5 Eylül 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

HABEŞİSTANIN SUÇU ( Cenevreden (bildirildiğine | göre, Valval kuyuları etrafındaki çarpışma» Min mesuliyetlerini araştırmak için tayin edilen komisyon çalışmalarını itirmiş ve raporunu bazırlamıştır. Kurum konseyi, Italya - Habeş da #man tetkikine bu raporun okunma" ile başlayacaktır. | Italya - Habeş davası, Valval ku- Yuları hâdisesi çıkalı, o kadar büyü" #nüs, o kadar dallanmış budaklanmış- tw ki geçen yılın sonlarına doğru vu- | ku bulan bu çarpışma âdeta unutul: | muştur. Bununla beraber, büyük da- Yayı doğuran bu küçük hâdisedir. Ajans telgrafları, hâdise etrafın- daki mesuliyetleri araştıran komisyo- hun vardığı karar hakkında kesin ma lümat veremiyor. Bir habere göre, komisyon Habeşistanı suç lu görüyormuş, Diğer bir habere gö- te de komisyonun raporu ne İtalyaya ne de Habeşistana mesuliyet yüklet- iniyor, her iki tarafı da biraz haklı ve biraz da haksız görerek işi tatlıya bağ İiyor. Bu haberlerden hangisinin doğ Yu olduğu birkaç gün içinde anlaşıla- calıtır. Bununla beraber, eğer rapor Habeşistanı suçlu gösterirse, buna hayret etmemek lâzımdır. Komisyön #mr meselesini, yani Valval kuyula. rmın hangi ülke topraklarında bulün- duğunu tetkik etmek salâhiyetini has iz olmadıkça, suç, saldırışı ilk yapan tarafa sit olur. İtalya şunu iddia et- miştir; Valval kuyuları Somali müs- temlekesinin bir parçasını teşkil edi- Yordu, İtalyanın Süel işgali altında iken Habeşler silâh kuvvetile bu top- rekları ele geçirmeğe çalıştılar. Eğer Habeşler, kuyuların kendilerine ait olduğuna kani iselerdi silâha sarıla- takları yerde ya hakeme müracnat #derek, yahut ta Uluslar kurumuna pik iddialarını tevsik etmeli idi- O zaman biz kendilerine kuyuları teslim ederdik. Böyle Yerde silâh kullandılar ve kan akma- *ina sebep oldular. Hukukun prensiplerinden biridir ki bir adam hakkını istirdat ederken ile asayişi bozamaz ve başkasının ka nm akıtamaz. İşte İtalya bu prensip ten istifade etmeğe çalışmıştır. Ancak Habeşistanın bu işte haksız <Ümaşı meseleyi değiştirmez. Habeş € gün sonra anlaşamamazlığı hake we terketmeğe ve Habeşistan haksız Sıktığı takdirde İtalyayn her türlü taz Mminatı vermeğe hazır olduğunu bildir miştir, Çarpışma hâdisesinde suçsuz- dur diye İtalyanın dünya barışını teh likeye koyacak şekilde Süel hazırlık. larda bulunmaya hakkı yoktur. Bu- mun içindir ki Valval meselesinde Ha beşistan haksız dahi olsa. Italya bü- YUNAN BAŞBAKANI Çaldaris Genoya Başvur-B. VE KRALLIK mağıHiç Yerinde Bulmuyor Atina, 4 (Özel) — Siyasal çörenlerde Başbakan Çaldarisin rejim için yapılacak genoyu hiç bir vakit yapılmamak üzere ge- riye bırakmağa karar vermiş olduğu söylenmektedir. Çaldarisin böyle bir karar almasının sebebi Venizelos ile Plâstirasın bir da- ha Yunanistana ayak bsamamalarını temin etmekten ile: gel mekte imiş. Gene ayni çörenlerin teyit ettiğine göre Çaldaris ile Sofulis arasında da böyle bir konuşma yapılmış ve Sofulis rejimin muhafaza edilmesi şartile Venizelosun bir daha Yuna- nistana dönmiyeceğini Başbakana anlatmıştır. N i Venizelos dostlarma gönderdiği mektupta kendi kabinesinde Finans Bakanı olup Divanı harpçe üç yıl ve üç ay hapse ve mal. larmın müsaderesine karar verilen Maris hakkındaki kararı hak- sız bulduğunu yazmaktadır. Alman Deniz Manevraları Berlin, 4 (A.A.) — Büyük deniz manevraları, 11 ve 19 Eylül arasında kuzey Baltık denizlerinde ceteyan edecektir. Zırhlılar, hattıharp gemileri, torpidolar, mayin gemileri, denizaltı gemi- leri ve uçaklar, programı gizli tutulan bu talimlere iştirak ede- ceklerdir. Manevralardan sonra, Deutschland zırhlısı, Sehlesvig Holstein ve Sehlessen hattrharp gemileri, Koenigsberg Koeln ve Leipzig kruvazörleri, dört'torpido filotillası ve mayın gemi- lerinden mürekkep bir yarım filotilla, yolcu gemilerinde yer tu- tacak olan on bin kadar geçit yapacaklardır. 3 Beyaz Rus Kurşuna Dizilecek Mosokva, 4 (A.A.) — İrkutsk mahkemesinde, üç beyaz Rus kurşuna dizilmeye mahküm olmuştur. Mahkeme, beyaz Rusla. rın ve yabancı arkadaşlarının tedhiş faaliyetlerini ve bunların bir devletin süel heyetiyle olan münasebetlerini meydana çıkar- muştır, Kastamon uda ilk Kendir Kastamonu, 4 (A.A.) — Yeni Kendir ürününün ilk pazara gel mesi dolayısiyle ilimizin üç kendir pazarındaki Kastamonu, ger- meç ve Taşköprüde tören yapılacaktır. Tecim odası hazırlıkla. rmı bitirmiştir. Ö günlerde en uzun temiz ve beyaz kendir lifi getirenler ile en temiz kendir sayısı getirenler arasında müsa - bakalar yapılacak, birinci, ikinci ve üçüncüye mükâfatlar veri. lecektir. Pazarlarda köylüye kendirci in tecim bakımından du rumu hakkmda konferanslar verilecektir. İlgaz Ormanları Söndürüldü , Kastamonu, # (A.A.) — Ilgaz mıntakasiyle Daday merkezi civarmdaki orman yangınları söndürülmüştür, Bu yıl il içinde çıkan yangınlardan doğan zararın orman mühendisleri tarafın- dan tesbitine başlnırkmıştır, tün davada hak kazanmış sayılamaz. sy» a — m m a a Moskova Elçimiz Molotofla görüştü Moskova, 4 A.A. — Türkiye bü « ük elçisi Zekâ! Apaydın dün Sov- Yetler birliği halk komiserleri kurüs Vu başkanı Molotof tarafından ka- bul edilmiş ve kendisiyle uzun müd et görüşmüştür. Japon sü bakanı istifa etti , V Tokyo, 4 A.A. — Si Bakanı Haya $i, Başbakana istifasını o vermiştir. Başbakanım bu istifayı kabul ede « Seği muhakkak sayılmaktadır , Yerine, yüksek harp konseyi üye- Si general Kavaşina'nun geçeceği sa #ulmaktadır ! Otomobil rekoru W Mendover, 4 A.A. — “Americain Aitomobile Association, un resmi Yaporu dün Cambell'in 299.84 yeri- me 301.33 il sürat yaparak rekor | Misis ettiğini haber vermektedir. Sevkiyat devam ediyor # Londra, 4 A.A. — Reuter #jansı- m Adisababa'dan aldığı haberlere Böre, İtalyan kıt'alarının sevkiyatı 4, Badema, telefon santralların. aboneler memurdan nunla- İstedikleri zaman memur, erhal cevap vermekle beraber atabına kendi sicil numara“ Sn da bildirecektir. Bu usülden Maksat, bir şikâyete sebebiyet Yerildiğinde alâkadar memurun Warasının bu suretle zaptedil Miş olmasının ve şikâyetçi abo- Menin o numara ile Telefon Mü dürlüğü İdare Heyeti Riyaseti- © müracaat edebilmesinin te- inidir, Idare Heyeti Rei: Aydın Yolunda Bir Tren Kazası Aydın, 4 (A.A.) — İlki numaralı posta treni 92 inci kilometre- de bir kamyonla çarpışmıştır. Üç yaralı vardır. getirildi. Yaralılar Aydına Floridada Bir Tayfun Oldu 100den Fazla insan Öldü « Yaksanville (Florida). 4 A.A. — Bir telsiz haberine göre Florida & dalarındaki yol yapma işlerinde ça dişan yetmiş beş eski muharibin bir tayfun esnasmda öldükleri. kirk ye- disinin de yaralandığı haberi teey- yüt etmektedir , Hayatta kalanlara su ve yiyecek götürmek üzere gemiler gönderil - miştir, Nevyork, 4 A.A: — Mizmi yaki - ninda yüz kadar ailenin bulunduğu küçük sömürge bir hortumla hara- bolmuştur. Birçok kimselerin öldü- ğü sanılmaktadır. Aşağı Floridada, demiryolunun otuz mil uzunluğunda bir kısını sö- külmüştür. Balina dalyanları tama- miyle harabolmuştur, Yüzden fazla ölü var Miami, 4 A.A. — Floridada vu « kua gelen hortum sonuçunda yüzden fazla insan öldüğü haber verilmek tedir. Hatların harap “olmasından ötürü ölenlerin sayrıyle hasarın de recesini öğrenmek imkânsızdır. Hor tum şimdi Florida kıyısının kuze- yine ulaşmıştır. Bu noktada bulunan Capulet vapuru imdat işareti çek- mektedir. Roozvelt, orduya, deniz kuvvet » lerine ve kızıl haça, kazaya uğrıyan lara yardım gönderilmesi emrini vermiştir. Kültür teşkilâtında değişiklik bekleniyor Kültür Bakanlığı (teşkilâtında eğitim kurulu üyeleri arasında oldu ğü teşkilâtında da önemli değişme- ler yapılacağı habr vrilmktdir. Bu arada kültür direktörü vekillerin « den Adilin ilk okul müfettişi tayin edileceği ve müfettişler #rasında da değişiklikler olacağı söylenmekte » m ; Sürpagop mezarlığı Evkafın mı? Belediye ile Evkaf arasındaki pü rüzlü işleri düzeltecek olan kakem komisyonu çalışmaların: sürdürmek tedir. İki daire arasındaki evrak te atisinin ili gün zarfında bitirilme- |! Surp İl si kararlaştırılmıştır. Evkaf Agop mezarlığının ıda kendisine ait olduğunu iddia etmektedir. Hakem komisyonu yakında bu işi inceliye - tektir, ş | | | İ Pam m TAN İ Gündelik Siyasal Gazete | iz ina TELEFON biir > | TELGRAF: “TAN, İstanbul ABONE Türkiye için Dışarıiçin | ; 5 Lira K, Lira K. ayi s0 —— Wi 4 , 4 7 4 3 gil v — İLAN İlânlar için İlineslik Şirketlerine mür taca idir, Küçük Uânlar doğ i Maremizce ulaabiir, > ven doğruya Küçük ilânların 5 satarlığı bir defalık 30 kuruştur. 5 satırdan fazlıtı için sa» tr başma $ kuruş almır, Bir defadan fazla için yekündan 9610 kuruş indirilir. BUYUK ALMAN İ CASUSU Ve Içine —4i— Ştayn ile Karl gayet ahbapça konuşuyorlardı. Fakat Karl, çif te casusluk yapan Ştayn'in ma- hiyetini bu sabah Jenny'nin pen cereden verdiği işaretler sayesin de adamakıllı öğrenmişti. Bu adam, sureti haktan görünerek kendisinin hayatıma kasdetmiş- ti, Önu öldürecekti, Fakat Karl hiçbir şeyi belli etmek istemedi. Ştayn ile Ame- rikadan Avrupaya mühimmat götürecek gemiler hakkında ko nuştu, Karl'ın verdiği izahat ga yet şayanı dikkatti: Mühimmat gemileri, Kalifor- niyadan kalkıyor, sonra Pana - na kanalını geçiyor, Bir Brezil- ya limanına uğrıyarak, orada bayrağını değiştiriyor ve Avru- paya öyle gidiyordu. Kar'ın söylediklerine bakılır ir Alman Casus s Matmazel Doktor'un i | HAKiKi ESRARI u Tayfa Olarak Gemiye Girecek Saatli Bomba Koyacaktı iğ sa, bu yolu takip ederek gide- Tayfanın koyduğu bomba gemi tam Panama kanalından cek bir gemi iki güne kadar Vankuver'den hareket edecekti. İçinde yirmi sahra topu, 40 san- dık, kurşun, bir hayli cephane vardı... Bir Alman casusu, tayfa ola- rak bu gemiye girmeğe muvaf- fak olmuştu. Bu tayfa gemiye saatli bir bomba yerleştirecek sonra vapur hareket ederken sı- vişıp kaçacaktı, Gemi, Panama kanalından geçerken bomba pat lıyacan, ve gemiyi batıracaktı. Bu suretle kanal da hasara uğ “ rıyacak ve belki trkanrp kalacak tı. Bundan sonra Amerikanm bir müdet için bu yolu kapanmış olacaktı.. Bütün hesaplar yapılmıştı. Bomba tedarik edilmiş, vapurun Panama kanalmdan gece geçe - “ği zaman bile tesbit edilmişti, Karl'ın evinde bütün. piânlar vardı... Bombanın konacağı yer ve saire hep tesbit edilmişti... Ştayn bütün bu izahatı alâka ile dinliyordu. Bu gemi şuikas - tini meydana çıkarmak kendi - sine büyük bir muvaffakiyet te- min edecekti... Bunun için de Kari'ın derhal yakalanmaması lâzımdı. İki taraflı casusluk yapan Al- man, gemiye bombayı koyacak tayfayıda görmek istiyordu. Bunun için ısrar ediyordu. Fa - kat Karl; — İmkânı yok! Diyordu. İm- kânı yok, Çünkü eğer bu adam bu işin birçok ikmseler tarafım. dan duyulduğunu hissederse derhal vaz geçer. Zaten önce - den de kabul etmek istemedi. Fakat bu onun yapacağı bir işti, Kendisini ölümle tehdit ederek bizim bu işleri becerecek bir ada | a da var! Nihayet razı ol - bu, Ştayn müthiş bir şebekenin karşısında bulunduğunu anla - mıştı. Bütün unsurları birer bi- rer yakalamak ve yakalatmak her halde çok enteresan bir kıys meti olacaktı.. Karl fazla bir söz söylemiyor ve yalnız; — Plânlarımızı gösterebiliriz. Zaten senin de yardımma müh- taciz diyordu... tayn cevap vendi$ — Peki yarın için bana bir randevü ver. Tekrar buluşalım. Ve plânlar üzerinde konuşalım.. —— Yarın imkânr yok! Çünkü Plânların bugün bitirilmesi lâ - zımdır. Gemiye girecek tayfa bu akşam ekspresle hareket ede cek ve iki gin sonra orada bulu- nacaktır., —Ö halde? , “Ç İstersen şimdi beraber gi- deriz, — Şimdi mi2... — İstersen... Ştayn düşünüyordu... Yalnız telefonla konuşabildiği bir susun böyle birdenbire kendi; ni evine davet etmesi şüpheli görünmüştü... — Hayır, dedi. Şimdi gela- geçerken pa! mem, —Ö hakle mesele yok!... Ben ,gideyim... Zaten müthiş işlerim var... Saat altı buçukta bir yer - de bulunmağa mecburum... Ben sonra sana telefon ederim... Vaziyet gayet nazikti, Eğer İ bugün Karl elden kaçarsa, bü - tün iş altüst olmuş demekti... Ştayn: — Fakat, dedi... Şey! Haydi geleyim bari... İki arkadaş dışarı çıktılar, Karl bir taksiye işaret etti. İki. si beraber atladılar... © Karl; — Doğru çek dedi — Adres vermemişti. Yalnız sağa, sola sap! diye taksiyi içe- riden idare ediyordu... Kırk dakika kadar birçok ka- İ rışık yollardan geçtikten sonra İrhayetdar Bir sokağın içine gir diler.. Burası, Parisin Monmar- ter'ini andıran bir yerdi. Kapı Bulgarlar Pakta' Girebilir < Pavloff (Bu; tarafı 1 incide) diyordum. Aramızdaki dostluğun ge lişmesini temin için gazetelerin ba- na yardım edeceklerini umuyorum : Esasen Türkiye ile Bulgaristan a- rasinda iki anlaşma vardır: Bunlar. dân biri, 192$ tarihli dostluk and « lâğması diğeri de 1929 tarihli bita raflık ve hakemlik andlaşmasığır. Bunlar iki komşu memleketin Bal - kan barışmı kuvvetlendirmek için takip edecekleri yolu göstermekte- dir. Türkiyenin, Tevfik Rüştü Ara - sın şahsında Bulgaristanla dostane münasebetler görmekte samimi'ar - ğunu memnuniyetle görü- yorum. Ben de bu fikrin gerçekleş- mesi için bütün kuyvetimle çalışma yı kendime vazife biliyorum Yalnız bir defa daba tekrar ct « mek isterim ki, bu gayretlerim an - cak matbuatın bana gösterecekleri yardımla iyi neticeler verebilecek - tir, — Bulgaristanın Balkan paktına tlryacaktı önlerinde boynuna kırmızı şal - lar sarılı, çıplak kollu; kısa etek li kızlar vardı... Meyhaneler alabildiğine uza nıyordu, Basık camekânların ar. kasında duvar gibi yükselen şa- rap fıçıları, sarhoş kahkahaları bazen boş, bazen dolu karmlarır. da eritiyordu... Basık ve karanirk bir kapıdan girdiler... Taşlık yer yer çatla - mıştı. Ötede beride çukurlar ve bu çukurların içinde su birikin - tileri vardı.. Acı bir şarap koku su, küfle karışarak insanın gen- zini dolduruyordu. Dehliz ka - ranlık bir kuyu gibi uzanıyordu. Ve ikisinin arasmdaki fark, bi » risinin şakul, diğerinin ufki ol » ması id Yü ler. Yürüdül hayet bir direğin etrafına yılan gibi sarılmış bir merdivenden çıktılar, TArkasr var) Ii KUÇUK HARICI HABERLER a mam lam * Göinya, $ A.A, — Bir seneden- beri dünya devri yapmakta olan Dar Pomorza okula gemisi buraya dönmüş ve Başbakan, tecim bakan: ve kalabalık bir halk tarafından kar şılanmıştır. © Varşova, 4 A.A. — Belçika krs liçesi için bugün bir dini ayin ya - pılmış ve ayinde Cumurbaşkanı il- elçiler ve Polonya generalleri harır bulunmuştur. © Madrit, # A.A. — Polis çok 8. nemli saknı tedbirleri almıştır. Ler. roux sadece bu tedbirlerin herhangi beklenmiyen bir hâdise karşısındı kalmamak ergesiyle alındığını söy- lemiştir. * Waşington, 4 A.A. — Morgen - thau, geli me olur olmaz Av. rupa'ya bir eğlence seyahatine çık- mak ümidindedi ce imhiğeyi ve Portekiz'e gidecektir. İyishaber alan çevenler bu gezi- nin, arsıulusal döviz durluğu (istik- yarı) bakımından manalı olduğunu sanmaktadırlar. * Nevyork, 4 A.A. — Henüz yüz dürilmiyen Dixie gemisi, yolcula - Fm başka bir gemiye nakletr e fırtınanın durmasını bekleme. edir. * Vaşington, 4 A.A. — Morge thau, son harp İstikrazının tahvili sırasında ihraç edilen 500 milyon 49 larlık bonoların 24 saatten az bir müddet içinde fazlasile kapatılmış olduğunu söylemiştir. 15 bin Nazi milisi toplandı Berlin, 4 A.A. — 15 bin Nazi Mi- lis neferi dün akşam Spor sarayın - da toplanmışlardır. Berlin Milisle- ri şefi Von Jagow, 8. A, ların, Ya. hudilere karşı gösteri yapmak için değil, fakat ırk politikasının gerçek ihtiyacımı incelemek için toplandık Jarını söylemişti girmesi mümkün değil midir? — Bulgaristanın şimdiye kadar Balkan paktına girmemesinin se - beplerini biliyorsunuz. Bununla raber, şahsi düşüncelerime göre Bulgaristanın bu pakta girmesi:i kolaylaştıracak bir formül bulun ması da kabildir. Fakat bunu bul mak, bugün pakta girmiş olan dey- Jetlere ait bir vazifedir.