25 Kasım 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

AŞ mi2 a Ek —. | - Muntazam ve kuvvefli BON POSTA bir propaganda teşkilâtına muhtacız! nin «Propaganda ve biz» adlı baş- a esini istifade ile okudum. Muhar- yetli bi yalnız değil, çok ta iyi yazmıştır. Ya- Yiaag, <2 Bid kıymetli kısımların nü. ve b, EoPeğandayı bümemekliğimizden İşin acemisi o'duğufnuzdar bazı şi- Yetlerdir. Fakat muharrir yalnız şikâ- Stmiyor, bu hususta yapılması iktıza $€ylerin bir kısmını da misal olarak Yl iyor, Bu gibi müsbet yazılar şüp- faydalı olurlar. Muharriri Üzerine bastığı mühim ya- ylarimızdar birisi kendimizi harice ta- İm Bususundaki teşkilâtsızlığımızdır. az hiçbir devlet ve hiçbir millet İD mücavir veya uzak semtler, i ketler, denizle, devlet ve milletler Mi hâkikate uygun ber türlü ma- ta müstağni olamaz. Günü günü- acağı bu malümat sayesinde anesk, ükümet devlet gemisini mânfer ve elerle dolu olan bu dünya olgyanu- <8 Muayyen hedefe dğoru selâmetle halebi, Devletler, hükümet ve mil Taa, As, askeri, iktisadi ve malt kı.! m evvel behemehel aydır-| i SR meuhteçtırlar; karanlıkta yürü- Ne Bilhassa yeryüzünün müthiş buh- Cek geçirdiği bu kara günlerde gidile- a arz ve varılacak hedefleri ziya racak bir ışık lâzımdır kt bu ancak İYİ işliyen sağlam bir istihbarat hiz- Sayesinde elde edilebilir. e hizmet eğer yölünde yürüyorsa dış Sab olduğu hükümet ve milleti muzır kene oPaganda tesir ve isabetlerinden de a, edilir. Çünkü propaganda, telkin, ve | ESİTİL, tevil, tebdil, teyid, büyütme iş öğütme gibi esaslara dayalı olduğu ww, İoğruyu yanlıştan temyiz ve tefrik ba bilen iyi bir istihbarat hizmeti IZ hükümeti değil, milleti de yalan, den ye propaganda telkinlerin-! ba ükümet ve milletlerin iyi bir istih- ve teşkilâtına ne kadar şid- r olduklarını bu Kısa izahat Yor. Fakat bu kadarı yani bir hü. ve milletin, dışarıya aid, günü gil doğru malimat elde etmesi kâfi de- leri * Ayni zamanda kendini aleddevam e tanıtması lazımdır. Çünkü bunsuz Yöelmilel bir mevki elde edilemez. aşi söyliyelim ki, bu hususta her ne enin bir teşkilâtımız yoksa da,| kü izi tanıtmak hususundaki bugün ben, “Syetimiz, şüphesiz, eskisine asla Kiraç, 'z. Türkiye bugün dünyanın her BM vda tanınmağa başladıysa bunu, Mopağa ve kuvvetli sayılabilecek bir Pükyek, da hizmet ve teşkilâtımı değil, Balay İstiklâl Afücadele, muharebe ve a başlıyarak bugüne kadar a, siyasi, askeri, iktisadi, sma, brake, ve kültürel alanlardaki isabetli t ve muvaffakiyetlerine borçludur para irların hastası olan Osmanlı im- İnn luğu ölmüştü. Bunun yerine do. © Yeni Türkiye dikkati üzerine çeke- be çelik edemezdi. İşte bu, çok kuvvetli bi, > OPaganda zemini idi; ümtelik böyük ği zalerimiz var. Lozan ve Mon- İm Yar. Bunca ehemmiyetli içtimai iğ miz var. Akıl, zekâ ve dürüst İyi Z var. Elkasıl kendimizi dışarıya bir katermek, yaymak, tanıtmak yani time ile propaganda etmek için bir ij #eğlerimiz var; yalnız olmıyan şey da “merkiz ve mütekâmil bir propagan yat Ve servisimizdir, kez, kere düşünelim ki böyle bır mer. ie teşkilâtımız olmadan kendimizi a2 © bala, aıtmağa muvaffak olmuşuzdur. Yula İyi bir propaganda hizmeti ku- : İki ii 2eman olacsk kazancınızı şim in, Symi , aj ken, pr | A filin bize | dele müreği Gönteri Müne in İtalyanların propaganda için çıkardıklar, ve dünyanın dört bir tarafına bedava , dağıttıkları bir mecmuunm kapağı propagandasının kafası, dimsğı olan bu merkez ne kağar iyi ve esaslı kurulur ve işlerse dahili ve harici propaganda ka. dar yolunda ve faydalı yörür; tabidir ki bunun için birçok yetişmiş ajanlar ve va- sıtalar İzımdir. Böyle bir propaganda makinesini kurmak ve tam bir hızla işlet- mek için elbette birçok bilgi, tecriibe, 20- kâ, sabır ve istidaddan başka büyük mali) fedakârlıklar da ister. Fakat mukabili memleket ve millet elde edilecek faydalar pek büy amafih gene bunların ktür, Ma- nelidir ki fena ve'bece. büyüktür, Harici propagandanın bir geyesi ha. riçte kendi hesabımıza kazanı'mış bir efkârı umunuye yaratmak ve bunu ici bında arzu olunan semt ve hedefe doğru harekete getirmektir. Bunun için, ev- velemirde, kendimizin iyi ve kuvvetli ta- raflarımızı karşımızdakilere, onların sı dikleri vasıtalarla beğenebilecekleri bir tarzda, tanıtmaklığımız icab eder, Bu iş mutlaka ve yalnız ajanlarla ve daima pa- ! ra sarfederek olmaz. Bu hususta hariçte zamanla elde edilecek kuvvetli dostların, bizzat yabancı basınının, filmin ve yad yonun ve daha birçok unsuların büyük fayda ve hizmetleri olabilir, Meselâ merhum General Fon Dergolt- sun ve Piyer Lotinin vakitle ve Osmanlı imparatorluğu zatmanına aid telâkkiler çerçevesi İçinde bize gerek biltfil ve gr- rek yazı ve sözlerile yapmış oldukları bü, yük iyilikler hiçbir zaman unutulamaz Yabancı gündelik veya mevkut basinda bazan çıkacak bir yazı veya bir mektu. bun memleketimize hizmeti bir ordunun elde edeceği zafer kadar büş olur. E- hasıl filmi, p'âka ve radyoyu da hizmete almak iktiza eder. Bundan başka tanınmış yabancı ansik- al H. Emir İ İ M | riksiz propagandanın maâzarratiarı da pek! Erkilet! dökumanter malüma$ ve say haarlayıp onlara vermek icab eder. hususta ihmal ve tekâsül hiç caiz de; Milletler Cemiyetinin her sene bir askeri salnamesi vardır ve b propaganda bakımından tetkiki bir misal olarak pek enteresandır. Bu salnsmeyi a- ıp bakarsanız Arab Suudi devletinin es- keri kuvvet ve kudretine dair yalnız bir tek sayfa bu'unduğu helde Arjantine aid 13 sayfalık malümat ve ihsaiyat görürsü- büz. Halbuki 7000000 miyon nüfuslu Suudi devletinin 45,000 kişilik bir ordusu vardır. Arjantinin ordu mevcuduysa cem'an 36,000 dir. Kezalik bizim milli müdafaamıza sid bu salnameyz verdiği. nuz malümat ancak 8 sayfadan ibaret iken Nöyi muahedesi mucibince cem'an 8 piyade, 3 süvari ve 3 te topçu zlayın- dan başka bir ordusu bulunmamak iktiza eden Bulgaristan 7, Yunanistan 11.5, Yi goslavya 145 ve nihayet Romanya 14 kti'a başında gelen Büyük Pritanya ve İrlan- da müttöhid İngiliz krallığı kendine ta. mam 64 ve müstemleke dominyonlarına da takriba 30 sayfa tahsis ettirmiştir. Bu kitabda küçük Belçikanın askeri kuvvef- leri hakkında 30, Fransanınkine dair Ti ve İlalya için de 55 sayfalık yazı bu'ur- sunuz. Tabiidir ki hiçbir devlet askeri sır'a- rını ifşa etmek istemez ve etmemiştir de, Aradeki farklar hazır ve bedava böyle mühim bir neşir vasıtesından istifade €- derek kendini göstermeği ve tanıtmağı bilip bilmemekten ibarettir, Cünkü MiL letler Cemiyetinin askeri ve diğer salna- melerine her devlet kendisi ma'âmat gönderir. Elbette ki, kendini daha iyi göstermesini ve satmasını bilen mevcud İvasıtadan daha iyi istifade eder. Memleketimize ne kadar fazla seyyah celbedebilirsek kendimizi a kâder çok pro pagenda etmiş oluruz. Fakat eğer gelen yabancılar memleketimizi pis, hastalıklı, pahal: ve seyahat kolaylıklarından mah- rum bulurlarsa ancak ve tamamile ter- sine bir netice elde etmiş oluruz. Elhasil propaganda için yalnız teşkilât ve J⣠değil, birçok fiiliyat ve iyi ieraat ta lâzımdır. Fakat ber şeyden evvel ya. bancı pröpagandalardan kendimizi ehem- miyelle sakmarak muzır tesir ve telkin- İer altında da kalmamak icab eder, Çür-| kü yabancı propagandalar icabında hem şaşırtıcı ve hem de yıkıcı olurler. HM. E, Erkilet amme amaaan main ilama Amiral Byrdin kar kruvazörü Amerikalı kâşit Amiral Byrd, cenub| Hükümet, Amiral Byrd'ın emrine bir besablıyabiliriz. Onur için veba kutbunda keşfettiği arazinin mülkiye-|gemi, muvinler, zamanda, iyi işliyen, hükümet |tini alma için, Amerikan kongresinin 125 kişilik bir tayin grupu tahsis et -| teması olan ve her şeyden ey- |kararı mucfbince seyahat masrafı na -|miştir. Burada, heyeti seferiyenin 27 dimizi iyi bilen bir. propaganda |mtle kabul ettiği 66 bir İngiliz lrasmı|lonluk” muazzam Kar krybozörünü ihtiyacımız büyüktür. 'Tirk|hâmilen Boslondan bareket etmiştir.İgörüyorsunuz. yasallei Alimleri ve bunlara lâzım olan | X »İle mi dediler: falık bir yazi'e kendilerin: âleme takdime | , çalışmışlardır. Propaganda için her vası- — Göze çarpan bir afiş göster! Dediler, Mili Piyangonun yahtırdı- ğı afişleri gösterdim: — Yalnız çarpmakla kalmıyor, ayni zamanda da batıyor. Dedim. * Halide Edibin Üniversite profesörler meelisince, profesörlüğe seçilmiş oldu- 3upu birkaç gün evvel gazetelerde 0 - kumuştuz. Dünkü gazeteler ise bu haberin doğ. Halide Edibin şimdilik namzed gösterildi r olabilmesi için kendisinin bir nasıl bildirdiler: Acaba şöy « — Bavan Halide Edib, gerçi sizin birçok eserleriniz var amma, bunların hepsi csvalacoz şeyler... Siz profesör olmak istiyorsanız, şöyle ağır başlı, ü- zerinde ilmi olduğuna dair şerh bulu- nan bir eser yazın da bize verin.. Tet- kik edelim, hakkınızda o zaman bir kav rar verebiliriz. * “Bir gevetede garib bir hadise başlıklı bir yazt okudum. il | Bunları bi Yerâne kadın hükümdar Bir zamanlar, bugün meak bir hüküm- o fakat , da Bi çesi Prenses Vilhelmin'dir. * Es'i insanlr kısa boylu idiler | Eski insanlar bu- günkü insanlardan daha çok kısa boy- İİ lu idiler, Eski şö. yalyelerin kullrn- dıkları ve bugün müzelerde (o bulu- nan zırh e'biselerin ekserisinin kısa ol! ması bunun en göze görünür isbatıdır. * Yazın doğanlar Amerikalı doktorların yaptıkları tec| rübelere nazaran yaz mevsiminde do - ğan çocuklar kışın doğanlardan daha zeki oluyorlarmış. z GON Ben bu işin içinden Nasi çıkacağını? Oturduğu şehirin adını süylemiye - yim. elki gözü çeker, A. K. harflerini imza gibi kullanan bir kadın okuyu - cum hülüsaten diyor ki; «— Evliyim, çocuğum var, mes'u - dum,fskat saadetimin tehlikeye düş - mesinden korkuyorum. Genç kızlık za- manıtada bir genç erkekle tanışmıştım, bir 'arahk evlenmemiz bile bahis mev- zuu olmuştu, nasib değilmiş. O, başka şehire gitti, ben simdiki kocamla ev - lendim, fakat senelerce kaybolduktan sonra ilk tanıdığım erkek karşıma çık. maz mı? Benimle konuşmıya teşebbüs etmedi, fakat onu ber zaman muhi - timde görmiye başladım, beni takib e- diyor sanırım, göze batacak bu ha - ( yım?» X Ortada endişe edilecek bir hareket görmüyorum, ilk tesadiifünüzde bu erkekle selâmlaşır, gemin müsaid ise konüşür, evlendiğinizi, çoluk çöcük si. olurdu. Çünkü o zaman itfaiye gelmez, kavga Trdi. bazı de şik plâna göre inşa edilecekmiş. kuş hikâyesini hatırlattı: sını, ayaklarını kesmiş: miş plân; da, gagası, ayakları kesilmiş leyleğe dönmüş olmasın!. A iyor mu | nan garib bir ağaç ladır. Gövdelerinin İmez iki yana iki yaprak salıverir, ve bu LİSLER reketinden, korkuyorum, ne yapmalı. «Samatyada oturan Behiye, Behiye. nin kızı Vasfiye ve damadları Hakkı, aralarında kavgaya başlamışlar. Vas « fiyenin de bir kızı varmış. Pencereyi açmış: — Yangın v Diye bağırı Yangın var, diye ba gırıldığını telefon miş. "yenin. kızı, pencereden; — Yangın var! Diye bağıracağına: — Kavga var! Diye bağ dı, hâdise daha garib seyre bütün İstanbul halkısge. mİ binasının plânında ikler yapılmış, bina deği İstanbul adliye Bu haber bona Nasreddin Hocanın Nasreddin Hoca, leyleği almış, gaga“ — İşte şimdi kuşa benzedin! Demis, adliye binasının değiştiril « İd di, slüsi diniz ? | Garib bir ağaç Afrikada bulu- vardır. Bu ağacın kalınlığı epey faz- kutru bir metre ile bir metre seksen sânlim arasında O larlara tesadül © dilir, Böyle olima- Sikmek #ina rağmen boyu otuz santimetreyi geç yaprakları “kuruyuncaya kadar mubafas za eder. Bu ağacın adı Velviçiyardur. Fi. dan halindekileri saksı içinde bir müd. | det muhafaza etmek mümkündür. * Değirmen taşını havaya kaldıran ağaç Bir değirmen ta- atılmıştı. Bu değir- İ men taşının deliği ğ : arasından (o çıkan ” lınlaşmış, şimdiki halde değirmen taşım birden yarım metre irtifaa yükseltmiştir. Ağaç henüz gençtir, Taşin daha ziyade şı boş bir sahaya bir fidan büyümüş, ağaç olmuş, ağaç kar yükseleceği muhakkaktır, hibi ve mes'ud olduğunuzu söyler, ken- disine de saadet temenni edersiniz, bu €snada sesinizde öyle bir ton vardır ki erkeğe arada hiç bir şeyin kalmamış olduğunu isbat eder, sonra günün bi- rinde fırsat düşerse bu erkeği koca- bıza da takdim eder, çocukluk arkada- şınız olduğunu söyler, hattâ biraz da tafsilât verirsiniz. i Korkmak için kabahatli olmakliâ. zamdır, bu harekette ise suç yoktur, 2 talar sözüdür: — Bir kızı yüz kişi ister, bir kişi alır * Her yerde aleyhimde bulunuyor Bayan (P. D) a: «— Bir vakitler sevişmiştik, sonra ayrıldık. Şimdi işitiyorum ki, her yer- de aleyhimde bulunuyormuş,» diyor. sunuz. Hükmedebilirsiniz ki erkek si 20 karşı lâkayd değildir. Ya çok kız — gındır, yahud da elân sizi sevmekte - dir, fakat diğer taraftan muhakkak ki terbiyesi noksandır. TEYZE