17 Aralık 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Maynlere Lc İY eğ çarparak batan gemilerin sayısı günden güne artıyor Şimal denizinde yeniden iki petrol gemisi ile Yunan, İsveç, Norveç gemileri battı indr, 16 — İdaho vapurunun kap- ağaya zttecilerle yaptığı beyanatta bu in kendi vapuru ile Holfoaad vapuru da Yin Mesafe ile giderken ayni zaman- iyi, lere çarparak battıklarını söyle- Aaağı Bofoand daha evvel batmıştır. taş, katlarda kalan bir tayfa boğulmuş- Bir (AA) Toy, nan vapuru daha battı aye, 4, 16 (A.A) — Atlantikte bir ti ki veya torpillenerek ba- kız Germanica Yıynan © Müşte bütün mürettebatı kurtar. Bir Norveç vapurunun akıbeti a 16 (AA) — Norveç bandıralı nay rnk Fenia vapuru, İskoçya açi- Mig mayne çarparak batmıştır. Mü- te. ” kişi idi. Bir flika bulunmuş” da iki cesed vardı. Londra, 16 (A.A) — Royter ajansının selâhiyettar o mehafilinden öğrendiğine göre İngiliz Dopiforrol Eve Velton vâ- puru ile Yunan Paralas vapuru geçen hafta içinde Norveç sularında mayne çarparak batmışlardır. İki petrol gemisi battı Londra, 16 (A.A) — Dilin Şimal deni- zinde, iki petrol gemisi mayne çarpmış- tır. Bu gemilerden biri Liverpol limani-| na kayıdlı 8939 tonluk Atheltemflar, di- geri Dublin limanına kayıdlı İnverlane- dir. Kaza kurbanlarının sayısı fazla oldu- ğu söyleniyor. Kurtarılarlar dün gece şimali şarki sahili limanlarından birine çıkarılmışlardır. Oslo 16 (A.A) — Norveçin 1260 tonluk Pagny vapuru ile 1900 tonluk Flood vapuru İngiliz sahillerinde batmışlardır. ei e a m “firat Spee,, yi 6 İngiliz yemisile Dunkerk kruvazörü beXliyor ta (Baştarafı İ inci sayfada) Kk «Graf Spec rin sıkmasını | Mar, olan İngiliz kruvazörlerine Say işlerdir. Bunların sayısı şim-| Pı, 3 Sıkmıştır. ! i «Dunkerk» kruvazörü de Devkie vâsıl olmuştur. diğe, İkinci ceb kruvazörü Madap, taraftan bu akşam Roma radyo-| eş, verilen bir habere göre «Graf Ma RİN eşi olan «Admiral Scheer» AL rate de, Montevideo sü- teveccihen hareket etmiştir. M Amirat Schesrs, İngiliz kruvazörle- | arat Spees arasında cereyanı mu- Men Sayılan muharebeyi münasib me-| Ga, © tskib ederek, müdahalesinin fay- Mabileceği takdirde kendisi de mu- Monte İştirak edecektir. ra, video'dan alınan haberlere göre v riyeliteri «Graf Spee» nin ta- hararetle devam etmekteğirler. 24 bu hususta fazla güçlüklere ras- irlar. Çünkü Nazi aleyhtarı olan Ki, “ayl gemi işçileri, tamirata yar - ey reddeylemişlerdir. Siz yarın sabah (bu sabah) Ji- etmesi muhtemeldir. ineler işlemeğe başladı Kün 16 (AA) — Graf Von “ Samiratı dün bütün gece olduğu Sevan bütün gün de hummalı tarz- İt etmiştir. Bu hususta birçok çe- lar kul'arılnıştır. Son mühletin m Alman zırblısının çıkmaya iç , “dip etmiyeceği merakla bekle- man zırh'ısından çok daha kuv- İz zırhlıları Rlonun mansabını Mi Mİ olduğundan böyle bir çıkış ha- Yük bir cüret olacaktır. &on verilen mühletin bülün Yapılması için kâfi geldiğini . eylemiş'erdir. zarhlısı mai mahruk ve tonlar. yn almaktadır. 16 (Hususi) -- Alınan son bir Büte, «Graf Spee» nin makineleri Şalışmağa başlamıştır. Kara suları Bl 16 (A.A) — Montevideo açık- Kayan eden deniz muharebesi ruguayın protestosu şim- yalar e İngiltere ne de Almanya- miştir. ter İngiliz mehafilinde « Son Amerika kon'eratısında etrafımda tesis olunan bita- a Ayı İngiltere tanımamıştır. İn- ak Üç millik kara sularını ta- May vam ediyor, Uğrıyan İngiliz gemisi ai 18 (AA) — Falkland adale. a en Yzetar adındaki İngiliz Arlahtin hükümetinden yeniden an bir Arjantin limanında “İları anlaşıldığı halde borçlarını ödi karaya çıkarılmasını (o müsaade edilmesini istemiştir. Bu müsade verilmiş ve Belgrana limanına birçok ağir yaralılar çıkarılmıştır. Bu yaralıların birçoğu tedavi edilmeden ev. vel telef olmuşlardır. Exeter kruvazörü, ağır surette hasara uğramıştır ve ancak 6 mü süratle sefer edebilmektedir. Bu gemiye ar. ik kaybedilmiş nazarile bakmaktadır. Harbe tayyareler de iştirak etti Borlin 16 (A.A) — Möntevldeodan gayet e. min bir membadan alınan malümata Göre, Graf von Spee ile İngiliz kruvazörleri ara - sında yapılan harbe İngiliz tayyareleri de iş- tirak etmiştir. Mütendald İngiliz keşif tay. İyareleri Graf von Speenin teplarile tahribi edilmiştir. Katiyen emin şahidler İngilizlerin mü - him zaylata uğradığım teyld eylemekte dir. Nişanlar Londra 16 Ölususi) — Kral, «Graf von Spte» lo muharebeye tutuşan İngiliz kru - vazörlerinin kumandanlarına muhtelif rüt. belarde nişanlar vermiştir. Ayrıca, Komodor rütbesini haiz bulunan «Exeter» kruvazö - rünün kumandanı ise, terfi ettirilmiştir. Son mühlet bitti Londra 16 (AA) — Uruguay hükümeti, Graf von Spee zırhlısının Möntevldeodan ha reket etmesi İçin son ve kati mühlet bu gece yarısı olarak tesbit etmiştir. Mahpusların yiyecek bedel'eri (Baştarafı 1 inci sayfada) dettirilecek yiyecek bedelleri hakkındaki kanunun bazı maddelerini değiştiren lâ- yiha Büyük Millet Meclisi ruznamesine alınmıştır. Lâyihada kanunun ikinci mad desinin şu şekilde tadili teklif olunmak- tadır: — Her mahküm ceza evinde bulundu- ğu müddetçe yiyecek bedelini ödemeğe mecburdur. Bu yiyezek bedelleri, ceza evleri idarelerince altı aydı bir bordro yapılarak tahakkuk ettirilir. Mahkümi- yetleri altı aydan asgari olan mahküm- lara aid bordrolar salıverilecekleri “tarih- ten bir hafta evvel yapılır. Bordrolar mahkümlara da tebliğ olunur. Tahakkuk ettirilen yiyecek bedelleri o mahkumler tarafından ödenmezse cümkuriyet müd- deiumumilikleri tarafından kendilerinin ikametgâhı belediyeleri ve belediye tej- kilâtı olmuyan yerlerde boğlt bulunduk- ları kaymakam ve nahiye müdürlükleri marifetile borçlarını ödemeğe muktedir olup olmadıkları tahkik olunur, İktidar- ği yenlerden cümhuriyet müddeiumum! lerinin iş'arı üzerine maliye dâirelerince tahsili emval kanunu bükümleri tatbik olunarak borçlar tahsil olunur, Yiyecek bedellerinden doğan alacaklar omahkü- miyetin hitamı tarihinden başlamak üze- re beş senelik müruru zamana tâbidir, İktidarlara olmadığı anlaşılanlardan yi- yecek bede'leri aranmaz. b SON POSTA Finler iki büyük taarruzu püskürttüler (Baştarafı 1 inci sayfada) ruzda bulunmuşlardır. Bu tankların 14 ü tahrib edilmiş ve dördü de hatlarımıza gelerek teslim olmuştur. Rusların taar- ruzları ağır zayiatla püskürtülmüştür. Rusların Ladoga gölü şimalindeki ta- arruzları da akim kalmıştır. Uzak şimal mıntakasında Finlândiya kilaatı çok faik düşman kuvvelteri kar- İşisında geri hatlara çekilmektedir. İle'i hareketi Tolvajaervide kıtaatımız ilerlemeğe ve düşman malzemesi iğtinamına devam etmiş ve gece elimize 15 aded orta tank geçmiştir. Suonoisahmide kıtastımız dört" gün süren şiddetli bir çarpışmadan sonra Soumisahm kilisesinden hududa giden yolu kesmeğe muvaffak o'muşlardır. Kr- taatımız Suomisahmi kasabasını geri al- dıkları gibi düşman kuvvetlerinin bir kısmını Kiantajarvi gölünün görbina püskürtmüşlerdir. iğer kısımlarda vaziyette hiçbir de- Eişiklik yoktur. Bir Sovyet rwhihi batırıldı Deniz kumandanlığı tebliğinde ezcüm- le deniliyor ki Orbo adalarında ve Azo sıra adaların- da cereyan eden bir müsâdeme esnasın. da sahi" bataryalarımızın ateşi Gorky ti- pi bir Sevyet muhribini ehemmiyetli su- rette hasara uğratmıştır. Son dakikada alınan haberlere göre bu imuhrib batmış- ar. (A.A) Sovyetle'in z*yiatı Helsinki, 16 (A.A) .— Taipale geçerek Mannerhaim hattına hüc mek istiyen mühim Sow kuvvetleri son günlerde 29 tank ve birçok top kay- betmişlerdir. Finlindiya topçusu birçok nakliye dubalarını batırmıştır. Ruslar bu hücumlarda 1500 ölü vermişlerdir. Ya- ralı ve esir'er de sayılırsa yalnız bu mın- takada taarruz Ruslara en 1 10 bin kişiye malolmuştur. Ladoga gölünün şimalinde Finlândi - yalılar yaptıkları son mukebil taarruz- larda Rusların 15 tankını tahrib etmişler ve ilerlemekte bulunmuşlardır. Salmi mıntakasında Finlândiyalıların mukabil taarruz ile fhata ettikleri Rus kuvvetle- rinin mevcudu belli değildir. Finlândiya ordusu mükemmel tank dafi toplarına malik bulunmakta ve bun- ları fevkalâde iyi kullanmaktadırlar. Sovyetlerin te"liği Moskova. 16 (A.A.) — Leningred as- keri mintakası etkânı harbiyesinin teb- liği: 15 Kânunuevvelde, Murmansk istika- metinde Potsamo çenubunda 69 kilomet- re mesafede bulunan Salmijarvi köyünü işgal ettik. Oukhta istikametinde cepheden kilometreye kadar ilerledik. Petrorsdovsk istikametinde Teppesil ta kasabasını ve istasyonunu işgal ettik. Kexholm istilaımetinde, o müvaflaki- yetle ilerliverek havanın fonalığı yüzün- den tayyare harekâtı yapılamamıştır. Sovyet or'usu Londra 18 (AA) — Helsinkiden gelen haberlere göre Finlândiyanın merkezinde| harekâta bulunan Soyyef kıtaatının mev. eudu 750 bin tahmin edilmektedir. Bir Fin askerine 10 Rus asleri Stokholm 16 (AA) — İsveç gazetelerinin Pinlândiyadaki muhabirlerine nazaran Fin. landiya kıtaatı rie'allarını mükemmel o bir tarzda yapıyorlar. İşe yarıyacak bütün köp. rüleri ve diğer şeyleri tahrib etitkten sonra müstahkem hatta çekilmişlerdir Bir Pinlândiya askerine 10 Rus askeri isa. bet etmektedir. Vezüv yanardağı Napoli, 16 (A.A.) — Vesüve yanar da- ğı bu gece tekrar faaliyete başlamıştır. Yanar dağın ağzından her biri elli metre genişlikte lâv'ar akmaktadır. Maamafih şimdilik civarda bulunan halk için teh- like yoktur. Tasni edilmiş bir haber (Baştarafı 1 inci sayfada) Fransız kumandası altında, Sovyetler if- tibadına karşı bir ordu teşkiline dair giz- li bir maddeyi ihtiva ettiğ: bildirilmekte. dir. Bu ordu 400 bin Fransız, 80 bin İngi- liz ve 500 bin 'Türk askerinden mürekkeb olacaktır. Anadolu ajansının notu: Bu haber tamamen tasni edilmiştir. nebrini 120 Sa: Garb cephesinde bir Alman taarruzu zayiatla püskürtüldü Paris, 186 (A.A.) — 15 Kânunuevvel ak- şam tebliği: Düşman saat 6,15 te Moseliein şarkın- daki pöstalarımızdan birine karşı taarruz etmiştir. Bir bölük kıymetinde bir müf- reze, topçu ve torpil endhatlarile hazır- lık yapıldıktan sonra harekete geçmiş: tir. Bu hareketi topçu ve ağır mitralyöz- lerin himayesinde yapmıştır. Taarruza uğrıyan posta şiddetle mukavemet etmiş ve göğüs göğüse bir çarpışmadan sonra düşman ağır zaylatla tardolunmuştur. Elimizde bir miktar silâh ve mühim- mat bırakmıştır. Düşmanın esir almaya muvaffak oldu- ğu iki askerimiz tevkif ateşimizden İsti- fade ederek hatlarımıza iltihak etmiştir. Benzin, petrol fiatlarında tebeddül yok , Ankara, 18 (Hususi) — Benzin ve pet- rol satan firmalar mümessilleri Ticaret Vekâletile temaslarını bitirerek İstanbü- la dönmüşlerdir. Ticaret Vekâleti benzin ve petrol ile diğer alâkalı maddelerin fiatlarını tesbit etmiştir. Benzin ve petrol fıatlarında e- ssslı tebeddül olmamış, yalnız motorin yağı fiatınm artırılması zaruri görül müştür. Bunun sebebi Romanyadan gelmekte olan malların fevkalâde pahalı olmasıdır. Harbin başlamasından evvelki fiatla bu- İgünkü fiat arasında yüzde yelmiş beşe! İyakın fazlalık yörü'müştür. Bu madde. lerde hiçbir suretile buhran olmaması - Ticaret Vekâleti icab eden bü X | LE E © Öen bir cemiyet dirilemez. Bir yenisini kurmak gerektir Yazan' Selim Rar Tmaş inlandiya ile ihdas ettiği harb va- & ziyetinden dolayı Sovyet Rusya Milletler Cemiyetinden çıkarıldı. Bu ka. rara müttefikan iştirak etmesi lâzım ge len kırk devletten dokuzu müstenkif kal- dı. Sebebi basit: Bu devletler, aleyhinde rey verecekleri devletin uzak, yakın kom- şularıdırlar. Milletler Cemiyetinde ihti- yar edecekleri hattı hareketten dolayı başlarına bir belâ gelmesinden korktular, Etliye, sütlüye, karışmamış görünmek is- tediler. Esasen bu cemiyet azasının öte- denberi bizzat kendileri ve bu kurum a- leyhindeki bura benzer durumları değil midir ki kendisinden büyük hizmet er beklenebilecek olan Milletler Cemiyetini bugünkü anemik hale getirdi ve onu bir müze vaziyetine soktu. Milletler Cemiye- ti merkezini merak edip gezen insanlara çok defa verilen ma'ümat şunlardır: Cemiyet binasının işgal ettiği saha bin metre murabbaldır. Bu binanın 17 kapısı vardir. Mevcud pencerelerinin s4- yısı 1650 dir. Dahil ile ve hariç ile temas etmesini temin için binden gazla telefonu vardır ve bütün bunlar meraklı ziyaret. çilerin tetkik ve milşahedesine Oamade tutulur, Fakat orada, herkesin, beni be- gerden bir ferd sıfatile görmeye hakkı o- lup ta göremediği tek yer, dünya mukad- deratının görüşüldüğü tonlantı salonudu Ya'nız bugünkü harbin o başındanberi değil, bir hayli zamandanberi cemiyetin bütün büroları faaliyetten sakıttır. Ca- lışan veyâ çalısır görünen tek büro bey- nelmilel #uhuşla mücadele vazifesini ü- zerine almış olandır. Fakat buna rağme! bu çalışma, eski dünyadan yeni düny nm cemubuna akın akın masum ve bed- baht kadınların sevkedilmesine bir sed çin İ birleri almıştır. çekememistir. İ Memlekette mevcud stokları Amerika| Gecen Es ülde ameşe e - ko- a , | misyonu cemiyetin bütçesini 300 milyon ve Romanyadar, gelecek olan mallar tak- | ok olarak tesbit etmiştir. Bu paranın viye edecektir. Ticaret Vekâletinin tebliği Ahkara 16 (AA) — Ticaret Vekâletinden tebliğ edilmiştir: Petri ve müştakları ftatlarının her taraf. ta yükselmekte olmasına ve Romanya piya. sazında ise fiatlar azim bar nicbet dahilin. de ve mutâzaman tezayüd ettiği halde sn motorin, hamulelerinin ancak mezkür mem. İeketten getirilebilmiş bulunmasına binmen motorin fiatlarının artlırılması zarureti ha- sıl olmuş ve aşağıda yazılı azami Gatlar 15 İlkkârun 1930 tarihinden itibaren tatbik mevzline konmuştur. 1— İstanbul, İzmir ve İskenderunda depo 1 dökmede kilo başına 9 kuruş ve çift larak Gesbi mühim bir kısmı, cemiyetin daimi idare | mamurları tarafından maaş olarak bel'e- rlardan biri ki hir Sovyet teba- de Sokolin adl: zat asıdır. Bu zat Sovyet Rusyanın cemiye ten ihracı kararını müteakıh isine deva- mının husule getireceği gerib ovaziveti idrak etmiş olacak ki evve'ki gün Ce- nevreden ayrılmak zaruretinde okalmıs- tır. Fakat eski emsale istinaden kalsa idi ne lâzım gelecekti, dersem, gene verece- ğim cevab bir «hiçe ti Bu cemiyet fikrini ilk defa ortaya atan Amerikalı Vilson olmustu. Amerikalıla- rm Vilsonu takib etmemeleri vüzünden Amerika cemiyet harici kaldı. Böylece de bütün dünya fcin örnek bir müessese o'a- bilecek olan cemivet, ilk adımda vetim bir hale geldi. Ga'iba kurulusundaki bu talihsizlikten olacak; bu cemivet, ciddi herhanei bir ise el attı ise mi vaffak ola- madı. Ona, hâlâ bovundan büyük İsler afrdürmek İstemek, kanaatimizce hata- dır, Ölüyü olduğu yerde rahat bırakmalı ve istenirse, meshur ata » uyu'arak İ hatırası hayırla yâdelilmelidir. Selim RPaain Ens ti büyük tenekede 32920 kuruş edilmistir. Binaenaleyh, her yerdeki carl fintlara: Dökmede kile başına: o 248 kuruş Çift tenekede: 70 » ilâve edilmiştir. 2 — Benzin ve ganyağı flatlarında deği - giklik oktur, Dahiliye Müsteşarın'n değiştirileceği ası s'z Ankara, 16 (A.A.) — Dahiliye Vekâle- ti Müsteşsri Nazif Erkinin başka bir me- muriyete nakledilerek yerine Kastamonu Valisi Avni Doğanın getirileceğine dair İkdam gazetesird işac etmiş olan ha- berin asılsız olduğunu kayda Anadolu a- Polonya elçiliğimizde Ankara, 16 (Hususi) — Polonya hü- kümesi nezdindeki büyük elçiliğimiz i- İkinci kâtibliğine Kemal Koç tayin edil i: İ Sabsktan Sabaha Yuvavı yapan ve yıkan Birim gazelenin boşanmalar hakkindaki anketi hararetle devam ediyor. Evlen. mekten umduklarını bulamıyanlar derdierini dökmek için fırsat bulmuş görü. püyorlar. Ankete iştirak eden avukaliar da dahi, olmak üzere birçok erkekler kadınlara ateş püskürüyorlar. Yuvayı yıkan onlarmış. Hiç bir dava yoktur ki suçlusu masum olduğunu iddia elmesin. Meşbud cü - rümlerde bile suçlular cürümlerini inkâr, nihayet tevil edeser, Bir mazmumım ortaya çıkıp ta: — «Evet ben kabahakiiyim. Corama da razıyım! dediği işitilme, miştir. Yahud enderi nadirattandır. Hele karı koca arasında haklı ile haksımı ayırmak bir meseledir. Yalnız kadını dinleseniz kendisini bir melâike, koğüşmı vebani gibi görürsünüz. Fakat bir de erkeği dinleyin, 6 tatlı dilli tazecik gözünüzde ifrit kesilir. Be böyledir. Erkeği, kadını, avukatı, muharriri yıkan yayalar için mücrim arıyorlar, Kimi kadını, kimi erkeği mes'ul tutuyor. Fakat hiç hatırı gelmiyor mu ki yıkıldıkın- 4an bahsedilen yuvalar esasen sağlam yapılmamıştır. Eski izdiyaçların harcı çek sıkı idi, Babalarımızm zamanında evlerimiz çerden, çöpten, tahtadandı, Bu çü. Tük binalar, hattâ mahalle mahalle cayır çayır yanardı. Fakat silcer yuvaları sanki betonarme Majine istihkâmı çiti idi, Şimdi ise aksine , apartımanlarımız betonarme, Fakat içine kurulan yuvalar entipüften. Sebebi ne” Sebebi esaslı bir ietimai hâdise değildir. Korkusu ve tehlikesi yoktur, geçici- dir Hemen bülâsa edivereyim: Türk kadını henüz yetişiyor. Yeni cemiyet hava, tina tamamile adapte olamadı. Hislerini tanzim edemedi, Prkekle arasındaki me- safeyi kapatamadı. Zahiri göreneğe bakarsak aldanırır. Bu is bir nesil eşidir di cepheden görmek için biraz yol daha almamız lârım, Düşünceleri, izl rimize hâkim kılmıya alışmalıyır, Pantaziden, görenekten, heyecandan uraklaşmalıyız. Kabul etmeliyiz ki izdiraç aşk ve heyecan mevzuu değil, içlimal bir mukavele eseri ve neticesidir. İdrak ve insiyakımızla bu hakikata vanil oldu” #umuz anda normal afe ve cemiyet hayatına girmiş oluruz lan Cali