23 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

CADDEBOSTAN OTEL ve GAZİNOSUNDA Bayan A Y TE N idaresinde Bu akşam büyük san'atkâr İngiliz parlâmentosu fevkalâde içtimaa davet edildi MÜNİR NUREDDİN ve arkadaşları gecesi Ayrca; MARKO BABEN Orkestrası ŞAM " Bene 21 — No. 7485 — Fiati her yerde 5 kuruş ÇARŞAMBA 23 Ağustos 1939 “Teleton; Başmuharrir: 20565 — Yazı işleri: 20765 — İdare: 20681 — Müdür: 20407 Alman-Sovyet paktının üç hükmü vardır Moskovada Ingiliz - Fransız - Sovyet askeri müzakereleri devam edecek Moskova gazeteleri, faşizme karşı şiddetli hücumlarına devam ediyorlar Ribbentrop bugün öğleyin Hitlerin tayyaresile Moskovaya varıyor SON VAZİYET Almanya ile dövyet Bi Rusya arasın- da, hirbirlerine tecavüz etmemeyi teahhüd altına alan bir misak imza- Ienacağı haberi, dündenberi gelen ajans telgraflarından anlaşılıyor ki her tarafta büyük veâni bir tesir uyandırmıştır. Almanya Hariciye Nazırının bugün imza için Moskovaya gitmesi, mese- lenin, pek yeni olmadığını, epeyce uzun zamandır konuşulduğunu, ha- zırlandığını gösteriyor. Paris ve Londra hükümetleri de meseleyi an- sak son dakikada haber almışlardır. Almanya ve Sovyet Rusya arasında imzalanacağı bildirilen bu ademi te- cavüz paktı hakkında fikir yürütmek için henüz elimizde kâfi malümat yoktur, İki devletin birbirlerine teca- vüz etmemeyi teahhüd etmeleri, el bette bir takım şartlara ve kayıtlara bağlıdır. Malümdur ki Almanya ile Rusya arasındaki münasebetler pek iyi şe- kilde değildi. Almanya, İtalya, Ja- ponya arasında imzalanan ve sonra- dan Macaristanla İspanyanın da ilti- hak ettiği «antikomintern» adı veri- len misak tamamen Rusya aleyhine bir hareket sayılıyordu, Diğer taraf- tan Almanyanın en büyük emeli, Uk- rayhayı almak olduğu da malüm- du. Bunu, Sovyet ricali, nulukların. da daima tebarüz ettirmişlerdi. Bu vaziyetlere rağmen böyle bir ademi tecavüz muahedesinin İmza- lanması iki memleket münasebetle. rindeki şartların “ azçok değiştiğini gösterir, Almanya çök naçar kaldığı böyle bir zamanda Rusyayı bu misaka ra- zi edebilmek için Rusyanın ne gibi şartlarını kabul etmiştir? İmzalanan misak, ne gibi tecavüz şekillerini der- piş ediyor? Bu misak, Rusya ile Fransa arasında mevcut karşılıklı yardım mü- ahedesile nasıl telif ediliyor? Mosko- vada hâlâ devam eden siyasi ve as- keri Fransız - İngiliz - Rus müzake- releri duracak mu, devam ederek, bu yeni misaka rağmen bir neticeye va- racak mı? Bütün bu suallerin cevabı, imzala- nacak olan misakın mahiyetine, ve #htiva ettiği ademi tecavüz fikrinin şümulüne bağlıdır, Bu hususta tam ve geniş malümüt gelmedikçe, bir. denbire karşısında bulunduğumuz yeni vaziyet hakkında mütalâa ve tefsir yürütmek doğru olamaz. Necmeddin Sadak Bir Avrupa felâketinin önüne geçmek için İ Brüksel 22 (A.A) — Yarın topla- Oslo grupu devletleri rinin resmi tekziplere rağ- vrupa felâketi önüne geç- mek İçin tavassut teşebbüssünde bu- Yunacakları bazı mahafilce zanno- tunmaktadır. Moskovaya giden Alman Hariciye Nazırı von Ribbentrop Paris 23 (Radyo) — Sovyet Rusya ile Almanya arasında aktedilocek pak- ta şu üç nokta bulunağaktır, 1 — İki âklid taraf, biribirine teca- vüz etmemeği taahhüd ederler, 2 — Iki âkid taraftan biri tecavüze uğradığı takdirde diğer taraf bitarat | kalmağı taahhüd eder, 3 — İki âkld taraftan biri tecavü. zi bir harekette bulunduğu takdirde diğer taraf paktı feshetmekle serbes- tir. Moskovada askeri müzake- reler devam edecek Londra 23 (Radyo) — İngiliz Siya» Sovyet Başvekil ve Hariciye Komiseri B. Molotol ı si mahafili, Moskovada İngiliz - Fran- İ sız - Sovyet askeri müzakerelerinin İ devam etmemesi için hiç bir sebep mevcud olmadığı beyan ediyorlar. İ Moskovadan Reuter muhabirinin | İ işaratına göre Sovyet hükümeti İn- giltere ve Fransa ile askeri müzakere. lerin devâmıni ârzu etmekte ve bu Pe memnuniyete şayan görülmekte. ii muhabirinin işaratına göre Sovyet - Alman paklının akdine 20 ağustosta B. Stalinin riyasetinde ak- tedilen içtimada karar verilmiş ve bu | | (Devamı 6 ncı sahifede) Almanya Lehistana karşı buhafta harekete geçecek Dün gece Berlin caddelerinden mütemadiyen askeri kıtaat geçti Almanlar, Leh ordusunu mahvedeceklerini ve 5 günde eski hududa varacaklarını umuyorlar Polonya ordusundan süvari bir müfreze Londra 22 (A.A.) — Times gazete. | sinin Berlin muhabiri yazıyor: Askeri müşahitler ve birçok ecne- biler bu hafta içinde kati bir netice alınacağı kanaatini izhar etmekte. dirler. i Almanyada tahmin edildiğine gö- re, Polonya ordusu pek az bir zaman içinde imha eğilerek muharebe ede- miyecek bir hale getirilecektir. Al manya garp devletlerinin harbe gir- (Devamı 6 ıncı sahifede) İngiltere birçok sınıfları silâh altına çağırdı Avam kamarası yarın fevkalâde içtima edecek B. Ghamberlain, lüzumlu tedbirleri derhal ittihaz için parlâmentodan geniş salâhiyet istiyecek ! Paris 22 — Fransız Kabinesi bir bu- çuk saatlik bir içiima akdederek bey- ız Başvekili ve Harbiye Nazırı B. Da- ladler, Kabinenin içtimaından sonra Fransız ordusu başkumandanı gene ral Gamelin'i kabul ederek uzun müd- det görüşmüştür. Fransız hükümeti, ecnebi memleketlerde bulunan sefir- lerine bir tamim göndermiştir. Plâjda: — Şuna bak, nasıl kapanmışl.. Şehire: — Şuna bak, nasıl açılmışl.. İ nelmilel vaziyeti görüşmüştür. Fran- | | | Nazırlar, toplantıya giderken en- ternasyonal . hâdiseler hakkındaki intibalarını bildirmekten imtina öt- mişler ve «Biz de haber almaya gidi- yoruz» demekle iktifa eylemişlerdir. (Devamı 6 ncı sahifede) 9 - Son dakikada gelen haberler ikinci sahifede Dikkatle r: imama a e İslâm ansiklopedisi Maarif Vekheti - her biri 1200 sahit feden dört cildik - İslâm ansiklopedisinin Türkçeye tercüme edilmesini kararlaştar- mış. Zira bu eserde bin senedenberi müs- lüman olan biz Türkleri alâkadar ede- cek bir çok bahisler var Bir muharrir, itiraz ediyor: «Türk kütüphaneleri yalnız Türk des gil, bütün islâm kültürüne ald eserler ve vesikalarla tıklım tıklım doludur. Bir Şemseddin Sami bu kaynaklardan istita- de ederek tekbaşına bir Kamus-Gla'lâm yaptı. Istanbul üniversitesinin yüzden fazla Türk âlimi, hem aradan bunca te- kümül "yıl geçtikten sonra, milli ve dini kültürümüzün tarihini yabancı dillerden tercüme elmeğe davet olunmuştur. Müş- teşrik denen âlimlerin cahilliği bazan O derecededir ki, Rıza Terfiğe falanca eser- de Rıza Tevfik paşa demişlerdir. Buna iler... Gel de inan!.. Bu müs- »den ve trcüme allâmeliğin- dağru tarafı şudur: «Neden lerimiz orijinal eserler meyda- na getirmiyor?» Yoksa: «İslâm ansiklo- pedisi Türkçeye tercüme ödilmesin de bizimki in ijinal eserler yaratmasını bekliyi üncesi yanlıştır. Ata bey, Hamrier'in, ve dü zelterek tercüme ett. İslâm ansiklopedi sini de âlimlerimiz ayni surette "Türkçeye çevirirler. Maarif Vekâletinin bu kararını çok ye- rinde buluyoruz,