24 Temmuz 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

24, TEMMUZ 1935 ÇARŞAMBA Maracay, 23 (A.A.) — 25 yıldan faz- la samandanberi Venezuella cumur başka- n bulunan general Juan - Vincente Gome- z'in ölüm halinde bulunduğu haber verili- yor. Her yerde 5 kuruş Fransız basını İtalyaya temkitn tavsiye ediyor Ingiliz kabinesi“Habeşl_;_ re silâh satılabilir,, diyor Bııyu bir yıl dönümü Lozan andlaşması 12 yıl önce bugün imzalanmıştır Gündelik LOZAN N. Â. Küçüka 24 temmuz, ulusumuzun en kuvvetli günlerinden biridir. Bu- gün Lozan üniversitesinin yaldız- İx tavanları altında barış imzala - nıyordu. Bugün bir tarafta büyüklü kü- güklü yedi devletin delegeleri, di- ğer tarafta da Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetinin dele- geleri barışı imzalıyorlardı. Gerçekten çok dikkate ve öne- me değer bu tablonun büyüklüğü karşısında titrememek ve ürper- memek mümkün değildir. Yüz bir türlü bölüşme proje- sine göğüs geren ve en sonunda elinden silâhı Alınmış ve bir çok yerleri ayrı ayıt düşman kuvvet- leri tarafından çevrildiği halde sadece büyük şefinin gösterdiği yüksek yönetim, isabetli karar ve ulusun büyük ve sonsuz inan ve enerjisile düşmanların yurdun © zamanki deyimle “harimi is - metinde,, boğduktan sonra Lo- zanda işte bu devletlerle şerefli ve gururlu bir barış yapıyorduk. Bu biçim büyük hadiseler değil bir ulusun, dünya uluslarının bü- tün tarihinde bile çok az görü - lecek hâdiselerdi. Bir ulusun i- nan ve enerjisinin bir noktada, değerli bir şefin yanında toplan- dığı vakit neler yapabileceğini bundan daha güzel isbat edebile- €ek gene tarihte çok az misal bu- hunur. İşte bu bakımdan Lozan yal- nız bizim için değil, başka ulus- lar için de ibretle görülecek, in- celenecek büyük bir tablodur. Hu- kuükiğ bakımdan incelenirse Lo- zan, bir ulusun kurtuluş ilâmıdır. Gehiş topraklarına bol nüfusuna karşın imparatorluk, — arsrulusal dünyada, hiç bir zaman eşit bir muamele görmemişti. Arsıulusal türe ilimmenleri türkiyenin diğ-: Avrupa devletleri ile tabiatile bir maamele göremiyeceğini, ve çün- kü türkiyenin Avrupa medeniye- tine mensup olmadığını söyler - lerdi. Sıyasa dünyasında ise “haçın girdiği yere hilâl giremez,, sözü artık bir düstür olmuştu. İşte bu düşünüş ve görüşün neticesidir ki devletin kendi toprakları üs- tünde irdesinin etkisi yoktu. Devletin eğemenlik hakkı yaban- cılar üzerinde tanınmıyordu. Bun dan o kadar çirkin, o kadar kötü sonuçlar — doğuyordu ki, bülln (Sonu 2 inci sayıfada) 12 yıl önce bugün, Lozanda türk ulusunun çetin bir savaştan sonra alnının teri ve damarlarının kanile kezandığı tam ve bütün erkinlik, yedi devletin imzaladık- ları bir belge ile bütün dünya ta rafından tanınmıştı. 12 yıl önce bugün, türk ulusu, asırlardanberi süren bir yarı-sö mürgeliğin paslı zincirlerini ko- parıp atmış, şerefli uluslar ara- sında şerefli bir yer sahibi ol muştu. 12 yıl önce bugün, ilk çağlar- danberi hür yaşamış olan türk ulusunun en kara günlerini yaz- mış olan bir tarih devresi- büss bütün kapanmış, türk ulusu ka- ranlık bir zındandan yeni, gen- likli, aydınlık ve güzel bir bahar sabahına çıkmıştı. “Hak verilmez, alınır,, pren - sibini çok acı, çok çetin, çak ağır deneçlerden sonra anlamış - olazı türk, büyük ve şanlı bir savaşı insandan üstün gayretler harca - yarak, ve tarihin tanımadığı kah- ramanlıklar göstererek atkuların en parlağı ve en şereflisile bitir- miş; bütün dünyaya hür olmak, ergin olmak sarsılmaz — dölenini haykırmıştı. Lozan utkusu da asıl utkudan daha kolay başarılmamıştı. Sa- vaş baoylarının ordusunu zaferden zafere götüren komutan İnönü, Lozanda, tıpkı savaş boyunda ol- duağu gibi, ula önderin direktif - leri altında, tam sekiz ay, yedi devlet delegelerinin çekildikleri yerleri adım adım müdafaa eden inadçı ve ısrarlı mukavemetile çarpışmak zorunda kalmıştı. Fa- kat burada da, Türkün, artık bir karış bile gerilememeye and iç - miş döleni üstün geldi, İnönü - nün kalemi, asırlardanberi Tür- kiyenin yapmış olduğu andlaş maların en şereflisini, en kazanç- Tısenı imzaladı. Lozanın anlamına varmak için bugünkü türkiye ile 12 yıl önce- kini karşılaştırmak yeter. Sıya - sal erginlik ve ekonomik ergin - lik, biz asırlardanberi bunlara susamıştık. Yüz kızartıcı kölemenlik yıl : larında görmüş, öğrenmiş ve bü- tün varlığımızla inanmıştık — ki bir ulus ancak tam ve eksiksiz bir erkinlikle yaşayıp gelişebilir. Lozanda, bize alaycı bir göz- le bakarak, şimdi bir andlaşma ile elimizden aldığınız imtiyazla- re yarın kendiniz. bize yeniden vermek zorunda kalacaksınız, de- miş olanlar, hâlâ “hasta adam,, fikrine inananlardı. Fakat u. mudları boşa çıktı. Hasta adam, geçirdiği son operasyondan son- DAPANA DARARAARARRARARARARANANA, ğ “Lozan muahedesi türk milleti aleyhine, asırlandan- beri hazırlanmış muahedenamesiyle edildiği zannedilmiş, büyük bir suikastın inhidamını ifa- deeden bir vesikadır. Os- manlı devrine ait tarihte eşi Sevr ikmal ve geçmemiş bir siyasi zafer e- seridir.,, ğ Kamâl Atatürk AAAANAARARAARARAARANARARARANAZ ra, bir ctlet inçliği ve gürbüz: lüğü ile ayağa kalkhtı ve en sağ- lamların bile parmaklarını ağzın- da bırakacak büyük, eşsiz işler başardı. Bügün, git gide genişliyen endüstrimizi, git gide bayındır. lanan yurdumuzu, git gide hal kınan ekonomimizi - sevinç dolu gözlerle seyrederken Lozanı ha: tırlayalım ve düşünelim ki bu - günkü türkiyenin yerinde ceki kölemen ve yarı sömürge osmanlı devleti olsaydı, hiç bir zaman bu ağır ekonomik buhranın altından kalkamayacak, hasta adam bir daha dirilmemek üzere ölecekti. Bugün ekanomik buhranın yü hü altında ezilmiş olan uluslar a- rasında en dinç ve buhrant en az hissedenlerden biri olarak gıbte bakışlarını üzerimize çekiyorsak, bunu, Lozandan aldığımız tam erkinliğimize borçlu olduğumuzu (Sont 3 üncü sayıfada) —— İona a i eee Sevr vnıcı İtalyan gazeteleri Japonyaya çatmakta devam ediyor. Londra kouşmaları .hiç bir netice vermedi Roma, 23 (A.A.) — İtalyan gazeteleri, Japonyanın - İtalyan — Habeş anlaşmazlığına karşı takındığı tavrı, Asya emperya - lizminin beyaz soydan olan ulus- lara bir meydan okuması şeklin- de göstermektedirler. Bu gazeteler, Japonyanın, bü- tün batı ülkelerinin bir araya top- lanmalarını gerektiren bir tehli- ke olduğu düşüncelerini yeniden incelemektedirler. Avrupa da - yanışması için yapılan bu çağırı belki de doğrudan doğruya ol - mıyarak İngiltere ve Amerikaya- dir. ( Paris, 23 (A.A, — Bugün bir | çok gazetelerde, Fransanm İtal- BAŞBAKANIMIZ Artvinde Artvin, 23 (A.A.) — Başba- kan İsmet İnönü 22 temmuzda Karstan hareket ederek Arpaça- yı ve çıldır ilçelerini görmüş ve akşam Ardahanda kalmış, 22 temmuzda Artvine varmıştır. Kültür Bakanımız İstanbulda İstanbul, 23 (Telefon) — Kül- tür Bakanı Bay — Saffet Arıkan bugün İstanbula geldi. Dolma - bahçede Atatürk tarafından ka - bul edildi. Üniversiteliler İzmire gittiler İstanbul, 23 (A.A.) — Yirmi üniversiteliden — mürekkep — bir grup, bir ay kadar kalmak üze- re bugün İzmire hareket etmiştir. Üniversiteli gençler, İzmirin tü lü köylerinde kültürel konferans- lar vereceklerdir. Habeş meselesinde, her şeyden önce uluslar sosyetesi prensiplerini korumak hedefini gütmesi gerektiği fikri göze çarp- maktadır. Aslında, basm, uluslar sosyo- tesi könseyinin bu ayın sonuna doğru kesin olarak toplanacağı - mı ve meselenin 15 inci maddeye göre inceleneceğini sanmaktadır. Ekselsiyor diyor ki: “Bu madde hükümlerine baş vurulması, Cenevrenin hareket tarzını uzatmak ve Habeş ergin- liğine kefil olan devletlere, bü - tün asığları hoşnut edecek uzlaş- malara varmak için vakit bırak- mak gibi faydalar sağlıyacaktır.,, (Sonu 2. ci sayıfada) yan . Tarım Bankası Trak: adan buğday alıyor Buğday komitesi dün Tarım Bakanı B. Muhlis Etkmenin baş- kanlığı altında toplanarak mem - leketin buğday durumunu gözdem geçirmiş ve ağustosun başından başlıyarak — Trakyadaki buğday satın alma merkezlerinden Tarım Bankası tarafından buğday satın almağa başlanılmasına karar ver. miştir. Komite Anadoluda — buğday satın alınmasına ne vakit başla- nacağını ağustos başlarındaki top Tantısında kararlaştıracaktır. Tarım Bankası genel direk - törlüğü dün Trakyadaki şube ve sandıklarına, ağustos — başından başlıyarak buğday satın almala - rı için emir vermiş ve buğday ko- T tarafından kararlaştırılan y alış fiatlarını da bildir - miştir. Yeni Letonya elçimiz Lahey işgüderimiz B. Osman Nari, Letonya ikinci smıf elçili - ğine atanmıştır. —————— ——— ——— —— L *-« Vei bükümet we ağ| Bölgeleri arnı * Doğuda Övnanlı Lozanda ne oldu?