3 Haziran 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Dünkü Meclis ıçtımaı Demiryolları istikrazı, tasarruf bonoları ihracı ve ceza kanunundaki tadilât kabul edildi Askeri ve mülki tekaüd kanununun 61 inci maddesinin tadili ile, w 5 faizli hazine tahvilleri ihracı lâyihalarının ilk müzakereleri yapıldı Ankara 2 (A.A.) — B. M. Mec. tirilmesi hakkındaki kanun Jâyi - İsi bugün Şemsettin Günaltayın| halarını ikinci müzskerelerini ya- başkanlığında yapmış olduğu top-! parak kabul etmiştir. lantıda Diyarbakır istasyonundan| Meclis bundan sonra askeri ve Irak ve İran hududlarına kadir mülki tekaüd kanununun $İ inci yapılacak 'demiryollarının ikmali! maddesinin değiştirilinesi ve: bazı İçin istikraz akdine, tasarruf bo «| maddeler ilâvesina, yüzde beş fa'z noları ihracına, Türk ceza kanu .İk hazine tahvilleri ihracna ve Bünunün büz: maddelerinin değiş. Devlet Denizyolları ve devlet li. Girid muharebesi sona erdi örfi idare (Baştarafı 1 inci sayfada) | Londra 2 (A.A.) — Paris rad- Bütün ada düşmandan kurtarıl -!yosu, Suriye yüksek komiseri gene- muştır. Alman kıt'aları mağlüb €-jral Deniz'in şarki Suriyede örtü i. dilen İngilizlerin son üssü olan|dare ilân etmiş olduğunu bildir - Sfakia Ikman'nı dün zaptetmişler- mektedir. Paris radyosu, araların - dir. Dağ kıt'alarımız Sfakianın şi-)da Haleb civarındaki tayyare mey. malindeki dağlık mıntakada İngi.'danı da bulunmak üzere, mütead - lizlerin son mukavemetini kırmış. did Suriye , tayyare meydanlarının Suriyede lar ve yeniden 3000 esir almışlar - dır, Alman hâva kuvvetleri bu son temizleme hareketine müessir sü- rette yardım etmişlerdir. Görid ile İskenderiye arasında- ki deniz mıntakasında Alman mü- harebe tayyartıeri bir İngiliz muh ribini üç tam isabetle batırmışlar. der. Bu muhrib harb İzlosuna men sub diğer gemilerin teşkil ettiği bir grup arasında seyrediyordu. Giridde iki tarafın da zayiatı ağır Londra 2 (A.A) — Birkaç gün- denberi artık hiç bir kimsede şüp- he bırakmıyan Giridin «tahliyesi yapılmaktadır. Daha İlk günden müdafilerın gösterdikler: kahra - wan)'ğa rağmen İngiliz tayysrele- MN Girid meydanlarından istifade edemiyecekler: anlaşıldığı gadan #ibaren adan'n tutulamıyacağı 4- şökâr olmuştu. Almanlar bu :t'raz götürmez muvafiakiyetlerin: hava İwvetlerine borçludurlar. Ancak bu muvaffak Almanlara mal - zemece, 'nuüülen askerde ağır 24“ yiata o malolmuştur. Bu mühim noktaya İngilizlerin kazandıkları! oh iki günü ilâve etmek Jâzımdır.| Bu müddetten istifade eden İngi-| lizler Iraktaki isyan hareketini tenkil etmişler ve Habeşistan har- bombardıman edildiğini ilâve et - İştir, Istanbulda her türlü tesisatı havi sığınaklar yapılacak (Baştarafı 1 inci sayfada) za mintakasında mevcud İşısusi mü esese ve evlerde pasif korunma ted birlerinin tamamen alınıp alınma. dığını tetkik edecektir. Kaza emniyet âmirlikleri, nabiye buşkomiserleri ve karakol komiser- leri kendi mintakalarındaki © pasif korunma tedbirlerine aid noksan - lardan mes'ul tutulacaklardır. Kazalarda Mayıs sonuna kadar yapilan sğmak ve siperlerin listesi Vilâyete gönderilmiştir. Siper ve 8i- İnak kazma faaliyeti etrafında her 15 günde bir vilâyete ve Dahiliye Vekâletine vaporlar gönderilecek - tir, çer taraftan, şehirde büyük ve her türlü konforu havi umumi sığı. naklar yapılmas: kararlaştırılmış - tır. Bu siğınakların plânları Nafia Vekâleti tarafından hazırlanmak - tadır, ————— ——— himizde yer alacaktır. Bununla be- raber bu ciddi bir hezimettir ve Ak denizdeki askeri yaziyetimizle Or - taşarktaki ikibarımıza indirilmiş çok ağır bir darbedir. bini 'de hemen hemer. tamamla mışlardır. Hiç şüphe yok ki Gene- ral Waveli bü kiymetli on iki gün zarında Mıurın ve Ortaşarkın müdafaasını fevkalâde kuvvetlen- dirmiştir, Çünkü Almanların u - zâk olmıyan bir âtlde Süveyş kâ-| palına karşı taarruza geçmeleri muhtemeldir. Girkiin Alman hava kuvvetlerinin müstakbel hareket- İeri için mükemmel bir üs tekşil edeceği İnkâr olunamaz. | Maamalili İngilterenin müda-| faasımla yegâne zayıf nokta Suri- yedir. Almaalar Suriyenin tayya- re meydajilarmı “daha şimdiden kullanıyorlar, İngiliz efkârı umumiyesi, Al - maniar Suriyede sağlam bir su - «etbe üslerini kurmadan İngiltere- nin buraya müdahalesini artan bir mrarla istemektedir. İngiliz matbuati ne diyor? Londra 2 (A.A.) Taymix gazetesi başmakalesinde Girid hak kında şunları yaziyor: Giridde bize hücum eden si lerin fazla kuvvetli olduğu ve ada - faza etmek imkânı kalma - dığı birkaç gündenberi o arılaşılmış bulunuyordu. Şimdi harbiye neza - Yeti, bu harbin en çetin muharebe- İerinden sonra kuvvetlerimizin çe» kilmesine karar verildiğini ve lak ,- riben 15 bin kişinin Mesira vâsıl ol “duğunu bildirmektedir. Mira gö“ türülen askerlerin da! azla olma- si muhtemeldir. Filhakika bu sabah rakam zikredilmemekle o beraber, tahliye edilen askerlerin daha fazla olduğu öğrenilmiştir. Daily Telegraph Girid muhare, besinden şöyle bahsediyor: Bu kanlı; muharebe askeri tari » Mağlübiyetimizin sebebi kâfi de recede hazırlık yapmamış olmaklı- Kamızdır. Bunu ağ'r bir bedel mu. kabilinde ders alarak öğrenmiş bu. İsnuyoruz. Hava meydanlarının çok kuvvetli silâhlarta muhafaza edil » mesi İâzmm geldiği anlaşılmıştır. Gazetelerde görülen ve tahmin edildiğinden daha az olan teessür, İrak'in yatıştnimiş olmasile sükü. net buluştur. Mısira dönenler neler anlatıyorlar? Kahire 2 (A.A) — Girid'den ilk tahliye edilen askerler 29 Ma. yısta Ortaşarkta bir limana muva- salat eden bir İngiliz gemisinden çıkmışlardır. İki. aydan fazla süren bir müddet zarfında Yunanistanda ve sonra da Girid'de Alman bü - cumlarına bütün kuvvetlerile karşı koyan ve muharebeden yorgün bir halde bulunan bu insanlar kendi - lerini nihayet o nisbeten emin bir yerde buldular. Bunlardan bir e) ğu Yeni Zelandalıdır. Yorgun © ve bazıları 10 günlük traşlı olmalarına rağmen neş'elerini muhafaza ettik. leri görülmektedir. Bu vapuru karanlıkta muyasalat eden diğer bir vapur grupu takib etti, Meraklı tafsilât Bir Yeni Zelandalı şunları anla. tiyor: manları işletme umum müdürlük. lerinin teşkülât ve vezaifine dâir kanunun 20 nei madde: maden İcra Vekilleri Heyet. k rle yapılan ba günü toplanmak üzere içtima. na son vermiştir. | Irak Kralı Bağdada geldi Bağdad 2 (A.A.) — Oft; Genç kral Faysal, bu sabah sat 8 de hususi trenle Bağdada dönmüş ve istasyonda naib Ab. dülilâh ve yüksek devlet memur. ları tarafından karşılanmıştır. muhabir bildiriyor: Irak nabi Emir Abdillilâh Bağ- dada girişi esnasında Türkiye el - gisi Cevaâ Üstün ile kördiplomatik erkânı hazır bulunmuşlardır. Yal nız Japon elçisi gelmemiş ve ta - gayyüb etmiş olan İtalyan elçisi is- filsbal merasiminde hazır bulun - MAMA Fransada dahili harbe doğru... (Baştarafı 1 inci sayfada) Evvelis gün Pariste Fransiz nâzırlarının Amira! Darlanın re:8- liğinde yaptıkları toplantıda. Al - manyanın Vichy hükümetine yap. tığı teklifleri müzakere eylemiştir. Bu teklif şudur: Mütareke üzerine Fransadan asinan silâlıların bir kıs mım iade ederek Fransiz müs - temleke kuvvetlerini silâhlandır - mak ve hür Fransa imparatorlu - ğuna taarruz eylemek. 'n Londra 2 (A.A.) — Fransız ajansının İsv kaynaklardan aldığı » miral Darlanın hür Ftansız impa- ratorluğuna karşı bir taarruz yap malç fikrinde bulunduğuna dair başka etlerden ölde edilen ma- lümata tamamile uymaktadır. Dar lan, Dakara takviye kıt'aları gön deröiği ve hür Yransız imparator- luğu civarındaki hudud karakol - larını takviye eylediği haber a - unmaktadır. Almanya ile son hi böyle bir iş birliği çilmes'nin Fransada mukavemetie karşılaşaca; Amiral Darlanın şüphesi yoktür; Bu siyaseti Fran - 817 halkı o kadar tasvib etmemek tedir ki Paris Tadyösu iş birliğine muhalif olan Fransı: gençliğine önderildi Müstakil yaran ihtarda bulunmağa mebur kalmış| İve Paris matbust: da Darlan #ley- ihindeki nümayişleri takbih etmek suretile budu tenkid etmekle te. reddüd göstermemiştir. «Hitler neler vâdetmiş?. Nevyork 2 (A.A.) — Nevyork Times gazetesinin Berne muhabi diplomatik mahfellerden alınan ha: İberlere istinaden, Fransız topraklar İrini garanti eden Hitler projesine karşı İtalyanlar tarafindan ileri sü- rülen İtirazları general de Göulle'e karşi mücadele açılınasını ve: hür Fransızlar. şefile birlik olduklannı i. Yân eden müstemlskelerin yeniden beri tarafa alınmasını güçleştirece- Bağdni 2 (A.A.) — Bir hususi! Gök mütemadiyen mitralyöz ateşi açan tayyarelerle| o Ayni mubabir, Vichy hüküme dolu idi. İrkâb noktalarıra varmak |tinin Atlantik boyunca işgal edil için uzun ve elin bir yürüyüş yap-İmiş olan arazi hududunu 25 kilo bomba ve|ğini yazmaktadır. mağa mecbur kaldık. Hava çok za-İmetre şarka almağa hazir bulun limdi, Razan yağmur, bazan da kar duğunu ve bu suretle Alman kıt" yağıyordu. Bu vaziyet nakliye hiz-İlarkın İspanyaya doğru serbestçe metlerinin işimi çok zorlaştırmıstır. | geçmelerine imkân & verilmiş ola - Günlerce yürüyen adamlarımız hu-İcağı hakkindaki haberleri de zik - susi suretir yetiştirilmiş Alman kıt.İretmektedir. Buna mukabil | işgal vahşi taarruzlarına mwaruzf altındaki Fransa ile serbest Fran - kalıyorlardı. sz toprakları arasındaki hat da 35 kaya yollanan gizli haber Newyork 2 (A.A.) — Nevyork Journal Americaine Vaşingtundan gelen bir talgrafa göre Amerika » vin Londra büyük elçisi Winant Londradan fevkalâde mühim ve gizli bir haber getirmektedir. Türkiye ve Almanya (Devamı 3 üncü sayfada) da uzun bir makalesini neş relrişür, Bu Makale, :sıyasi mahfellerde Türkiye hakkın. da dostane İisanile hâyretu. yandırmı şii renin mah mek hususun imkânsizi:k dolayisile T yede çekilen ikvsadi zorluk - Jar tasvir edilmektedir. Muharrır Türkiyeni İ renin Zayıf taraflarını b iyi bildiğini ve bundan ki kendisi için « tehlikeli “olması melhuz bulunmıyan bir impâra - torlukla ittifak akdettiğini ileri sürmek tedi Aym- noktalardan hareket et - miş, olmalarına rağmen Türk ve Alman inklabları biribirinin ay « hidir. Türkiye, garbdeki modeli ü. İğildir. Türkiye kuvvetli, mütte > hid ve disiplinli bir memlekettir ve orada halkın iyiliği için çal, ır. Türkün en büyük afzusu istik.| İŞarki Akdeniz muharebelerinde lâldir. Türkiyede, hür yaşamak e- meki ödeta bir din olmuştur! Atd- türkün halefi, bu istiklâli muha » İdaza ounek için harici siyasetin a- kilâne bir surette tedvirine neza- ret etmektedir. Türkiye sulh isti- yor. Çünkü teceddüi eserini ta - mamlamak ve nüfusu artirmak gi. bi muazzam bir iş: tam muvafla. kiyetle başarmak ancak sulh sa * yesinde mümkündür. Gazeteci bundan sonra Türk si. yasetinin uzun hir tarihçesini yap. makta ve bir hikâye naâkletmekte. dir. Bu hikâyeye güre İstanbulda- ki İngiliz memurları, penceresi. önünde iyice silâhlan - mış bir milyon İngiliz askeri gör- düğü zaman harb ilân edeceğini iylediğini nakletmişlerdir. Tür da hiç bir hacbei emel besleme » diğini anlamıştır. Almanya Tü kiye ile dostluk o münasebeti idamesini ürzu etmektedir. Anka- rada ve Berlinde menfaat çârpiş - ması olmadığı teslim edilmekle » dir, Alman milleti, meşhur bir mu- harip millet olan Türklerin yük- sek mertlik vasıflarını her zaman takdir ve te' tir, Bu tak » dir ve hayranlık menfaatlerinin İ çarpışmaması esasına istinad e - İden karşılıklı münasebetlere şekil, hayat ve resanet Vi »rmektedir, Bu. İ gün Alma yalniz kendi men - İaatini düşünmüş olan İngiltere * nin wevkiini almış ve onun piya - İ sadaki mevkiti Bu İ vaziyetin seme etmeğe başlamıştır. Breslav panayırında Türk paviyonu Berlin 2 (A.A) — Bir hususi muhabir bildiriyor: Gecikmiştir. Beynelmilel Breslev o panayırı İharb içinde ikinci defa olarak Po - lonya S umumi valisi Gau- leiter ve Bracht tarafından Türki - ye büyük elçisi B. Hüsrev Gerede ile Türkiye başkonsolosu B. Kemal Aziin ve kordiplomatiğe mensub diğer bazı kimselerin huzurile açıl- iyonu, serginin ei bü» yük, en mühim ve en iyi tanzim İedilmiş kismini teşkil etmektedir. pm e kilometre daha şimale alınacaktır. Kabine toplaniyor Vichy 2 (AA) —D.N. B. Siyasi © Fransız o mahfellerinden bildirildiğine göre, Fransiz mözirlar heyeti, yarın fevkalâde bir toplantı yapacaktır. Weygant Vişi'de Vichy 2 (A) — Of: Hükümetin Afrika umumi dele. gesi; general Waygand, bugün öğ - leden sonra Vichy'ye gemiş ve sa at 17.30 da mareşal Petainle bit görüşmede bulunmuştur. ingiltereden Ameri- | yörine kurulmuş bir demokrasi de-| A Girid harbi hayret uyandıran bir tarih oldu Yazan: Selim Ragıp Emeş Ster 'kâfi miklarda — a kullanılamamasından, re mid harbi İngiliz silâhları için †bir kayibdır,. Hâdisenin “fevkalâdeliği, bilhassa, icra edilen taarruzun 88- keri teknik bakımundan arzeltiği yeniliktedir. Aday: muhafaza eden Yunanlı ve İngiliz o ö#mp luk kıt'a nm çok ağır » zaylatlı bir harbden çıkmış olduklan" bir vaktadır. Bu kıt'aların ağır suâh- larmi bu çekiliştâ kaybetmiş ol duklari da kısa zaman evvel nej. reğilen te rn ilâm eyl bir hakikettir, Fakat miktarı ber halde iki tümenden a2 olmıyan ve çok şiddetli bir ric'at harbi esna- B son derece, yiprayan - bu kuvvetlerin niçin Giridden başka bir yere: nakledilmemiş: oldukları ve Giridin muhafaza ve müdafas- sına daha tuze ve zinde kuvvetle- rin getirilmemiş olduğu het za - man sorulacak bir sualdir, Çünkü; Egedezi bütün adaları sıçrıya sıçrıya işgal eden Mihver kuvvet. lerinin nihayetülemir: Girid adası- nâ da taarruz edebilevekleri düşü- İnönünün | mimi silâh arkadaşlığı zihniyeti İçinde, iki memleketin askı İdaki işbirliği üzerinde görüşmüşler. nülmek ve hesab .edilmek Jâzım gelen bir iârazive idi. Nitekim o sıralarda bu adanın Ortaşark ve oğnıyabileceği mühim bir ro'e de- faatla işaret edilmiş ve İngiliz kuwvetlerinin bu adayı “sonuna kadar müdafaa ederek elden bı - rakmıyacakları da ilân olunmeştu. Hitlerle Mussolini (Baştarafı 1 inci sayfada) mek için görüşmelere fasıla v. miş ve altı zat yalnız olarak öğle yemeğini yemiştir. Bu fırsattan bilistifnde, mareşal Keitel ile general Caballero du, 82- saha ir, Görüşme, Mihvetin Akdeniz ve dir. Tür -| mali Afrikadaki muzafferane has ye, Almanyanın kendisi hukkın-! rekütı havası içinde çereyan 'etmie ve bugünkü Alman ve İtalyan teb- liğlerinin bildirdiği Giri muhare - besinin nihayetlenmesi, müzakere » İlerin merkezini teşkil eylemiştir. Mülükatta neler görüşüldü? Brenner geçidi 2 (AA) —D. N. B, ajans bildiriyor: B. Hitler Brenher'de birkaç saat süren o bir mülâkat yaparak siyasi vaziyeti gö- rüşmüşlerdir. Mülâkatta Alman ha- riciye nazin Von Ribbentropla | - talyan hariciye nazırı kont Ciano da r bulunmuştur. En samimi ti, han Norveç ve Mussolini bugün |” İYASET E Bu kadar kat'i beyanlara ve biL hassa adanın ehemmiyeti hakkın- da bu dereca sarih olarak verilen teminata rağmen sekiz, on günlük bir muharebeden senra mücadele sahnesinden. uzaklaşmak, bu saha- (daki harekâtın isi ali bakımın - dan zihinler vette işgale. or. “Ayni za- İmanda Girid harbinin ortaya koy- | duğu bir diğe: hakikat de'dar de- iniz Sahalarında 'çereyan edecek jaskeri harekitta hava küvvelie - İrinin donanmaya karşi kati bir üstünlük ihvaz etmiş bulunması - dır, Fakat her hava küvvelinin ” aymi randımanı vermediği muhak. kaktır. Bu itibarla bu prensibi, hakikatin mutlak bir Madesi şek- İlinde almax yanlış olur. Yani biri- ibirine benzer bir vaziyette bur — hai ile. Giridin İ zaptı hâdiselerini Alman ordusun. İdan gayri bir başka ordunun ya - jrattığı farzedilecwk olursa nelice İayhi ölür muydu? Böyle bir suale evet cevabını verebilecek kimse pek az ge rektir, Bundan. dolayıdır ki bu harbden alınan birçok. derslerin yanında ondan yapılacak istifade- ler bahsinde, o dersleri tatbik ed ceklerin kabiliyet ve dayarabile » cekleri malzeme kâynakları avr birer hususiyet arzederler. Girid muhârebesinın taraflar için malol. duğu zavlat bilânçoları henüz ma- lüm değilâir. Fakat bu muharebe askeri. tarihin şimdiye kadar kay- detmediği şayan: heyret bir te » şebbüstür ki peticesi itibarile ke- İmal derecesini bulmuş bir müca - dele kabiliyetine her zaman öraek olarak gösterilebilecektir. Selim Pagıp Esp ! Kıbrısta hazır'ık (Bastaratı 1 inci seyfada) dağlara gönderilmştir. Birkaç İn - giliz kadın ve çocuğu şimdiden a - dadân ayrılmişlardır. Yeni müdafaa nizamnameleri neşredil ların el koyma salâhiyet tlmiş, yağma gibi ve telâş verici haberler neşri gibi ei lerin ce « zalara çarpılacağı tebliğ edilmiştir. Vaziyet gergin, fakat sakindir.Halk mükemmel soğukkanlılık . göster - mektedir. Almanların Kıbrsa karş muvaf fakiyet ihümali hakkında tefsir bulunan Cyprus Pos: gazetesi manın Giride nazaran Kibrısda da- ba gayrimüsaid vaziyette olduğunu bildirmektedir. Zira 12 adadan bir istilâ teşebbüsü ve Suriyeden hava hücumları yapılması mümkün ol - akla beraber Yunanistandaki ha- va üsleri daha uzaktır. o —— ——— dostluktan mülhem olan görüşme * iki müttefik memleketin . hökümet İreisleri arasında tam bir görüş bir- liği mevcud olduğunu göstermiş - tir, Sabahtan Sabaha: Devam eden harbin iki yıllık Harb ve yeni yapı tarihi, istifade etmesini bilenler için ders ve ibret levhalarile doludur. Hâdiselerden, müdafaa ve bücüm vasıtalarından devletlerin kendileri hesabina | istifade ettiklerine şüphe yok. Fakat onlarla beraber bu harbde belediyelerin de istifade edeceği çok vak'alar vardır. Her şeyden evvel bu harb şebir yapı nizamlarını altüst etmişür. Hari yeni kurulacak şehirler yapıla yapılması, çarşı kismının alçak akkında k şehirde bütün ikametgâhların, atelyelerin bahçeler içinde tden evvel bir Fransiz mimatınin makalesini ookumuştum. Yeni üzerleri ve toprak © doldurulmuş bahçe veya havuz olarak tanzim edilmesi, yetalı Opakliyati için şehir yapılmazdan evvel kanallar açılması ve şehrin muhtelif nok. talarında adetâ taksi yeri gibi hava limanları inşa edilmesi gibi o © zaman biraz garib gelen mütaleslar yürütüyordu. İki yıllık harb bu mütalenların ne kadar doğru olduğunu isbat etti. Bizim bu hazbden alacağımız dersler pek çoktur. En başta be. lediyelerimiz vakit geçirmeden yapı: talimatnamelerini değiştirme. lidirler. Eski talimatnameye göre şehir içi binaların sağında solunda bir santim bile bırakmak mecburiyeâ yoktur, Şehir dişi yelerde de ancak üçer metrelik mecburiyetlesine göre bunlarin ne kadar kısır yani sayi, Bugünün aşikârdır. bir pay şart konmuştur. oldukları Sayın doktor Lütfi Kırdar derhal yapı talimatnâmesine el koyarak icab eden tadilân yaptırmalıdır. İlk hamlede bu imesafeleri birkaç misli arttırmak zarureti vardır. Mütehassts B, Prost'un da ayni ka. paatte olduğu muhakkaktır, Evler arasındaki mesafenin - bilhassa sayfiye yerlerinde on, ön beş metreye çikarılmasi şarttır. Bugün en küçük bombanın tahrib sah:8i otuz, en büyüğünün 200 mette olduğu anlaşılmıştır. Yeni icablara ve yarınki tahrib vasıtalarının kazanacağı müthiş kuvvete göre Yapi talimatnamemizi yeni baş - tan yapiniya mecburuz. Bu zamana kadar da yeni yapıya mü- saade edilmemesi tabiidir. Bu moktayı sayın Lâtf Kirdardan bil hassa rica eylerim. Li Cali