23 Ağustos 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

23 Ağustos. SON POSTA Sayfa 1 Alman Hariciye Nazırı Ribbentrop |İngiliz kabinesinin dünkü bugün Moskovaya varıyor 1Baştorafı 1 inci sayfada) miştir. Yarın Moskovada bulunacak olan İon Ribbentrop, bugün tayyare ile Saiz. burgdan Königsberge (gitmiştir. Yarın sabah tekrar hava yolile buradan Mos - kovaya hareket edecektir. Alman hariciyesi erkânından bir he - yet, Ribbentropa refakat etmektedir. Paktın zeminini Von Papen hazırlamış Londra 22 (Hususi) — Almanya ile Sovyet Rusya arasında imzalanacağı bil. dirilen ademi tecavüz paktının zemini, tanınmış Alman diplomatı fon Papen ta. rafından hazırlanmıştır. Fon Pâpenin, geçen Temmuz ayının başlangıcında Moskovaya gitmiş olduğu ve Sovyet hükümetini ademi tecavüz| paktı fikrine ikna etmiş olduğu söylen - mektedir. Halen Almanyada bulunan fon Papen, beraberinde fon Ribbentrop olduğu hal. de, dün Hitler tarafından kabul edilmiş- tir, Alman halkı da hayrette Berlin 22 (A.A.) — Havas Alman. Rus paktının Alman halkı arasındaki ilk tesiri derin bir hayret olmuştur. Bu hay. ret süretle büyük ümidlere inkilâb et . miştir, Bütün dünyanın taksiminden bahsediliyor Bu pakt siyasi Alman mehafilinde, sarhoşluğa kadar giden ümidler uyan - dırmaktadır. Bu mehafilde evvelâ Polon- yanın, sonra şarki Avrupenm ve niha yet bütün dünyanın taksiminden bahso - Tunmaktadır. X Alman gazetelerim; göre Berlin 22 (A.A) — Almanya ile Sovyetler Birliği arasında akdedilecek olan ademi tecavüz paktını mevzuu - bahs eden akşam © gazeteleri, büyük Britanyanın takib etmekte olduğu Al man aleyhtarı siyasetin kat'i bir a - kamete uğradığını ilân ediyorlar. Alman Ajansının Moskova muhabirine göre Moskova 22 (A.A) —D.N.B mu babiri bildiriyor: Gazeteler, Von Ribbentrop'un “pek yakında Moskovaya geleceği haberin! ve Tass'ın ademi tecavüz paktı hak - kındaki tebliğini, birinci sayfalarında manşet halinde neşretmektedir. Almanyanın kararmdaki sürat, biL Paris ve Londra ile yapılmak. la ölan bitmek tükenmez müzakereler den sonra, Sovyet mahfellerinde bü » yük memnwriyet uyandırmıştır, Ber. İlinin, Alman oSovyet münasehistleri. Bin iyileştirilmesi için Von Ribben - İrop gibi yüksek mevkide bir zatı me. mur etmesi, Moskova efkârında de - rin bir tesir bırakmıştır. Moskovava bir müzakeredi gönderilmesi o bahis mevzuu olduğu zaman İnriliz hükü met mahfillerinin gerek şekil, gerek usul bakımından gösterdiği | ihtirazm burada doğurduğu hoğnudsuzluk hal tırlardadır. Moskovadaki Alman büyük elçiliği, Von Ribbentrop'un pek yakında va - Pacağı ziyaret için birkaç veündenberi hazırlanmaktiıdır. 'Vow Ribhemiron #sbık Avusturya (elçisinin oturduğu konakta ikamet 4decektir. Tuhaf bir tesadüf olarak, Almanyaya aid bulu - Ban bu bina, Sovyet hükümetinin mi- safirlerine tahsis olunan ve hâlen İn - &iliz ve Fransız askeri hevetlerine i » kameteâh olan binanın hemen yanı - başındadır. Havas ajansına göre Moskova 22 (A.A.) — Havas ajansı bildiriyor: Çok salâhiyettar Sovvet mahfellerinin #öylediğine göre, Sovyet'er Birliği, AL Mmânya ile bir ademi tecavüz paktı akdet. mek niyetindedir, kat'iyen bir «tecavüze Yardım paktı> değil Ayni mahfellerde tebarüz ettirildiğine Röre, Sovyetler Birliğinin şimdiye kadar «kdettiği bütün ademi tecavüz paktisrın- da şu aşağıdaki kayıd meveuddur: İki &. kid taraftan birisi, diğer bir devlete kar. # bir tecavüze kalkarsa, öteki âkid ta - Taf paktı evvelce Kaber vermeden feshe, ilir, Her halde, bu kayıd, Alman - Sovyet Paktına da konacaktır, En ziyade salâhiyettar Sovyst mah - in fikrince, Almanya ile bir ade. Mü tecavüz paktı imzası, üç taraflı Fran. sız « İngiliz - Sovyet paktının imzası ile tamamile kabili teliftir. Fransız « İngiliz - Sovyet paktı, eğer Almariya tecavüz niyetlerinde devam © - derse, Almanyaya gem vurmıya yarıya- caktır. Fakat eğer Almanya bir ademi te, cavüz paktı imzalamak İsterse, Sovyet mahfellerine göre, iki memleket arasın. da gergin havayı teskine yarıyacak olan bu jesti yapmak yerinde ve faydalıdır. Sovyet mahlelleri, Sovyetler Birliğine komşu küçük devletlerin korkuları ma. halsizdir, çünkü Sovyetler Birliği, bun - lar: bugün Almanya ile anlaşmasına kur- ban etmek niyetinde değildir. Polonyanın Berlin sefiri Varkovaya döndü Varşova 22 (A.A.) — Polonyanın Ber. lin büyük elçisi dün gece tayyare ile Var şovaya dönmüş ve derhal Beck tarafın. dan kabul edilmiştir. Polonya telâş etmiyor Varşova 22 (A.A.) — Pat ajansı teb liğ ediyor: Almanya ile Sovyetler Birliği ara - sında bir ademi tecavüz paktı imza - lanacağı haberi Varşova siyasi meha - fİinde büyük bir tesir yapmamytır. Çünkü bu, Avrupa kuvvetleri müva - zenesinde fiili hiçbir değişiklik hâsıl etmez. Bu haber olsa olsa Sovyetlerin Avrupa İşlerinden ellerini oçek - mek arzusunu İsbat eder. Esasen Sav. yetler bu temayöllerini Fransız - İn » giliz . Rus müzakereleri sırasında a - çıkça izhar etmişlerdir. Mezkür pakt vaziyet ve Polonyanın hattı hareke - ti üzerinde asla müessir olamaz. İngilterede akisler Londra 22 (A.A.) — Almanya ile Sov. yetler Birliği arasında bir ademi tecavüz misakı akdi için müzakerelere başlam - lacağına dair Beriinden gelen haberler | burada büyük bir hayret uyandırmıştır. | Bu hususta sarahat mevcud olmadığı için resmi mahfeller bu mesele hakkında tef. sirlerde bulunmaktan içlinab etmekte - dirler, mat vermeğe lüzum görmeksizin misakı feshedebileceğini, natık bulunmaktadır. Her ne kadar âyni mehafil, misak pro. jesi hakkında sarih malümata sahib ol- madıklarını söylemekte iseler de von Rib. bentropun yakında ektedeceği misakta böyle bir madde bulunmaması için hiç bir sebeb mevcud olmadığını beyan et . mektedirler, İtalyada nasıl tefsir ediliyor Roma 22 (A.A) — Röyter: Muasavver Alman - Sovyet ademi te. cavüz paktı hakkındaki haberleri İtalyan gözeteleri ilk sayfalarında büyük baş - Bklarla heşretmektedirler, Popolo di Roma şöyle yazıyor: sAdemi tecavüz paktının imzalanaca. ğına dair verilen haberler Fransanın ve İngilterenin mes'ul şeflerini şaşırtmıştır. Bunlar eğer hakikaten sulhü istiyorlarsa Varşovaya verdikleri açık çekin hüküm. süz olduğunu ilân etmelidirler, Bu saye. de Polonya Danzig işi gibi ehemmiyeti ikinci derecede olan bir mesele için bir ihtilâfa sebebiyet vermekle mfruz kal - dığı tehlikeyi anlar ve sulh de bir kere daha kurtarılmış olur. Aklı selim ve mantığın demokrasilerin idraksizlikleri - ne bir kere daha galebe çalması arzuya şayandır. Londraya seyahat ettiği güne kadar basiretli bir siyaset adamı oldu - ğunu gösteren Beck'in eline teslim edil. miş olan açık çekin mflyonlarcı adamı kanlı siperlere sürüklemiyeceğini ümid ediyoruz.» p Fransada Paris 22 (A.A.) — Fransız gazetele. ri. bugünkü nüshalarında, Almanya İ- le Sovyetler Birliğinin bir adem. te. cavüz paktı imd4amak kararlarını bildiren D. N. B. telgrafımı neşretmek te, fakat gerek bu haberin Moskovanın teyidinin gece geç vakit gelmesi sebe. bile, gazetelerin . birçoğu tefsirler - de bulunmamakla ve haberin başlığı. na bir istifham işareti koymaktadır. Haberi büyük puntulu harflerle ve « ren Petit Prisien diyor ki: Siyasi mahfeiler, misakın şümulü hak kında bir hüküm vermeden evvel bu hususta mütemmim malimat gelmesini beklemek lâzım geldiği kanaatindedirler. Filvaki her şeyden evvel Sovyet hükü - metinin bu paktı hangi şartları dayana. rak kabul ettiğinin bilinmesi lâzımdır. Resmi mahfellerde bu hususta bir ş9Y söylenmemektedir. Tahmin edildiğine göre Moskova son günlerde bir karar *t. tihaz etmek mecburiyetinde kalmıştır. Kominterm aleyhindeki paktın bötün kiymetini kaybettiği ve bu paktı imza et miş olanlardan bağlarının umami siya. setlerini yeniden tetkik etmek mecburi. yetinde kalacakları sık sık tekrar edil - mektedir. İlk tefsirler Löndra 22 (A.A.) — Alman . Sovyet paktına dair tefsirlerde bulunan gaze - teler pek azdır. Gazeteler bu haberi he. yecanlı başlıklar arasında vermektedir - ler. Bütün gazeteler ne olursa olsur. İngil- terenin Polonyaya verdiği: söze sadık ka. lacağını tebarüz ettirmektedirler. Daily Herald gazetesi, yeni bir Münih anlaşmasına imkân olmadığını kaydet - mektedir. Polonyaya yardım Von Ribbentropun Moskovaya gidese. ği hakkındaki haberi Times gazetesi bü yük hir hayretle karsılamamakta, fakat Sovyetlerin bu farzı hareketinden bir sey anlamadığını kaydettikten sonra şun lan ilâve evlemektedir. sİngilterenin 1914 deki | tereddidleri hakkında bircok eysler söylenmiş ise de simdi kimsenin #üiphe elmeğe hakkı yak. tur: Polonyanın istiklâl! Danzizde veya baska bir yerde #ehlikeye düserek olursa, İngilterevi ilk zünden son güne kadar yanında görecektir.» Londrarlaki Sovyet o mehafili ; Londra 22 (A.A.) — Tondradaki Sov. yetler mehafili, üç devlet arasında cere - yan etmekte olan müzekere'etin inkıtan uğraması için hiç bir sebeb görmemekte olduk'erını beyan etmektedirler. Hatır - lardadır ki Sovvet Rusya tarafından şi diye kadar aktedilmiş olan bübün ademi| tecavüz misak'arı ihtirazt bir kaydi na. tık bir madde ihtiva etmektedir. Bu mad. de âkid taraflardan biri eanibinden başka bir devlete tasrruz edilmesi ha - linde diğer âkid tarafın evvelden malü. Bu sansasyonel b'r haber mi. Evet, muhakkak, fakat böyle bir ihtimalin defa ve çoktanberi söylemiştik. Ordre diyor ki: Müsaade ediniz de ciddiye almiyalım. Ocuvre gazetesi, şu manşeti koyu »- yor: Sovyetler Birliği antikamintern pak. tına iştirak edecek mi? Komünist Humanite gazetesi, siyasi anlaşma hakkında tefsirlerde buluna - rak söyle demektedir: Sovyet - Alman ticaret ve kredi an - Jasması, sosyalizm memleketinin veni ir zaferidir. «Mein Kampf» muharri. ri, komünizm dlevhterr samniyonu Hitler, bazı hükümet Teislerini bu de. rece istihkar ile karsılarken diğer ta - raftan Sovyetler Birliğinin kuvveti ve azmi karşısında eğilmektedir. Japonyada Tokyo 22 (A.A.) — Resmi Japon mehafili, Alman « Sovyet o misakının akdi hususunda mütalea beyanından imtina etmektedirler. Hükümetle yakından münasebatı o len mehafil, şöyle demekle iktifa e - divorlar: Yeni vaziyeti tetkik maksa. dile vüksek hükümet erkinmm — bir konferanslar serisi akdedecekleri ha. ber veri'mektedir. Berlin halkınm havreti Berlin 22.(A.A.) — «Reuters : Rer'in halkı Oademi tecavüz paktı bu paktı, fazla ibakkındaki haberleri büyük, siyah ve kırımızı harflerle neşredbn ga?e'ele « rin bu sabah hayretle açmıslardır. Neti vartisinin organı olan Völ. vischer Beohachter , gazetesi bu ha Yeri ilk savfasında 20 santimetre bü - vii'üğünde harflerle yazmaktadır. Ru haber hakkında hiç bir tefsirde buhmulmaması üçüncü Reich'in siya. setinde hasıl olan bu ant değişikliğin sehahini öörenmek icin halkın vek zi. vaA wyrakımı tahrik eğmektedir. İthelâteların beklemed'kleri bir an. da safi! avlandıklarını iddia eden si - west mahfellerde bu pakt memnuniyet Te karşılanmıştır. Amerikada Nevyork 22 (A.A.) -- Akdi derpiş edi. len Alman . Sovvet ademi tecavüz paktı hakkında tefsirlerde bulunan New-York tarihi toplantısı (Baştarafı 1 inci sayfada) Mevzuubahs ademi tecavüz paktı, tahakkuku takdirinde, İngilterenin malüm olan vaziyetinde hiç bir değişiklik yapmı yacaktır. Ayrıca tasrihe lüzum yoktur ki mezkür pakt İngilterenin Lehistana karşı olan taahhüdlerınir. ifasında dahi hiç bir veçhile müessir olamaz. İngiltere giriştiği bütün taahhüdlere sadıktır ve icabı halinde bu taakhüdleri harfiyen yerine getirecektir. İngilterenin aldığı yeni tedbirler “Nazırlar meciisi yeni vaziyetin icabı olarak alınmasını kararlaştırdığı tedbirler meyanında Perşembe günü toplanacak olan parlâmentoya bir könun lâyibası tak. dimine karar vermiştir. Bu lâyiha ezcümle şu hükümleri ihtiva etmektedir: 7 — Hükümet memleketin müdafaasile taahhüdlerini yerine getirebilmek üzere lüzumlu gördüğü tedbirleri vaktinde almak için parlâmentodan vâsi salâhiyet istiyeceklir. 2 — Deniz, kara, hava ve pasif müdafaa kuvvet- lerine mensub bazı sınıflar silâh altına alınacaktır. 3 — Bazı ihracat maddelerine ambargo konacaktır. Hükümet bir taraftan bu tedbirleri alırken diğer taraftan şu kanaati izhar lüzum görür ki Almanya ile Lehistan arasındaki meseleleri cebir istimelile balle kalkışmayı muhik gösterecek hiç bir sebeb mevcud değildir ve her türlü İhtilâfların muslihane yol ile halledilebileceği hakkındaki kanaati elân terket - memiştir. Ancak bunun için mütekabil itimad hevasının yeniden ihya edilmesi lâzımdır. Bu havayı yaratabilmek için İngiltere elinden geleni yapmıya hazır . dır. Fakat bütün bu hüsnü niyetine rağmen müzakere yolu ihtiyar edilmeyip cebir istimaline baş vurulduğu takdirde harb gayri kabili içtinab olacaktır. ve başvekil tarafındın müteaddid defalar söylendiği gibi İngiltere de taahhüdlerini yerine getirebilmek üzere bütün kuvvetile bu harbe girecektiriz . İngiliz parlâmentosu içtimaa çağırıldı Beyannamenin bülâsası budur. İçtiman çağırtlan parlâmento Perşembe günü toplanarak mevzuubahs kanun lâyihasını görüşecek ve hükümete memleketi kararnamelerle idare etmek salâhiyetini verecektir. Perşembe günkü toplantıda Çemberlayn ve Halifaks beyanatta bulunarak vaziyeti izah edecektir. İngi tere ve Fransanın Moskovada teşebbüsleri Londra, 22 (Hususi) — Moskovadaki İngiliz ve Fransız sefirleri bugün Başvekil ve Hariciye Nazırı Molotofu ziyaret ederek akdi mutasavver Al - ma - Sovyet ademi tecavüz paktı hakkında izahat istemişlerdir. Verilen izahatın mahiyeti hakkında hiçbir haber tereşşuh etmemiştir. Maamafih Moskovadaki salâhiyettar mahfellerde ısrarla söylendiğine gö- re Alman - Sovyet ademi tecavüz paktı, İngiltere - Fransa - Sovyet Rusya anlaşmasının akid ve imzasına mâni teşkil etmiyecektir. İskenderiyedski İngiliz filosu Şarki Akdenize geliyor Londra 22 (Hususi) — İskenderiye limanında bulunan İngiliz filosu bu. gün Şarki Akdeniz sularına hareket etmesi için emir almıştır. Filonunen kısa bir zamanda bu sulara hareket edeceği anlaşılmaktadır. Ma'tada fevkalâde tedbirler Londra, 22 (Hususi) — Malta adası sahillerindeki telörgü hattına bu geceden itibaren elektrik cereyanı verilmiştir. Fransız kabinesinin top'antısı Paris, 22 — Kabine saat 17 ye doğru toplanmıştır. Nazırlar, toplantıya giderken enternasyonal hâdiseler hakkındaki intiba. larını bildirmekten imtina etmişler ve «biz de haber almaya gidiyoruz» de. mekle iktifa eylemişlerdir. Nazırlardan bir kısmı kabinenin pek muhtemel olarak Moskovadaki Fransız askeri heyetlerinin geri mi çağırılması, yoksa orada mı kalması meselesini tetkik edeceği mütaleasında uştur. Kabine içtima 18,45 te nihayet bulmuştur. Kabine toplantısını müteakıb Başvekil Daladye Fransız orduları umum kumandanı General Gamelin ile uzun boylu görüşmüştür. 'Bundan başka Fransanın hariçteki mümessillerine bir talimatname gön « derilmistir. Moskovarlak askeri müzakereler durdu Moskova 22 (A.A.) — Fransız ve İngiliz askeri heyetler! bugin Sovyet heye. tile toplantı yapmamıştır. Heyetler Kremlin müzesini gezmişlerdir. Fransanın vaziyeti Paris 22 (A.A.) — Havas ajansı tebliğ ediyor: Salâhiyettar Fransız mehafilinde tasrih ediliyor ki, son hâdiseler Fransa ve İngilterenin sakin ve azimkâr hattı hareketleri üzerinde kat'iyen müessir ola « maz. Fransa ve İngilter: Almanyanın askeri tedbirleri dikkatle takib etmekte ve Avrupada her hangi bir zorbalığı karşı koymağa azmetmiş bulunmaktadır. Times, gazetesi diyor ki: «Sovyetlerin bu kararınm yaptığı ani tesir harbin müvazenesini değiştirmek olmuştur. Bu karar bundan başka Dan . zig ibtilâfında Polonyânın vaziyetini de sarsmıştır.» New - York Herald Tribune şöyle di. yor: «Diplomatik mahfellerde mutasavver misakm «Müthiş bir inkıta, teşkil ettiği söylenmektedir.» Ayni gazeleye göre bir yüksek memur şu mülâhazada bulunmuştur: «Naziler bir pakt âkdetmeğe muvaffak olurlar ve İngilizlerle Fransızlar da as . keri bir ittifak imza etmeğe muvaffak olmazlarsa bu büyük harbden sonra bir Avrupa devletinin kazandığı en büyük diplomatik zaferlerden biri olacaktır.» Sovyetler Birliğinin zahiren cephe de. Alman « Sovyet misukı hakkında hiç bir kelime neşretmemiştir.. Almanlar an'anevi Rus . Alman münasebetlerinden bahsediyorlar Berlin 22 (A.A.) — Alman matbuatı, bir taraftan Polonyadaki Almanlara ya- pilan fena musmeleleri büyük harflerle kâydederken, diğer taraftan da başma . kalelerinde «An'anevi Alman . Rus mü, nasebetlerinden» bahsediyorlar. Gazeteler, Sovyetler Birliği ile Alman. ya arasında bir ademi tecavüz paktı ya. pılacağı haberinin garb memleketlerinde tevlid ettiği sıkımı vaziyeti ehemmi » yetle tebarüz ettiriyorlar. “ Yugoslavyada Belgrad 22 (A.A.) — Bir Alman . Sov. yet ademi tecavüz anlaşmasının yakında imzalanacağı haberi, bütün gazetelerde, diğer habörleri sönlik bir hale koymak. tadır. Gazeteler, bu haberleri büyük Biştirmesi komünist mahfelierde o ka »İmanşet olarak neşreylemekte, fakat tef. dar büyük bir şaşkınlık husule getirmiş. | sirlerde bulunmaktan ihtiraz etmekte « tir ki «Daily Worket» gazetesi bu sabahİdir, ik et atı İzan: