19 Şubat 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

da Bugün 158 Halkevi daha kazanıyoruz (Baştarafı İ inci sayfada) Halkevlerini 1932 de açmaya başladı. 29 Şubat 1932 de memieketin ancak 14 kö- gesi Halkevi açmaya hazıç ve elverişli görülmüştü. 14 yerde bina, para ve ele- man olduğu görülerek harekete geçildi. Oralardaki Evlerde hem esaslarının gü zelliği, doğruluğu ve yerlili oradaki münevverlerin hevesi, azami va- tanperverliği ve inkılâbcılığı sayesinde az zamanda öyle muvaffakiyetler elde edildi ki Ebedi Şef Atatürk'ün dediği gi- bi Cümhuriyet Halk Partisinin Halkev- lerile bütün yurddsğları kucağını açmü ya başlaması vatanda sosyal ve kültüre ve enerjisini şuurlu ve zind rün etralındı mesi ve kalkınması eseri olarak Halkevine birden kavuşmak (o hamle: gösterdik. Bugün Halkevlerimizin sayısı 367 yi buluyor. Mit Şef 5/7/1934 de «Halkevlerinin gırezsiz ve menfaatsiz bir irfan ve me- deniyet yurdu olarak ia ettiği hayırlı hizmetler, milletten umumi bir tevecciih ie teşvik edilmekte ve mükâfatlandırı!- maktadır, Milletin arzusu hattâ bitaraf ve yı bacı mütehassısların tetkiki, Halkevi faaliyetinin genişletilmesini istemekte- dir. diyordu. İşte bu isabetli görüşün yeni ve mü- kemmel bir tecellisi daha.. 158 Halkevine dihn kavuşmuş bulunuyoruz. Halkevlerinin yararlığı ve verim: gün geçtikçe artıyor. Bunu her yil hazırlanan istatistiklere bakarak rakamların belâ- gati sayesinde kolayca anlıyabiliriz; 1933 de 84,858 Halkevci vardı. Bugün 136,535, 1939 de Halkevllerine gelenlerin sayı- «sı 1,226,408 ia), 1933 de 7942.10. 1933 de HaTkevlerinin kütüphanelerine 428.274 okuyucu devam etmiştir, 1938 de okuyucuları 1.909.910 dır. 1933 de ancsk 915 Halkevi konferarsı verilebilmisti. 1928 yılı içinde Halkev'e- rimizde 2727 konferans verilmistir. Din- leyicil yekümu 800 binden fazladir. Konferans başına 340 kişi düşüyor ki ar- tan bir rağbetin en parlak delili sâyıla- bil v8 asiller, gittikçe artıyor. Ki lerde okuma odaları açılmaya, köyler İçin seyyar kütüphaneler temin eğilme- Pe başlanmı: yardım şubeleri, hem muh rdım terbiye ve âdetini t lere kadar şifa götürmesin, biliyorlar, tu yerlerde istidağ- lar inkişaf ediyor, maddi ve manevi ikti. yaçlar belirip tatminine çalışılıyor. De- Eerler işleniyor ve meydans' çıkıyor, ir- fan ışığı karanlıklara İşliyor. Bilgi ve görgü suyu bütün susamışların ağızları.! pa uzatılmış bulunuyor. Başkanleri ve idare heyetleri, mub'tlerindeki ü'külü elemanları toplayıp kaynaştırmayı bilen, Parti teşkilâtı ve mahallt idareleri yar- dım ve alâkalarını hiçbir zaman esirge- miyen Ankara gibi, Izmir gibi, Balıkesir gbi, Manisa gibi, Bursa gibi, Usak gibi, Siverek gibi, Fatih gibi, Eminönü gibi, Beyoğlu gibi ve Mersin gibi, Diyarbakır gibi: Halkevlerimizin muvaffakiyetlerili rejim adına ve Türk milleti adına Öğ nebiliriz. 209 Halkevimizin hepsinin de çalışkan ve verimli olduğunu kimse iddia edemez Su kadar var ki, en durgun görünen Halkevi bile muhitinde bir hareket uyan- dırmıştır. İlerdeki hamlelere önayak olmuş, bıç| olmazsa Hâlkevi diye halk için halkla beraber ve halk içinde çalışmak için kü- rulmuş bir müessese olduğunu anlatmış bulunmaktadır. Böyle herhangi bir muhite düşen uyâ- nık ve aydın bir vatandaş kendi hizmet ve himmetini bekliyen, kendi heves ve azminin tahakkukuna hazır bir varlık ve kurum bulacağını başından bilmektedir. *İdt yardımı yapmakta e | Parti teşkilâtı la neticelenebilir, Halkevlerimizin şimdiye kadar neşret- tikleri 300 cildden fazla eserle muhitle- tanıtmaya ve aydınlatmaya çalıştı. ım, bir yıl içinde 40 binden farla yurd- daşa şifa verdiğini ve 2 milyona yakin okuyucuyu kitabsaraylarında topladığını şöylece hatırlamak bile onların verimle. tini ve yerarlıklarını gururla anmaya kâfi gelir sanırız. Halkevlerini daha işlek, daha çalışkan yupmak Türk münevverlerinin elinde- dir, Mahalli idareler elinden gelen mad- gecikmeyece! Halkevlerini muvaffak e! inin en esaslılarından say- srar ede" muvaax olmak mukağ- meğ m devam Halkevlerini derdir. Milli Şef «Bütün milletin her seviye- deki halkın yükselmesine çalışan Hak. ci | evlerine mümkün olan kolaylıkları ve teşvikleri yapmayı vazifemizden sayıyo- Tuz» demiştir, Burlinkti merasim Halkevlerinin yedinci açılış yıldönü- mü dolayısile bugün saat 15 ten itibaren Ankara Halkevinde ve memleketin her yanındaki diğer Halkevlerinde merasim yapılacaktır. Merasime Ankara Halkevinde saat 15 te İstiklâl marşile başlanacak, marşı mö- teakiben C. H. P, Genel Başkan Vekli Başvekil Doktor Refik Saydam tarafın. dan bir söylev verilecektir. Söylevden sonra Türk bestekâsları tarafından m>- dern Türk musikisi festivali yapılacak- tır. Festivalin programı şudur: Karagöz (Cemal Reşid), orkestra süiti (Hasan Fe- rid), çiftetelli (Necil Kâzım), könsertino (Uisi Cemal), sihte raksı (Adnan Say- gın). Bugün mecmuu 387 ye beliğ olan Halk- lerindeki tören de, saa! 15 te İstiklâl marşı ile başlıyacak, Başvekilin nutku dinlenecek ve daha sonra kendi mahalli programlarının tetbikine geçilecektir. Merasimi müteakiben Ankara "alke. vinde bir sergi açılacaktır. Şehrimizdeki Halkevleri, açiliş yıldönümlerini tes'iâ etmek için geniş programlar hazırlamış. lardır, Vilâyetimiz dahilinde bugün Şile- de de bir Halkevi açılacaktır, Şişli Halkevinde: indüz programına Evin orkestrası ta- rafından çalmacak İstiklâl marşile baş- lanacak, Halkevi başkanı tarafından söy- lev verilecek, orkestrnm bir konseri din- İenecek, Profesör Dr. Tevfik Remzi ka- dın psikolojisi adlı bir konferans vere- cek, şen yapılacak, şiir, monoloğ oku- nacak, bir komedi temsili o edilecektir. Gece prograrm da geniş tutulmuştur. Eminönü Halkevinde: Eminönü Halkevinin radyosundan An- karadaki İetiklâl marşı ve Başvekilimi- zin söylevi dinlenecek, müteakıben Agâh Sırrı Levend Evin çalışmasını anlatacak Halid Bayrı Halkevleri hakkında bir söylevk verecek, şiir okunacak, konser İ verilecektir. Saat M),30 da başlıyacak toplantıda konferanstan sonra temsil ko- İu bir temsil verecektir. Beyoğlu Halkevi bu gece büyük bir jimnastik müsameresi tertib etmiştir. telif spor hareketler: yapacaklardır. Fatih Halkevinde de bir toplantı yapi- lacaktır inönü dost Amerika milletine hitaben radyo ile bir mesaj yapacak İ (Baştarafı 1 inci sayfada) vaffakiyetle neticelenmiştir. Cümhurrelsi Mecliste Arkara, 18 (Hususi) — Cümhurreisi | İ da ile görüşmüştür, 209 Halkevinin bütün hizmetlerini bir arada düşünmek, sncak Mtihar duymak- Eve kayıdlı kiz ve erkek sporcular muh. İsmet İnönü öğleye doğru Büyük Millet Meclisi binasını teşrif etmiş ve bir müd- det kalarak Meclis Relsi Abdülhalik Ren-| ve hariciye nazırı Köseivanof bu akşam. iri e Berlin Bönlirünmni Hariçiye Vekili Bükreş dönüşü Belgrad ve Atinayı ziyaret edecek Pazartesi günü Bükreşte başlıyacak olan Balkan Antantı Konseyi toplan - larında memleketimizi temsil edecek olan Hariciye Vekik Şükrü Saraçoğ - Tu, beraberinde refikası ve maiyeti er- kânı olduğu halde dün akşamki eks - presle Bükreşe hareket etmiştir. Hariciye Vekilimiz, Sirkeci istas - yonunda Vali ve Belediye Reisi LAtfi Kırdar, Romanya, Yugoslavya, Yuna- nistan ve Bulgaristan konsoloelarile Emniyet Müdürü Sadettin Aka, İstan- bul Müddeiumumisi Hikmet Onat, şeh- rimizde bulunan meb'uslar, gazeteci ler ve kalabalık bir halk kütlesi tara - le uğurlanmıştır. y i Şükrü Sâracoğlu, ha- Teketinden evvel, kendisini teşyi eden ecnebi mümessiller ve dostlarile sami- mi hasbihalde bulunmuş ve trene bin » sırada, kendisine has bir neş'e fle — Allaha ısmarladık, arkadaşlari diyerek, hazirunu se lamıştır. Sofya, Rusçuk yolile Bükreşe vara « cak olan Hariciye Vekilimiz, Filbede Bulgar Baş ve Dış Bakanı Köse İvanof tarafından karşılanacaktır. Köse İva - nof'un Rusçuğa kadar Hariciye Veki - limize refakat edeceği ve bu yolculuk esnasında Bulgaristann Balkan An - tantma Karşı vaziyetini sarahaten izah edeceği anlaşılmaktadır. Bu suretle Bulgaristanın noktai na - zarına tamamen muttali olacak olan Hariciye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu - nun, Bükreşleki toplantıda Bulgaris - tana müteallik bir beyanatta bulun - ması muhtemel sayılmaktadır. | Belgrad, Atina seyahati | Konsey toplantıların müteakıb, Ha e Vekilimizin Belgrad ve Atina- ya uğraması çok muhtemel görülmek » tedir. Maahaza, gerek Yugoslavya, ge rek Yunan'stan hükümetleri tarafın - dan arzu edilen bu ziyaretin katl te- rihi Bükreşte kararlaştırılacaktır. Dünkü ziyaretler Dün, öğleden sonra Perapalas otelin. İde memleketimizden ayrılacık İngiliz büyük elçisi Sir Persi Loren'i kabul e. den Hariciye Vekilimiz, bilâhare Tak- sindeki Fransız hastanesinde tedavi e- dilmekte olan eski Fransız büyük elçi- si Ponso'yu ziyaret etmiştir, Tonso, Hariciye Vekilimiz tarafın - zik hareketten dolayı fevkalâde müte- hassis olmuştur. Dün, bir müddet, Perapalas otelin de İstanbul matbuat mümessillerini de kabul eden Şükrü Saracoğlu şu beya- natta bulunmuştur: Hariciye Vekilinin beyanatı «— Bu aksanı Semplon ekspresile ve Edime - Filibe - Rusçuk tarikile Bük: reşe hareket ediyorum. Yolda, yakın- İda Ankarsya gelecek olan Bulgar Baş- vekili He o görüşebileceğimizi Sofya sefirimiz haber verdi. Bükreşte Balkan müttefiklerimizin devlet adamları ile tanışmak, onlarla milletlerimizi alfkalandıran siyasi ve iktısadt meselelerde görüşlerimizi te ati ve tevhid etmek benim için bir bah- tiyarlık olacaktır. Esasen Balkan devletleri siyaseten ve iktısaden birbirini tamamlıyan na- İns mevcudiyetler değil, bilâkis yek - diğerine çok benziyen tam varlıklar ol- duğu içindir ki, siyasi ve fktısadi saha- larda görüş birliği yapmak hiçbir va- kit zor olmamıştır. Her içtimadan daima daha kuvvetli çıkmış olen Balkan ittifakının bu içti. madan beşka türlü çıkmasına sebeb mevend değildir. Bilirsiniz ki, vaktile BaPkanlar vol kanik bir toprak, Balkanlılar da 'bom- ba ve silâhla oynıyan şımarık birer çocuk adeedilirdi. Balkan paktından - beri dünyanın bu kanaati tamamen de- Zişti. Elyevn: sulh perisinin yeryüzün. de rahat nefes aldığı tek köşe Balkan- lardır. Memleketlerimizin stratejik ve coğ - la evvelki gün bir de tecrübe yaptırıl;| rafi ehemmiyet ve kıymetini bihakkın mışte. Gelen malümata göre tecrübe mü-| <akdir eden Cümhuriyet hükümeti, sulh faaliyetinde devam kararındadır ve Hariciye Vekiliniz, elinde bu karar la Bükreşe gidiyor.» Saracoğlu - Köse İvanof mülâkatı Sofya, 18 (A.A.) — Bulgar başvekili Filibeye hareket etmistir. Yarın Filibe. - dan kendisine karşı gösterilen bu na -| İspanyada | Paris 18 (Hususi) — Frankıst makamı- İlarla temaslarını yenileyecek olan Leon Berard, bugün Burgosa varmış ve der- hal Frankist hariciye nazırı genera Ho- danaya mülâki olmuştur. Diğer taraftan Burgostak İngiliz mü- messili Hodgson da general Hodana ile görüşmüştür. Bu gürüşmelerin, Burgos ve Madrid İhükümelteri arasında bir mütarekenin akdini temine matuf olduğu anlaşılmak- tadır. İki gündenberi Pariste bulunan cüm- huriyetçi İspanya hariciye nazırı Delva- yo da buğün Tuloz yolu ile Valense dön müştür, Delvayo, Cümhurreisi Azanayı İspan- yaya dönmeğe ikna edememiştir. Azana- nin, general Franko ile muhakkak suret- te sulh yapmakta ısrar etiği oanlaşık | muşta. Bombaı dımanlar devam ediyor Paris, 18 (Hususi) — Frankist tayya- reler bugün Alikante'y; şiddetle bombar- dıman etmişlerdir. 60 kişi ölmüş ve 150 kişi de yaralanmıştır. Otuz ev harab ol- muştur, Diğer taraftan Frankist harb gemileri, İngiliz «Stengrovs vapurunu durdurmuş ve Palma adasına götürmüşlerdir. Şubatın 8 inde cereyan etmiş olan bu hâdise, Londra hükümeti tarafından Bur- £os makamları nezdinde protesto edil miştir, General Franko, bu protestoya henüz cevab vermemiştir. Burgos'ta nazırlar meclisi toplandı Burgos, 18 (AA) — Nazırlar meclisi bügün başkumandan Frankonun riyaseti da toplanarak harici siyaset mese- (Baştarafı 1 inci sayfada) davası olarak, beş dsva için benimle ev- velâ istişarede bulundular. Sonra da dai- mi istişaresini ve mahkemede müdafa&- sını teklif ettiler, Hiçbir mahzur görme- diğim için kabul ettim ve bu 200 küsur bin Hralik dava için 12,000 Zira ücret ta- karrtir etti Mukavele yaptım ve yarı &c- reti aldım. Davalar derdesti orüyettir. Hukuk müşavirliği teşkilân olan resmi müesseselerin ve devlet dairelerinin ha- İriçten avukata iş vermeleri mevzuata ay- kırı deği Böyle daire ve müessesat- tan iş alan avukatların birinci: ben ok madığım gibi, sonuncusu olmağı da t6- menni etmem, Bu işi ben avukat Hasan Hayri olarak aldım. Bu da otuz bu kader #enelik avukat sıfatile, tabil hakkımdır sanırım. Baro reisliği kürsüsünü işgal edecek adamın bütün hayatında, dürüst ve her türlü şsibeden beri olması ve hakkımda İ ufacık bir dedikodu bulunmaması şart olduğu kanaatini taşıyan, bir arkadaşi- Tüzem. “Ash olsun olmasın, mesleki bir hala teşkil etsin etmesin, böyle bir de- dikodu üzerine hâlâ baro reisliğinizi mu- hafaza etmek istemiyorum. Sizlere ge- niş tahkik ve takdir hakkı verebilmek ve içinizde ufacık bir şüphe ve tereddüde mahal bırakılmamak için, reisliğinizden istifa ediyorum ve celsenizi açmağı ve rTuzmamenize devam etmeği rels vekili- nize bırakıyorum. Hasan Hayrinın sözleri avukatlar ara- sında münkaşayı mucib olmuş, istifanın ruzname harlelnde müzaker? edilip edil- memesi keyfiyeti etrafında fikirler ikiye ayrılmıştır. Bir kısım avukatlar müzakere edilme- sini istemişler, bir kısmı ise şu mütales- da bulunmuşlardır: — Bu cihet, ruznameye dahil olmadı. Bina göre, başka bir celsede konuşulma- hıdır. Neticede, m a a den geçecek olan Türkiye Hariciye Ve kil Saracoğluna mülâki olacaktır. İki devlet adamı Gorna Oroşovitsı'ya kadar beraber seyahat edecektir. Beş saat sürecek olan bu seyahat esna- sında Köselvanof ve Saracoğlu Türk - Bulgar münasebatını teferrüatı ile tet- kfk edecekler ve herhalde Bulgaristan ile Balkan Antantı münasebetlerini de görüşeceklerdir. Sofya siyasi mehafilinde, Pazartesi gü- nü Bükreşte toplanacak olan Balkan An- bu husus reye konarak, büyük bir alâka gösterilmekledir. Sayin IT mütareke İelerini müzakere etmiştir. Mütareke meselesi Burgos, 18 (A.A.) — Havas ajansınış muhabiri bildiriyor: Frankist mahfelle İrinde dahili harbin bitmesinin artık biş | saat meselesi olduğu söylenmektedir. Bu imahfeller, Burgosun İngiltere ve Franss | tarafından bukukan tanınması keyfiye İtinin neticeyi tacil edeceğini de ilâve ey lemektedirler. Bununla beraber Franko nihat ve ezik ci bir taarruz hazırlamaktadır. Kuman danlık makamı Frankist kuvvetleri ten- #ik etmektedir. Kumandanlık 352,000 kişi, 1000 kadar top, birkaç bin kamyon ve mühim mik. tarda malzeme ve cephane toplamakta. dır. Frankist şefleri, cümhuriyetçilerin tes« | Hm olmaları ihtimalini kabul etmekle be raber üç muhtelif istikamette henüz ifşa bir taarruz hazırlamaktadırlar, Lehistan Franko'yu tanıdı Varşova 18 (A A.) — Polonya hü, kümeti bugün Franko hükümetini hum kukan tanıdığını bildirmiştir. Franko'nun kardeşi ne diyor? Roma 18 (A.A.) — Giornale d'İtalia gazetesi, Frankist İspanyanın Porte « kiz sefiri ve başkumandanın biraderi Nikolas Franko ile yaptığı bir mü « lâkatı neşretmektedir. i Nikolas Franko demiştir ki: « İspanyanın dost İtalyanın ve Mus soli'nin asil hareketini unutmıyada ( Zındah emin olabilirsiniz. Diğer mem « leketlerle de hür ve müslakil milletk mizin hayatile kabili telif olması şar * tile sulh yolunu arıyacağız.» Baro Reisi istifa etti başka bir celseda müzakere edilmesini 7 istiyenler ekseriyeti teşkil ettiklerinden, sarfınazar edilmiştir, de toplantıya devamla, zaptı sabık okun İmuş ve kabul edilmiştir. Mütcakıben seçime başlanmış ve ba rolar haysiyet divanına 52 namzeğden 13 namzeğ aza seçilmişlerdir. Rey tasnif edildikten sonra aşağıda yazılı avukatların haysiyet divanı azası seçildikleri anla» şılmıştır. Sadettin Ferid Talay, Halil Hilmi, Ke- nan Ömer, Necati Yalım, Celâl, Sıddık Sami, Hasan Ferid. Bunlardan başka en fazla rey alonlar içinden de altı yedek aza seçileceklerdir, impeks işi neticelendi (Baştarafı 1 inci sayjwla) rettir; İmpeks şirketi ithelâ, ve ihracat işleri ve komüsyonculukla iştigal etmek üzere teşekkül edip alelüsul bir sirküler çıkardıktan gonra İngilterede münasebes te giriştiği firmaya da bir mektub gön dermiş ve bu mektubda, ticari müesses selerde âdet olduğu veçhile, kendisi hak- kında malümat ahnabilecek bir takım referans - eski tâbirile tezkiye - yerleri göstermiştir. Bunlar bazı firmalarla bazı şahıslardan ibaretmiş, Müessesenin Lon- drada muhabiri bulunan fırma ise bu hu- isimleri ler çıkarırken verilen referans isim ve firmalarından bazılarını bu şirketle alâ. kadar olarak göstermiş. Mesele de bura» dan çıkmış. Oradaki firmanın bu refe- rans isimlerini şirketle alâkadar gibi göş- termesi acaba bir hata eseri mi, yoksa, fazla itibar kazanmak için kasden mi ya» cesi mi? Bu cihetier hakkında tetkiklerin tamik edilmekte olduğu söyleniyor, Fa- kat, her ne olursa olsun, bu meselenin ilk zamanda zannedildiği tarzda bir mas miştir, Paris Elçiliğimizde bir kabul resmi tertip edildi (Baştarafı 1 inci seyfada) Davette bütün elçiler ve nazırlar ref. )kalarile birlikte hazı: bulunmuşlardır. Diğer davetliler arasında âyan ve mebu- yaseticümhur ve hariciye nezâreti erkâ- şahsiyetleri de göze çarpıyordu bugün yarın imzalanıyor edilmiyen çifte hedefli geniş mikyasta Reis vekili Mekki Hikmetin riyasetin. j ekseriyetle © susa dair - gene mutaâ üzere - bir sirkü. o pılmış veyahud, bir anlamamazlık neti. hiyeti olmadığı tamamen tahakkuk ef san relslerile birçok parlamento azası, rH- mı, akademi azaları ve Parisin tatunmış al