2 Eylül 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 6

/e—SON TELGRAF—2 EenöLmme Harb Başladığından Bugün Öğleye Kadar (1 inci sahijeden devam) geyrini, tâ başlarıcından itiba - ren bu sütunlarda takib ederek, okuyucularımıza yirmi dört saat içinde geçen bütün vak'aları bil- direceğiz. En son dakikada aldı- ğamız bütün haberleri de ayrı sü- turdarımızda (yani mutad olan Mmakineye verirken, en son daki- ka gibi sütunlarımızda) neşrede- ceğiz. Bu suretle okuyucularımız hem yiümi dört saatlik vukuatın hulâsasım gazetemizde bulacak- lar, hem de en son dakikanın ha- vadislerini öğreneceklerdir. Dün de yazdığımız gibi, Alman orduları evvelki gün sabaha kar- 41 Şarki Prusyadan, Koridordan, Lehistanın garbından ve cenub- da Slovakyadan olmak üzere dört koldan Polanyaya taarruza geç - mişlerdir. Ayni zamanda Alman tayyare- leri Varşova da dahil olmak üze- re, yedi Polonya şehrini bombar- dıman etmişlerdir. Varşovaya bir ve bir buçuk saat fasılalarla hava taarruru altı defa tekerrür etmiş- #e de, şehirde kayda değer mühim zayiat olmamıştır. Bu taarruzlar mukabil ateş dolayısile dörder Gakikadan fazla devam edeme - miştir. | Bütün — Polonya — gehirlerinde 'halk kadın ve çocuklar da dahil olmak üzere sığınaklar kazmak- tadırlar. Varşovada bulunan üç yüz kadar vatandaşımız, şefaret - hanemizin sığınağından — istifade | etmektedirler. İLK RESMİ TEBLİĞLER Müuharebe başladıktan sonra, i- ki tarafın ilk güne aid resmi teb- liğlerinin hulâsası şudur: Polanya ardusu başkumandar- lığı, dün şafakla harb lân edilmeden havadan ve kars- dan beklenmedik taaruzun başla- | dığını haber veriyor. 'Tebliğe göre, Alman tayyareleri | on altı şehir ve mevküi bombar- | diman etmişlerdir. Şehirlerde si- | vil ahatiden ölenler ve yaralanan- | lar çoktur. | Gdnyaya da şiddetli bir bava ] bücumu yapılmıştır. 16 Alman tayyaresi düşürülmüştür. Polon- yalılar 2 tayyare kaybetmişlerdir. | Çarpışmalar, bilhassa kömür mın- takası olan Silezyada daha kanlı | bir şekilde devam etmektedir. Leh | topçusu bir düşman zırhlı trenini ve birkaç tankı tahrib etmiştir. Almanlardan birçok esir alınmış, üç noktada taarruz püskürtülmüş- tür. Alman tebliğinde de şöyle de- niyor: İlk günün bütün hedefle - rine varılmıştır. Cenub kıt'aları Neumarkt - Sucha hattına var - mıştır. Motörlü kuvvetler her cep- hede ileri hareketlerine etmektedirler. Tayyareler tayyare karargâhlarım ve aekeri müceseseleri $ıhrib etmiştir. Al- gnan tayyareleri Polonya havası- na bâkimdir. İNGİLTERE VE FRANSA NE 'YAPIYOR? Polonyaya karşı Alman taarru- zu başlar başlamaz. İngiliz Baş - vekili Çemberlaya Avam kamara- sını dün akşam 18 de fevkalâdı | , harekete geçmek za- manı gelmiştir. Almanyaya şi mukabele edeceğimizi bil - dirmiştik., bu sözümüzü tutaca - ğız. Tarihde ilk defa bu kadar fe- ci bir felâket mes'uliyeti Hitler gibi bir tek adamın elinde kal mıştır. İngiltere hazırdır. Geçen buhranlı günlerde bir hal aradığı için Musoliniye teşekkür ederim.> Başvekilin mecliş askerlik kanı 45 yaşına kadar teşn masrafı olarak da 500 milyonluk tahsisatı kabul etmiştir. Umumi | seferberlik ilân edilmiştir. Donan-| mutkundan — sonra | unun 18 den lini ve harb edir. Kralın im- BİR HARB KABİNESİ TEŞKİL EDİLECEK Vaziyet dolayısile İngilterede bir harb kabinesi teşkil edilecektir. Bu kabineye eski Bahriye Nazırı | | kürtmüşlerdir. Bu vaziyeti takih | Teri, dostlukları ve ittifakları da | ması takdirinde de memleketimi- | zin her karış toprağını sahib ol- | imkânlarla müdafaaya hazır Çörçil, eski Hariciye Nazırı Eden, ve muhalefet partisi liderleri ahı- nacaktır. Bütün dominyonlarda da| seferberlik başlamış ve harb hali ilân edilmiştir. Londrada cütün çocuklar şehir | haricine çıkarılı: di yüz bin çocuk şehir baricine çı rılacaktır. Bu çocukların yarısı a- ileleri ile beraber gitmektedirler. Fransada da umumi seferberlik bugün ilân edilmiştir. Bazı mınta- kalarda örti idare ilânı için karar> name hazırlanmıştır. Âyan ve usan meclisleri bugün toplanacak- tır. İngillere ve Fransanın taahhüd- lerini yerine gelirmek üzere Po- | konyaya ne suretle yardım edebi- | lecekleri bugün daha iyi anlaşıla- bilecektir. ALMANYAYA GELİNCE... Hitler ve erkânıharbiyesi mu - harcbeye karar verince, Rayiştag dün sabah onda içtimsa çağırılmış| ve Hitler Polonyaya karşı taarruz başladıktan sonra, meclisi izahat vererek demiştir ki: #— Danzig ve Koridor bundan evvel olduğu gibi Almanyaya ald-| dir. Muslihane tekliflerim redde- dildi. Sülha karşı aşkımın ve gös- terdiğim sabrın alçaklık manasına| alınmaması lâzımdır, Alman dev- | | letile şefleri bu hale tahammül e- decek olurlarsa, ben siyasi saha - dan çekilirim. Tavassut teşobbüs-| leri suya düştü. G: istemiyorum. İtalyaya teşe derim.a Meclis bittabi alkışlarla H Danzign ilhâakı üzerine Milletler Cemiyeti kamiseri Burkhard şe - hirden ayrılmış, dairesine Alman bayrağı çekilmiştir. kadar dört cephe üzerinde Alm Polanya| muharebesi bütün şiddetile devarn etmiştir. Polonyalılar bilhassa ce- | nutda büyük muvaffakiyetler kay-| detmişler ve Alman kıtastını püs- eden diğer haberler jse yukarıda işaret ettiğimiz gibi makineye ve- rirken sütunlarımızda da harbin devamı müddetince daima gazete- mizde bu hulâsayı bulacaksınız. RUZVELT YARIN BİR NUTUK SÖYLİYECEK Vaşingtan 2 ÇAA.) — Reisicum- hur Ruzvelt, pazar günü saat 21 de| Amerikan milletine hitaben radyo- da bir nutuk söyliyecektir. Nutuk Bir çeyrek sazt devam edecek ve Avrupadan işitilebilecektir. Yayılır Ve Devam Ederken ( tnci sahifeden deram) tikbale, hâdiselerin tecelli ve in- kişafına intizar etmektir. Türk vatanı, Milli Şefin defa- atla işaret buyurdukları gibi her- bangi bir ihtirasa sahib değildir. Bütün davası dahilde ve haricde sulh ve sükünu muhafaza etmeğe çalışmaktır. Harici münasebet - malümdür. Dostluk ve ittifakları- mızan bize tahmil edebileceği ve- cibeleri ifadan da çekinecek va- ziyetimiz yoktur. Bu vaziyette vatanımızın berhangi bir tecavüze maruz kal- ve duğumuz bütün maddi ve manevi ve muktediriz. vaziyette tah- min ve temenni ediyoruz ki, harb yangımı bulunduğu muhitin dışı- | pa taşırılmadan itfa edilebilecek | ve dava; mühallinde son ve kat'i ORARRLARRATRIAŞARIRPTEIPREPRPRPRPRERRPI Makineye Verirken : Leh Tayyareleri Alman lerini Bombardıman Londra 2— Varşovadan bildi - | ğine göre, Leh tayyı Ti bu sabah mukabil taarruza geçerek | Şarkf Prusya ve Şarki Almanya- | Fransız Kabinesi Kararını Verdi Paris 2 (Radyo)— Fransız ka - binesi öğleden evvel toplanmış - | tır. Saat an bir buçukta toplan- tıya nihayet vermiştir. İçtima Al- | manyanın istili hareketlerine mı dan vermemek için tedbirler a - Ruzvelt Amerikanın Müdahale Edeceğini Vaşington 2 (AA) — Ruzvelt | Avrupa vaziyeti hakkında matbu-. at mümessillerine beyanatta hulu-1 narak önümüzdeki günler içinde Avrupa vaziyetinin kat't bir isti- | kamet alacağını, Amerikanın hattı hareketinin tasrih edilmesine yı dim edecek olan efkârı umumiye- nin aklı selimine itimad ettiğini bildirmiştir. Efkârı umumiyeye Riyaseticum- nın mühtelif şehirlerine akınlar yapmışlardır. Leh tayyareleri bu- ralardaki askeri hedefleri muvaf- hınmıştır. , Fransız milli müdafaa tedbirle 1 tam olarak alındığı ve bü - tün hazırlıklar imam edilerek vaziyetin inkişafına göre hareket hur, Hariciye Nezaretinden tev - | ik edilen membalardan çıkacak | hâdiselerden başkalarına ehemmi- yet vermemelerini ta Alman - Leh hâdiseleri sistilâ» tabirini — kullanmış olan Ruzvelt bitaraflık kanununu ye- niden tetkikten evvel vaziyetin ta-| vazzuhunun bekleneceğini söy' miş ve Amerikanın — bir ihtilâfa | sürüklenip sürüklenmiyeceği su- | etmiş. | hakkında | Söyledi Şehir- Ediyorlar tle bombardıman etmiş ve tekrar Leh topraklarına dönmüş- lerdir. tedbirlerinin veçhesi tanzim edil- miştir. Bu arada Balkanlarla Türkiye- nin de harb karşısındaki vaziyeti tetkik edi aline de demiştir ki. *«— Yalnız böyle olmasımı te - menni etmekle kalmıyorum, buna muvaffak olacağımıza kailim, hü- kümet bu sahada elinden geleni | yapacaktır. Kabine toplanarak iki saat ka- dar vaziyeti görüşmüş Almanyadaki Amerika sefiri is- tifa cin Sefire — Hariciyede başka bir vazife verilecektir. ' Fransız Gazeteleri Alman Teca- | is 2 (AA)) — Alman teca-i hakkında gazeetlerin müt; şudur: ro yazıyor: «Fransa tarihte birçok imtil Tar geçirmiştir. Şimdikt imtihan Şüphesiz eskiden geçirdiği hanların en korkuncudur. Bun la beraber memleketimiz buna da karşı koyacak ve — muka, mevzuu baksolduğu zaman kendi- sinde hiçbir zaman eksik oi ce azmi ile bu seler de muvaffak - dacaktır.> «Petit Jurnal> yazıyor 4Führer'in arzusu felâket: tah- imti - 4, soğukkanlıhk ve eğili Otlowa 2 (A.A.) — Kabine hü- kümete icabında parlâmentodan müsaade almaksızın derhal hare- kete geçmek için fevkalâde salâ- hiyetler bahşeden «harb tedbir - Holânda Hükü La Haye 2 (A. A.) — Bütün Ho-| landada haliharb ilân edilmiştir Jlarda sivil makamlara 2id olan daz salâhiyetler verilmiştir. Hiç Varşova 2 (AA) — bildiriyar: Slovakyanın Varşova sefiri, Ha-, riciye Nazırı. Beck'e bir mektub Pat ajanaa Paris 2 (AA.) — Payıtaht, bü- yük bir sükünel ve vakar manza- vası arzetmektedir. Vaziyetin feci olmasına rağrnen Paris — şehrinin manzarası değişmemiştir. Paris - liler tama bir sükünet muhafaza et- mektedirler. Seferbe: dair olan — beyaz nünde — toplanan — halk, küneti — muhafaza — etmekte - dir. Şehirde münakalât, eski f: is n ilâmana, fizler Roma 2 (Hususi)— İtalyada gr da maddeleri hakkında geniş tak- yidat ittihaz edilmiştir. Vesika u- | Oslo 2 (ALA)— Şimal hükümet- leri müşterek bir beyanname neş- rederek harbde bitaraf kalacak - | Zürih 2— Neue Zuriches Ze- tungun Berlin muhabirinin öğ - rendiğine göre Polanyanın Ber - lin sefiri eCpski mesai arkadaş - larile birlikte sefarette neraret geklile tasfiyeye tâbi tutulacaktır. ETEM İZZET BENİCE | eKralın haberioli Askeri makamlara alelâde zaman-| Şimal Hükâmetleri rik elti Hitler tar misalsiz bir! mes'uliyet taşıyacaktır.» #Sournab> yazıyor: | eMes'uliyetler davası hakkında | şimdiden hük ter, 25 e evvel ikinci Vilhelm ile olduğu gibi bugün de Hitler ile Almanya «bu hale» sebebiyet vermiştir. —| «Matin yazıyor: öbür tarafında hazırlanmış olan «Fransa ile İngiltere için Ren'in bu ödenmez cinayetin neticelerin- | den korkacak birşey yoktur, Cihan şahidi ve hâkim mevkiindedir.> «Excelsior» yazıyor: adan Bismark tarafından gönderilmiş olan meş- im vertilm Dft tabir ( !vuzü Hakkında Neler Yazıyorlar? 2 afındanberi usullı rr' örül hur Ems teli de bir değişiklik ol mektedir. Ö zaman Bism sebebiyet vermek tahkir edildiğine iddia serdetm adığı et Führer bütün di ya meydan okudu ve bünu en ha- e manevi, maddi ve bel- ki de askeri vaziyeti tehlikeli ol- duğu bir anda yapt Popolaire> yazıyor: «Hacbi bir tek adam istedi. Har- be bir tek adam başladı. Harbin Avrupaya ve dünyaya yayılmasına henüz bir tek adam mâni olabilir. Kanada Hükümeti de Bütün Kuvvetlerini Seferber Etti leri kanunu» nu mer'iyet mevikiine| koymuştur. Hükümet derhal milis kıtaatı ile hava ve deniz kuvvet - lerini seferber etmiştir. Bu kanun! hükümele matbuata sansür koymak' bir hususi tayyarenin Holanda top-) makları Üzerinden uçmasına mü - | saade edilmemektedir. Yalnın bey- melmilel ve muntazam hatlara aidi tayyareler sarih bazı şartlarla Ho- göndererek, Alman tazyiki altın- da susmağa mahküm olan Slovak | milletinin müstevliye karşı yapı- | lan silâhlı mukavemete Polonya- fiyetini kaybetmiştir. Ve Paris - | liler elde kalmış olan birkaç taksi otomobili kullanmaktadır. Sokak- farda üniforma giymiş olan eşha - sın geçtiği görülmekte ve bütün kkahvelerde ve lokantalarda bu gi- bi kimselere tesadüf edilmekte - dir. Kahve ve lokantalar müstah- demini, ancak servis ifa etmeğe | yetişecek mikdara indirilmiştir. Nezaretlerin kapılarındaki mu- sulünün ihdas edileceği zanne - dilmektedir. Fırırdar öğleden son- ra ekmek çıkarmıyacaklardır. Haf-. larını beyan etmişlerdir. Finlan- diya, Norveç, İsveç ve İzlanda &- Tasında imza edilen 27 mayıs 1938 | altına alınmıştır. Diğer Alman şe- | hirlerindeki Polor Ti da evlerindi nezaret altına alın- mışlardır. Polonya hükümeti A man diplomat ve konsoloslarının ve milli menfaat namma her türlü tedbirler ittihazı müsaadesini balr- şetmektedir. Fransa ve İngiltereye| iptidaf maddeler ve mühimmat ye-| tiştirileceklir. meti de Harb Halini İlân Etti 5 üzerinden uçabilecektir. Be-, oyanan kızıl haç tayyarele- lanı yaz. rinin uçmasıma mü tedir. de edilmek- dik medeni milletle - er alarak iştirake ha: Di ve mü rin yanında y zır olduğunu Parisde Münakale Vasıtaları Kalmamış Gibidir hafızlar, Gaha şimdiden harb elbi-| sesini giymişlerdir. — Yalnız bazı sathi tadilât yapılmıştır. Normal hayat devam eder görünmektedir.| Ve hiçbir yerde endişe ve ümid - sizlik alâimi görülmemektedir. He- yecan alâlmi yalnız seferber edi- lenlerin karılarına, ana ve baba - | goslavy | cul. larına ve çocuklarına veda eder - | iken öpüşmeleri esnasında gwul— mektedir, İtalyada Gıda Maddeteri Hakkında Tedbir Alındı tanın iki günü et kesilmiyecektir. Şeker sarfiyatı azaltılmış ve mey- va ihracı menedilmiştir. i Bitaraf Kalacaklarını Ilân Ettiler tarfhli mukavele ile vazedilen bi- taraflık kanunları bu suretle mer- iyete girmiş oluyor. Berlindeki Polonya Sefiri Nezaret Altında ! Almanyaya avdetine a diplomat vı larının dönmelerine m 1 ilâve edilmektedir. | Profte Slovak Milleti Polonyanın Yanında Yer Alacaktır. Bu Sabah Gelen Yof cuların Anlattıkları Bu sabah saat 10 da birkaç da- kika fasıla ile gelen Avrupa tren- lerinden Çıkan yolcular arasında | İngiltere, Fransa, Almanya, İsviç- nası hâlen bugün | Alman sahillerini abluka etmiş | bulunmaktadır. Bu gemiler muh- | sahilleri kontrol etmekte ve Ami- ralliğin cateş> emrini beklemek- Diğer taraftan Manş denizinde isi, harb ge- 'a gidip gelmek- tedir. Bu vapurların içleri İngiliz askerlerile doludur. Burlar Fran- saya edilmektedir. İtalya, Almanya ile olan hu- dudunu kapamış ve Brenner ge- çidine mühim miktarda asker tah- şid edilmiştir. Yugoslavyada da büyük askeri hazırlıklar göze çarpmaktadır. İstasyonlar askerle doludur. İn- Biltereden başlıyarak Fransa, | - talya, İsviçre, Macaristan, Yu - tanda Dütün istasyonlarda — stok kömür yığınları — görülmek! dedilen İsviçre şehirlerinde bile madığı bir manzara olarak yer yer süngülü ütün İsviçre asker olmuştur. İngiltereden gelen Türkiye va- tandaşlarına İngiliz bükümeti ta- rafından eyolda lâzım olur» dile 'N gaz maskeleri ve - rilmiştir. Bütün İngilizlere mec- canen gaz mi sabah İng ın bavullarında ve İngilizleri mecoai eleri dağrtılmıştır. gelen yol-| ellerinde vermiş oldukları gaz | maskeleri va | OÖslo parlâmentolar kongresine gitmiş bulunan heyet azalarından ör Şükrü Ezmer bu sal ekspresle gelmiştir. Profesörün fadesine göre heyetin diğer iki a- | zafh General Bi Ömer Aka- lınla Ahmed İhsan Tokgöz tren | bulamadıklarından Cenevrede kab mışlardır. İlk fırsatta gelecekler- dir .Bu sal trenlerle Ankara hukuk fakültesi medent hukuk profesörü Hüseyin Cahid OğUt ü çoğu Berlin ve Münihde okUf 150 talebemiz, birçok — vatal larımız çıkmıştır. Telebelerilf yarıda bırakarlik n haberler ailelerini | düşürmüştür. leri öğre, Yolcular harbin ;a»ıadıâ' ber ğ lemektedirler. Öğrendiğimize besini ve vatand lan daha iki tren yolda bulul! tadır. VAPURLARI İhtiyati bir tedbir omli hükümet Akdenizdeki mizin Marmaraya dönmet emretmiştir. İzmir ve Mersih? seferini yapmak üzere dün F ket eden Kadeş vapuru BU bah limanımıza dönmüştür. Akdenizde daha üç w;nf“'_, vardır ki orlar da bugün Çö” kaleye girmiş bulunacaklard İngiltere Kralım” Milli Şef'e Mesajları (1 inci sahifeden d | kaviyyen bağlı old mekte tiğimi temin ile bah derih ma umburumuz - İnönük hazreti in dostane nıe:-“) dan çok mütehassis u'»ııJd'r bilmukabele hararetli selâml” . bütân dünya zamanlarda Türkiye ve İPSİ . nin bizbirlerine dostlak Tet le kuvvetle bağlı olv"-—'”"] kendilerinin de çok memnW” duklarının ilâveten arzını b elçiden rica etmişlerdir. Baş, Diş, Nezle, Grip, Romati v Nevralji, kırıklık ve bütün ağrılarınızı derhal H icabında günde 3 kaşe alınabilir. ROMATİZMA - LUMBAGO - SİYATİR ARKA - BEL - DİZ - KALÇA AĞRILAF TESKİN ve IZALE EDER Sıhhat vekâletinin 9-10-985 tarih HER AKŞAM: BELVÜ Mısir Yıldızı Mısır Yıldı M EL I ü ve 4-98 numarahı ruhsatını bE HARBİYEDE Bahçesinde Alaturkâ kısmında KİKİ KE CE MAİJİ b Kuşu Lütfiye, Menşure Necati Tokyay ve arkat