19 Mayıs 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

2- FOFPTELOGRAP — 19 Ma: ennlîuşi"mı Hatay davası Tür- kün öz davasıdır.. Bir Dıvar Yıkıldı İki amele öldü, ikisi ğ daki siyasi yaralı HATİŞ Gürif het Gzşsindaki SÜ - ; <| Evvelki gün Adanada çok feci bir| — İstniyeden Kavağa kadar Rumeli| - Aldığımız malümata göre Maarif/disleri ve ihtisas sahibi - kimseleri| xa yoprağı münbil Eğ" Fransa Hatıy dan aynlmamak kara: kaza olmuştur: cihetindeki bütün köylerden 9ge-İVekâleti çok geniş bir <mesleki ve| yetiştiren bir «politeknik» açılacak- ,qin",_h, çok geri Bİf rında ise hatanın büyüğünü, en büyüğünü irtikâb ettiğini anlamakta gecikmemeli ve sabrımız. timal etmemelidir.. Yazan : ETEM İZZET BENİCE Bunu her Türk: REL ei Demeyi nekadar anadan doğma biliyorsa © derece iyi, yerinde ve haklı olarak biliyor. Cehenmem ateşini andıran zulüm ve.. işkenco çeşidleri içinde on beş yıldır kendisine karşı verilen istiklâl ve hakimiyet vâdinin nihayet tahakkuk ettirilcceğini sandığı günlerin arifesinde Hatay Türk- lüğünün yeniden bir müstemlekeci tuzağına düşürülmek istenmesi eğer sinirlerimize vurduğumuz bandı gevşetiyorsa bu isyanımız yerinde ve Seçim fanliyeti içinde bir Pransız zabitinin sırtıdaki üniformanın şerefile temin ettiği vâde rağmen söylediği sözler oynanan oyunun bizim için nekadar ibret verici bir mahiyet ifade ettiğini gösteriyor. Fransız subayı hitab ettiği Türk ve Arab kütlelerine — şunları söylüyor: #— İyi biliniz ki hepiniz bir imtihan geçiriyorsunuz. Eğer, Fransanın buradan ayrılacağını sanıyorsanız aldanıyorsunuz. Fransa burada kala- caktır. Bu imtihan sonunda Fransaya düşman olanlar meydana çıka- caklardır.» B l ggi Reylerini mlili ekseriyet ve davaları için kullanacak halk küt- leleri üzerinde hem bir tedhiş havası yaratmak, hem de Fransanın âdela iki yüzlülüğünü ortaya koymak itibarile bu subayın sözleri üzerinde | / , 0 L vesikadır. Ayni zamanda bu zabitin a aa a| memurlarınca tafi. sözleri ferdi bir mes'uliyetin ifadesi de şayılamaz. Demek ki, Hatayda | (| 1O y AD ada tah. yer yer iatihabata müdahale eden, çeşidli zulüm ve işkencelere alem-| (p v z DD a coza - darlık öden Fransız zabitlerine ve müstemleke memurlarına bu talimat| , (.. icra ve iflâs kanununa göre toptan verilmiştir ve., bu sözler, bu tahrik ve fesad entrikaları merkez , — ( — l ktir. Fransasınm malıdır. O halde, iki yıldır yaptığımız bütün müzakereler, vücude gelirdiğimiz itilâflar, Cenevrede imzaladığımız vesikalar iki yüzlü; bir tavrr hareketle maskelenmiş bulunuyor. Ve, şimdiye kadar müs- temleke elemanlarına isnad edilen uygunsuz ve kahbece harektler; başdan geliyor. Bütün bu harcketler dün de işaret oltiğimiz gibi, bizi üdeta sulha karşı olan büyük bağlılığımızdan nadim kılacak kadar ileriye giden ve âsabımızı altüst eden gayridürüst hareketlerdir. Fransızlar için eğer yerleşmiş bulunduklarını sandıkları Hataydan çıkmamak bir emel ve hedef teşkil ediyorsa bizzat oranın yerlisi ve hâkimi olan Hataylı Türk için Fransız esaret ve boyunduruğunu silkip atmak ta kaynağını bütün bir ırkt şehamet ve istiklâlin verdiği hızdan alan yüksek bir gayedir: netice verdi Bu milli hedef ve. bu ateşin gayeden togafül edenler ne tarihin| Devlet Demiryolları Avrupa hat- hükümlerini, ne de hâdiselerin ve realitelerin seyrini takdirden âciz tı dokuzuncu İşletme müdürlüğü | bulunan biçarelerdir. 15 mayıstan itibaren Sirkecide mar- Fransalı müstemlekecinin ve Fransalı subayın en başda ve apay- şandiz trenlerine aid hamallık işle- | dınlık olarak bileceği hakikat daima şu olmalıdır ki, Hatay mutlaka | nj hususl ellerden almış ve halkın ve kehemehal istiklâl ve milli hakimiyetine kavuşacaktır. Hiçbir kuv- (Çtfadesi için kendisi İdara atmeğe Asli fırın inşaatı için yıkılan du- varın altında dört amele kalmış ve bunlar ağır surette yaralanmışlar - dır, Yaralılardan ikisi birer gün ara ile ölmüşlerdir. Diğer 2 zavallı ame- lesinin de hayatı tehlikededir. Müddetumumilik makamı hâdi - sede herhangi bir ihmâl veya ka - sid»olup olmadığını da ehemmiyet- le tetkik ve tahkik etmektedir. Para Cezaları Nasıl tahsil edilecek atay davası Türkün öz davasıdır... lara yeni bir emir verilmiştir. Bu emirde ceza kanununun ağır- ve hafif para cezaları haricinde ka- lan para cezalarının tahsil şekli gösterilmiş ve tahsili emval kanu- Marşandizlerde Hamallık İşleri Dokuzuncu İşletme- nin çalışması iyi SORUYORUZ : Gece Boğazdan Dönmek imkânsız duğu yerlerden biri de Boğarıdır, Havanin güzelliğinden — istifade eden binlerce halk Boğaza git - ce saat 10 dan sonra İstanbula dönmek imkânsıdır. Halbuki Köprüden Boğazın w zak bir köyüne gidecek-bir yol. cu yalnız 1,5 saat vapur yolcu -| luğu yapar. Meselâ. saat üçte| Köprüden vapura binen bir kim-| se saat dört buçukta Sarıyerde -| dir. İnsam Boğaza, gidince hemen| dönmez ya. y Son vapur yedide, son otobüs| de saat onda olduğuna göre yaz, geceleri Boğazdan istifade etmeki imkdnsızdır. ş Yalnız yaz tarifesinde gece ferleri yapan — otobüsler ilkba -| harda da gecç 12 de - niçin bir| sefer yapmızlar. Saat 12 de — Yenimahalleden| kalkan bir otobüs, Sarıyer, Bü - Zaten gayrimuntarzam di bilecek bir seyrisefer tarifesi ta. kib eden Taksim - Yenimahalle otobüslerinin bu işi ihmal etme- leri kendileri için bir suç teşkil etmez. Ancak sayın belediyenin Boğaziçini rağbetten düşürme - mek için yenilikler yapmak üze- 7e bulunduğu bir zemanda bu moktayı da ortaya koyuyor vel gece seferlerinin yapılıp Yâpıle- mıyacağını Soruyoruz ! | Sahte , | Dolar - İstanbulun en fazla rağbet bul- , |kâletince ehemmiyetle çalışılmak - dir. On saat Çalışmak suretile he San'atkâr yetiştirmek için Bir “Politeknik,, ve bir de teknik mektebi açılacak ” Bütün kazalarda «Çırak mektebleri» ve «Ak- şam san'at okulları»n da tesis olunacak ! M teknik todrisat» proğramı hazırla - tır. Ayrıca her sınıf şubesinin ve mıştır. (ihtisas işlerinin teknisyen ve müte- Günden güne büyük bir sana- hassıslarını temin edecek olan bir yi ve istihsal memleketi haline gel-/ «teknikum» tesis olunacaktır. mekte olan vatanımızın ihtiyacı ol-| Bundan başka; memleketin bü - duğu muhtelif zümredeki san'atkâr-|yük merkezlerinde her sınal mın - larla, ihtisas erbabı bu programım takanın ihtiyaçlarınn göre muhtelif tatbiki ile fazla miktarda temin &-| çan'at şubelerini ihtiva eden - yeni dilmiş olacaktır. Ayni zamanda ye- ,çan'at mektebleri» de açılacaktır. niğleri "i_'kçz: İdeal müesataolere de | yi ecleket'malümatıni kuv KA vetlendirmek ve onları yeni bilgi - Bu programın esasını teşkil edenÜlerle teçhiz etmek ıçin sanayi mer-| karara göre elektrik, makine, kim-| Di L L Bnd İ iya, maden, şimendifer, mensucat, | ç trikotaj, vesaiti nakliye, marangoz | Si İle “çırak tmektebleris açıla -| Yak, İnşaat, yol, köprü, cam ış,erı'hxktu. Bu kararların tatbikine va- betan ve çimento ve saire gibi sa- kit geçirilmeden kısun kısım başla- inayiin ve hayatın her şubesinde|mılmak suretile peyderpey — tatbik| i muhtaç olduğumuz yüksek mühen- mevkiine konulmuş clacaktır. —— ——— —00 Z Eniyi ve en bol mahsul almak için.' Bütün çifçilerimizin to- humları parasız temizle- necek, seçilecek Bu iş için muhtelif mıntakalar- da yeniden yüzlerce (tohum is- tasyonu ) kuruluyor Mahsulümüzün de hem daha be-'öğretilecektir. reketli ve hem de daha iyi cinsler-| Makinelerin her biri saâtte bir | den olmasını temin için Ziraat Ve-'ton tohum temizliyecek kudrette - | tadır. Bu cümleden olmak - Üzere bir köyde an ton tohum temizliyece-| mühim bir karar verilmiştir: ği cihetle, bu randımanın mutlaka| müddettenberi devafit ihtilâfı ansızın Wt tir. Harbden evvek, y Meksikanın muk tör Profius Diaz BÖRL Diaz, Meksikayt Avrupa memleketleri # istismarına açlı. AF sikada geniş çil |Meksika madenleri M | gilere - sermayedarlari p istismar edildi. Mek? yuları da Amerika, İNE neti vaziyetinde idi- OÖbregon ve Calles bunların programı, gin topraklarını ve V bibi servetini 3 doları İzmirde nazarı dikkati, cel - betmiş ve neticede - paranın kalp olduğu anlaşılmışlır. Bu karara göre peyderpey bütün vilâyetler içindeki çiftçilerimizin tohumları parasız olarak temizle - necek, seçilecek ve ıslah ölunacak- tır. Bu hususta ürün zamandanberi çalışılmakta ve birçok yerlerdeki çiftçilerimizin — tohumları - parasız temizlenmektedir. Fakat — mevcud, İzmirde kalb:bir dolar bulunduü Evvelki gün, kâğıd bir #merikan | Zabıtamız bu sahte paranın nere- vet, biçbir entrika, hiçbir arzu ve fesad bu hakimiyetin teessüsüne müni olamıyucaktır. TSula sadık ve konulan imzalara itaatkâr bir yolda hallini istedi. #imiz bu'dava üzerinde yeter ki, artık zincirlerle tattağumuz — sabır hislerimizi boşaltacak tahrikât ve harekâta meydan verilmesin. Yoksa, Frgipaz suboyı seçim sandığı başındaki Türkün ve Alevinin iradesini bozmayı bildiği kadar bir hakikati daha bilmelidir: ki, o da şudur: başlamıştı. Son birkaç günlük tecrübe iyi ne- ticeler vermiştir. İdarenin yaptığı tarife eskisine nisbetle azami tenzi. Tâtlı olduğu için memnuniyetle kar- şılanmıştır. 'Ton başına eşyadan 25 tohum ıslah istasyonlarmın bu. ih- den getirildiğini ve nerede basılmış| tiyaca tekabül etmediği katarlaştı- olduğunu ehemmiyetle araştırmağa başlamıştır. zin muhtelif mıntakalarında yüzler- ce tohum ıslah istasyonu açılacak - tır. Ezcümle “Konya mıntakası için - Müzeler ve | rıldığından yeniden memleketimi -| temin edilmesi matlüb olduğundan meleri lüzumuna dair. çifiçi nezdin- de şimdiden gereken teşvikler ya - pılacak ve icab eden tedbizler alı - hacaktır. Makineler için faaliyet - merkezi olarak, fazla hububat ziraati yapan köylülerle merkzi vaziyette bulu « an köylerin seçilmesi kararlaştı - lmaştır. İlâçlama cihazı olan beş selektör için tohumlukları, ilâçla - maya daha ziyade muhtaç bir vazi- .yette olan yerler saçilecek ve bun- ların haritaları Ziraat Vekâletine tohumluklarını makineden, geçir: -|Moksika, sanayi' ve f geri bir memlı ber, sosyalist bir kat Meksika gibi nin hâkim olduğu -bİf sosyalistlik, tahmit cenebi Alevlenen F” ihtilâfi İngiltere ile Meksikâ Tiderler LİLEELe # M';P/ ; leyhtarlığı 9C yi dır. İşçilere dayı çen Cumbur Reisi, P le haklarını korumak İŞİN nin mayısında bir tabt, formlar yapmıştı. V” bancı olduğundan CAf sa cömerd davrandi .. . t aT u va Kaplan'ın Parti grupunda yükselttiği gür sesin arkasında |kuruş alınmaktadır. Halbuki evvcl- Gumrukler i ıdekl*îl"d( :ohuml_ınmı:ı parasız-o- | gönderilecektir. mesai,- çok sıhbi bütün Türkiye ve.. yine o Türkiyenin başında ATATÜRK vardır. — |co 80 kuruştu. »» gn . l:,"* _',’"'ıxs'"mı;h“"’:“_" 15-| Mükineler için faaliyette bulu - yilksei Benök, Etam İzzet Benica Hamallık işlerinin ıslahına İstan- UmumMudnrlerı.. ğ 'î:ı'ı _'___"“" u""' GA ş::;:ıık:vw iyi birer bina ei " —— buldan başlanmasında isabet edil. ü a zi ee SA : | Deniz Ticaret mü- Belediyeler Haricle ga Bir teftiş ve tetkik —| istasyonlar için İstanbul ziraat dür muavin” seyyahati Muhab:re edemiyecek : Bazı belediyelerin ecnebi devlet- Şehcimiz deniz ticeret müdür mü-| ., Gereleri nezdinde doğrudan avini Bay Refik İktisad Vekâletile doğruya iş hakkında o dalreye mü- bazı temaslarda bulunmak üzere racaat ettikleri görülmüştür. Ankaraya gitmişti. Bu münasebetle dün Dahiliye Mumaileyh oradaki işlerini bitir-| Yekâletinden belediyelere gönde - rilen bir emirle badema belediye - miş vE evvelki günkü ekşpresle İz- 1.rin bu gibi müracaatlerini Hari - mire gitmşitir. Birkaç güne m"wdyı Vekâleti vasıtasile yapmaları bildirilmiştir. şehrimize dönecektir, miştir. Dokuzuncu işletme diğer bazı yerlerde de bu işi kendisi yap- | mayı düşünüyor. Münhasıran İstan- bulda tatbik edilmek üzere verilen bu kararın diğer yerlere de teşmili, frenle eşya nakliyâtının çoğalma - sına yardım etmekle beraber tacir. lerin de ucuzluk nisbetinde istifa- delerini arttıracaktır. İstanbulu ta- kiben Edirnede de hamallık işlerini dokuzuncu işletme müdürlüğü “da- Te etmek kararındadır. mektebinden Konyaya on altı tane selektör gönderilecektir. Bunlardan beşinde ilâçlama cihazı da vardır. seyahati yaptı'ar Müzeler umum. müdürü Bay | A- ziz, bazı tetkikler için şehrimizden İzmite gitmiştir. Kendisi Kocaeli mintakasında bulunan bazı tarihi eserleri tetkik edecektir. Diğer taraftan İstanbul gümrük- | leri başmüdürü Bay Mustafa da İz. mite gitmiş ve bazı totkik ve tef - tişler yaptıktan — sonra / şehrimize dönmüştür. |hem ilâçlıyacaktır.. Makineler, ekim İmevsiminden evvel faaliyette bu - lunacak, makinist kadrosu ile işlet- min oluancaktır. bir sesle: lanmak boş olur muydu? Kızda gö- zü vardı mutlak. Haramda gözü Yoktur, başı yerdedir, diye ileme öğdüğü kocası da az değilmiş hat | na ne? Bunlar tohumu hem - temizliyecek, me masarifi Ziraat Vekâletince te-| Makinistler için temmuz ayı için- de vilâyetimizde bir hafta devam edecek bir kurs açılacak ve bu kurs- ta makinelerin tesis ve işletilmesi| — Sana ne oluyor? diye isyan e- diyordu artık. İkisi de bekâr, Alla- han emrile evlenirler.. Bundan sa- Yafa Portakalı Yafa cinsi portakalların memle - ketimizde de yetiştirilmeleri için |yeni bir teşebbüse geçilmiştir. Bu | maksadla Yafaya mühim miktarda fidan sipariş olunmuştur. Bu fidanlar gelir gelmez Adana bahçe sahiblerine meccanen tevzi olunacaktır. lar bardak oldu ku - şamak yahud imam efendiyi çağı- rarak üstüne başkasile nikâh kıy- dırmak yasak olduğunu - bilmiyor. mıntakasındaki portakal yetiştiren Riltere Zum sen nerelerdesin? Kızınca bo. | KIf l Foyası meydana çıkmıştı. Fakat/' — Zor bir parça.. Bana ne mi?../.musun? EDEBİ ROMANA3 *unıg':r oymuyan bu -;î; ugı!rm; Ben konu komşuya rezil olumam?..| — Karı beni kızdırma!.. Yarın sa- ç ga kocasını meğer nekadar da çok/ — Bunun rezillik neresinde? İbah altıncı hukuka istidayı Yazan : Nezihe Muhiddin seviyormuş?!.. İçinin yandığını dü- Eann SS seni boşarım ha,. Ev bark yıkmıyorlar ya ev yapı - | Meryem sinirli bir kahkaha fır - : Ha * 7 li b yuyordu Mer'yem... İyorlar.. Şimdi polislere derd anlatmal Ba uğraşıyordu: Bunda hiddetlene- | ğırıyordu - çocuğa ben göz Sen ©o kadar bilirsin.. Olamaz zımdı. Kapı çalındı. Mazlum ağa cek ne vardı? İşte kiz bayılmış, ço- göre göre kadın kaptırır. mıyım?.. pilise ben ifade vereyim - dedi - ra- cuk onu odasına gölürerek yatır -|Biz burada neciyiz? Aval beni bu- zı oldular. Fakat gelen Nedimenin 'mıştı. dala yerine mi koymuş, gözlerini babasıydı. Yanında iki de komşu — Fakat Murad bu sözleri dinlemi -| yiyecek gibi kıza dikmiş, sudan çık- vardı. Ona her gece olan kavgalar- yordu. Her zaman yirminci asrın mış balık gibi süzülüyordu.. Bana dan biri dediler. Mütekald mümey-|modern hayatından bahseden bu kim demişler kuzum? Hobyarlı şık yiz kızını alarak gitti. Öbürleri de|modeni centilmen şimdi: İberberin gözünden ne kaçar?.. Hay- dağıldılar. Bira sonra gelen polise| — Bu benim namusuma doku - di haydi ben Iololo yutmam.. Kar -| de Mazlum ağa uygun bir ifade ver-İnur efendim.. - diye ter ter tepini- | şımda mercimek fırınlarına taham-| di, mesele kapanmıştı. Hepsi yukarı yordu -. mül edemem.. Kanım oynar... Karı çıklıkları zaman odayı bömnboş bul-| Meryem kocasını — yatıştırmağa | koca arasındaki atışma azışmıştı. dular. Yusufla Peyman kaybolmuş. çalışırken bütün kıskançlık dımır—! Meryem artık kocasını yatıştır. - lardı. Mazlüm ağa zaton odasına çe-|ları ayaklanan berber kendinı tu -| mağa çalışmıyordu. Artık birbirle- kilmişti. Murad evvelâ — şaşaladı. 'tamıyarak içinden geçenleri mey -| Sonra köpürdü: Vay ne demekmiş | dana vuruyor. Peyman kof duvarlı bir bölme ile | iyrılan odasında, — yanıbaşındaki efendim, bu olamaz dedik ya. latıyordu: Beni boşarsın da onunla mnı ev. sahneyi işitiyor ve gözünün önüne getiriyordu. Artık bu iğrenç evde kalamazdı. Bu tadsızlığı sonuna ge- tirmeliydi. Fakat ne yapacaktı? Nereye gidecekti? Naciye Yanı ba. şına serili bir yatakta yalıyordu. 'Bu gece evine gitmeğe Cesaret cde- Mmemişti. O da içerdeki gürültüye kulak veriyordu. Tiksindiği bu dının bu yankınlığı ne sıkıntılı Kımıldamak bile istemiyordu. Bu sessizlik, bitişik odanın bütün ses- lerini berraklaştırıyordu. Marıltı - - Neden olamıyacakmış? Demek kızda senin gözün var.. — Ayıb değil ya.. Gönül bu.. Bel- ki de var.. — Avucunu yala. Sesler daha kabarmış ve keskin. leşmişti, bu cevaba çok tutulan Mu- rad tahtalara bir tekme atarak ba- giriyordu: Ağzını topla! Yoksa — şamarı yersin? Avüç yalamağı ben sana gösteririm.. Yarından tezi yok gö- rürsün sen?. lenirsin. Yavaş gel kayıkçı. O senin gibi berber parçasını ne yap- sın? Onun gözü beylerde.. Paşalar- da, — Şırrak!!. Şimşek gibi çatlıyan bir şamar| şakırtısı ikisini birden yataklarında efondim? Meryem derd anlatma - —Nıdı—kı(ıdm-üyıhı.kııvnmyoıdu.nua demek boş lar susmamıştı. Meryem hiçkırıklı Meryemin sinirleri boşanmıştı: