17 Aralık 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 1

HAYDAR t M'U Umumi HAMDİ Abone Şartları y “Sahibi ve Başmuharriri ÖKTEM Yabancı memleketler için 27 liradır (ANADOLU) Matbaasında İtalyan Şu satırlar yazıldığı dakikada İ - talya hariciye nazırı Kont Ciyano, dört beş gündenberi her tarafta me- rakla beklenen nutkunu büyük kor- porasyonlar meclişi huzunda — irad etmiş bulunuyordu. Nutkun ne met- nindan, ne de hülâsasından -şu yazı- yı kaleme aldığımız dakikada - he - nüz haberdar bulunmıyoruz. Bunun- la ber geçenlerde büyük faşist meclisinin içtimamı müteakip neş - redilen resmi tebliğde tebarüz ett- rilen esasları göz önünde — tutarak Kont Ciyanonun söyliyeceklerini u- mümi hatları ile tahmin etmek ve bunları esas ittihaz ederek üki İtalyan #iyasetinin bir tahlilini yap- mak mümkündür kanaatindeyiz. Filhakika bu resmi tebliğ üç esaslı noktayı ihtiva ediyordu: 1 — İtalya bir eylülde verilen ka- rar mucibince bitaraf değild'r, harp haricindedir, o zamandanberi bu ka- rarı tağyir edecek hiç bir hâdise zu- hur etmemiştir, 2 — İtalya, Almanya (le akdetmiş olduğu ittifak muahedesine ve Al - man devlet adamları ile Milânoda Salzburg ve Berlinde yapılan görüş- melerin ruhuna karşı sadakatini mu- hafaza etmektedir. 3 — İtalya kendisini doğrudan doğ raya alâkadar ve menfaattar ettiği için Tuna havzasında ve Balkanlar- da şimdiki vaziyetin her hangi bir şe kilde âhlâli teşebbüsüne karşı lâ - kayd kalamaz ve kalmıyacaktır. Faşist rejiminin teessüsünden beri İtalyanın dahili ve harici siyasetine aid bütün mühim ©! r büyük fa- yist meclisinin tasvibine arzedildik- ten sonra tatbik edildiğine göre Kont Ciyanonun bugün irad etmiş olduğu nutukta da yukarıda hülâsa- #sını verdiğimiz resmi tebliğdeki esas- lara istinad edeceğini ve onları biraz daha şumullü bir şekilde izah ve *tafsil ile iktifa edeceğin; kabul ede- biliriz. Esason siyasi mantık da bugünkü İtalyan menafüi de bugünkü şartlar içinde İtalya için ancak bu esaslara sadık bir siyaset takibini istilzam et. tirir. Şimdi şu üç esası birer — birer gözden geçirelim: İtalyanın harp harici kalacağı hak kaındaki prensip etrafında şimdiye kadar pek çok yazılar yazılmıştır. Bizim kendi hesabımıza bu prensip - ten anladığımız mana, şudur: İtal - ya klüsik tabiriyle bir devleti muaz- zamadır ya Avrupada harbe şu veya bu şekilde girmemiş olan yegâne devleti muazzamdır. İtalya bitaraf değildir ve harbin sonuna kadar da «bitarafa olmuyacaktır, Çünkü bita- raf kalmak ve bitaraflığını ilân et - Mmek demek, harbe ve onun intaç et- ve intaç edeceği meselelere kar- eli kolu bağlı kalacağını şimdiden Şimal Denizinde Dün Bir çok ticaret vapurları tor- pillere çarparak battı İDAREKANE: İkinci Beyler sokak. İzmir Tif. 2776 Tig. (ANADOLU-İzmir) P. kutusu 405 basılmıştır. siyaseti Hamd; Nüzhet ÇANÇAR kabul etmek demektir. İtalya — bir devleti muazzama sıfatiyle bunu yap mak istemiyor. Biliyor ki, harbin aki- beti ne şekilde tecelli ederse etsin neticede Avrupanın ve belki de bü- tün dünyanın nizamı yeniden kuru- aktır. İtalya bir devleti muazza- ma sifatiyle bu nizamın kurulmasın- da bir söz sahibi olmak ve bu su dünyanın her tarafındak; menf: ni korumak arzusundadır. aleyh belki bir müddet belki de har- bin sonuna kadar harbe müdahale etmiyecek, ancak İtalyan — hayati menfaatlerinden birisi her hangi bir taraftan, her hangi bir şekilde ih- lâl edilirse veyahud yeni dünya ni- zamı kurulurken bu m'zam hakkın - daki İtalyan düşünceleri ihmal edil- meğe kalkışılırsa o takdirde kendi mevcudiyetin; — muhaliflerine — icabı halinde zorla kabul ve tasd'k ettir- mek için silâhımı kullanmaktan da geri durmıyacaktır. İşte — İtalyanın harp harici tabiriyle ifade etmek is- tediği tez budur. İtâlya bugüne ka- dar çok umumi ve müphem hatlarla hülâsa ed'len bu tezi tavzih ve tas - rih etmeğe lüzum görmemiştir, bun- dan da maksadı aşikârdır. Harbin rın safha safha açılıp tekâmül ede rek mukadder neticesine doğru yak- laştıkça ve bu netice bütün vuzuhu, ile taayyün ettikçe İtalya da yeni iz- teklerini, yeni düşüncelerini bu netice ve vuzuhun aldığı istikamete göre , ve ancak o zaman tespit edecek ve bu suretle isteklerini imkân telif| hareket İtalyan siyasetinin malüm olan ince hesaplılığına ve fırsatculu- Euna çok uygundur, İk'nci madde olarak hülâsa etti - adamlariyle Milânoda, Salzburgda ve Berlinde yapılan görüşmelerin ru- huna karşı olan sadakati meseles'ne gelince, bu muahedenin ilân adilen kısmından başka gizli noktalarına va kıf olmadığımız ve üç mülâl nunla kastedilen şeyi anlamağa im- kân yoktur. Bu noktada muhakkak olan şey şudur: Eğer İtalya ile Al - manya arasında herkesin malümu o- ik muahedesinden maada ve onu şarta muallâk kılan gizli ba- zi anlaşmalar olmasaydı İtalyanın bugün Almanya ile yanyana harbe Kirmiş olması ikt'za ederdi. Çünkü bu muahedenin malüm olan maddele. ri iki tarafa da hiç bir kaçamak bı- rakmıyacak mahitettedir. İtalya bu- gün harbe girmel rağmen Almanya ittil lan sadakati Almanyanın itirazına — Devamı 3 üncü sahifede etmek fırsatını bulacaktır. Böyle bir|” Her gün sabahları İzmirde Garp Cephesinde Göğüs Graf Spe Şimdi Ne Yapacak? — Bugünkü ve yarınki İTESLIM OLACAK M ühlet Bitti Alman cep kruvazörü, kendisini bekliyen akibete uğrıyacaktır Alman cep kruva Londra, 16 (Radyo) — Uruguva- yın Montevideo limanına iltica etmiş gemisine verilen mühlet, bu akşam gece yarısı bitocektir, Molotof, uzun vade zır olduğunu Japon sefirine bildirdi Moskova, 16 (Radyo) — #aponya- nin Moskova elçisi Toga, bugün seri Molotofa ziyaret Böylendiğine göre Molotof, Rusya- min, balık avlama imtiyazları için u- İzun vadeli bir anlaşma yapmağa fma- de olduğunu elçiye bildirmiştir. Sovyet - japon tidari müzakersleri 10 ikinciteşrinde Motkovada başlıya- caktır. Japon ticaret heyetine, japon- 'yanın Stokholm elçisi edecek- tir: Bu muahede, iki devlet arasında, ilk ticari anlaşma olacaktır. Bu süret- le*Sovyet - japon münasehatının salâ- |ha dağra gittiği görülme Malüm olduğu yeçhile &) 29 uncu YIL I No. 8034 —PAZAR Sabah: 720 Akşam.16, Öğle :12,09 Yatsı :18,2 [İkınd 14,30 İmsak: 5,2 Nüshası her yerde 5 kuruştur. miş nııhılır 25 kuruştu! iyas! gazetedir ’ Menemencioğlu l') Dün gece Londra radyosunda bir konuşma yapti Vapurlarımız Seferlerini Hayfaya kadar uzatacaklar Ankara, 16 (Radyo) — Münakalât Vekâleti Akdeniz seferlerinin Hayfa- ya temdidi takdirinde vapurlarımızın bmacınv karşılayıp karşılıyamıyaca- &1 denizyolları idaresinden sorulmuş- tür. Eğer müsbet cevap verilirse, purlarımızın Hayfaya kadar git racat mallarımızın kendi ı:ı.ııtn)ırı- mızla nakli imkân dahiline girecektir. Harleiye Vekâleti umumi u:ıu_' 4 Londradaki heyeti murahhaı reisi B. Numan Hınemencwı'!.::î $ gece aaat 19,15 de, Londra radyi Tit da bir hitabede bulunmuştur. B.; man Menemencioğlu hulâsatengf l4T —K Bremen süvarisi Br konuşma yapmak üzere Berline çağırı'dı Börlin, 16 (Radyo) — Bremen va- purunun kaptanı, radyodu bir konuş- ma yapmak üzere Berline davet edil- miştir. Halk, süvarinin yapacağı ko- nuşmayı sabırsızlıkla beklemekte — va Bremenin, üç aydanberi açık denizler- de geçirdiği tehlikelerin tafsilâtım an- lamak için heyecan geçirmektedir. Londra radyosundaki Türlki- h riyatı idare eden dostlarımız, öğgeden di birkaç kelimelik bir hitabede — buı7- mamı istediler. Bunu —memnuniyetk't" | ve tehalükle kabul ettim. Tehalükün. size sesimi işittirebilmek için değil, sle ze yaklaşabilmiş olmakla kalbimin içinde sizin seslerinizi duymaktır. Bu uzak yerlerden memleketimle zöri Gemi dan çıka k sürette liman - ize açılacak, kaça-| bu gece en şiddetli bir deniz muha- — Devamı 3 ncül Sahifede — Uruguva y İgörüşürken, Türk milletinin bu büyük ç mernleketle Lahilirdle gOrÜÜRÜN Ü08le - Vaşingtona bir rapor tuğunu, eizlere anlatmak isterime ıi bi « e iliz devlet mları - ve anlam h b" anıaşmaya ha gönderdı Tt bü:':lk bir kudret ; gören, düe Londra, 16 (Ra: İngiliz milleti, Türkün ne eti, bitaraf su i|den deniz harbi hakkında bir hazırlamış Vaşingtona — göl nn siyasi mehafi! yüyük feyiz kaynağı olduğuna, dost luklarına mukabele etmeği nasıl bildi. derinden inanmış ve c:dqeu anla- ya, japonya ile bütün meselelerin h için müzakereye âmade clduğunu dirmişti. Ancak japonya bir ademi te- cavüz paktı imza ederek ellerini bağ- lamaktan daima çekingen durmuştu. nn bu fena anlarında Türk —Devamı 3 ncü sahifede — Rus-Fin harbi şiddetlendi Rus ordusu yeniden zayiata uğradı. Finler kahramanca mukavemet ediyorlar İngiltere, 60 bin gaz maskesi ve harp malzemesi gönderiyor una göre 21 devlet Trapora göre vaziyeti tetkik edeteklerdir. Beklenen siyasi n Kont Ciyano porasyonlar meclisinde irad etti Helsinki, 16 (Radyo) — Fin tebliği: Rus kuvvetleri, Kareli berzahının muhtelif noktâlarında şiddetli topcu ateşi — himayesinde tanklarla — taarru « zaâ geçmişlerse -de püskürtülmüş ler - dir. Düşmanın za- yiatı — fazladır. Joki cephesinde de faaliyet gösteren düşman püskürtül. müş , bir kaç Rus tankı imha edilm'ş- utkunu dün Kor- hükümet erkânının ve tribünleri dol- 'ılar n muazzam bir halk — kütlesinin muvacehesinde hariciye nazırı Kont |Clano tamı saat 9 da beklenilen nutku- | tir. hu irad etmegğe Laşlamıştır. ha. Mumaileyh demiştir ki: ıırşlı.rldl:':d;:î:m , Müussolininin iddialarının doğrulu Ladoğa — gölü ile JRunu vesaik ile isbat etmek gibi artık bilüzum olan bir sebepten dolayı değil, belki faşist siyasetinin basireti hak- Kında herkesin hatırasını tazelemek maksadiyle faşist tarihine (Uruc) nut- ku namı altında geçmiş olan ve 1927 mayısında edilmiş - bulunan bir nutukla Düçenin gene bu salonda 985| senesi ile 1940 sonesi arasinda Avru- pa tarihinin tekatü noktasında bul Laomaya —arasında taarruza geçen Rus kuvvetlenr', beş tank ları ve mühim kuv- çekilmişlerdir. Torvajanada iler- lemekte olan kuv « | Londra, 16 (Radyo) — Şimal de-|mayine çarpmış, 9 kişi boğulmuş, 11 nizinde iki petrol gemisi mayine çar-|kişi kürtarılmıştır. Beş bin tonluk parak batmıştır. Kaza kurbanlarının | Jermen ismindeki Yunan vapuru da fazla olduğu muhakkaktır. bugün batan gemiler arasındadır. Bir Londra, 16 (Radyo) — 3 bin tonluk|Hollanda kargosu mürettebatın hep- Redna ve Klut isimli Norveç gemileri| sini kurtarmıştır. batmış, ebatlarından 30 kişi edilen 4400 tonluk Voseldurn kurtarılmıştır. 10 kişi kaybolmuştur.| Alman gemisinin batırılıp butırılmadı- 1500 tonluk Orsuk İsveç gemisi de|ğı malüm değildir. müret ve/ Ve Mi | nacağımızı söylemiş olduğunu hatırlat. mak isterim. Fa italyanın tehlikeye körü kö- Yüne işaret etmekle kalmıyarak bil ,birçok defalar teşriki mesuisini hci yardımını teklif etmiş old sbet gây gunu tlerimizin başkaları —Devamı 4 üncü sahifede — Rus kuvvetlerinin Finlândiyaya taa! gösterir harita.. vetlerimiz', taar « ruzlarına bugün de devam ile bir. çok harp mâalzemesi ve 15 adet orta boyda tank ele geçirmiş - lerdir. Shami Sami ruz noktalarını — Devamı 3 nçü Sahifede —