31 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

| —i izmli BBi S 31.10-935 SON HABER Yunanistanda Durum Kondilise göreCümhuriyetçiler Komünis Kondilis lider- lerin Ege adala- rına sürülecek- lerini bildiriyor! Atina, 30 (Özel aytarımızdan) — taşbakan Kondilis Cumhuriyetçi par tileri liderlerinin krallık aleyhinde tahrikât yapmak üzere komünistler ile birleştikleri için Papa Anastasiyu' dan başka diğer liderlerin de Ege a- dalarına sürüleceğini söylemiştir. Kondilis itham ediyor Âtina, 30 A.A — Kondilis, Cüm - Hüriyet partisi şefleri Papa Andereo ile Papa Anastasiu'nun tevkifleri hâ- disesinden dolayı teessüf duyduğu - hu, fakat buna bizzat bu şeflerin se- 'ebiyet verdiğini, basın'a bildirmiş « tir. General demiştir ki: “Rejim meselesini ortaya süren biz değiliz, Venizelos isyanı — Cümhuri- Yetçilerin kuvvetini kırmıştır. Rejim Teselesi ergeç ortaya çıkacaktı.,, ,KOndiliı. Cümhuriyetçilerin, mille- tin ekseriyeti tarafından istenmiş bi- le olsa, taclr bir demokrasiyi — kabul tmiyeceklerini söyledikleri — halde, Ükümetin, halkın isteğine mutava - &ta karar vermiş bulunduğunu söyle- Miş, Cümhuriyetçileri kon inistlere iltihak etmek ve bir ihtilâl hazırla - f?a!:ı; itham etmiş ve hükümetin a- Sayişi muhafazaya azimli olduğunu Söyliyerek sözünü bitirmiştir. Beyannameler Atina, 30 (Özel aytarımızdan) — Osta memurları gazete — paketleri inde krallık aleyhinde beyariname» *r Yakalamışlardır. Pazar günü tevkif edilen Riparisi- Ya belediye reisi hiyaneti vataniye Sürmiyle mahkemeye verilmiştir. i #ratdan Çaldarıs'e bı rmektup AhAt-m.' 30 (Özel aytarımızdan) — ni ali partisi lideri Çaldarisin Yuna - üzsunın iç durumunu krala anlatmak r"e Londraya gönderdiği iki saylav tu“l'n Çaldarise gönderdiği bir mek- Ü getirmişlerdir. Kral bu mektu « B iç Kondilis'in Wbunda Yunanistanın iç durümü hak- kindakı düşündüklerimi ve — Atifaya döndükten sonra güdeceği — siyasayı anlatmıştır. Veliaht Pavlos Atina, 30 (Özel) — Florendiya'da bulunan veliaht Brekipavlos kral ile tlerle birleşmişler son resimlerinden birlikte Atinaya gelmek üzere Lon - draya hareket etmiştir. Krala sadakat Atina, 30 (Özel) — İkinciteşrinin 15 inci pazar günü bütün Yunanis - tanda askerin krallığa sadakat yemi- ni yapacağı tebliğ edilmiştir. Deniz Konferansı Için mi? Fransız Erkânıharplerin- den Bazı Mühim raya Gidiyor KimselerLond F Tansız hava nazırı Denain “hava ı reyi gözden pe. ph_ndn_. 30 A.A — Daily Teleg- du, d:ı diplomasi aytarı, Fransa or - önemnn:_ızyvf hava genel kurmavları &'erinin bugün Londra" zeıe*Mtlerini bildirmeşıt:dir. T vE dı;üwıelerin bir deniz konferansı dön m. Ziyade Ayvrupayı alâkadar e- ceği .ğlelıler etrafında cereyan ede- mond ylenmektedir. Sir Eric Durum tolingi çN bu mesele hakkında Mus- Ye malümat vermiştir. Japonya konferansta bu - ğ unmayı kabul etti ü.2 Ükkü 30 AA — Japon hüküme- tak Y__k_nianunda Londrada toplana - e kl konferansında hazır bulun- akkındaki daveti kabul etmiş- idra piresi,, ismindeki en küçük tayya- geçirirken tir. Bu hükümet, bazı delege, vaktinde Londra'ya yeti ÜKÜÇÜUK HARiCI HABERLER ğ © Roma, 30 A.A — Buğün idare masraflarını kısmak üzere bir.takım tedibrler alınmıştır. Devlet"dıırele « rindeki devam saatleri kömür ve e « lektrik sarfiyatını azaltacak surette değiştirilmiştir. Levazım masrafları da son derece azaltılmıştır. * 'Berlin, 30 A.A — Alman kilise- lerine gönderilen bir tamimde kilise- lerde yapılan vaazlara siyaset karıştı rılması kat'iyyen yasak edilmiştir. * Londra, 30 A.A — Muhalif işçi partisi, seçim hususunda nikbin bu- lunmaktadır. Bu partinin nüfuzlu şahsiyet'erinden biri, Reuter Ajansı- na verdiği bir diyevde demiştir ki: 'Şayet hükümetin, seçim manevra- ları çok yüksek bir faaliyet derecesi- ne yükselmiyecek olursa, 150 hattâ daha fazla namzedimizin kazanacağı- na eminiz, * Kudüs, 30 A.A — Romanya hü- kümetinin, Bükreşle Kudüs arasında bir hava servisi tesis etmeğe matuf projeyi tetkike başladığı haber veril- mektedir. Bu servis, takriben 10 sa - atlik olacaktır. Nevyork, 30 AA — — Nevyork'a gönderilmek üzere 9/9/935 tarihin- den bugüne kadar yüklenen altınlar şimdi 449 milyon doları bulmuştur. * Madrid, 30 A.A — Yeni kabine- yi B. Chapa Prieta teşkil etmiştir. B. Lerroux ve Rochar, bu kabineye da- hil değillerdir. © Paris, 30 A.A — Solcenah grup- larının toplantısında kararnamelerin kaldırılı istenme ve büt muhtemel olduğunu da hiîı:uı-miştiı'.ı Fransız mütehassısları Londra, 30 A.A — İki Fransız de- niz mütehasısı, İngiliz deniz bakanlı- çe müzakeresinde müşkülât çıkarıl - mamasına karar verilmiştir. Berlin, 30 AA — Alman Hava sporu teşkilâtı başkanr Albay Lözer ikincitesrinin başında bu ifesin - erkânile ihzarf görüşmel ğık üzere Londrı';ı gelmiglçrdi)'ıfp— Amerikanın durumu Nevyork, 30 A,A, — Birleşik dev- letler, Londra deniz konferansı mü- zakerelerine ekonomik — meselelerle iptidat maddeler tevziinin ithal edil- mesi hususundaki Japon — teklifine karşı bulunmaktadır. den çekijlerek hava bakanlığında da- ha yüksek bir iş alacaktır. Onun yerine en eski Alman uçman- larından Albay Mahinke tâayin edil - miştir, * * Varşova, 30 A.A — Diyet top - lanarak Cumurbaşkanına — verilecek tam selâhiyet hakkındaki hükümet projesini tetkika başlamıştır. TAN Bayramın i kı Cı .. n ü inci Gü (Baş tarafı 1 incide| hayetinde Atatürke yağınca, yelte- nen alçakların Türkün canevine, varlığına karşı yürüyen düşmanlar olduğunu söyleyerek: “Böylelerinin vücudü insanlık için lekedir.,, dedi. Yurttaşlar bir ağızdan — soysuzları tel'in ederek bağlılık ve saygılarının Atatürke iletilmesini Davastan dile- diler. Yurttaşlar gece de elçilikte coşkun sevinçler içinde ulusal marş- lar ve türküler söyliyerek danslarla Cümhuriyet bayramını — kutlulamış- lardır. Vreme'nin sempatik bir yazısı Belgrat, 30 A.A, — “Vreme,, ga- zetesi, milli Türk bayramı ilgisile, Türk milletinin hayatında bir dönüm nöktası ve Atatürkün islâhatçı deha- sının idaresi altında Türk ülkesi için yeni bir devre 4an bu yıldönümüne tahsis ettiği uzun bir makalede bil- hasta şunları yazmaktadır: *“Bugün, artık eski Türkiyeyi ta - nımak kabil değildir ve bu mucize, Kamâl Atatürkün eseridir.,, Gazete bundan sonra, Türkiyenin Büyük Cumurbaşkanının, her alanda meydana koyduğu yeğrimleri birer birer saymakta ve Türk devrimcile - rinin ayni zamanda ülkenin soysal ve kültürel seviyesini yükseltmek su- |" retile, Türkiyeyi en ileri ülkeler sıra- sına çıkardıklarını kaydetmektedir, “Vreme,, gazetesi makalesini şöyle bitirmektedir : ”Yugoslavya, Türk Cumhurluğu - nu ve ayni zamanda Türk yurdunun babası olan Kamâl Atatürkü yürek- ten selâmlar.,, Sofya elçiliğinde kabul resmi Sofya, 30 A.A, Bulgar telgraf a- İansı bildiriyor: Türk milli bayramı ilgisile, dün Türk elçiliğinde yapılan kabul res- minde Kralın mümessilleri, Başbakan Tocheff, bütün hükümet üyeleri, yüksek sübaylar, birçoğu eski bakan- lar olmak üzere siyasal şahsiyetler, kordiplomatik üyeleri, yüksek işyar- lar ve Türk - Bulgar komitesi üye leri hazır bulunmuşlardır. Türkiye elçisi Şevki Berker, bu ilgi ile yapılan tebrikleri kabul et - miştir. Geceleyin, Türk kolonisi üye- leri elçiyi ziyaret etmişlerdir. Sovyet sporcular Dün Ankaradan Geldiler İzmirden Ankaraya dönen Sovyet sporcuları dün öğle treni ile şehrimi- ze 'dönmüşlerdir. Misafirlerimiz, bu - gün deniz yoliyle Odesaya hareket edeceklerdir. Dün gece, misafir sporcular şerefi- ne Sovyet konso.osanesinde bir zi - yafet verilmiştir. Çok samimi bir ha- ve içinde geçen bu ziyafette iki millet arasındaki dostluk bağlılığını anla - tan söylevler verilmiştir. Sovyet futbolcüleri dönüyorlar T.İ. C. İ. Istanbul Bölgesi Baş- kanlığından : Sevgili konuklarımız Sovyet spor- cuları 31/10/1935 Perşembe günü saat tam 16 da memleketlerine döne- ceklerdir. Birleşik klüpler delegelerinin ve bütün sporcularımızın uğurlama — tö- reninde bulunmak üzere bugün ve saatte Galata rıhtımında bulunmala- rı bildirilir, Yunanistanın Ankara Elçisi Atina, 30 (Özel) — Bugünkü ga- zeteler Ankaradaki Yunan elçisinin Dış Bakanlığı siyasa direktörlüğüne tayin edileceğini haber vermektedir- lc_r. Yeni Ankara elçiliğine kimin ta- yin edileceği belli değildir. Mütareke günü Vaşingon, 30 A.A. — Roosevelt, îl-u tarihinin mütareke günü oldu- Büunu ilân eden bir bildirikte demiş- tir ki; “Bütün milletlerle barış halinde yaşamağa devam etmek hususundaki kararimızı ve bütün 'dünyada sürekli bir barışm elde edilmesi mümkün ve gerekli olduğu yolundaki kanaatimi- Zi, Mütarekenin yıldönmü münasebe- tı_le izhar etmemiz, bilhassa yerinde bir hareket olur.,, . Roosevelt, mütareke günü, Ame- rşkı lejiyonunun toplantısında söz S_d_ylcmeıi için kendisine yapılan tek- lifi kabul etmiştir. Cumhurreisinin, bundan — istifade ederek arsıulusal durum hakkındaki ânütaleııım söyliyeceği sanılmakta « ır. Fransada tasarruf Paris, 30 A.A — Kabine, 10 saat kadar süiren bir celsede, 200,000 den faz'a kararnameyi tasdik — etmiştir. Bu karar ler, bakanlar ü - ninin, bütçe masraflarını kısmak ve ayni zamanda devlet teşkilâtının da- ha iyi bir şekilde işlemesini sağla- mak hususunda sön aylar zarfında yaptığı çalışmaların sonucunu teşkil etmektedir. Grand-Düki ALEKSANDR'ın No, 20 Çeviren: M. Rasim OZGEN K;ser Berlindeki Balkonundan Ne Dil Kullandıysa, Çar da Petersburgta Aynı Dili Kullandı 1918 de Bolşeviklere karşı mukabil ihtilâl hareketine girişen ve Siberya üzerinden taarruza geçen Amiral İsvolski Rusya diplomasisinde otuz sene beyin yormuştu. Bir müddet de hariciye nazırlığı yapmıştı. Bu ka- dar tecrübesi olan bir adamla müna- kaşaya girişmek ukalâlıktı. Haya- tımda bir defa olsun ukalâlık etmeye karar. verdim. ve Rusya yolunu tiıt- tum, Tesadüfler 1914 temmuzunda, pek hususi bir mahiyet gösteren tesadüflerin teva- lisinden hiç hoşlanmıyordum. Sırbis- tana ültimatom verilmezden evvel, imparator Giyom “tesadüfen,, bir seyahate çıktı. Fransız cümhurreisi “tesadüfen,, Sen-Petersburgda bulu- nuyordu, O zaman, İngiliz bahriyesinin bi- rinci lordu olan Venston Çurçil yaz manevralarından sonra İngiliz do- nanmasının seferber halde kalması- nı “tesadüfen,, emretti. Sırbistan hariciye nazırı, Avustur- yanın verdiği ültimatomları “tesadü- fen,, Fransız sefiri Berteloya göster- di. Bertelo da “tesadüfen,, — cevabı yazdı ve Sırbistanı düşünmek zahme- tinden kurtardı. Sen-Petereburgda, mühimmat fab- rikaları ameleleri, seferberlik ilânın- dan bir hafta evvel “tesadüfen,, grev yaptılar ve daha büyük bir tesadüf olarak onların mitinglerinde alman şivesile rusça söyliyen tahrikçiler ya kalandılar, Rus büyük erkânıharbiye reisi, seferberlik emrini, gene “tesadüfen,, ©o kadar süratle tamim etti, kj birkaç saât sonra, telefonla, çarın ve diği aksi emre cevaben: — Haşmetmeap... Pek müteessi- rim! Fakat emrinizi ifa etmek im- kânsız! diyordu. En fenası, milletle- rin selim hisleri “tesadüfen,, işlemi- yordu. R Yüz milyonlarca Avrupalı, fert o- larak, harp istemiyordu. Fakat top- lu halde, itidalden bahseden adamı parçalamıya atıliıyordu. Harbin tev- lit edeceği felâketleri tasvir etmek istedikleri için Jores, Pariste öldü- rüldü.. Libkneht, Almanyada hapse- dildi. Almanlar ve Fransızlar, İngiliz- ler ve Avusturyalılar, Ruslar ve Bel- çikalılar, bir sene evvel cinayet inti- har ve sefahat şeklinde tezahür eden ve 1 ağustos 1914 te en hararetli devresini yaşıyan ayni yıkıcılık his- âinin tesiri altında hareket ediyorlar- l. Zevci, o zaman başvekil olan Le- di Askit, Dovning Stretin 10 numa- rasına geceleyin gelen| Venston Çur- çilin ateşli gözlerinin ye geniş tebes- sümünün hatırasını muhafaza etti. Başvekil: — Bana ne hâber getirdin, Vens- tonh! dedi. Sulh devam edecek mi? Çurcil: — Harp! diye cevap verdi. Ayni saatte, ayni daikada, Berlin- de “Unter den Linden,, de, “Şfilenin plânının nihayet tahakkuk etmesi gibi şerefli vesile,, karşısnda, Alman zabitleri biribirini tebrik ediyorlar- Kolçak ordusu askerlerinden üçü dı. 15 ağustosta her şeyin düzelece- ğini haber veren Svolski, Fransız ha- riciye nezaretinden çıkark;ın, muzaf- fer bir eda ile bağırıyordu: — Bu, benim harbim! İmparator Giyotm, sarayının Balko- nunda nütuk söylüyordu ve çaf da, Sen-Petersburg'da, diz çökmüş kav- mine, hemen hemen ayni tabirlerle hitap ediyordu. Her ikisi de kardeş- leri biribirine kırdıracak olan harbin müsebbiplerini kahretmesi için alla- ha yalvarıyorlardı. Herkes haklıydı. Kimsenin kaba- hati yoktu. O gün, Biskay. körfezi ile Pasifik denizi arasında uzanan yerlerde, aklı yerinde bir adama te- sadüf etmek imkânı yoktu. Rusyaya avdet ederken, bütün bir kıt'anın intihar manzarasını seyrete tim. Harpten kaçınılabilirdi Eski dünyanın son sulh haftasını, henüz, kimse bitarafane yazmadı. Bunun yazılacağını da ümit etmiyo- rum, Harpten evvel ve harp içinde birçok malümat topladım. İşte bu malümatın yardımı ile üç vakıa bana doğru görünüyor: 1 — Harp, Ingiltere-Almanya ara. sındaki dünya iktısadiyatında tefev- vuk rekabeti mücadelesine Berlin, Viyana, Paris, Londra ve Sen«Pe- tersburg askeri muhitlerinin gayret- lerinin inzımamı ile vukua gelmiş tir. Argidük Fransuva Ferdinandım katli vukua gelmeseydi bile, ulusla. rarası harp şampiyonları, o emsalsiz şirretlikleriyle, gene bir vesile yara- tacaklardı. Kayser, 1917 de tamam- lanması takarrür eden Rüs askeri programının hitamından evvel işini yoluna koymak istiyordu. 2 — İkinci- Nikola muhasamata meydan vermemek için elinden ge- leni yaptı. Onun bütün uzlaşma te- şebbüsleri devletlerin hariciye neza- retlerinde ve büyük erkânıharbiyele. rinde pek az tasvip sahası buldu; “belki de hiç bulamadı. 3 - Eğer İngiltere, 31 temmuz 1914 geceyarısı çalıncaya kadar, Fransanın ve Rusyanın taraftarı ol- duğunu ilân etseydi, harp felâketi- nin önünü alabilirdi. Herbert Aski« tin yahut Sir Edvar Greyin alelâde bir beyanatı, Berlinin, en kahra- manlık güden jünkerlerini sindirme- ye kâfi idi. İngiliz hükümeti tara- fından, üç gün sonra, ortaya sürülen "_B:lçıkı vesilesi,, mantığın, yerini, hisse bıraktığını gösteriyordu. İn- giltere, uluslararası muahedelerinin ihlâlden masun olduklarına dindara- ne hürmeti sevkiyle değil, Almanya- ya karşı beslediği kinin tahrikile har-" be girdi. Herbert Askit, basit bir teşri- ci değil de hakiki bir hayırkâr, bir insanlık sever gibi hareket etseydi, Almanya, 1 ağustos 1914 te harp ilân edemezdi. (Arkası var)