19 Mart 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

(Baştarafı 1 inci sayfada) Vöz mahiyetinde olduğu, Çekoslovakyada bâml olan değişikliklerin hiçbir hukuki) eansa istinad etmediği tasrih edilmiştir. | Fransız nota da ayni mesldedir. A- Mmerikanın da ayni şekilde bir nota vere- ceği öğrenilmiştir. Berlindeki İngiliz ve Fransız sefirleri bu akşam memleketlerine hareket elmiş- Yerdir. i Diğer taraftan hariciye nazırı Lord Ha- Hfaks, bugün arka arkaya Alman, F' 8ız, Amerika ve Sövyet sefirlerini etmiştir. Almanya, Londradaki sefirini geri çağırdı Havas ajansının Londra muhabirine na- zaran Alman sefiri, Lord Halifaksın da- veti Üzerine nezarete gitmiştir. Sefirin Çemberliyn tarafından dün Birmingbamda söylenen nutka itiraz et- tiği ve bu nutuktan İsgikerenin bundan sonra Almanyaya karşı hasmane bir â'p- | ması siyaseti tak'b etmek arzusunda okluğu manasının çi Imasi Tm lâzım | gekliğini Lord Halifaksia; sorduğu tah- min edilmektedir, Alman sefirinin geri çağırılması ibti-| mali ise her an mevcuddur ve bu iş, Lord | Halifaksın vereceği izahata bağlıdır. | | Londra, 18 (Hususi) — Geç vakit alı- nan bir habere göre Almanyanın Lonâra ul l ! lJaym'in nutku ile meşgul olarak bu nut- kun 1914 te umumi harb arifesinde Sir Edvard Grey tarafından söylenen tari" hi nutuktanberi, bir İngiliz Başvekili iaralından irad edilen en şiddetli ve en azinikir nutuk olduğunu yazmakta- dırlar. Dominyon mümessilleri Londra 18 (A.A) — Havas: Londrada bulunan dominyonlarm bütün yüksek komiserleri bugün öğle- len soma kabinenin fevkalâde içlima- ımı müteakıb beynelmilel vaziyet hak kında Çemberizyn ile gi meğe davet edilmişlerdir. .Fransada : Paris, 18 (Hususf) — Hükümete geniş İ salâhiyetler verilmesi hakkındaki kanım, meclisin bugünkü toplantısında müzake- | re edilmiştir. İk söz alan mazbata muharriri, kanun projesini izah ederek, hükümetin derpiş i tedbirler arasında askeri tedbirle- mühim mevki işgal ettiğini bil. Girmişti Müteakiben sol cenah mebuslarından Kirlis söz alarak, Daladyenin siyasetini şiddelte tenkid etmiş ve Fransanın mu. | badtderatını böyle bir adama teslim ede. miyeceğini söylemiştir. | Eski balk cephesi mebuslarından Ber. sefiri, «bir istişare için» Berline çağını. - Fransa daimi seferber hale konuyor İRomanya Gko- Savak hududunu süratle takviye ediyor (Baştarafı 1 inci sayfada) etti, mülâkat (Başlarafı 1 inci sayfada) 1 — Romanya milli sanaylini kurmak! nü bugün saat 12 de Bayan Köseivanofu için sarfetmekte olduğu mesaiye nihayet | kabut buyurmuşlardır. verecek, tedricen elyevm mevcud bütün fabrikaları kapayacak, tamamen bir zi- rest memleketi halini abıcak, 2 — Zahire, petrol, kereste, canlı hay- van ve yiyecek İhracatı münhasıran Al manyaya yapılacaktır. 3 — Eğer Romanya bu şartları kabul ederse Alınanya Romanyanın toprak ta- mamlığını ve Rumen milletinin istiklâli- ni garanti altına almaya hazırdır. Taymisin siyasi muhazriri ilâve ediyor Riyaseticümhür köşkünde ziyafet Ankara, 18 (A.A) — Reisicümhur İs- met İnönü ve Buyan İnönü tarafından bu- gün saat 13 de Riyaseticümhur köşkünde Bulgar Başvekili Ekselans OKöse'vanof ve Bayan Köseivanof şereflerine bir öğle yemeği verilmiştir. Ziyafette Başvekil Refik Saydam, Ha- riciye Vekili Şükrü Saracoğlu, Bulgar or- ta elçisi Bay Kristof, Sofya elçimiz Şev- ki Berker, Riysseticümhur Umumi Kâ- £ Hn ! ki, Romanya hükümeti bu şarlları tama- | tbi Kemal Gedeleç, Numan Menemenci- men reddei ir ve Doktor Manui dahil olmak şartile bütün politika şefleri bir mukaddes Kthada yapmışlardır. Romanyanın aldığı söylenen tedbirler Londra, 18 (Hususi) — Romanya şefiri dün gece Lord Halifaksı ziyaret ederek, bülen Bükreşte cereyan etmekte olan Ro- manya - Alman iktisadi müzakerelerinin iktisab ettiği tehlikeli mahiyet hakkında mühim bir görüşmede bulunmuştur. Bükreşten ahnan haberlere göre dün gece kral Karolun riyasetinde fevkalâde bir kabine toplantısı yapılmıştır. Askeri rücsanın da iştirak ettiği bu toplantıda, Rümen - Karpat Ukranyası hududunun jör! 'se Deladyenin siyasetini müdafaa €- vaaştar. derek, Fransanın büyük bir harbe hazır-| takviye olunmasına karar verilmiştir. Bu hududa 30.40 bin asker sevkedile- oğlu, Riyaseticümhur seryaveri Celâl, Umum Müdürü Muvaffak Menemencioğ- | Humst Kalem Müdürü Süreyya Andir- man hazır bulunmuşlardır. Ziraat Enstitüsünde Ankara, 18 (A.A) — Muhterem misa- firimiz Bulgar Başvekili Ekselans Köse- | teci birçok meb'uslar ve matbuat erkânı ivanoi refakatindeki zevat ile birlikte bu- | hazır bulunmuştur. Hitler Berline döndü (Baştarah 1 inci sayfada) binlerce halk tarafından emsalsiz te -İlatalt, Ukranyasında faaliyette bulu * zahüratla karşılanmıştır. Mili Şef Bulgar Başvekil Kabul uzun Sürdü gön öğleden sonra Gazi Terbiye Enstitü” | sünü, Ziraat Enstitüsünü ziyaret etmiş | erdir. Bayan Köseivanaf Çubuk barajını gezmiştir. i Bulgar sefirinin ziyafeti İl Ankara, 18 (A.A) — Bu akşam san 20,30 da misafirimiz bulunan Başvekil Ekselans Köse'vanof ve Bayan Köselva | nof şerefine Bulgaristan elçisi Ekselans Bay Kristof tarafından Ankarapalasta bir | akşam yemeği verilmiş ve yemeği saat 22,30 da başlıyan bir suvare takib eyie- miştir, Bulrar gazetecilerine ziyafet Ankara, 18 (A,A.) — Anadolu ajansı Yu tarafından bugün Ankarapalasta Buk gar gazetecileri şerefine bir öğle ziyafeti verilmiştir. Ziyafette muhterem misafirlerle gaze. - Resmen bildirildiğine göre, Karpa nan Mucar ordusu, o Koerosmezoe ve Alman sefiri yarın sebah hareket ede- tektir. Litvinofun Londraya çağırılması muhtemel Siyasi mahfeiler, Londrada belki de Amerikanın iştirakile İngillere, Fransa ve Sovyetler Birliği arasında müzakere- ler başlaması ihtimalinden bahsetmekte- dirler, Bu haber henüz teeyyüd etmemiş ime de salâhiyettar mahfeller, Litvinofun Londraya çağırılmasını derpiş eylemek- tedirler. Diğer taraftan Fransada bugün hökü- mete geniş salâhiyetler veren kanun mçe- Este kabul edilmiştir. Vaziyetin umumi şekilde hülâsası budur. İngilterede: İngilterede harb meclisi toplandı Londra, 18 — Lord Halifaksm bu gö- rüşmelerine müvazi olarak, İngiliz bah- riye, harbiye ve hava nazırlarıda bir toplantı yapmışlardır. Bazı yüksek rüt- beli askeri erkânın da iştirak ettikleri bu toplertıda, vukuu muhtemel yeni hâdise- İer karşısında alınması icab eden tedbir- ker görüşülmüştür. İngiliz kabinesinin içtimat Londra, 18 (Hususi) — Kabine bu ak- şam, Birminghamdan dönmüş olan baş vekil Çemberlaynin riyasetinde toplana- rak, Çekoslovakyanın Almanya tarafın dan #hakından mütevellii vaziyeti tet- kik etmiştir. Lord Halifaks, dümdenberi muhtelif se- firlerle yaptığı görüşmeler hakkında na- zırlara izahet vermiştir. "Toplantı iki buçuk saat sürmüştür. Bü. tün mezırların Londradan ayrılmamaları kararlaştırılmıştır. Kabinenin yarın da toplanması muhte- meldir. İngiltere siyasetini değiştiriyor mu? Tondra 18 (Hususi) — Başvekil Çem berlayn tarafından dün Birminghamda söylenen nutuk, siyasi mahfellerde de- rin bir tesir husule getirmiştir. Bilhas- sa Başvekilin, bundan böyle Nazi Al- manyaya itimad edilemiyeceğine dair olan sözleri, İngilterenin idealisi ve yatış - ms siyasetine nihayet vererek, realist bir siyaset takib edeceği manasında tefsir edilmektedir, Çemberlsyn, Birmingham'daki nutku. nu bitirdikten sonra ikinci defa söz alarak şunları söylemiştir: — Almanyanın bu hareketi, bir ce- bir ve şiddet ve haksızlık hareketidir ve hakkı ihlâldir. Fakat bizler cesaretimizi kaybetmi- yelim. Biz, bundan evvelkinden çok daha kuvvetli bir milletiz. Sonra, ce - bir ve şiddet ve haksızlık hareketleri, ergeç daim& cezasını bulur. Yapılan hareketlerin her biri Almanya için ye- ni tehlikeler doğurmuştur ve kâhinlik iddiasında bulunmadan şunu söyliye - bilirim ki Almanya, sonunda, hüküme tinin yaptığı bu işlerden acı surette piş man olacaktır, Diğer taraftan gazeteler de Çember lanmağa mecbur olduğunu tebarüz ettir. | cektir. miş ve Polonya, Romanya, Macaristan ve Tekrar Bükteşten bildirildiğine göre 'Yugoslavyanın Alman hegemonyasına Romanya hariciye nazırı Gafenko, bugün mukavemet için Ftansa ile müzskere İngiliz ve Alman sefirlerile Macar ve, mevkiinde kalacaklarını söylemiştir. | Bulrar elçilerini kabul etmiştir. Burun Üzerine söz alan başvekii Dalad.| Diğer taraftan Gafenko, Londra ve Pa- ye itimad meselesini ileri sürmüştür. risteki Rumen gefirlerine de talimat gön- Meclis, 258 reye karşı 324 reyle Kiri. | dererek, kendilerini Almanyanın Ro Esin tehir teklifini reddederek, hüküme- | manyaya doğru yeni bir genişleme hare- te itimad beyan etmiştir. keti vukuunda İngiltere ve Fransanın ne Öğleden sonraki toplantıda geniş salâ. | bi bir vaziyet alacaklarını öğrenmeğe hiyetler kanunu reye konarak, 264 e kar. | Memur etmiştir. şı 321 reyle kabul edilmiştir. İngiltere * Romanya meselesi neticesinde: 40 saatlik hafta kanununun ilgası, bazı sanayiinin devletleştirilmesi kabinesinin bugünkü öğleden sonraki ve devlet kredilerini nmilli müdafaanın | fevkalâde toplantısına sebeb Romanya- Alman gizli kabine konseyinin reisi, | Uzsok'ta Polonya hududuna kadar gel | eski hariciye nazırı Baron fon Nöyrat, | miş ve işgal ameliyesini tamamlamış * Bohemya ve Moravya Çek eyaletierine | tır, Macarların zafyiatı şimdiye kadar Almanya umumi valisi tayin edilmiş -|37 ölü ve 114 yaralıdan ibarettir, tir, Fon Nöyrat, kabine konseyindeki! Macar kıtsatı işgal edilen mıninkar a vazifesini de muhafaza edecek” | arda temizliğe başlamışlardır. a el Budapeşte 18 (A.A.) — Macar kıt “ m li alarmın Karpatlaralı Rütenyası ara « Ferila 18) (ACA | Göğe, yanı bi | 221 demem Küle Git a askeri hava mıntakası ihdasını emret- dair gelen haber ei ii akşam miştir. Bu mıntaka merkezi Viyanada şi en ya bayraklarile olmak üzere Avusturya, Bohemya ve alli — a Moravyayı ihtiva etmektedir. 'Yeni| Halk, sevinçle tezahüretla bulun mıntakartın şefliğine General Loehr muş, Naib Horti ile dost devletlerin şef tayin edilmiştir. lerini alkışlamıştır. Almanyanın Maearistanı da işgal Budapeşte 18 (A.A.) — Natb Horti, edeceği şaylaları bu sabah Macaristan - Ukranya hu * Prag 18 (A.A.) — Alman kıt'alarının duduna gelmiştir. Mumaileyh, bugün Karpatlaraltı Ukranyasında işgal e “ takviyesinde kullanılması muhtemeldir. Milletin seferber hale getirilmesi l4- zımdır. Bizim için iki şık vardır. Ya sul- hu kurtarmak - burun için vaki& daha ta- mamile geçmiş değildir - veyahud da şarktan veya cenubdan gelebilecek bir tecavüz harbine muzafferane cevab ver- mek. Herhalde yapılacak bir tecavüz, biz- de sürpriz hâsul etmemelidir. Epodue gazetesi, DAadye'nin tam salâhiyetle milli müdafaa için neler ya- pacağını sayarken bilhassa şunları tes bârüz ettirmektedir: Endüstride haftada 60 saate çahışabilecektir. Endüstri seferber edi- lecektir, i Tam salâhiyet, parlamentoyu top - Jamağa ihtiyaç kalmadan vaziyetin iz cab ettiği askeri tedbirlerin alınması - nı da roümkün kılacsktır, Meselâ, lü - zumu takdirinde, kismi seferberlik ya pılacak ve - dalma en fena vaziyet na- zarı dikkate alınmalıdır - Fransız ara- zisine tecevüz yapıldığı takdirde der” hal harb ilân edilecektir. Nevyorkda: Nevyork 18 — Almanların Çeko Slovakyayı işgal etmeleri üzerine Fran sız ve İngiliz hükümetlerinin hattı ha- reketlerinde yukubulan değişiklik A- merika efkârı ilmumiyesi üzerinde kuv vetli bir intiba hasıl etmiştir. Nevyork Times gazetesi diyor ki: « Almanysi sterlinle doların yüzünü daha uzun müddet göremiyecektir. A- merika ile bir ticaret muahedesi akdi hakkında uzun zamandanberi Almanya nın maruz bulunduğu Alman tehlikesidir. iki gündenberi durmadan Prag'dan geç Filhakika, bu fevkalâde toplantıya riya: | meleri siyasi müşahidleri endişeye dü- set etmiş olan Lord Halifaksın, İngiliz şürmektedir. Çünkü şimdi mühim mik kadar | etmekte ve Alman - Rumen müzakerele- politikasının derhal bir müdafaa hatt tesbit etmesi Mizim olduğunu, zira İngil- birleri derpiş ettiği anlaşılmaktadır: 1 — Demokrat devletlerin bir konfe- rang akdetmeleri. 2 — İngilterede mecburi askerlik hiz- Bükreş, 18 (A.A.) — Reuter: Alman- yanın Romanyaya «İktisadi ültimatom: tevdi ettiğine dair verilen haberleri, sa- Miiyettar mahfeller, kap'iyetle tekzib rinin dostane bir şekilde devam ettiğini söylemektedirler, Berlinin tekzibi Berlin, 18 (A A.) — Alman ajansı bil diriyor; Bükreşte Almanya ile Romanya arasın- daki ekonomik müzskereler ceteyan et- mektedir. Bu münasebetle dışarıda hava- yı zehirlemek ve beynelmilel gerginliği artırmak için bazı şâyinlar çıkarılmış ve hattâ Almanyanın Romanyays bir ülti. matom verdiği yazılmıştır. Bu haberler tamamen uydurmadır. Ruroen gazeteleri ne diyorlar? Bükreş, İB (A.A.) — Rador ajansı bil- diriyor: Bütün gazeteler, kraliyet meclisi- nin kralın bitün nazırları ve ordu gefle- rinin iştirakile Cuma gürkü Içtimamda verilen kararların ebemmiyetini kayde- diyortar, Tmpul gazetesi diyor ki: Romanya İvükümeti, halisane tedbirle. ri ve iyi komşuluk münasebetlerini kuv- —————— m nn. tarafından beslenen mukaddes ümid ar İlen nutukların Münih politikasının if- tık ebediyen mahvediimiştir.Çek-Slo- |lâsını göstermekte olduğunu kaydede- vakyanın ilhakı bitaraflık kanunun çok | rek» Miinih devri bitti. Şimdi yerine muhtemel olarak tadilini Intaç edecek | yeni bir realizm kaim olmalıdır: de - ve bu tadi! Fransa ile zamanında piyasalarımızdan ihtiyaç « lar; olan silâhları satın almak imkâ - nını temin edecektir demektedir. İngiltereye harb | mektedir. Berlinde: Berlin 18 — Neşredilen yarı resmi 'Nevyork Herald Tribun, Çember -| bir notta, ezcümle deniyor ki: Jayn ve Daladye tarafından irad edi -| «Çemberlayn'in beyanalındaki diğer| Çemberlayn, Çeko-Slovakyanın Al - tarda sevkediler bu kuvvetler, Bohem ya ve Mors&vya'nmn işgali için lâzım o» lan miktardan çok fazladır. Çek halkı da endişe izhar etmekte ve Almanyanın geniş mikyasta yeni bir harekete başlamak üzere mi bu - Tunduğunu kestirememektedir. Bazı mahfellerde Almanyanın yeni hareket hedefinin Budapeşte olduğu tahmin edilmektedir. Berlin 18 (A.A.) — Reuter: Alman kıt'alarının Karpatlaraltı Uk Tanyasına girmek tasavvurunda bu * Tunduklarına dair dolaşam şayialar, res men tekzib edilmektedir. Slovakyada hâdiseler Presburg 18 (A.A,) — Bu sabah Eyr nan'da Alman parti relsinin evine bir bomba atılmıştır. Yaralanan yoktur, fakat hasar mühimdir. Bir Almanın üzerine de el bombası atılmış ise de isabet etmemiştir. Slovak matbunt bürosunun bir tamimi Presburg 18 (A A.) — Slovak mat- buat bürosu aşağıdaki haberi neşret - miştir: S'ovnkyadaki Alman kıtaatı her ta- rafta ve her türlü ahvalde hiçbir su - retle Slovakların hâkimiyet hukukuna dokunmıyacak sekilde hareket etmek i- çin emi, almışlardır. Macar ordusu issal ameliyesini , tamamladı Budaneşte 18 (Havas) : vetlendirmek ararile bütün komşu hü- kümetlere örnek olmuştur. Hükümet Ro- Yesi için lerb eden bütün tedbirleri al- bir kısım teessüf ve teessürle karşılan” maktadır. Bu kısımda, Çemberlayn Çeko-Siovakyanın tasrruzunu son ta - arruz olup ölmıyacağını ve Almanya- nın dünyaya kuvvetle hâkim olmak te- şebbüsünde bulunup bulunmuyacağı süsle değer bulunmuştur. manyanın kiyaseti: ve basiretli hereketi- (leket, sökünetle ve moral ve siyasi tam nin bir zaef eseri olmadığını isbat etmiş| bir otorite ile hâdiselerin her türlü ink. ve milli müdafaa mukavemetinin takvi. | şafını karşılamaya hazırlanmaktadır. mıştır. Hükümetin dışarıda Romanyalta bulunuyorlar. j dilen araziyi ziyaret edecektir. i Beneş'in protesto telgrafı İ Şikago, 18 (A.A) — Beneş, Amerika Cümikurreisi Roosevek ile Çemberlaya, Daladye ve Litvinofa birer protesto tek | Bu telgrafta şöyle denilmektedir. «Çek ve Slovak m'Yletleri, beynelmilel büyük bir cinayetin kurbanı olmuşlardır. | Bugün Çekoslovak milleti, ne protesto, ne de kendisini müdafaa edebilir. Bun. dan dolayı, Çekoslovakyanın sabık Cüm- hurreist sıfatile bu protestoyu bizzat ben i size tevdi ediyorum.» Beneş, telgrafmda oÇekoslovakyanın geçen Eylül ayında kabul ettiği misilsiz fedakârlıklara karşıık olarak gerek Fransız ve İngiliz tekliflerinin ve gerek Münih anlaşmalarının ihtiva ettiği mülld teminatı hatırlattıktan sonra şunları yaz- maktadır: «Bu fedakârhklar yapılmıştır. Fakal bıma rağmen, Münih anlaşmalarını imza i eden büyük devletlerden biri bugün arm zimizi parçalamaktadır. Umumi vicdan ve tarih huzurunda, Çeklerle Slovaklarm 'bu tarzda haklarının ellerinden alınma sını asla kabul etmiyeceklerini ilân et mek mecburiyetindeyim. Çekoslovaklar, bu hakları kendilenine iade edilinciye ka. | dar, mücadeleden fariğ olmıyacaklardır. Bu cinayeti tanımamasını ve Avrupa ve dünyanın bugün içinde bulunduğu fe-. ci vaziyetin istilzam ettiği şekildir hare. ket etmesini hükümetinizden rica ede rim hak ve menfantlerin! müdafaa azmi, bes Tış arzusu kadar kat'idir. Bu suretle mem Diğer gazeteler de ayni şekilde tefsirafe manyaya nazâran olan tarihi ve siya. vaziyetile Avrupadaki diğer devletler! rin Almanyaya nazaran olan siyasi i tarihi vaziyetleri aratındaki farkı hig şüphesiz bilir, Avrupada hçbir mille « tin eski Çeko-Slovakya vaziyetinde lunmasına veya kendisini onunla kayese etmesine mahal yoktur.