22 Eylül 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

BEŞLERIN KARARI VE MUSSOLİNİ Uluslar Kurumu konseyi namına İtaiya - Habeş meselesini tetkik edin / Beşler komisyonunun kararı İalya ve Habeş hükümetlerine bildiri miş: tir. Bu kararın me olduğu benüz ga- zetsiere © bildirilmemekle beraber, Mussolininin istediği gibi, Habeşista nın İtalya mandasına (terki mevzuu bahsolmadığı anlaşılıyor. Filhakika manda Habeş istiklâlile telif kabul etmiyen bir vaziyet ola- caktı, Ve misakın mandalar bskerm- | daki hükümlerine göre, Uluslar Ku rumuna aza olarak kabul edilen bir devleti istiklâlinden mahrum ederek manda altına almak mümkün değil. dir, Manda, büyük savaşta mağlüp olan devletlerin topraklarını galip devletler arasında taksim için düşü- nülmüş bir tedbirden ibaret idi, Ku- rum misakının yirmi ikinci madde- sinde deniliyor ki: “Önce kendilerini idare eden dev. letlerin bâkimiyetinden çıkan ve bu günkü hayatım 20r şartları içinde ken dilerini idareye henüz kabiliyet ka- zanmamış bulunan kavimlerin sakin oldukları #ömürgelere şu idare usulü tatbik edilir: Bu kavimlerin inkişaf ve terakki ne yardım etmek medeniyet için bir vazifedir. Bunu temin için de kavim- lerin vasayetini, servet kaynaklarını, tecrübeleri veyahut coğrafya vaziyet leri itibarile bu mesuliyeti deruhte etmeğe en elverişli olan devletlere vermelidir.Bu devletler vasayiti Ulus lar Kurumu namına yapacaklardır.,, Hangi toprakların manda altma alı nabilceği bu suretle izah edildikten sonra kururn misakı, halkın terakki derecesine göre üç nevi manda ihdas | etmektedir. Yiçmi ikinci maddede | deniliyor ki: 1 — Ormanlı © imparatorluğuna mensup bazı cemaatler öyle terakki derecesine varmışlardır ki kendilerini müstakil olarak idare edinceye kadar bir vekilin delâlet ve muaveneti reh- ber olmak şartile müstakil mevcudi- yetleri bugünden de tasdik olunabilir Manda intihabında bu cemnatlerin ar zuları nazarı itibara alınmalıdır. 2 — Orta Afrika kavimleri öyle .. Mgs Aaracasindertir! i mandater bunların Toprak le idere odökekir” Silik ticareti yaptırmayacak, Din ve vicdan hürriyeti temin edecek. Yerlilere as- keri terbiye verilmesini o menedecek. Her devlete ticaret noktasından mü- savat verilecek. 3 — Afrikanın cenubu garbisinde- ki topraklar ve Büyük Okyanustaki adalar halkı medeniyet merkezlerin. den o kadar uzektadırlar ki mandato- rin kendi toprağı imiş gibi idare olu nabilir. İşte Uluslar Kurumu mandalar hakkındaki hükü lardan ibarettir. Görül Hav beşistanın vaziyeti manda altına alı- nan memleketlerin vaziyetlerine ben- zemez. Habeşistana, Liberya cümurluğu gibi islâhat yapmak için Uluslar Ku üyor ki rumunun yardımı temin edilmek iste niliyor. İtalyaya da bu yardımda bü- yük bir vol verilmesi teklif edilmek. tedir, Mussolininin bu teklifi derhal reddetmedi. düşü içim ü dır ki Mussolini azacık gerilemşitir. Bu gerilemenin sebebi, Beşler Ko- mitesinin teklifini şimdiye kadar 15- rarla ileri sürdüğü şartları yakm gör düğü için değildir. Bunun iki sebebi vardır: 1 — İnşiliz donanmasınn oAkde- nizde ti li, 2 — İngiltere ile Fransa arasında, bir savaş hali irlikte yürümek için yapılan görüşmelerin müsbet bir netice vermek yoluna girmiş bulun » ması. — A.Ş. E m, Almanyaya kaçırılan gaze- teci serbest birakıldı Paris, 21 A.A. — Berthold Jâcobe, yunında özel bir komi- ser bulunduğu halde, İsviçre" - den, öğleden evvel Paris'e gel. miştir. Geldiğini hiç kimse ha- ber alamamıştır. Gazeteci ser - best bırakıldığı için, zabıta, kendinin nereye gittiğini - bil « memektedir . Bir Rus balonu Moskova, 21 A.A. — Roma - no Babykine'nin idaresinde bu- lunan 2.200 metre mikâbındaki balon, Moskova yakininde Zve- nigord'dan hareket etmiş ve güney Kazakıstanda yere inmiş tir. Balon, 56 saatte 2,300 kilo- metre yol almış, bu gibi balon- lar için bir uzun mesafe dünya rekoru kurmuştur. SON HABER DOSTLUK GOSTERİLERİ iCMAL (Yedi Romen Süel Uçağı Ankarayı Ziyaret Edecek Bükreş, 21 A.A rinden uşmasına izin vermiştir. Bulgar - Romen Hududunda Sofya, 21 A.A. — Bulgar - Romen hududunda Dubotiçe bölge- sinde hudut nöbetçisi geceleyin Bulgaristana geçmek istiyen iki kişi görmüş ve bunlar dur emrine itaat etmediklerinden üzerleri- ne ateş açarak ikisini de öldürmüştür, Birisi kadın ve birisi erkek olan ölülerin üzerinde Sovyet pasaportları bulunmuştur. — Kumandör uçakçı Negresko'nun kumandasin da yedi süel uçak 26 eylülde resmen Ankara'yı ziyaret edecek - tir, Bu ziyaret, Türk uçaktılarının geçen sene Bükreş'e yaptıkla- rı ziyarete cevaptır, Romanyalı uçakcılar Türkiye cumuriyeti merkezinde iki gün kalacaklardır. On İngiliz Bombardıman Uçağı Atina, 20 (Özel aytarımız bildiriyor) —On büyük İngiliz bombardıman tayyaresi yarın Falirona uğrayarak benzin alacak ve Mısıra gidecektir. Hükümet tayyarelerin Yunanistan üze - VA YUNANISTANDA REJİM iŞi İ Giritliler Cumuriyeti silâhla korumak istiyorlarmış Atina, 20 (Özel bildiriyor) — Giritten gelen ha berlere göre bütün Giritliler Cumuriyet rejimini yalnız oy - ları ile değil icabında silâhla da konuşmağa karar vermişler— dir. Girit Cumuriyetçilerinin kâmilen silâhlı oldukları bildi - ilmektedir. Giritteki kralcılar ümete müracaat ederek ken dilerine de silâh verilmesini is- temişlerdir , Çaldaris'in söyledikleri Atina, 21 (Özel aytarımız - dan) — Başbakan Çaldaris dün kralcıların merkezini ziyaret et Rİ MEL NİS AŞ İLEY kendisine hitaben. verdiği söy - leve cevap veren Başbakan pılacak savaşın karakterist ci heti memleketin şsüküne kavuş- masıdır demiş ve ahali partisi üyelerinin Yunanistanda krallı- ğın yeniden kurulmasına ça - lışmak mecburiyetinde bulun - duklarını söylemiştir. Başbakan gazetecilere hükü - met genoya hile karışmasını önünü alacağından cumuriyet partileri ile bu hususta bir uz - laşma yapılmasına lüzum olma dığını söylemiştir. Cumhuriyet için Atina, 21 A.A, — Birçok cu - muriyetçi teşekküller toplantı- lar yaparak krallığın tekrar ku rulmasına karşı müşterek bir cephe vücuda getirmeye karar vermişlerdir. Bu teşekküller, kral taraftarlarmın başvurmala rı muhtemel olan şiddet usulle- rinden ürkmemek hususundaki azimlerini de bildirmişlerdir. Kabinede tadilât ina, 21 (Özel) — General ileşerek dün bakan - ığa gelmiştir. Hükümet taraf - tarı Vradini gazetesi gelecek hafta kabinede tadilât yapılaca ğını yazıyor. aytarımız | Sofulis genoy kararnamesi- ni beğenmiyor | Atina, 21 A.A. — Venizelos - tan sonra liberal partinin ba: na geçen Sofulis basına verdiği diyevlerde genoy hakkındaki kararmameve dair mütalcalar yürüterek, bu kararname hü - kümlerinin restorasyon taraf - tarlarının “birçok defa rey ver - melerine müsait,, olduğunu söy lemiştir, Sofulis, cumuriyetçileri mü- cadeleden vaz geçmiyeceklerini zira, ulusun yüzde sekseni cu - muriyete srkı bir surette bağlı olduğu irin genaydla kavana - çaklarından emin bulundukları- nı ilâve etmiştir. —— Leh - Çekoslovek hudu- dunda gerg nlik Varşova, 21 A.A. — Çekoslo- vak silizyasındaki Şimdiki du rumdan bahseden Polska Broj: na gazetesi, bu bölgede duru - mun anormal olduğunu yaz - maktadır. Arıtma uzlaşması de nilen Leh - Çekoslovak uzlaş - ması bir paçavra haline gelmiş tir. Buradaki yerli Lehliler, us- nomal mahiyetindeki birtakım tedbirlerin dehşeti altında yaşa maktadırlar, Gazete, Çeklerin bu memle - keti 1920 senesindeki Leh - Sov yet harbinden istifade ederek Lehistandan gâsbetmiş ve bu gasblarmı haklı göstermek için Karwina'daki kömür madenle - yaçları olduğunu ileri sürmüş olduklarını hatırlatmak tadır. Bugün Lehistan kuvvetlidir. Artık bu gibi usüller hatıra bile getirilemez, Biz Çek armasındaki “fazilet yenecektir,, sözlerine ve adale- tin nihayet muzaffer olacağına inanıyoru BUYUK ALMAN CASUSU Matmözel Doktor'un ESRARI Amerikan Memurları Bir Vinçle Geminin Içine HAKİKi ş re | i Giren Jenny'yi Görememişlerdi ei Kaliforniyadan Brezilyaya gi- den vapurun içinde birdenbire bir genç kız peyda oldu. Rıh- tımda, seyyahların kâğıtlarını, pasaportlarını muayene eden Amerikan memurları hiç te böy- le bir genç kıza tesadüf etmemiş- lerdi. Nasıl olmuştu da bu, bu kadar takayyüdata rağmen içeri girmişti. İşte asıl hayret edile- çek nokta bu'idi. Fakat eğer Amerikan me- murları Kaliforniyadan yük alan vapurda yalnız yolcuların 'pasa- portlarma bakmakla vakit ge- girecekleri yerde biraz da vinçle yüklenen mallara dikkat etseler- di, bu kızı meydana çıkarmakta hiç te müşkülât çekmezlerdi. Akşam sular karardıktan son- re rıhtımda üç tane dok amelesi peyda olmuştu. Bunların sırtla- rında geniş muşambalar, başla- rında kukületeler ve ayakların- da iri çizmeler vardı. Üçü de ha- | fif hafif çiseliyen yağmurun al- tında pipolarını tüttürerek iler. liyorlardı. Uzaktan bir sandal gördüler. İçlerindeş birisi işa- ret etti, Sandal yavaş yavaş bunların bulundukları tarafa doğrulma- ğa başladı. Biraz sonra üçü de içine atlamış bulunuyorlardı, Sandal sahilden açıldı ve Ka- liforniyadan Brezilyaya hareket etmek üzere bulunan bir gemi- nin arka tarafında içi muhtelif balyalarla dolu bir büyük muşa yanaştı. Üç ameleden birisi mu- şa çıktı, Diğer ikisi orada bulu- İnan bir başka işçiye fiskos bir şeyler söyledikten sonra tekrar | ayni sandalla geri döndül. Biraz sonra geminin vinci bir balyayı kaldırırken bu- nun üstünde çömelmiş bir insan vücudunu da ambara indiriyor- du. Bu deminki geniş gamsele- li, koca çizmeli dok amelesi idi. Ambara gelir ayle derhal o- rada bulunan bir başka işçi ta- rafmdan kenarda balyalardan yapılmış bir yığınm içine sak- landı. İşte bunun içindir ki, Kalifor- niya rıhtımlarında pasaportları muayene eden, yolcuları birer birer gözden geçiren polis me- murları, Brezilya bandıralı va- pur, Panamadan geçip te Bre- zilya limanlarına doğrulduğu zaman meydana çıkan genç ve güzel kadını göremediler. Bula- madılar. Halbuki bütün Amı kanın sahil muhafaza teşkilâtı polisleri, istihbarat memurları ayakta idi. Her tarafa Jenny'- nin şekli, biçimi, boyu, bosu, gözlerinin rengi bildirilmiş ve ayrıca fotoğrafisi teksir edile - Tek gönderilmişti. Matmazel Doktor Amerika - ya gelmiş ve burada birçok işler gördükten sonra ortalıktan sr - vışmıştır. Kendisinin bugünler- de Amerika hududundan çıkıp kaçacağı kuvvetle umulmakta. dır. Onun için bütün istihbarat ve polis teşkilâtının müteyak kız olması lâzımdır, ” Diğer taraftan Amerikanın en büyük gazeteleri, de ilk sahifele- rinde Jenny'nin resmini basmış- lar ve bu meşhur casus hakkın- da sütün sütün izahat vermişler- di. Bunu bulana, olduğu yeri ha- ber verip yakalanmasma yardım edenlere büyük bir mükâfat va- | | İ l Hava Kurumuna 120 bin lira veren mühendis Abdurrahman Naci adına üç uçak alınmıştır. Bu uçakların 25 Eylülde Yeşil - köyde ad koyma töreni yapılacaktır. Yukarıdaki resim, bu uçaklardan birinin fotoğrafisidir. İ PA YA YAA AMA ŞA dedilmişti. Ayrıca Jenny'nin do- laplarına alet olan ve Alman ca- susunun bütün Amerikan sırla- rmı günü gününe Almanyaya göndermesine bilmiyerek yar- dım eden Persy de yakalanmış ve hususi bir divanı harbe veril- mişti, Persy boş yere kendisini mü- dafaa ediyor ve Jenny'yi iki ay evvel tanıdığını, onun bir bar dansözü olduğunu ve kendisile ahbap olmadan dört ay evvel Londradan Şikagoya gelip bu barda çalıştığını söylüyordu. Vincin bağlı bulunduğu balye Onun kanaatine göre bunun Matmazel Doktor olması imkân dahilinde değildi. Çünkü İngiliz Entelicens Servisinin ve Fransız İkinci Bürosunun verdiği malü mata göre “Matmazel Dokto: bundan ancak bir buçuk iki ay evvel Amerikaya hareket etmiş- ti. Fakat Amerikada muhtelif mühimmat fabrikalarını ateşe veren, gemileri yakan, İZİ nu- maralı kutudan Joseph Fellow namına gelen mektupları alan, iki Amerikan memurunu bayıl- üzerinde bir. insan vardı. tan, Persy'ye metreslik eden ve nihayet New - York İstihbarat Şubesi Reisi Parker'in emrine girmeğe muvaffak olan bu ka- dın kimdi? Bu Jenny kimdi? Bunun Matmazel Doktor'dan başka bif Kimse olmasına ir#kân ve ihtimal verilemiyordu. Çünkü İ bu kadar büyük icraatı ancak İ böyle bir kadın başarabilirdi. Persy divanı harp huzurunda bu iddiaların aksini ispat edem: yecek vaziyette idi, Onun için en kısa bir zamanda muhakeme edildi ve idama mahikiim oldu. tarksm Marsiiya cinayet: Cenevre, 21 A.A. — Yugos lavya kraliçesinin avukatı Pol Bonkur'a temyiz mahkemesi - nin kararı bildirilmiştir. Kral Aleksandr'm katilleri hakkında ilkteşrin ayı içinde karar verile cektir. İ KUÇUK HARICI | İ HABER LER * Londra, 21 A.A. — Ducde Cioucester ile Ledi Alice Mon tag Douglas Scott'un nikâhları Westminster klisesinde 6 ikin- çiteşrinde yapılacaktır. * Manilla, 21 A.A, — Filipin adaları Cumurbaşkanı Ouezon, Filipin adalarının, Uluslar Ku- rumu yıkılmadığı takdirde, bu kuruma girmesine müsaade edil mesini birleşik devletlerden is- temek tasavvurunda bulundu - ğunu söylemiştir. * Viyana, 21 A.A, — İngiliz veliahtı Viyana'dan ayrılmış 21 A.A, — Arnavut i, son karışıklıklar çı karanlara işkende edildiği ha - berini yalanlamaktadır. * Varşova, 21 A.A. — Seki zinci arsıulusa| teknik ve pro İ fesyonal basın kongresi işini bitirmiştir. * Madrid, 21 A.A, — Cumur. başkanı Zamora parti liderleri ni Kabul etmiştir. Bunlar genel olarak eski kabineye benzer bir hükümet kurulmasını tavsiye etmişlerdir. , Yalnız sosyalist ve cumuri yetçi partileri cumuriyetci bir | hükümet kurulmasını ve bu hü- kümetin yeni seçimleri yapma İ sını istemişlerdir. Ik ila yan tavvsres Atina, 20 — Dün iki büyük sivil İtalyan tayyaresi Eritreye gitmek üze re izin alarak Yunan havalarındın geçmişlerdir. Teisiz eksper'eri Vaşington. 21 (A.A.) — Deniz Ba kanlığı, harp vukuunda Birleşik dev- letlerle telsiz telgraf muvasalasın: de- vam ettirmek üzere Adisababaya dört eksper telsizci göndermiştir. TÜRKİYE EV KRALİÇESİ Büyük Müsabakamız Yakında Başlıyor Ev kraliçesi müsabahamız, okü yucularımız tarafından hergün ar» tan bir alâka ile karşılanmakta ve müsabakanın tarzı hakkında pek çok şeyler sorulmaktadır. En ince teferruatına kadar müta» bakayı hazırlığan komitenin pro- gramını birkaç güne kadar neşrede- ceğiz. Okuyucularımızın küçük bi sabrı bizden #sirgememelerini di- lerken ilâve edelim ki imtihanları büyük bir intizem ve mükemmeli- yet içinde yapmak istediğimiz için yakında isimlerin: de ilân edeceği- miz mütehassısların fikirlerini ol mağa devam ediyoruz. Ayrıca, ev kadınlığının Avrupada ne ince bir teknik ve san'at işi olduğuna dair mütalealarını da yazacağız. Bu vesile ile, aile müessesesini kuvvetlendirmek ve ev kadınlığını teşvik etmek / yolendeki foaliyei mizden dolayı bizi tebrik zahmet de bulunan okuyucularımıza da te- şekkür ederiz.