24 Mart 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

# TELGRAF HABERLERİ| Macar kıt'alarile Slovak kuvvetleri arasında dün kanlı çarpışmalar oldu Slovak hükümetinin şiddetli notası üzerine iki Rasabayı işgal eden Macarlar geri çekildiler _arasında an Almanya ile Slovakya Prag, 23 — (Husu. si) — Macar kuvvet. leri, gerek Macar - Slovak hududundan gerekse Karpat Ük- — ranyası hududundan üç muhtelif nokta: dan Slovak arazisina | girmişlerdir. Slovak kuüuvvetleri, Macarların bu taar. ruzuna mukabele et- mişlerdir. İki taraf a. rasında çarpışmalar olmuştur. Ölü ve ya, ralılar vardır,. Merkezi Bratisla. vada olan Slovak hü. | kümeti, Macar asker- lerinin bu taarruzu. nu Peşte hükümeti nezdinde şiddetle pra :sto etmiştir. Ma- car hariciye nazırı, S pwak hükümetinin Üüç saat müddet tayin .den notasına der- hal cevab vererek, hâaisenin tamamen mahallft mahiyette olduğunu ve hudu- dun mevzuubahs noktasının sarih bir su- rette tesbit edilmediğinden ileri geldiğini bildirmiştir. Macar makamları hâdise hakkında tah- kikata başlamışlardır. Berlin membalarında ise, hâdiseye bü- yük bir ehemmiyet atfedilmemektedir. Romanyaya karşı bir Karlar arasında ilerliyen Macar kıtaatı Leh hududunda Paris, 23 (Hususi) — Macar kuvvetleri bugün iki Slovak kasabasını işgal etmiş- Jerdir. Slovaklar, sayıca fazla olan Macar askerleri karşısında ricate mecbur kal- mışlardır. Macar tankları, işgal hareketine işti- rak etmişlerdir. Bir Slovak tayyaresi dü- şürülmüştür. Macar kıtaatının kumandanı, Ung va- disinin işgalimi tamamladıktan — sonra, Slovak kumandanımna bir mektub tevdi ederek, bu işgalin Hitlerin müsaadesile taarruz Londra ve Parisi lâkayıd bırakmıyacak Çemberlaynın Kamarada yeni beyanatı Müstakil devletleri tazyikler altında hürriyetlerin- den vazgeçirtecek usullere kat'iyen başeğmiyeceğiz, bunlara bütün kuvvetimizle karşı koyacağız Londra 23 (A.A.) — Reuter ajansının Mos- kovadan öğrendiğine göre, Sovyetler Birliği hükümeti, her türlü tecavüze karşı müşte- rek bir pakt yapılması hakkındaki İngiliz teklifine müsbet cevab vermiştir. Londra 23 (A.A.) — Balâhiyettar bir mem- badan bildirildiğine göre Bone, dün öğleden Bonra, Çemberlayn'e her türlü taarruz aley- hindeki İngiliz plânına Fransa hükümetinin kayıdsız ve şartsız olarak muvafakat etmiş olduğunu tohriren bildirmiştir. Fransızların mütekaddim taahhüdleri, Ho- landa ve İsviçreye karşı bir taarruz vuku - unda otomatik surette yardımda bulunmala- rını istilzam etmektedir. İngiltere ve Fransa hükümetleri, İngilte- te ile Fransanın Romanyaya karşı bir ta - arruz vukuunda lâkayıd kalmıyacakları hak- kında Romanyaya kat'l teminat vermişler- Üir. Varşovadaki İngiliz sefirine kendilerine karşı İngiltere tarafından hiçbir taahhüde| girişilmediği halde Romanyaya karşi sarih taahhüdlere girişmek muhtaralarını göze al- maktan korkan ve Sovyet Rusyaya karşı sir Jyasi ve askeri taahhüdlere girişmekte te - reddüid eden Polonyalıları İkna etmesi için talirtat verilmiştir. ( “senildiğine göre, İngiltere ile — Pransa, yazırda beynelmilel bir konferansın içti- a müteallik olan Sovyet teklifini der- - atmektedirler. Bu teklif, evvelce berta- edilmişti. Gene öğrenildiğine göre İngiltere hükü - meti, üç taraflı bir İngiliz - Fransız - Sov- yet beyannamesi neşretmek ve müteakıben üiğer milletlerin muvafakatlerini istihsal ve yahud yakın bir zamanda Paris ve yahud Londrada beynelmilele bir konferansı içti. maa davet etmek için bir karar verecek - nour Londra 23 (A.A.) — Başvekil Çemberlayn, Avam Kamarasında beyanatında — demiştir ki: İngiliz hükümeti, Alman hükrümetinin son yaptıklarının Almanyanın bir gayretler se- risile Avrupayı hâkimiyeti altına almaya ve hâkimiyeti daha ileriye teşmil etmeye çalı- gıp çalışmadığı meselesini ortaya koyduğu - inu daha evvel bildirmişti. Almanyanın ni - yetleri hakkındaki bü tefsir doğru ise, böyle bir Alman teşebbüsünün İngilterenin ve hür riyetlerini seven diğer memleketlerin — bir mukavemetini doğuracağını ilân etmeyi İn- giltere hükümeti kendisine bir vazife bi - lir. Çemberlayn bundan sonra, diğer memle - ketlerle yapılmakta olan son konsültasyon- lar hakkında şimdilik bir beyanatta bulu - namıyaceğini tasrih etmiş ve ayrıca şunları İilâve eylemistir: İngiltere hükümeti, Almanyanın — kendi ihracatını fazlalaştırmak için yapacağı ma- kul gayretlere sed çekmek iİstememektedir. Esasen son hâdiseler vukua geldiği zaman dostane bir hava İçinde iki memleket İçin de iyi ticaret anlaşmaları müzakeresi yap - makta idik. Fakat son hâdiseler üzerine, bu görüşmeler durmuştur. > İngiltere hükümeti, Avrupada birbirine muhalif bloklar vücude getirmek arzusun- da değildir. Burada uğraştığımız tez, müsta- kil devletleri, —şiddetli —tazyikler — altında hürriyetlerinden vazgeçirtecek usullere kat- iyen başeğmiyeceğimiz ve bu gibi bütün te- şebbüslere bütün kuvvetimizi istimal ederek karşı koymağa azmetmiş bulunuyor. Eden diyor ki: Londra 23 (AA) — Amerikan gazetele- rine beyanatta bulunan Eden demiştir ki: Avrupanın büyük bir kısmı bugün gö - rüyoruz ki Avrupada hâkim olan hakiki ka- laşma imzalandı yapıldığını bildirmiş- tir. Slovak hükümeti, Berlinde bulunan başvekil Tisso ile te- lefonla görüşmüştür. Akşam geç vakit Macar kıt'aları Slo- | vak — topraklarından çekilmişlerdir. Slovakya Alman ya ile anlaştı Berlin, 23 (Husu- si) — Slovakya ile Almanyanın müna- sebatını tanzim et- mek üÜzere —burada cereyan etmekte o- lan müzakereler ne- ticelenmiş ve bu hu- susta bir anlaşma imzalanmıştır. Bu anlaşma mucibince Slovakya Al- man — himayesini kabul etmektedir. Slovakyanın hududlarını garanti eden —Almanya da, —Cenubt — Slo- vakyada askeri Üüsleri tesis edebile- cektir, Slovakyanın ordusu ve mümessilleri bulunacak, fakat bunların hattı hareketi Alman askeri ve siyasi hareketlerine uydurulacaktır. Anlaşma müddeti 25 senedir. Fransada biri Alman diğeri italyan iki casus mahküm edil'!'i Lille, 23 (AA.) — Askeri mahkeme, 1938 Martında Calaisde tevkif edilmiş o- lan Karl Sulzer adını taşıyan 45 yaşın- daki Almanın casusluk töhmetile 20 sene | hapsine ve 20 sene Fransada ikametten memnuiyetine karar vermiştir. Lyon, 23 (A.A.) — Askeri mahkeme, Di Resta adındaki İtalyanı casusluk it- hamile beş ve Adrien Grosso isminde hi- rini de ayni ithamla 2 sene hapse mah- küm etmiştir. Di Resta, Dopo Lavoro teşkilâtı tara- fından Anncey'de faaliyet sarfına me- mur edilmişti, iş _Baînkası idere mec'isi riyaset'ne Solâhattin Çam seçildi Ankara, 23 (Hüususi) — Türkiye İş Bankası yeni idare meclisi bugün öğle- den sonra birinci toplantısını yapmıştır. Bu toplantıda Banka Umum Müdürü Mu- ammer Eriş yeni idare meclisine mües- sesenin faaliyeti hakkında geniş izahat vermiştir. Azadan Salâhattin Çam idare meclisi “reisliğine seçilmiştir. Kudüste bir idam Kudüs 23 (A.A.) — Harb divanı bir Arabı ölüm cezasına mahküm etmiş - tir. Kudüste bir Arab idam edilmiştir. Şam 23 (A.A.) — D. N, B. Ajansı bildiriyor: Bir kaç gündenberi Fransız idaresin- de bulundn Suriye polisi, Filistinden kaçarak Şamda ikamet etmekte olan Arab yüksek komitesi azasından İzzed Daruzayı tevkif eylemiştir. nun değil, fakat gönül kanunudur. Şikâr, en barbarın ve en aman bilmezin darbesi ül- tında zebun, yere düşmektedir. Çok çabuk hareket etmeliyiz, zlra vaziyet vahimdir. harici | Hitler Memelde bir nugl_(_siiyledi Almanyanın Litvanya üzerinde nüfuzu artacak Memel, 23 — Deutsechland zırhlısı ile buraya gelen Hitler, saat 9,30 dan biraz sonra karaya çıkmıştır. Führer, Alman askerlerinin dizilmiş ve kesif bir halk kütlesinin toplanmış olduğu tiyatro mey- danına gitmiştir. Bütün bürolar ve ma- ğazalar kapalıdır. Şarki Prusyanın Alman kıtaatı, saat 7 den biraz sonra Memele vâsıl olmuşlar- dir. ş Halk tarafından hararetle alkışlanmış olan Hitlerin muvasaiatında hazır bulun- mak üzere köylerden bir takım gruplar gelmiş idi. Hitler, tiyatro binasının balkonundan, meydanda, toplanmış olan halkın alkış- larına cevaben sekiz dakika süren kısa bir nutuk söylemiş ve demiştir ki: — Bütün Alman milleti adına, sizleri Memel Almanlarını selâmlarım, Sizleri, bugün büyük Alman Rayhımızın dahili- ine almakla bahtiyarım. Sizleri, ecdadı- nızın toprağına yeniden ulaştırıyorum. O toprak ki, onu ne siz unuttunuz, ne de o sizi unuttu. Dünyanın belki de hoşuna gitmiyecek, fakat şunu söylemek mecburiyetindeyim ki, yeni Almanya, seksen milyon nüfus- ludur. Bu keyfiyeti sizler, bizzat Alman- yanın ortasında- yaşıyan diğer Almanlar- dan daha iyi anlarsınız. Sizler, hudud mıntakasını teskil edi- yorsunuz, Terkedilmiş olmamak ve insa- nın arkasında kuvvetli bir Almanya bu- lunmak ne demek olduğunu daha iyi bi- leceksiniz. Biz kimseye fenalık etmek istemiyoruz. Fakat bize de fenalık yapılmasına müsa- ade edemey'iz. Şimdi hakikaten mukad- des hedefimize varmış bulunuyoruz. Polis teşkilâtı reisi Memelde Londra, 23 (ALA.) — Reuter ajansının Berlinden öğrendiğine göre, Alman polis teşkilâtı reisi Himmler, dün akşam Me- mele gelmiştir, Tevkifler Kaunas, 23 (AA.) — Reuter ajansı bil- diriyor: Hitler ile beraber mühim mik- tarda Alman kara, deniz ve hava kuv- vetlerinin Memele gelmesini, şimali şarki Avrupası, Alman kuvvetinin bir göste- rişi gibi telâkki etmektedir. Siyasi mahfellerin kanaatince, Litvan- yada Alman nüfuzu gittikçe artacak gi- bidir. | Memelde birçok Litvanyalının tevkif edildiği bildirilmektedir. Bunlar arasın- da ezcümle Llitvanyanın sabık harbiye nazırı General Dankantas da vardır. Hava Kurumuna Yeni Başkan Tayin edildi Ankara, 23 (Hususf) — Erzurum meb- usu Şükrü Koçak Hava Kurumu Başkan- lığına tayin edilmiş ve bugün yeni vazi- fesine başlamıştır. © Horaslarla Küryas kardeşlerin mücadelesini' hatırlamak lâzımdır Yazan: Selim Ragıp Emeç K endilerini hadisatın ezici tesir- leri önünde tehlikede hisseden başta büyük demokratlar olmak üzera Avrüpanın birçok memleketleri saf sıkış- tırıp aralarında bir hareket beraberliği yaratmaya çalışıyorlar. Bu teşebbüsün merkezi Londradır. Londradan intişar e- den türlü teklifler küçük, hüyük bütün ülkelere yayılıyor. Şimdiye kadar bu te- şebbüslerin verdiği neticeler hakkında müsbet olarak kat'iyetle söylenebilecek bir şey yoktur. Fakat umumi surette hâ- sıl olan kanaat, her tarafta büyük bir ihtiraz havasının hütüm sürmekte oldu- ğunu gösteriyor. Bunun sebebı, bu mem- leketlerin diğerlerinden yani mütearrız vaziyete geçebilecek görünenlerden daha ödlek olmaları değildir. İstiklâl denilen kudsi mefhumun kıymet ve mahiyetini pek iyi takdir ettikleri için, icabında, si- lâh elde olarak bunu müdafaa etmesini bilirler ve bileceklerdir. Fakat tecavüzle yüzyüze gelinmiş olduğu bazı zamanlar- da büyük devletlerden kâfi derecede ve- fakârlık ve taahhüde sadaka£ görmemiş olanların uğradıkları âkıbetleri yakınen bildikleri içindir ki tereddüde düşüyor- lar. Meselâ, Londra ve Parisin hergün bir parça daha artan tazyiklerine Polon- yanın hâlâ mukavemet etmekte olmasını başka ne ile izah edebilmek mümkündür? Polonya, Almanya ile Sovyet Rusya a- rasında sıkışmış bir deviettir. Almanya- ya karşı dursa Sovyet Rusyanın taarrı- zile karşılaşabilir. Sovyet Rusya ile be- raber olsa Almanyanın hücumuna uğra- dıktan başka topraklarından yardımcı Sovyet askerlerine dostane bır geçid ver- mesi lâzımdır ki şimdiye kadar böyle bir şeye muvafakat etmiyeceğini defaatla İ- lân etmiştir. Polonya ve Polonya gibi na- zik vaziyette bulunan memleketleri kat't karara sevkedebilecek olan şey, mukave- met pişdarı büyük devletlerin yardım hususundaki mutlak azimkârlıkları ola- bilir. Geçmiş hâdiselerin esaslı bir suret- te yer etmiş tesirlerini izale edebilmek ve müstakbelde gillügişsiz bir sulhsever devletler cephesi kurabilmenin — yegâne şartı, bu devletlere muhtaç oldukları bu emniyeti vermek ve tehlike anında da onları yalnız bırakmamaktır. Âksi tak- dirde mütecaviz görünen devletler, tıpka meşhur klâsik Horas kardeşler piyesinde olduğu gibi Küryas biraderlerı birbirin« den ayırıp birer birer avlarlar. ; Selim Ragıp Emeç - Fransız - Alman eskriı'n maçı tehir edildi Paris 23 (A.A.) — Önümüzdeki Cu martesi günü Fransızlarla Almanlar araâa« sında yapılması mukarrer olan eskrim maçı, başka bir tarihe tehir edilmiştir. sabaha: Sabaktan Bir yolun macerası İstanbulun Eminönü meydanını tdolduran demir ve beton hanlar, binalar bir ay içinde yerle yeksan edildi, güzel bir meydan hâsıl oldu ve büyük ma« bed haşmetile ortaya çıktı. Şimdi oradan geçenler eski kasvetli hali hatırla. — yıp geniş, ferah bir nefes alıyorlar, Hattâ bu binaların istimlâki için sarfe- dilen bir buçuk milyon liraya aciyanlar bile: «Oh, çok güzel oldu» demekten — kendilerini alamıyorlar. Fakat ne garib bir idare işidir ki Eminönünün beton ve putrelden yapılmış — sağlam binalarını bir ayda yıkıp dümdüz eden icra kudreti Boğaziçine açılan büyük asfalt yol üzerindeki dört buçuk tahta kadavradan henüz bir pedavra koparamamıştır. Yolun müteahhide ihalesi tarihindenberi bir yıl geçtiği halde İstanbul be « lediyesi bu yol üzerindeki istimlâk işlerini bir türlü bitirememiştir. Ayni — istimlâk kanunlarına tâbi olan Eminönü mıntakasının betonlarını bir buçulk — ay içinde vardan yok eden icra kuvvetinin birkaç tahta yığınını ortadan kalı — dıramayışındaki hikmeti anlamak müşküldür. İstimlâk bedeli bankada yattığı — ve istimlâk keşifleri yedi sekiz ay evvel hazırlanıp mal sahiblerine da tebligat yapıldığı halde bu çürük çarık binaların hâlâ ayakta durmalarının bir manası olabilir. İhtimal ki belediye tabif ömürleri zaten kemalini bulan bu tahta yığınlarının kendiliklerinden çöküp gitmelerini bekliyor. Fakat İse — tanbula emsalsiz bir şehrah kazandırmak için bütçesinden dört yüz elli bin lira veren ve bu yaz sonunda yolu teslim almak için müteahhidle mukavele yapan Nafia Vekâletinin de ayni fikirde olduğunu hiç zannetmiyorum, Bürhan Cu.d