19 Ağustos 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7
19. Ağusi IC ASKERLİK BAHİSLERİ — | Artık istilâ harbi yapmak imkânsızdır! Meşhur bir Fransız Generalinin yazdığı şayanı dikk SON POSTA at eser vas free ereb Düyük Harbde cephe gerisinde motörlü vusıtalarla nakliyat Fransada harbiye (o mektebinin eskijkeri mahfeller bunu, dun bir harb san-|bekesi tesisatı, ölüm tehlikesini göze tahkimat profesörü, sayılı fen adam - fenera! Chauvinenu bir eser Yazmıştır. e Muharrir bu eserinde ne âklı selimin gösterdiği hakikatleri do- Konaklı bir şekilde ifadeden, ne de her kesce kabul edilmiş nazariyelere do - kunmaktan çekinmiyor. Kararlarının kuvveti, görüşlerinin hususi zengin - liği ile dikkati celbeden bu kitab, meş- hür Verdun müdafii Mareşal (Peta - İN) in bir mukeddemesi ile süslenmiş unuyor. Muharrir; mevzuunu (o muharebenin ilk safhasına ald harekâta hasr ve tah. 8is — hava bahsine dolayıslle temas— *ttiği eserinde, Fransanın Garbi Av - Tupada bir harb zuhurunda taarruzi ve İsdafi sevkülceyş | hareketlerinden mgisini kabul etmek mecburiyetin « de olduğunu tebarüz ettiriyor. Bazı askeri mahfefleree —harbi düş. memlekeline o nakledecek yırhlı Ürkalar teşkiline taraftar olanlarca— Iİ edilen fikirlere aykırı olarak dü. tüncelerini şöyle hülâsa ediyor: Maddeten ve manen sarsılmamış 0 - «Mh hir düşmana karşı taarruz büyük *eklikeler doğurur. Sevkülceyşi bir ta AYMuz; ancak emniyetim zararına ih - Üyar olunabilir ve ekseriya merleke. 0 mukağderatında bir zar oyunu te. SİKİ yapar, Binaenaleyh Fransa; önce,| ve kuvvetçe faik ve yıpranmamış| işmana taarruz elmeklen çekine-| Şek bir hattı hareket ittihaz etmelidir.| » onun için hem mantıki, hem de ik- İsâdi bir sebeb teşkil eder. Geniş ölçüde sevkülceyşt bir taarru. a başaramıyan bir ordu; bazı şartlar te nda seferber olma ve toplanmayı İretimeğe, hazerden sefere geçmek i- Sa meydan alacak buhranlara * gale - 1, “eğe, düşman akınlarını karşı - iğ düşmanın ilk müessir taarruz. la ilerleyen kuvvetlerine mukabil tuzlar yapmağa mecburdurlar. İyi w mevcud tahkimattan Y tek ve derhal! işe girebilecek ihti - Alları da kullanarak, devamla tahki - 19 Sephesi kurmaktır. 8 deki devamlı tahkimat cephesi ir di meksizin, devami, tahkimat bir tesadüf eseri değil, fakat meşum bir tekimülün neticesidir ve o; piyade kuvvetleri kesafet peyda ederek harb sahasını milletin iktisadi membaları, kuvvetlerini seferber ve techiz ede - atinin mahsulü sayıyorlar. Son dünya harbinden alınan örneklere (rağmen talimatnamelerimiz, mevzi muhare » belerine lâyık olduğu kıymeti vermek. ten uzak bulunuyorlar: Bilâkis askeri talim ve terbiyemiz hidematile, keşif ve tarassud, düşmana orduyu emniyet yaklaşma, düşmanla (temas, takib ve ilh... bahislerile sahra harbine hazır - iamaktır. Delillerimizin teferrüatina (giriş - cephesi, diyebiliriz doldurduğu bir almadan geçilmez manileri teşkil edi. yordu. Taarruza kalkmadan evvel top- çu görebildiği manileri tahrib ediyor. du. Fakat birinci mevziin gerisinde düş manın göremediği veya tesir yapama. dığı mesafede fkinci bir mevzi İle kar. şılaşıyordu. Piyade; topçu ateşinin (oOskı sıkıya tahdid ettiği bir flerlemeden sonra du. rTuyordu, Biraz daha İlerlemek için, i kinci bir hücuma kalkmak, topçu mev- Ziini değiştirmek, büyük çapla obüs. lerle delik deşik olan araziden cephü. ne kademelerin! ileriye almak icab e diyordu. Yaklaşma hareketleri en iyi şekilde tanzim olunmasına rağmen ta. zamanda meydana çıktı. Ve müsellâh Jarruz ©den taraf günde ancak dört ki. bütün cek şekilde inkişa? ttiği zaman bu de. receye yükseldi. Bu sebelje devamlı lometre mesafe katedebiliyordu. Hal - buki müdafaada —taarruz baskın şek. linde yapılsa bile— ihtiyatla, saatte 10 . 20 kilometre mesafe (o katedecek tahkimat cephesi, dolayısile 19 uncu Jiren ve otobüslerle, tehdid olunan ta- asır ticaret ve sanayiinin bir tekâmi - lü neticesidir. Tarihte harbe giren her millet gü - cünün yettiği azam! kabiliyeti göster. di. Fakat ordularını bugünkü dereceye çikarması için yirminci asır sanayi ve ticaretinin halihazır inkişafını bekle » mesi icab etti. Bütün kumandanlar - başlıca tedbir arak ordularının ihata edilmemesile yani yanlarını açık bırakmamakla meş gul oldular. Mazide orduların yanlar:| açık kaldıysa bu; kuvvet veya seri na. kil vasıtaları noksanından ikri gelen bir zaruretti. Ellerinde yetecek kadar kuvvetleri ve bunlari düşmanın o tehdid edeceği yerlere süratle taşıyabilecek nakil va. sıtaları bulunan 1914 harbinin başku- mandanlari, devamlı tahkimat cephe - si sayesinde yanlarınm emniyetini İs. tihsale muvaffak oldular. Müdafaa sflâhlarının tesiri arttıkça devamlı tahkimat cephesinin sevkül - Perde hattı tesisi için, elzem olan “eyş ve tabiye sahasında mucib oldu-| fade e -İğu değişiklik de o nisbette derinleşti. Artık cenahları ihata imkân kalmamıştır: Düşmanın yanlarına taarruz etmek, “İdünya kurulalı beri omüracaat edilen 1914 Teşrinievvelinde' birdenbire or bir sevkülceyş kaidesidir. Büyük Har. çikan devamlı temi, mühasamat tahkimat cephesi |bin ilk dört ayında .da bu üsule baş için bir dönüm |vuruldu. Ondan sonra devamlı tahki. i, 1s: oldu. Ateş hattı, birkaç aylık İmat cephesi bunun önüne geçti. Muha. Na Ve tereddüdden sonra teshit e -|sım başkumandamlar da yalnız cephe. «bildi. Sahra harbi ise ancak 1918İden hücuma mecbur kaldılar. Binaen. di inde iki taraf muhasımdan biri -İaleyh tecrübe, bu sistemin müdafaayı| yola koymamıza yardım eder, sabrının tül üstük - Yeki ım tükemmesi üstüne başla Fakaş Min bu usul hemen hemen umu - raflara yetiştirilebiliyordu. İlerleme esnasında *sarruz kollları » nın duçar olacakları karışıklık ve in « tizamsızlık karşısında, müdafaa eden taraf muhakkak, üç beş gün içinde teh İdid olunan noktaya kuvvet yetiştire - rek tehlikeyi önlüyordu. Böylece harbin dört senesi —müte. arrızların aradıkları neticeyi bulama » dıklan— bir yıpranma harbi (olarak geçti. Bu müddet zarfında müdafaa ha kâli müfearrızların daha ziyade fa. yeti adediye temin ederek hücuma geçmeği göze (o alamıyacakları kadar tlendi. Binnetice hiç bir noktada im bir zafer elde edebilmeği müm kün kılacak bir kuvvet toplanamadı. Evvelâ müdafanda kalmalı: General Chauvinesu (bizim sadece hülâsa ettiğimiz, tarih ve mantıka da. yanan mütalealarından, tefkikf mev - zuumuzdan hariç, siyesi nazariye ve prensipler çıkarıyor. Ve taarruzdan i se müdafsayı tavsiye ediyor: «Müdafaa vasıtaları — Otomatik si. lâhlar, maniler, hafif topcu, beton İn. tı kolay ve ucuzdur. Halbuki taar. yuz silâhleri; tanklar, ağır topçu, büt - çe için oldukça pahalıdır. Büyük mik. yasta bir taarruz için elde kÂN derece. de ve daimi olarak taarruz silâhı bu. Tundurmak mümkün değildir. Buna az para ayırmak ise emniyetimizi zıman altına alamaz. Muhasematın bidaye - tinde tedafüf hattı hareketi ihtiyar et. mek, yapılacak faydalı (o işleri, iyi bir (— Çocuk Terbiyesi . | çocukla harici ve dahil İntizam hassasiyeti Çocukta hem hari. di bir intizam hassa, siyeti vardır. » Onun muhitile münasebe- tini temin eder - hem dahili ve deruni bir intizam © hassasiyeti vardır, onu vücudü nün muhtelif kısım larından ve bu kr sımların © vaziyetle rinden haberdar e- der. Bu hassasiyete «deruni sezme: de diyebiliriz. «Deruni sezme tec rübevi psikoloji ile tetkik edildi, Ve im- sanda, muhtelif uzuy- ların vaziyetini tayın eden adali bir duy- gunun bulunduğu, bu "duygunun hususi bir hafıza etrılında ida. re edilâiği görüldü. Böyle bir izah er taya, bilerek yapı- lan hareketler tecrübesine dayanan, ta-| öbürü başını sol, ayaklarını sağ elile tu- mamile mekanik bir nazariye çıkarır.| tuyormuş. Meselâ: İnsan bir şeyi almak için kolunu|. İşte daha mühim bir misal: Burda va wzatır. Bu hareket hafıza tarafından id-İziyet bir hastalık şeklini almıştır, sebebi rak ve zaptedilir, icabinda tekrarlanabi-| bulmak daha gücdür. İşe tesadüfen ben lir. Böylece insan, mantık ve İsteğine! karıştım, Ve vak'ayı bir doktor gözile tet- göre kımıldanmasına imkân veren tec -| kik ettim: Bahis mevzuu çocuk henüz on rübeleri sayesinde, hangi kolunu Zel ayını bitirmemişti. Aile uzun bir datacağını, hangi yana döneceğini kendi-| yolculuktan geliyordu. Çocuk çok körpe si tayin edebilir. olduğu için yol yorgunluğuna dayana - Çocuk daha serbest serbest kımıldamı- | mamıştı. Daha doğrusu herkes böyle zan- ya başlamadan, yani biç bir tecrübe edin- | nediyordu. Bununla beraber, anne ile ba- meden önce vücudünün vaziyetlerine kar | banın anlattığına bakılırsa, yolda hiç bir şı şiddetli bir hassasiyet devresi geçirir.|ârıza olmamıştı. Her gece - evvelden Bunun manası şudur: Tabiat vücudün | tululmuş - mükellef otellerde yatmışlar, duruş ve haleri için hususi bir hassasi -| çocuğa hususi bir oda ve hus hazır! , Eski nazariyeler sinir me-| hazırlatmışlardı. Şimdi de kanizması &sasına; hassasiyet devreleri | mükemmel düşeli bir apartımanda idiler. Beşik yok- de psikolojik vak'alara dayanıyordu. o İtu: Bebek geniş bir karyoladı annasile hi ihtizez ve parlamalar ha-! birlikte yatıyordu. Bir gece yarısı birden r da müstakbel ruh öleminin | bire çırpınmıya başlamıştı Midesi, bar - kuruluşuna esas olacak unsurları meyda-| sakları bozulmuştu. Sabaha kadar ku - na getirmek üzere ademden enerji ha - | caktan kucağa dolaştırmıya mecbur kak linde fışkırırlar. Şu halde hayatın tekev-| mışlardı. Bağırıp çağırmasındar bir ye - vünü bir tabisz vergisile başlar. Şuurlu!rinin ağrıdığına hükmetmişlerdı. Dakler tecrübeler bu mevhibenin yalnız inkişa-İüstüne doktor çağırmuşlar, bunlardan bi- jfına yararlar, ri vitamin esasına dayanan bir yemek re- Hassasiyet devresinin yalnız mevcu-| jiml, biri güneş banyosu ve açık hava ge- Hiyetini değil, ayni zamanda şiddetini de | zintileri tavsiye etmişti. Fakat çocuk bir gösteren menfi tecrübeler; yaratici mü.| türlü iyiliğe yüz tutmuyordu. Fizik te - çadelenin sükün içinde imkişafına haric-|davinin en mükemmelleri bile hastalığı den bir engel çıktığı vakit göcülür, İşte o| gidermekten âciz kalmışlı. Aile sabahlara vakit çocukta şiddetli bir heyecan başlar. | kadar göz kırpmıyordu. Nihaye: çocuğa Bu; sadece yenilemiyen bir kapris heys-! ihtiâç ta gelmiye başlamıştı. Zavallı w- canı değildir Tıpkı bir hastalığa benzer | parmozlar içinde çırpına çırpına harab 6- ve fena tesir devam ettikçe hiç bip teda. | iyordu. Akse günde iki üç kere geliyor- vi kabul etmez. Tesir ortadan kalkar |du. En meşhur sinir mütehassısından ran- İkalkmaz, kapris ve hastalık ta derhal ge. |devu almışlardı. Çocuğu bir de ona götü- İçer; Bu hakikat; anormal halın sebebini | receklerdi. Ben tam bu sırada kendile- açıkça izah etmektedir. rini gürdüm. Çocuk hiç hastaya benze - Bir İngitiz mürebbiye buna dair ente-| miyordu. Annesinin babasının dediğine resan bir misal anlattı: göre, yolda ne hastalanmış, ne de hırçın. "Bir gün, yanlarında çalıştığı aileden | 2k etmişti. Şu halde meselede ruhi bir muvakkat bir zaman için uzaklaşmıya sebeb aramak lâzımdı, Ben bunu düşü - mecbur kalır. Bu müddet içinde çocuğa Bürken yavrucak karyolada gene bir ak» bakmak üzere yerine kendi gibi tecrübeli |5€ geçiriyordu. bir mürebbiye bırakır. Yeni mürebbiye| Hemen boş iki koltuğu karşı karşıya işi çabucak kavrar, yalmız banyo saatle. | getirdim. Kenarları kapalı, beşiğe ben - ri müstesna... Çünkü banye vakti geldi |Z€7, bir nevi küçücük karyola oidu. Üs mi çocuğu dehşetli bir heyecan alır, Ağ-| büne çarşaf ve örtü örttüm. Hepsini bir- lsmakla da kalmaz, gücü yettiği Xxadar| den usulca karyo'anın yamna yanaştır - çarpınıp çırpınmıya, mürebbiyenin elin. | fim. Çocuk onu gördü, birdenbire sesini den kurtulmıya ve kendini müdafaaya Kesti. Yuvariina yuvarlana karyolanın çabalar. Mürebbiye banyonun hazırlan,. | Kenarına geldi. Alıp uydurma beşiğe koy- na her gün biraz daha itina eder. En | dum, sesini çıkarmadı. Oraya yalar yat- ufak bir şeyi imal etmemiye çalışır. Na. |) maz da gözlerini kapadı, sakin bır uy - file... Çoruk gitgide bünyodan tam ma. | kuys daldı. Bir daha hastahktan, aksş - nasile nefret eder. Bu arada eski müreb.) den eser görülmedi. biyenin izni biter, geri gelir, Çocuk ta Yavru; vücüdünü sarin minimini bir yeniden sakinleşir, banyosuna neş'e ile) beşiğin temasına alışmıştı, uzuvları o - girmiye başlar. Asıl mürebbiye bizimlnun kenarlarında kendilerine birer dıs- mektebden yetışmişti. Kendi yokken han-|tek buluyordu. O koskoca karyoladâ bu gi bilinmez hâdisenim bu ruh! tezahüre| himaye hissint duyamıyordu. Bu, çocuk. sebeb olduğunu merak eder. Yavrunun| ta dahili bir teşevvüş yaptı. Ve nice fen yarım yamalak sözlerini birleştirip bir adamlarınm karışmasını icab ettu mana çıkarmıya çalışır ve bunlardan şu|Zalara sebeb oldu. Hassasiyet 9 neticeyi alır: Çocuk iğreti mürebbiyeye | kadar kuvvetlidir ki... Yaratıcı tab'at; e- «kaka, diyordu? Niçin? Çünkü, onu şu. İserini onunla tahrik ve teşvik eder, Şuuru; arlar, Bu taarruzdan daha müsafd bir şekle sok.| Harbde en birinci vazile, hattâ düş.| ya ters taraftan sokuyordu. Hakikaten fki * tuğunu gösterdi. manı mağlüb etmeği düşünmekten ön.İ|mürebbiye dikkat eder ve anlarlar ki; Çocuk; İntizamı bizim anladığımız gi- Otomatik silâhların yalayıcı ateşle -İce mağlüb olmamak için iyi bir tertib) Çocuğu banyoya koyarken birisi başım İbi anlamaz. Biz birçok tesirler edinmiş, nefnet ve istikrahın: kazandı. As.İri. Afkenli tellerle sun'i böğürtlen je - (Devamı 11 inci sayfada) sağ, ayaklarını sol elile tuttuğu halde; (Devamı 10 uncu sayfada) bir « li ob ge) şia if ) am hak ol SERE
