24 Temmuz 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4
Aziz Hüdayi AKDEMİR O Günün Gazeteleri Hep Birden Kuvayı İnziba- tiye Teşkilâtına Ait Kararnameleri Neşrediyordu “Kuvayi milliye namı ile kura ve kasabata müstevli olarak ahalinin emval v3 nukudunu cebren ahz ve p ve kendilerini katle cür'et eden erbabı şakaveti tedip ve tenkil ve kuvvel zabrta ile memurine kavanini mevzuai devletin icrayı ahkâmı ta» mamen tatbik hususunda kuvvetüz- zabrolmak ve emniyeti ammeyi mu- hafaza etmek üzere hükümeti osma- niyenin kuvvei müsellehai seyyaresi aksamından olarak kuvayi inzıbatiye namile bir heyeti inzıbatiye teşkili hakkında tanzim olunan Kararname iradei seniyeye iktiran etmiştir. İşbu heyet alay, tabur ve bölükler- den teşekkül edip efrat ve küçük bitan menabii muhtelifeden (?) Süllü olarak almacak efrattan olacak ve alay kumandanlarına bur kumandanlarına (190) kıdemli yüzbaşılara (90), yüzbaşılara (80), tabur hesap memürlarma (70), mü- lâzimlere (60), başçavuşlara (40) ve | çavuşlara (35), onbaşılara (33), ef- rada (30) lira tahsisatı şehriye her ay iptidasında ita olunacaktı Kararname mucibince efrat ve zabitan ve neferata velinimetibi omimetimiz padişahımız efendimiz hazretlerinin fermanı hümayunları dairesinde $3- dakat ve istikametle hizmet edecek» lerine ve uğuru hümayunlarında ha» yatların: seve seve feda edeceklerine dair yemin etmeleri meşrut olup ifa- yı bizmet esnasında malül olan veya vefat edenlerin kendilerine ve ailele- rine muhtelif miktarda verilecek mi kâfatı naktiyeden maada malül olan- lar yirmi sene hizmet etmiş olanlara mahsus tekâüt maaşına nail olacak- lardır.,, Tarih ve ibret bakımından de olâ için bu Kararnamelerden iki sinin birer parçaşını olduğu gibi alı- yorum, Babıâli Kararname suretidir Birinci madde — Anadoluda asa- yis ve emniyetin istikrarına ait teda» biri istikmal etmek ve muamelâti müllğye ve askeriyede salâhiyeti kâ- mileyi haiz olmak üzere fevkalâde bir müfettişi ümumilik ihdas edilmiş- tir İkinci madde — Bu kararname 28 nisan 1336 tarihinden muteberdir. Uçüncü madde — Bu kararname» nin icrasına heyeti vükelâ memurdur. Meclisi umuminin oiçtimamda ka- nuniyeti teklif (o edilmek üzere işbu karatnamenin mevkii mer'iyete vaz” ını ifade eyledim. 9 Şaban 1358; 28 Nisan 1336 Sadrazam ve hariciye nazırı ve harbiye nazırı vekili damat Ferit; şit; Bahriye nazırı Mehmet Sait, ad. Biye nazırı Ali Rüştü; Maarif nazırı Fahrettin; Nafıa nazırı Cemil; Tica- w ve ziraat nazırı Hüseyin Remzi; vi hümayun nazırı Osman Rifat, Maliye nazırı Reşat, Babiğli Sadareti uzma , Divanı hümayun 75 Kararname -suretidir Birinci madde: Kuvayi inzıbatiye için bir milyon iki yüz elli bin sekiz yüz otuz altı lira tahsisatı fevkalâde ita edilmiştir. İkinci madde: İşbu kararnamenin birinci maddesinde muhârrer olan tahsisatı fevkalâde harbiye nezareti- nin 1336 senci maliyesi tahsisatına fas mahsus olarak ilâve ve sarfolu- nacaktir. Üçüncü madde: Kuvayi inzıbatiye- de müstahdem olanlara ayrıca 13 kâ- nunueveel 335 tarihli kararneme ile ita edilmekte olan tahsisatı fev- kalâde verilmiyecektir. Dördüncü madde: Tarihi neşrin« den itibaren mer'iyülicra olacak işbu kararnamenin icrasına heyeti vükelâ memurdur, Meclisi umuminin içtimamda ka- nuniyeti teklif edilmek üzere İşbu kararnamenin mevkii mer'iyete vaz- anı irade eylerim, 28 Recep 1338 ve 18 Nisan 336 ve hariciye nazırı dama Ferit; Şeyhülislam Abdullah; Dahili- ye nazırı ve şurayı devlet reisi veki- li Reşit; Bahriye nazırı ve harbiye na zır vekili Mehmet Sait, Adliye nazırı Rüştü; Maarif nazırı Poarettin, Na- fıa nazırı Cemil; Ticaret ve Ziraat nazırı Hüseyin Remzi; Evkafı hüma- Yun nazı Osman Rifat, Maliye na- (150), ta-| İ sait olmadiğı Şeyhülislam Abdullah; Dahiliye na- | zırı ve şurayı devlet reis vekili Re- | Kararnameler okununca ne kadar iştah açıcı şeyler oldukları görülür. un verdiği yokluk ve düşkünlük, ümitsizlik ve tereddüt üzerine Kerbelâ ordusuna gösterilen is san verilen kuvayi insibatiye kumandanma rü: besinin masşından baska 1000 Jira tahsisat, subaylara (tahsisatı fevka- iâde) den başka meaşlarının bir mise Mi zam. Hem öyle zam ki hiçbir se- beple on paraları dahi kesilmiyecek! Mf yı tediği yere sarfedebitecek. (1) Susuzluktan dudakları çatlamış ve kursakları boş kalmış Kerbelâ nefer- leri bü buzlu suya dayanabilir miy- di? Harbiye nezaretinin meydanı, Beyazıt caminin aylusy, yangın Ku- lesinin etrafı ve duvar dipleri hamam tellâkları ile, berber çıraklar: ile, hırsızlar, tulumbacılar ve işsiz çocuk” larla doldu. Henüz üniformalarını giymemiş bu döküntülerin öğle gü neşinde kulenin bir taaccüb gibi uzanan (o gölgesinde, biribi yastık yaparak serilmiş durumları hâlâ gözümün önünde... Bu dermeçatma kalabalığın Anado- lu ordusu karşısında neler yaptığı ve kimlerin ne ceza ( gördükleri (Nutuk) tan okuyalım: “.. Efendiler, İzmitte Süleyman Selik paşa kumandasında, hilâfet or- dusu (2) unvanmı taşıyan bir hain kuvvet tahaşşüd ediyordu. Bunun bir kısım kuvveti de, Bolu civarlı- rında erkânıharp binbaşı Hayri beş kumandasında asileri takviye etmiş ti. Bu kuvvetle beraber İstanbuldan gönderilmiş birçok zabitan vardı. “Hilâfet ordusunun, Süleyman Şe- fik paşadan sonra bellibaşlı kuman- danları süvari mirlivası Suphi paşa ve topçu kaymakamlarından Senai Beydi. İstanbulda da sureti mahsu- sada teşkil edilmiş bir erickünharbiye heye dı, Bu heyetin -bellibaşiı tüesası dâ erkânıherp miralayı Refik ve erkânmharp kaymakamı Hayred- din beylerdi. Suphi paşa hakkında küçük bir hatıramı nakledeyim: Suphi paşayı Selânikten tanırdım. Ben kolağası, o, daha o zaman, mirliva ve süvari fırkası kumandanı idi. Aradaki rüt- be farkına rağmen çök samimi arka- daşlığımız vardı. İlân meşrutiyette ilk defa İştip havalisinde, (Cumalı) namında bir yerde süvari manevrala- fı yaptırmıştı. Diğer bazı erkânr- harpler meyanında beni de tatbikat ve manevrada bulunmak üzere davet etmişti. Kendisi Almanyada tahsil görmüş, çok mahir bir biniciydi. Fakat san'atı askeriyeyi anlamış bir kumandan değildi. Manevra hitamın da, ben, salâhiyetim ve rütbem mü- halde, paşayı umum zabitan muvacehesinde aci bir tarz- da terikit etmiştim ve müteakiben “Cumalı ordugâhı,, isminde küçük tişi umumi ayda (20.000) lira- bir eser de yazmıştım. Suphi Paşa, gerek aleni tenkidatımdan ve gerek intişar eden bu eserimden pek me- yus oldu. Kendi itirafı veçhile küv- vei maneviyesi kırıldı. Fakat şahsan bana gücenmedi. Arkadaşlığımız te- madi etti İşte (Hilâfet ordusu) na buldukları kumandan bu Suphi paşa Paşa, bilâhare Ankaraya geldi. Seyahate çıktyordum. İstasyonda çok kalabalık içinde birlbirimize tesadüf ettik. Kendisine ilk sualim şu oldu: — Paşam, niçin (hilâfet ordusu) kumandanlığını kabul ettin? ö Suphi Paşa bir an tereddüt etmek- sizin: — Size mağlüp olmak için. Cevabını verdi. Bu cevab: ile anlatmak istiyordu ki, bu vazifeyi bilitizam kabul et- mişti. Suphi paşa böyle bir histe bu- lunabilir. Fakat hakikatte kumanda- yı deruhte ettiği zaman kuvvetleri zâten mağlöp edilmiş bulunuyordu. “Bolu, Düzce, Adapazarı ve İzmit havalisindeki bu isyan bu defa 4 ha- ziran 336 tarihine kadar üç aydan fazla devam etti. Fakat bundan sonra, 29 temmuzda tekrar bir isyan oldu. Bundan sonra dahi, bu havali- de tamamen sakin kalınmış değildir. Maamafih useat, binnetice kâmilen münkezim edilmiş ve rüesası, Türki- ye Büyük Millet Meclisinin kanun. Yarma tevdi olunmuştur. Hilâfet or- dusunun Bolu civarında bulunan kısmı: da münhezim edildi. Kuman- dün binbaşı Hayri, tabur kâtibi Ha- san Lötfi, cerrah İbrahim efendiler diğer rüesayı ussat gibi müamele gör düler, Hilâfet ordusu da İzmitten İstanbula firara mecbur edildi.,, Buraya şunu eklemek lâzımdır ki daha sonra başlarında taclı hain öl- duğu halde bütün hıyanet ordusu, Yunan ordusu ile birlikte, yerlere serildi, denize döküldü ve Türk yur. dunun “harim ismet,, inden kirli baş ve kirli ayaklar çekilip gitti, © Süleyman Şefik?.. Onu bir aralık arap krallarının yanında kumandan ve şimdi de yol mühendisi olarak gö- rüyoruzu, Bitirmeden şunu da söylemeliyiz ki, kuvayi inzıbatiye zabit ve asker» leri arasında, İstanbuldan Anadoluya geçmek istedikleri halde para ve yol bulamıyan birçok vatan çocuğu vardı ve bunlar cepheye gelir gelmez is- tiklâl silâhdaşlarının o kucaklarıma atılmışlar, ödevlerine kavuşmuşlardı. (1) Büyük harpten sonra devlet kası sm düştüğü durum düşünülür, istiklâl erlerinin ihtiyacı gözönüne alırsa padi- şabm bu iradesindeki hıyanet veyahut düşmanlarım para dedakârlığımdaki mak- #atları daha açık görülebilir, oo A. H, (2) Kuvayi inmbetiyenin Anadoluya karşı takındığı sandır ki din ve hilğfet boyası altmda halkm gözünü boyamak için takısmiytır. AML (Arkası var) Hava Tehlikesi Hava Tehlikesine Karşı Üye Yazılanlar Ankara, 23.A.A. — Hava tehlikg- sini bilen üyeler $ Abacı Hakkı 30, Hasan Sezgin 275 her yıl 25, Davut Sözer 80, Mahmut Musa Akova 20, İbiş oğlu Şevket 25, Zeki Engin 50, Mustafa Ahmet oğs is 500, Alasonyalr Mustafa 20, Hü- seyin Aksoman 100, Akif Keskin 50, Mehmet Dündar 20, Ömer halvacı 20, Ömer Bubik 20, Şükrü Geneli 20, Hüseyin İrani 20, Apturrahman Ayyıldız 20, Fehmi Müftü oğlu 50, Ziya Galip oğlu 20, Mustafa Alaca- şarlı 20, Hasan Kırşehirli 20, Sakie 20, Nail Alibey oğlu 20, Nuri 20, asân Bahri 20, Halil Hüseyin oğ- la 20, Mahsenbey Yusuf oğlu 20, Veli 20, İsa 20, Hacr Osman 20, Mehmet 20, Halil İbrahim 20, Eyüp 20, Ahmet Bugra 39,60, Zihni Aras 25.92, Faik Acar 20.16, Selahattn Özi 20.16, İbrahim Oyman 20, Sala- hattin Kurç 23.52, Kâmil Salman 20, Onnik Gragosyan (20, Haçik O- hanesyan 20, Cemil 20, Misak 20, Nehabet 20, Nikoli 25, İsak 20, Koz- ma 20, Aram 20, Feridun Zeki 20, Vahram 20, Garbis 20, Yani 20, Da- vut Şükrü 20, Niko 20, Sami Ga- bay 20, Aram Cezveciyan 20, Musta- fa Hayri 20, Serkis 20, Sepon 20, Türk bira fabrikaları Bomonti bir de- . v şirketi bir defalık 300, Marko Naum 20, Ahmet Azmi 72, E. Kraloviç 61.56, Amram 45.12, Hüsam 20, Sa- mim 45.12, İsmail 20, isim okunama- mıştır) 30.84, Oksat Basan 30.84, Mustafa 29.76, Mustafa Elkâtip 20, Ömer 20, Kiryako 20, Osman Doğu 25, Hüsam 20, İsmail 20, Lök Ali 20, Basri 20, Hasan avukat Zade 50, Cater Telli zade 20, Mehmet 50, Ha- €t Ali 30, Özlü Albayrak 30, Ali Sal- doğan 25, Ahmet 20, Murat 20, Ramik (yükeni unutulmuştur), Hay- ri 25, Fehmi 20, Tahir 36, Rahmi 20, Mehmet 25, Mevlut 20, © Hacı İsa zade 24, Muraffer 25, Rüştü 25, Şükrü 20, Şahap 20, Mahmut 25, Ahmet 20, Avni Lalçın 20, Kapusuz Süleyman 20, İbrahim İsa oğlu 20, İsmail 30, Süreyya Yıldız 50. —— — ——————— Bir Bankanın Terceme kaleminde daktilo si- | fatile çalışmak üzere Fransızca | | ve Türkçeyi iyi bilen bir Türk | ihtiyaç vardır. Namzet- | lerin, tahsil derecelerini ve re- | feranslarını bildiren istida ile Galata posta kutusu No. 1034 e | Mesa; müracaatları SAGLIK ÖGÜTLERİ Patates Nasıl Yenilir ? Patatesin Avrupada nasıl tanmmış olduğunu, onun ekonomik faydaları» nı, sağlık o bakımından erdemlerini daha çocukluğunuzdanberi şüphesiz biliyorsunuz. Hemen denilebilir ki, dünyada hiçbir şey patates kadar övülmemiştir. Bu kadar övme neti- cesi olarak, bâzı kimseler buğday ek- meği yapmayı bile düşünmüşlerdi. Patates ekmeği pek revaç bulamam:$- sa da, patâtes bütün dünyada arsı- ulusal bir gıda olmuştur. Patatesi her memlekette başka başka türlü pişirerek yerler, Fakat onun birkaç şe! bütün memleketlerde beğenilmiş ve kabul edilmiştir. İlkin patatesi sadece suda haşlıya- rak yemek şekli vardır. Böyle olun- ca, patatesin kabukları kolayca &- yulur. Biraz tuza batırıldıktan sonra, biraz da tereyağı ile, iyi besleyici, kolay hazmedilir, pek kolay bazırla- nır ucuzca bir yemek olur. Hastalara, her yerde, en çok tavsi- ye olunan şekli patates ezmesidir. Bunun sebebi . patatçsin en kolay hazmedilen şeklinin ezme halinde olmasıdır. Fakat onun en az besliyen sekli de budur. Çünkü bir kilo pata- testen iki kilo patates ezmesi çıkar. Demek ki patatesin besleme kapasi - tesi ezme halinde yarı yarıya iner. Bundan dolayı, patates hem kolay |f hazmedilmek, hem de onunla besle- nilmek . istenilirse ezmesini süt ile karıştırmak lüzumlu olur. Patatesin soyulduktan sonra Grım- | da pişmiş, yahut küliçinde kebap edilmiş şekilleri daha iyi besler ve şüphesiz daha lezzetli olur. Hâzme- dilmesi, ezme şeklinden bifaz daha güçse de, sade suğa haşlanmış pata- tese yakındır. Tavada, tereyağ yahut zeytinyağı veya iç yağı içersinde kızarmış pa- | tates, yüzde yediden dokuza kadar yağ içmiş olacağından, patatesin en iyi besliyecek şeklidir. Ancak buna karşılık en geç ve güç bazmedilen şekil de budur. Bundan dolayı patates ezmesi has- || talara hiç tavsiye edilmezse de, has- ta olmıyanlar için, hele et kızartma- sınm yanında garnitür olarak en zi- yade İezzetle yenilecek patates de — bazılarının patates böreği dedik» leri —— kabarmış cinsi olur ki pata- tes yemeklerinin en kibarı . şüphesiz budur. Birçok evlerde bunun nasıl yapıldığını bilmezler. Halbuki onun naml icat edilmiş olduğunu dinlerse- niz, nasıl kızartıldığını da öğrenmiş olursunuz ve pek de kolay tatbik edebilirsiniz: Vaktile Paristen ilk defa olarak Saint - Germain'e şimendifer yapıldı- ğı vakit, şimendiferle gelecek davet- liler için oranın şatosunda bir ziya- fet tertip edilir. Şimendifer filân sa- atte gelecek, yemeğe filân saatte otu- rulacak diye ahçıya tenbih ederler, Ahçı 0 saatte hazır olmak üzere, et kızartmasının yanına koyacağı pata- tesi tavaya atar ve ateşe sürer, Pa- tates tam kızaracağı sırada, şimen- difer geç kaldı, derler. Ahçı tavayı çeker. Biraz sonra, şimendifer gel- di, derler. Tavayı tekrar ateşe sürer ve bir de görür ki Bayağı patates kızartması kabarmış, patates böreği olmuş! İşte o kadar. Lokman Hekim e Doktor - Operatör MUKADDER Doğum ve kadın / hastalıkları birinci sınıf mütehassısı Kadıköy Rıhtım Cad. Nemli Z. sokak No. 52 Tel. 60788,....! Dr. A KUTİEL Karaköy Topçular caddesi N.33 5167 öimbiğikile all ÜL Şe he Basın kurumu fevkalâde toplantısı İstanbul Basın kurumundan : İstanbul Basın Kurumu genel ku- rultayı fevkalâde olarak 10 Ağustos 1935 cumartesi günü saat 14 de Ku- rum merkezinde toplanacaktır. Sa- ym azanın gelmelerini dileriz. Gündelik Gazeteciler klübü £ tesisi için ku- rumdan İstenen yardım. Süleyman Nüman günü z Gülhane Tıb. Mp. Başhekimliğin- len: Büyük hocamız merhum Süley- man Numanın vefatının onuncu se- nesi 27 Temmuz Cumartesi gününe tesadüf etmektedir. Gülhane bu bü- yük hocasına karşı her zaman duy- duğu hürmet ve tazimi ifa edebilmek Üzere bir toplantı yapmağı kararlaş- tarmıştır. Merhumun batıralarını ih- ya edebilmek üzere, arsu buyuran- ların, 27 Temmuz 935 Cumartesi rünü saat onda Gülhaneyi teşrifleri vardır ki hemen | TAN ee $$ 2474935 (kenDi KENDİMİZE ÇATIYORU Taş Yerinde Ağırdır « O halde, ortaya yor: 1 — Ya İstanbuldaki sebr€ mişçiler, alıcıların daha © bir halde bulunmasından © kalkışarak, fiatları alabildiği seltiyorlar? 2 — Yahut ta, Yeniköy Buğaziçi köylerindeki kanaat ehli insanlardır . Ben bu ihtimallerden daha kuvvetli buluyorum. köyde gördüğüm ucuzluğu ğı bir o kadarını, İstanbul yemişçilerinde nasıl olup *& diğime şaşıyorum. Taş ye dır, derler. Görülüyor ki, zarzavatlsf mişler halde satılmağa b sonra, bir kat daha kesele! bastılar. d Sâlahaddin Gi Geçen pazar günü, Boğariçinde, Yeniköye gitmiştim. Manav, kasap, tütüncü gibi tatil günleri açık kalan dükkânların önün den geçerken, fiatları da bir yandan inceledim. Şaşılacak şey! Yeniköy, İstanbul » dan daha ucuz... Et, burada da 45 - 50, mevsim yemişlerinden armut 7,5, erik 5, karpuzlar boy boy 5 kuruştan — Acaba, dedim, Yeniköy esnafı, İstanbuldan getirttikleri yiyetekle- ti ve yemişleri, üzerine nakliye pa- rasını koymadan, mal olduğu fiya- ta mı satıyorlar? Eğer böyle ise, kazanmadıklarını | kabul etmek lâzım. Bu zamanda hangi esnaf yar ki, kazanmadan mal satsın? Peki, o halde?. , Harik Hayat Kaza ve Otomob Sigortalarınızı Galatada Ünyon Hanmda Kâin UNYON SIGORTASINA y Kumpanyasma bir kere uğramadan sigorta yaptırm Telefon : 4.4888. — Ticaret ve Zahire Borsasında intiha9 ” intihab Heyetinden: | Temmuz 935 nihayetinde müddeti hitam bulacak olan © İ Zahire Borsan heyeti idaresinin yeniden iera edilecek intil da intihab etmek ve intihab olunmak hakkını haiz olanların “ | ri bugünden itibaren Oda ve Borsa koridorlarında asılmıştır. razı olanların 26 Temmuz Cuma akşamına kadar tahriren heyetine müracaatları, Istanbul sıhhi müesseseler art ma ve eksiltme komisyonundal İstanbul leyli Tıp talebe yurdu talebesi için mevcut”; ne ve şartnameleri veçhile 2100 adet fildekos fat adet fildekos don, 800 adet yün fanile, 4200 çift ve 1400 adet yüz havlusu açık eksiltme suretile caktır. Eksiltme yeri, Cağaloğlunda İstanbul © direktörlüğü binasındaki komisyondadır. ci Eksilrme tarihi 29-7-935 pazartesi günü saat 1“ Tahmini fiyatı, fildekos fanilenin bir tanesi 70: * 65, Yün fanilenin 245, çorabın 33 ve yüz havli da 33 kuruştur. Muvakkat teminat, fanilelerin * 62 kuruş ve çorap ile yüz havlusunun 138 lira 60 a tur. 1 I — İstekliler bedelsiz olarak Fuatpaşa türb şısındaki Tıp Talebe yurdu merkezinde şartnam€ muneleri görebilirler. 2 — Eksiltmeye gireceklerin cari seneye ait tW dası vesikası göstermeleri ve meslek erbabındafi © larını isbat etmeleri, i 3 — İsteklilerin belli saatten önce bu işlere YO ! vakkat teminat makbuz veya banka n pis misyona başvurmaları. (3959) Kilis Şarbaylığından: 3 5025 lira bedeli muhammenle ve kapalı zarf © eksiltmeye çıkarılan Kilis şehir haritası (185 11-7-935 tarihindeki eksiltmesine talip çıkm pazarlık suretiyle ihale edilmek üzere eksiltme ” bir ay uzatılmıştır. İsteklilerin 376 lira 87,5 m akçeleri ve ehliyet vesikalariyle birlikte Beleö' menine müracâat etmeleri bilitlenir. (4156) ANLA Türk Hava Kurumu Büyük Piyangosu Şimdiye kadar binlerce kişiyi zengin eti". 19. cu tertip 4. ci Keşide 11 Agustos 935 “ Büyük ikramiy€ 39.000 Liradır E Ayrıca: 15,000, 12,000, 10,000 Liralık ik” ZE yelerle 20,000 Liralık mükâfat vardır. 4
