton nakledilebi- tir. Hitler rejiminin ieabatmdan ola-| rak hazan Almanyada binlerce insa- nı nakletmek icap ediyor. 1984 sene- sinde 64 bin kişiyi 24 saat içinde,Al- manyanın her köşesinden, Koblenze gelirivermişlerdi. Her sene Nuren- berg kongresi büyük kütlelerin yer değiştirmesine vesile olur. Fakat trenle yapılan seferberliği 1914 harbinde birçok mahzurları g: rülmüştü. Bu itibarla Hitler rejimi otomobilin bu gibi vaziyetlerde oyna- yacağı rolli takdir etmiş bulunmakta- dır, 1932 de Hitler, basa geçince oto mobil fabrikalarını derhal müşkül) vaziyetten kurtardı. Otomobil sanayiinin inkişafı hak- kında bir fikir verebilmek için şu ra kamları saymak kâfidir: 1982 de fabrikalar 6442 amele kul- Tanıyorlardr. Bu adet 1938 te 10 bine, 1934 te 18 bine çıktı, 1932 de fabri- kalar 20.981 otomobil, 1635 te İse 102.298 araba imal ettiler. Fakat bu otomobillere yol lâzım. Almanyanm 171 bin kilometre oto- mobil yolu vardır. o (Frahsanm 85.600). Fakat bu rakam da Alman- lara kâfi gelmedi ve Otostrad ismi verilen geniş yollar yapmağa başladı. lar. Bugün Almanyada 6.000 kilo- metpoluk Otostrad vardır. Almanya modern bir harp için ha- zırlanıyor. Fakat, öyle iptidal madde- ler var ki, bugün Almanyada tedari- kine imkân yok: Demir ve petrol... Yumurcak Vak'a Istanbul tramvaylarından birinde geçmiştir. Dört, beş yaşlarında küçük bir ç0- cuk annesinin yanında, tramvaym İ- çinde haşarılıktan kıvır kıvır kıvra- nıyor, Çocuğun başında kocaman bir sargı var.. Belli ki bu yaramazlıkla hir yerden düşmüş ve kafasını pat- latmış olacak... Annesi de doktora götürliyor. Gözleri fıldır fıldır dönen yumur.| cak bir türlü yerinde duranmyor. Za- ten sinirli bir kadına benzeyen anne-| si nihayet dayanamıyor ve çocuğun Peyami SAFA e BİEN Bilginizi Yoklayınız Sorular — Kromlu çeliğin dikkate değer hassaları nedir? — Asor adaları, İsmini nerede al- mıştır? — (Svenska Akademlen) nedir? — Habeşistandaki Tana gölünün eni ve boyu ne kadardır? Dünkü Soruların Cevapları a S — Ressam Rafael'in. sevgilisi kimdi ? C — Donaveletta. $ — Bizde Güzel San'atlar Akade- misi kaç sene evvel kuruldu ? C — 55 Sene evvel. S — Hükümet hesabına Avrupaya giden ük Türk ressamı kimdir ve bugün nerededir 9 C — Ressam Galip, bugün Paris- tedir. 8 — (Yeniis de Mila) nerede bu- Banmuştur 9 C — Milo adasında. $ — Pinten kimin eseridir f O — Abdülhak Hâmidin. OL LL kişiyor: Hanım, çocuğun yaralı başma vurma, günahtır, Allahtan korkmaz mısın ? Kadm, birdenbire alevlenerek: — Yaralı mı? Haynır,., Yumurcak itfaiye neferi olacağım diye ginko 0- turağı başına geçirdi, bir türlü cıke- ramâdık.. Demireiye kestirmeğe gö- türüyorum, Kafasına oturak geçmiş İolarak götürmeğe sıkıldım da ondan bu sargıyı sardım, Altin babası Nevyorkta çikan “Naşon,, Birleşik Amerikanın atm stoku hakkında bir statiğtik neşrediyor, Btatistik şu- dur: Milyar dolar 1932 Kânunueyveli sonunda 4.5 1933 Kânunuevvelinde 45 1934 Kânunyevvelinde $ 1936 senesi 19 şubatında (o 10 Bunu okuyan bir arkadaşımız. — Şimdi “altın babası, tabirinin ne demek olduğuna aklım erdi, dedi. Kadın köşesi sarılı başina elile vurarak söyleniyor: | — Rahat otur!. Hinzır yumurcak! Kenardan bu hali seyreden biletçi, göcuğun başma vurulunca, kadma çi- Dünkü modelin patronu Meclis Nisan devresinin ilk i toplantısını yaptı Şehir Meclisi nisan içtima devre geçtinin başkanlığında akdetmiştir. Belediye ve vilâyetin 933 yılma alt kat'i hesap raporu dünkü toplantıda azaya tevzi edilmiştir. Tetkiki hesap enelimeni tarafından hazırlanan bu rapor azalar tarafından tetkik edil. dikten sonra münakaşa ve müzake- re edilecektir. 935 bilânçosu da ayni sekilde dağıtıl- aş, bu bilânçonun evvelâ Bütçe en- cümenince tetkik edilmesi muvafık görülmüştür. günü toplanacaktır. Yeni tayin ve Yeni İnhisarlar tekaüt sandığı ka- nununa göre, yaşları GÜ ve 60 tön yu- karı olan memurlara dün öğleye ka- dar tebligat yı rin fiştesi tamamen hazırlanmıştır. Istanbul başmüdür!yeti kadrosun- da 70, umum müdürlük kadrosundan da 85 memur tekaüt edilmiştir, Mil hakattaki rakamlarla beraber, 1 ni İsandan itibaren tekaüde sevkolunan- ların adedi 720 yi bulmaktadır, 720 Mütekaidin ekserisini ücretli müstah- demler teşkil etmiştir. Tekaüt edilen- ler arasmda emektar direktörler de vardır. Zirast fen şubesi müdürü Ne sındadır, Diğer taraftan, İhhisarlar Vekâ ti tarafından tasdik edilen yeni tayin ve-terfi kadrosunun memurlara teb liği geri kalmıştır. Kadroda birçok memurlar terfi ettirilmişlerdir. Maarif İkinci tahriri yoklamalar başladı Dinden itibaren bütün liselerde İ- kinci tahriri imtihanlara başlanıl- mıştır. * Dün maarifte bir içtima yapı mış ve aşkeri İjşeler gönderilecek muhbirler seçilmiştir. * Cumurtesi günü maarifte bir iç- tima yapılacak ve bu içtimada köy tir. Bugüne kadar yapılan tetkiklere göre mevcut köy mekteplerinden bir çokları mektep olmıya elverişli bina- larda, bulunmamaktadır. Bu itibarla bu gibi köylerde yeniden mektep bi- nası yaptırılacak, bazı köylerde ise kira İle bina tutulacaktır. Her iki şekil tatbik olunamıyan köylerde çift tedrisat yapılacaktır. * Mekteplerin tenezşüh zamanları yaklaşmıştır. Ancak bu tenezzühlerin bir eğlence olmaktan ziyade dersle alâkadar bir gezinti olması icap et- de gezintiler esnasında bu cihete ri- ayet edilmesi lüzumunu bildirmiştir. Vilâyette Hangi maliye şubeleri kaldırılacak ? İstanbul, Üsküdar, Beyoğlu mın- takalarında kalacak veya kaldırıla - cak maliye şubelerinin yerleri tesbit edilmektedir. Bayoğlu kısmında Ka- merhatun, Tophane ve o Boğaziçinde Emirgân, Apnavutköy maliye şube - lerinin lâğvedileçeği sanılmaktadır, Tophane Maliye Şubesinin bir kis- mı Galatasaray Maliye Şubeşine, hir kısmı da Galata Maliye Şubesine, Kamerhatunun bir kısmı Tarlabaşı- na, bir kısmı Kaşımpaşaya; Arna- şa bağlanması kararlaştırılmak üze- dir. * Memurların nisan aylığı dün verilmiştir. * Usküdarm İmrahor, Dudullu, Çekme, Sultan Çiftliği, Alemdar, Re- sadiye köylerinde birer olmhuriyet meydanı Atatürk büstü konacaktır. | | )Ti Belediyeye bağlı Bular. idaresinin | izahat kâfi göülmüz, Endüstri Bir- ir, Şehir Meelisi pazartesi | babi arasında cereyan ettiği anlaşıl- | mıştır. İnhisarlarda kadro vaziyeti dolayısile hazirana kaldı ve mütekgitle- | İda tebliğ olunacaktır. Ancak vazife- #ip, Istanbul başmüdürü Lütfi ve di-| ger 2 şu direktörü müteksitler ara-| İsöyleniyor. mektepleri meselesi tetkik edilecek-| mektedir. Bu itibarla maarif idaresi | dün mekteplere gönderdiği bir tamim | vutköy Maliye Şubesinin de Beşikta- | ş mütenllik itirazlarını uzun uzadıya yapilacak ve ortalarma Sanayiciler Birlik işi dün odada görüşüldü Ticaret Odası meclisi dün saat 10 da toplanmıştır. Oda polis vekili Kara sinin ilk çelsasini dün Neip Serden: | Mustafa oğlu Ahmet, Etdüstri Bİrl- |. ölçülerin hakkında ortüyü çıkân şâyialarla, ret odası arasrda hiçbir müna- sebet olmadığını söyledikten sonra, Endüstri Birliği hakkında Ticaret 0- dasınm hiçbir şikâyete sebep olmadı- Zını izah etmiştir. Rels Vekili tarafmdan verilen bu liği hakkında yapılar şikâyetlerin Ti câret odaşı harlelnde bazı sanayi er- terfiler bütçe Halbuki, bütçe vaziyeti itibarile bunların yeni maaşlarile şimdiden tavziflerine imkân £ görülememekte- dir. Kadro, bu bakımdan, 1 haziran- den ayrılan mütekaitlerin işleri şube memurları tarafından idare edilecek» tir, Bu memurluk ve direktörlüklere Layinler tedricen yapılacaktır. İnhisarlar idaresinde yeniden ba- # teşkilât değisiklikleri olacağı ha- ber verilmektedir. Bu arada, bazı şu- belerin diğer kısımlara ilhakı, yahut büsbütün kaldırılmaları da düşünü. lenler arasındadır, İdarenin mamulât şubesi yakmda umumi muhasebe di- rektörlüğü kadrosuna ilâve oluna. ldir, Ölçüler Her tarafta yıllık i muayeneler başladı Dünden itibaren bütün memleket- senelik muayenelerine | başlanmıştır. Muayeneli belediye tarafından yapılmâi Istanbul ( belediy: Eminönü, Fatih, Beyoğlu ve Kadıköy olmak Ü- zere dört grup halinde çalışarak öl- şüleri muayene: etmektedir. Geçen | kânunusani içinde ölçü sahiplerinin, ölçülerini bildirerek almış olduklar mürütaşt kâğıtları yekünuna naza - ran bu dört grup merkezine takriben 13 ü sahibi müracaat etmiştir. Benelik muayene, İstadbulda beş sy sürecektir, Bu müddet İçinde âyar merkezleri muhtelif belediytleri do- laşarak o belediye mıntakasındaki öl çilleri muayene edeceklerdir. Orup merkezlerinin hangi tarihte mereler- de bulunacakları belediyece tesbit o- lunarak ilân edilmiştir. Alâkadarlar bu tarihlerde âyar yerlerine müraca- at ederek kullandıkları ölçüleri vak- tinde Ayar ettireceklerdir. Bundan sonra, ölçüler müfettişler! ve belediye âyar memurları tarafın dan piyasada sıkı bir muayene yapı- Iacaktır. Elektrik, havagazi ve $y s0- atleri gibi senelik muayeneye girmi- yen ölçülerin muryenesi de devanıl surette ölçüler müfettişliğinda yap!- lacaktır. Bir Romen heyeti şehrimize geliyor Romanya Meclisi Mebusan Reisi M. Barkanm reialiğinde 50 mebustan müteşekkil bir Romen heyeli pesar günü Romanya vapurile şehrimize gelecektir. Kafile, İstanbulda 24 sa- at kalacak ve Pilistine giderek mu- kaddes makamları ziyaret edecekler» | | | | rin müdürü Rah , başka bir vazifeye tayin edilecekleri | Şehir Meclisi Tetkiki Hesap Pncü- eni belediye ve vilâyetin 933 kat'I hesap raporunu ikmal ederek mecli- se sevketmiştir. 5 Kat'i hesap raporların, mevcut| talimatname ve nizamname hülküm-| lerine göre, ertesi senenin nihayet eylül aymda encimene verilmesi ve kat'i raporun da meclis azalarına ye- ni sene bitçesile birlikte dağıtılması icap etmektedir. Halbuki tetkiki he- sap encümeni bu yıl ancak 933 rapo- rumu simış ve onun üzerinde çalış - muştır. Fakat ancak bu şekli sakat bula- rak bu noktayı bilhassa raporda zik- retmektedir. Çünkü encümen, bir yıl evvel muhtelif hizmetler için verilen tahsisatlardan hangilerinin ihtiyaca kâfi geldiğini, hangilerinin fazla kon- muş olduğu, fasıl veya maddeler ara- | smda yapilan Mmünakalelerin bütçe Üzerinde ne gibi akizler tevlit eyledi. ği ve hangi çeşit maddelerden ne gir bi sebeplere metni bakaya kaldığı ve binnetice idari faaliyetin en ziyade ne cihetlerde teksif edilmesi icap edeceği hususunda meclisi aydınla - tacak yegâne rehberin tetkiki hesaj raporu olduğu kanaatindedir, Bu ne Paskalye yortusunu burada geçir- mek üzere gelecek hafta içinde de ğ0 mama 2-4-088 m ŞEHİRDE OLUP BİTENLER iKüçük Haberler * Türkofis (Başkanı — Türkofis Reisi Mecdi Tek'in yarın Ankaradan şehrimize gelmesi beklenmektedir. Mecdi Tek, Fransız Ticaret Odası- am 50 İnci yıl dönüml merasimine bulunacaktır. * Denlayolları Umum Müdürü — Bir buçuk aydanberi rahasi? bulu- dân Denizyolları Umumi Müdürü Sadettin, pekahat deyresini geçirmiş ve dün idareye gelerek İşlerine baş- lamıstır. * Italyan Klübünde konferans — alyan Klübünde yarm saat on do- kuzda Ttalyan musikisi hakkında Profesör Montesperelli tarafından bir konferans verilecektir, * İsviçreli turist heyeti — İçinde gazeteci, profesör ve tanmmış daha birçok simalar bulunan İsviçreli tu- rist heyeti yakmda şehrimizi ziyaret edecektir. * Bir dp profesörü geldi — Tıp Profesörlerinden Rok, dün şehrimize gehmiştir, Profesör, burada kaldığı müddet içinde Üniversitede birkaç tibbi konferans verecektir. * Server Milmi için ihtifal — Diş Tahibi ve Fezacı Mektebi Müdürü Profesör Doktor Server Hilminin ve- fatı yıl dönümü münasebetile bugün saat 12 de merhumun Merkezefendi- deki kabrinde büyük bir ihtifal yapr- lacaktır. * Iktisat Vekâletinde bir tayin — Hukuk Fakültesi Sesyoloji Doçenti Hikmet Sadık, Iktisat Vekâleti Kon- Jonktür Servisine tayin edilmiştir. Döçent, Yeni vazifesine başlamak üzere Ankaraya gidecektir. * Çocuk bayramına hazırlık — Dün öğleden sonra Anneler Bir) Cağaloğlundaki merkezinde toplana,, rak çocuk haftasında yapılması lâ- zitâgelen yardımların programımı ha- zırlamışlır. * Ankarada sefaret binası — Irak Hükümeti Ankarada bir sefaret bi- nası İnşasına başlamıştır. Bu bins- nm projesi Mimar Profesör Kâmil tarafından (o yapılmıştır. Bundan başka Egil Ankaradr yapılarak İs- kişilik bir Romen talebe kafilesi şeh- rimize gelecektir. — Belediye ye. Vilâyetin kati hesap raporları Sakat görülen noktalar encümen raporunda birer birer izah ediliyor mümkün olamıyacağı noktasmı Tü porda kayüdetmeğe mecbur olmuştur, | yrılan tahsisat l Raporun sonuna ilâve edilen bir hulâsaya göre, 933 senesinde bele- diye ve vilâyetin gerek adi ve gerek fevkalâde masraflar için mevzu tah sisat yekünü 10.720.123 liradır. Bu na 932 den devrolunan 3.489.724 lira 16 kuruşun zammı ile umumi tahsisat 14.273.113 lira 93 kuruştur. Bu tahsisattan 10.075.489 lirs 63 kuruşu 933 senesi içinde sarfedilmiş ve 3.307.302 lira 34 kuruşu 934 sene- sine devredilmiştir. Geriye kalan 890,230 lira 96 kuruş imhaya tâbi tutulmuştur. Encümen bu kadar mühim bir pa ran imhaya tâbi tutnlmasmı bazı bizmetlerin yapılmadığına Ye mecji- sin bundan haberdar edilmediğine at- (etmektedir. p33 senesi nihayetinde Mal Sandi- Eında, Ziraat ve Iş Bankalarile di- ğer bankalarda mevcut olup 984 se- nesine devrolunan pakit 4496004 li- ra 97 kuruş, emanat hesabmın bakı, yel zimmeti olarak 1.045.767 lira 60 | Adi ve fevkalâde masrafla- barla encümen raporunda 933 vilâyet ve belediye hesaplarının tetkikine geçmeden önce gerek belediye riya- setinin, gerek Şehir Meclisi azasi- nın bu cihetlere nazarı dikkatini celbetmekte ve bu halin diğer yıllar tekerrür etmemesini temenni (eyle mektedir. Encümen, tetkiki hesabın ana hat, larma taallâk eden bü gibi hususata anlattıktan sonra, muhtelif varidat bakayası üzerinde durmaktadır. Çün kü encümen, 988 hesaplarımı tetkik ederken,932 ve 983 yılları hesaplar rından hir hayli paranm tahsili lâ zımgeldiğini görmüş ve sabika vari datından bakayaya kalmış yekünün azameti karşımda akıl erdirmenin kuruş, istikraz hesabınm bakiyesi o- larak ta 5.116.485 lira 22 kuruştur. Bundan başka belediyenin maliye- den 240571 lira alacağı vardır. Eş basi zimemi hesabatınm 954 senesine devrolunan bakıyesi 240.571 lira 47 kuruş olup bunun mühim bir kısmı hazine matlubatıdır. Bunlardan başka bazi müteahhit. lerle bası memurlar zimmetinde bir- çok matlubat görülmekte İse de bun- lsrdan çoğunun zamanı geçmiş bu- lunmaktadır. Vali dönüyor Ankarada bulunan Vali ve Beledi- ye Reisi Muhiddin Üstündağ, cumar« tes! günü şehrimize dönecektir. viçre sefaret biüâsmın da projelerini İsmi Ne Dersiniz ? Sokağın haysiyeti.. Sokağm da haysiyeti olur mu?.. Oyle bir oluyor ki, insan geçerken önünü İliklemeğe | bile mecbur olu- yor. Dürüst, temiz, pâk, iki tarafı ağır ve vakur binalarla bezenmiş bir güzel caddeden şarla söyliyerek, ya- hut sakız çiğniyerek geçemeyişimiz sade kendi utangaçlığımızdan değil, biraz da sokağın vakarından, haysi- yetindendir. Kaldırımsız, kuytu “ve pis bir sokaktan geçerken hiç te hal ve hareketimize dikkat etmek lüzu- munu hissetmeyiz. Bizde maalesef, sokağın haysiyeti gözetilmez,. Muhtelif tarzlarda ona tecavüz edilir. Münasebetsiz adamla- rim köşeleri kirletmelerini hir ser- hoşluk vak'asi sayarak söze esas tutmasak bile çirkin ilânlardan | ta- tun da her önüne gelenin kaldırımla- rı kazarak sokakları çiçekbozuğu ha- tine hep sokağın haysive- tini düştnmeyişimizdendir. Halbuki bir şehirin vakarmı sokaklarının umumi manzarası teşkil eder. Biz böyle düşünüyoruz. Siz ne dersiniz? Dİ şa aaa Gümrük başmüdürü dün Işe başladı İstanbul Gümrükler Başmüdürü Mustafa Nuri, dün sabahtan itibaren vazifesine başlamıştır. Mustafa Nuri, müfettiş Ali Kemalin, gümrük işleri hakkımda hazırladığı rırora İstina- 'den etraflı surette tetkikatta buluna- dak ve servislerin iyi İşlemesi için yeni bir iş talimatnamesi hazırlaya- caktır.