18 Nisan 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

ÇANAKKALE General Gemil Gonkun hatıraları: 17 .SON POSTA Böylece Conkbayırında ilerliyen İngi- Melere karşı fk Türk manlası kurulmuş ve düşmana karşı İlk ateş açılmış olu- yor. Az sonra, Kocaçimen dağı hizasından harb sahnesine gelen 14 üncü alayın birinci taburu da 19 zuncu fırkadan müfrez İki bölüğün yanında mevki 8- Yiyor. İngilizler, Şahinsirtta bulunan ma - kineli tüfek ile Cankbayırına ateşe baş- Hiyorlar. Kannengisser, fırkasını yay-| mak ve vaziyet almakla meşgul iken göğsünden yaralanıyor. 9 uncu fırkanın kumandasını, fırka erkânıharbiye reisi Hulüsi bey vekâ - leten eline alıyor. Sözü tekrar general Ci bırakıyorum: — 7 Ağustos 1915 sabahı alaylarımı cepheye yerleştirmek, yeni yerlerimiz- de mevzi almakla meşgul idim. Alay- Jarım saat 7,30 da cephe civarına gel- miş bulunuyorlardı. Fakat saat 10 da M inci alayımı Düztepeye, 19 unçu fırka emrine göndermem grup kuman- danlığından emrolundu. Az sonra, Sed- dilbahirde bıraktığım 12 nci alayımın da şimal grupuna gelmekte olduğu bil- dirildi, Amme bu zamana mütevakkıf bir iş idi, Diğer alayım da -yani 10 uncu alay- grup ihtiyatını teşkil ediyordu. Bu suretle kumandanı olduğum 4 ün- cü fırkanın alayları dağıtılmış bulunu- yordu. Topcu kuvvetlerim, zaten ce - nüb cephesinde ateş hattında idi. Ade- 18 bütün cephede tek başıma kalmış İ- dim! Grup kumandanlığından saat 11,30 da şu emri aldım: Beşinci ordu şimal grupu Kavakdere 4 üncü fırka kumandanı kaymakam Cemil Beye Conk bayırı ateş altında Çanakkalede yaralanan ve hastalanan İngiliz askerleri mavnalarla açıklar daki gemilere nakledilirlerken Ki beye verilmiş olan emir- de tafsilâtı kâfiye vardır. Bu tafsilât ve kıtaatın mevki ve vaziyetleri ve düş - manın vaziyeti hakkında fırka erkânı- harbi olup el'an kumandana vekâlet etmekte bulunan binbaşı Hulüsi bey- den malümatı lâzimeyi alırsınız. IV — Anafartalar mıntakasi kuman » danlığı da bâemri müşiri emriniz altın « dadır, Mezkür mmtakaya verilmiş olan vazife de Kemikli ile Azmakdere arasın- dan şarka ilerlemekte bulunan düşma - nın ilerlemesinin ve Ece limanma kadar yeni ihracatın sureti kat'iyede men'i ve Geliboludan bugün hareket etmiş olan 7 nci ve 12 nci fırkaların muvasalatına| kadar lâzım gelen zamanım kazanılma - sıdır, V — 9 uncu fırka karargâhı Conkbayır ile Kurt geçidi arasındaki tepededir. He- men hareket ile kumandayı deruhde edi- niz ve malümat veriniz. VI — Bugün öğle vakti Bigalıya on iki aded makineli tüfek gelecektir. Mürette-| bat ve zabitanı Almandır. Bunlar mınta-| kanızda istihdam olunacaktır. Şimdiden onlarla irtibat tesis ve mahalli maksuda sevkleri lâzımdır. Şimal grupu kumandanı Esadı General Cemil Conk: — Bu emri aldıktan sonra,dedi. alaylara yeni yerlerine gitmelerini emrettim ve emir zabitim ve seyisim ile 9 uncu fırka karargâhına doğru hareket ettım. Grup emrinde sözü geçen Alman makineli tü- fekleri'için de Bigahya bir zabit gönder- dim. 13,10 da Kördere membamda bu - lunan 9 uncu fırka karargihıma gelerek kumandayı deruhde ettim. Burada şu mühim noktaya nazarı dikkatinizi celbe- deceğim: Gerek Türk, gerek ecnebi ka- lemlerden çıkan bütün Çanakkale mu »| harebesine âid eserlerde, benim Conkba - yırma gelmem, bu mıntakanın 4 üncü fır. Kemalyeri-25.5.331 (7.8915) Sant: 11,30 « ( — Dokuzuncu fırka kumandanı mirylay Kannengisser bey mecruh o - Jarak cepheden infikâk etmiştir. TI — Kocaçimen civarında ve miri mumaileyhin kumandâsına tabi bulu- nan Ağıldere müfrezesi (alay 14 ile 1 adi cebel bataryası, | seri sahra ta - kımı ve alay 25, alay 64 ve topçu ala- yı 3 ten bir cebel bataryası ve topçu a- Yay 7 den Yir cebel bataryası) ile bü - tün kuvvetlerin kumandası şimdi tara- fınızdan deruhde edilecektir. Tl inci alayın Kemalyerindeki iki taburu Ko- caçimen mıntakasına gidecek ve 10 uncu alay onun yerine 144 rakımlı ma- halle gelecektir. Siz derhal hareket e- diniz, IN — Vazife, düşmanm Ağildere mıntakasından tardıdır. ki bu bdbda ka ile takviye edildiği şeklinde yazılmış- tır. Halbuki, bu yanlıştır. Conk bayırına muhaberenin bu çok şiddetli ve buhranlı arında 4 üncü fırka değil, yalnız kuman- danı gelmiştir! Hulüsi Beyden vaziyeti sordum ve şu malümatı aldım: I — 6-7/8/915 gecesi baskına uğrıyan alay 14, iki taburu ile epeyce zay'ata uğ.| rıyarak ve ayni gece Anafartalar mınta.| kasından gelen alay 32 nin birinci taburu ile takviye edilerek Asmadere garb sırt. larına çekilmiş ve bu sırtlarda düşmanı durdurmuş. TI — Kurdgeçidi « Aptalyarı - Besimtepe hattında 19 uncu fırka tarafından 7-8-918 sabahı kendi topçusunun muhafızı olarak | gönderilen alây 72 den iki bölük ile esa- sen Ağıldere müfrezesine mensub iken şimsi grupu tarafından 6-8-915 te Arıbur- nuna celb ve 7-8-915 de tekrar iade olü- man alay 14 dün 1 inci taburu ile bir cep- he teşkil edilmiş. HI — Besimtepe (hariç) -Conkbayırı- bu bayırın cenubundaki 261 rakımlı tepe şimalinde bulunan boyun noktasına ka- dar olan mıntakanın müdafaası alay 25 ile temin edilmiş. Bu sabah Abdürrah - man bayırına ihtiyat olarak sevkedilen alay 64 dahi sol cenaha gelerek 25 inci alayı takviye etmesini ve Şahin sırtında bulunan düşmanı tardeylemesi emri ve- rilmiş. IV — Ece limanı « Azmakdere mınta- kasını müdafaa eden Vilmer Bey müfre- zesinin ise gerek kuvvet ve gerek vazi « yetine dalr bir malümat yoktu, 6-7/8/915 ve T günü öğle vaktine kadar düşmanın Ağıldere ve Conkbayırına kar- şı yaptığı taarruzlar, birbirini müteakib bu mıntakaya gelen kıt'alar ile durdu » rulmuş ise de; düşman gerek Anafarta - lâr ve gerek Arıburnu mıntakasına karşı mühim bir vaziyeti olan Şahintepeyi kâ- milen elde etmiş! Bu maimatı Hulüsi Beyden alırken, etrafı çıkıp görmek imkânı yoktu. Bu - lunduğumuz yer, yani Conkbayırı sahası o.kadar şiddetli bir topçu ateşi altında idi ki yere düşen «dane; ler, en yalayıcı piyade aleşi gibi tesir yapıyor; sırtların üstünü ve gerilerini allak bullak ediyor.! du... Bu kadar şiddetli bir ateşi, cenub mın- takasında görmemiş idim! Hattâ karargâh civarında bile zayiat veriyorduk: Nitekim, düşman «dane: le rine on nefer ile bir düzüne at hedef ol- muştu! Ateş, biraz gevşedikten sonra Bigaliye gönderdiğim zabit ile genç bir Alman mülâzimi; tüfeklerin geldiğini haber ver. diler, Fakat, Alman mülâzimi kendisin - den başka bir de küçük zabitin berabe « rinde bulunduğu ve bu on iki tüfekten ancak sekizinin faaliyete geçebileceğini söyledi. Dört tüfeği, bu zabit ile 25 inci alaya, diğer dört tüfek ile küçük zabiti de 14 üncü alaya gönderdim, Ben de etrafı görmek üzere (yani ge- Beşyüz kadının taş ve sopalarla öldürdükleri adam Hindistanda 500 suçlu muhakeme edilirlerken alınan şayonı dikkat resimler Öldürülen adam taş ve sopa yığını altında Geçenlerde yazmıştık, Hindistanda Na: | tenis kordunda hususi bir açık hava mah* talda beş yüz kadın, kabile roislerine te. | kemesi kurulmuş, kadınlar sorguya ©* oavüz etti diye, bir yabancıyı sopa ve tâğ- larla öldürmek suçlle muhakeme edil mişlerdi. Bu kadar suçluyu istiab edecek| mişlerdi. Resimlerimiz bu hâdiseyi tesbi bir salon bulunamadığından metruk bir| etmektedir. kilmişti. Neticede 11 kadın üç sene haps9 mahküm edilmişler, 46 sı berset etmiş v€. geri kalanlar da üçer ay hapis cezası y& Mardin, (Husus!) — Trahomla müca- rek Anafartaları ve gerek Conkbayırım) | dele faaliyeti ehemmiyetle damav eyle- Kurdgeçidine doğru gittim. mektedir. Açılan on yataklı hastane ve İntihab ettiğim mevzlin rüyet sahası) dispanserden azam! fayda görülmüş ve gayet iyi idi. Fakat karşıma çıkan man-| hastalık nisbeti gittikçe azalmakta bulun. zarada hiç iyi değildi: Conkbayırında muştur. düşman taarruzu şimdilik durdurulmuş ise de, Anafartalar tarafında İngilizle - rin seyrek avcı hâtları ile Mestantepeye (Devama 1Z nci sayfada) Ancak mevcud teşkilât ihtiyaca hiç te kâfi değildir. Bir defa bina gayet dardır. Müracaatlere lâyıkile cevab verebilmek oounooomammunasyunsnsanassnaneeoaaasseseronossammmassznıyan | için, binanın gimdikinden bir kat daha İTİZAR Arkadaşımız Ercümend Ekrem Tali hasta olduğunu bildirmektedir. Bu s6- bebden iki gündür romanını yazamı. yor, Özür dileriz. geniş olması lâzımdır. Sonra, doktor ve memur kadrosu dol durulmamış, bir seneye yakın zaman. danberi göz mütehasmsı gönderilmemiş- tir, Hastane ve dispanser bir tek dokto- run elindedir. Mardin gibi trahomlu nis- mıntakada bu teşkilât ve kadro ile ra” dımanın elde edilmesi elbette gayrı müm” kündür. Cizre, Midyat ve Nusaybin gibi kaz larda da trahom dispanserleri açılmasın# şiddetle Wizum vardır. Resim dispal Kırklarelinde peynircilik Kırklareli (Hususi) — Vilâyetimizöf geçen yıl içinde peynir istihsalâtı 29 tenekeyi bulmuş olup bunun 17.000 ten€“ kesi harice sevk ve istihlik edilmişti” Aymi yıl içinde 774 çuvalda 50 ton peyniri İstihsal edilerek bunun mü bir kısmı da İstanbul ve sair yerlere iri beti oldukça mühim bir yekün arzeden) edilmiştir.