19 Şubat 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

MODERN ADABI MUAŞERET Yazan: Süheylâ Muzaffer 1939 senesi muaşeret adabrmn tekâmülüne göre yazılmış günün en lüzumlu kitabıdiir. Cildsiz 50, cildlud 75 kuruş. Inkılâb Kitabevi umhuriyet «I • yll ou. Mt\» Sayl ÎSTANBTJE CAÖALOGLU JÛU4 Telgraf r e mefctub adresl: Cumnnrlyet tstanbul Posta taıtusu: tstanbuL No. 248 Telefon: BaşmuharTlr ve evl: 22366 Tahrir heyeti: 24298. tdare ve matbaa tasna 24299 24290 n f l 7 a r i n Pnua* r ÛLÛ\ inqo Taze YAPINCAK üzümünden FRANSIZ MAYASI ile yapdmış nefis Türk şarabıdır. Galata Necati B. Cad. 218 Bağcı Şarabı Telefon: 41267 19 ÇUUdl 1 3 0 3 Köseivanof: «Biz, Antant devletlerile dostuz ve Antant esaslarımn bütün samimiyetimizle takdirkârıyız diyor Hariciye Vekilimiz gazetecilerle göriişüyor, sağda ŞUkrti Saracoğlu stadyomda dünkü maçı seyrediyor Bulgar Başyekilile mülâkat (BAŞMUHARRiRiMiZ SOFYA'DAN BiLDiRiYOR^ Silâhların Azaltılması Telclifleri n çinde yaşadığımız şu aylar zarfında silâhlanma yarışı misli görülmemiş bir sür'at peyda etti. Totahter olsun, demokrat olsun bütiin devletler geceli gündüzlü çalışarak kara, deniz ve hava kuvvetleri bakımından birbirlerini geçmek için didiniyorlar. Bu cehennem yanşının korkunc harareti birçok kimseleri telâşa düşürüyor. Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu, BalRumen, Yugoslav, Bulgar ve Yunan Şuradan buradan çekic gürültüleri ara kan Antantı konseyi toplantısına iştirak başkonsoloslarile îstanbul Valisi Lutfi smda kaybolan, ümidsiz sesler işitiyoruz: etmek üzere dün akşamki ekspresle Bük Kırdar, Emniyet Müdürü Sadreddin A Durun, yapmayın! Yeter artık! [Arkast Sa. 9 sütun 5 tet reşe hareket etmiştir. Geçenlerde Amerika âyan meclisi azasından King, sılâhlann azaltılmasını temin maksadıle milletler arası büyük bir konferans toplanmasını teklif etmişti. Son günlerde bazı Avrupa gazeteleri de ayni mevzua korku ve dehşetle temasa başladılar. Yakııı istıkbalin barut kokan dumanlı havasını sezerek, çaresizlik içinde bu meseleye bir defa daha temas ediyorlar. D haricinde saymak akşam Bükreşe gitti caiz olamaz» Şükrü Saracoğlu diyor ki: «Her içtimadan daima kuvvetli çıkmış olan Balkan ittifakının bu içtimadan başka türlü çıkmasına sebeb mevcud değildir.» Hariciye Vekilimiz, dün «Bulgaristanı Antant Sofya 18 (Telefonla) Bükrefe seyahatirnde Sofyadan geçişimden istifade ederek kendisile mülâkat arzumu kabul etmış olan Başvekil Goapodin Köseivanof'u Başvekâlet dairesinde ziyaret ettim. Gayet samimî bir Türk dostu ve Balkanlılar arasmda itilâf ve tesanüdün hararetli taraftan olan Bulgar Başvekilile üç çeyrek saat süren mülâkatunızın bellibaşjı noktalannı bildiriyx>nım.' Balkan Antantı hakkmda Gospodin Köseivanof şunlan söyledi: « Bulgaristanm henüz bilfiil îçinde bulunmamasına rağmen, Balkan Antantının dünyanın bu köşesinde sulh ve tesanüd temin eden güzel bir eser olduğunu her vesile ile açık söyledim. Balkan Antantı reisi sıfatile Yunanistan Başvekili General Metaksas'la Selânik'te akdettiğimiz anlaşma esnasında kendisine söylediğim gibi, Balkanlılar arasmdaki her anlaşmanm Balkanh memleketlerden lıer birinin hududlanndan başka bii «Meselelerin dostca hallolunabileceğinde asla şüphemiz yoktur» Bulgaristan, henüz Balkan Antaıvbna dahil olmamakla beraber, bütün Balkanh komşulanmızla hpkı antanta dahilmişçesine dostluk siyaseti lakib ediyoruz. Türkiye ile dostluk muahedemizin, diğer komşularımızla olan bu yoldaki münaseöetlerimizin en esHâ olduğu kadar en kuvvetlisi olduğunu söylemekten zevk duyanm. Ba» na göre, Balkan Antantını, şimdidea bütün Balkanlar için tam saymakta hata yoktur. Balkanlılar, artık harid kuvvetlerin elinde âlet olmak suretile hiç bir sergüzeşt siyasetine giremezler. Sulh, bizim için en büyük kıymettir. Bu bakımdan bütün ruhunu kavradığımız ve kendi öz malımız gibi takdir ettiğimiz antant fikri, Balkanlar camiasını müdafaa eden îdeal bir teşekkül olmuştur.» Başvekile Bulgaristanm antanta filen dahil olacağı zamanın yakm ol Baro Reisi Hasan Hayri dün istifa etti * ** Silâhlan azaltma teşefoiîlîsiî İlfc defa'TP larak 1919 da yapılmıştı. O zaman galib ve mağlub iki türlii devlet vardı. Gaiıbler, Paris civarında imzalanan sulh muahedelerile mağlubların silâhlannı hemen hemen sıfıra müsavi bir hadde kadar azaltmışlardı. Fakat bu hal bir müeyyedeye bağlamnazsa günün birinde eski vaziyetin avdet edeceğini tahmin ediyorlardı. Üstehk Milletler Cemiyeti, sulh, kardeşlik gibi bir takim yeni fikirler de ortaya atılmış bulunuyordu. Mağlubların vaziyeti gözönünde tutularak, yavaş yavaş galiblerin de silâhlannı azaltmalan lüzumu kabul edıldi. Programlar yapıldı, güzel sözler söylendi, kontrol heyetleri kuruldu. Fakat tatbikat safhasma gelince işlerın ümid edıldiği gibi yürümediği görüldü. Evvelâ, galibler mağlublardan hâlâ korkuyorlardı. Dört senelik kâbus âsablarını fena halde bozmuştu. Mütarekeden sonra teessüs eden aradaki kuvret Baro Reisi Hasan Hayri istifa ediyor farkmı bir türlü azaltmağa razı olamıyorlardı. Sonra, bunlar birbirlerine karşı da îstanbul barosuna mensub avukatlar, dünkü cumartesiye bıratılmıştı. Bu sefer pek emin değildiler. Sulh, müsavat, kar Barolar haysiyet divanına namzed aza mevcudla iktifa edilerek, celse açılacaktı. deşlik uğruna gürültüye gitmek, tekcr te seçmek üzere içtimaa çağırılmışlar, geçen Saat on dört buçuğa kadar, içtima yeri oker her birinin başlıca endişesini teşkil cumartesi ekseriyet olmadığından, içtima İArkası Sa. 9 sütun 5 tel ediyordu. llllllllllllllllllllllllllllinil llllllll llllllllllllllllllllll IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIII1IIIIIMIIIMIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIII1IIIIIIIIMIIIIIIIIII llllll ESKİ REİSİN VERDİĞİ İZAHAT cDenizbanktan aldığım 6000 liralık vekâlet ücreti işinde sizlere geniş tahkik hakkı verebilmek için reisliğinizden çekiliyorum» Bulgar Başvekili Ekselâns Köseivanof tün Balkan hududlarını müdafaa eden bir mabiyet ve kıymeti vardır. YUNUS NADt lArkast Sa. 9 sütun 4 tel Inonunun Resmikabulü dördüncü derece memurlara çay ziyafeti verdi m •• •• •• Filistin kongresi Muhaceret işi tetkik edildi, Yahudi murahhas grupları arasında ihtilâflar çıktı Reisicumhur, dün üçüncü ve Rövizyonistler, Filistin Yahudilerinin menfaatlerini tamamile temsil etmiyen bu teşekkülden sistematik bir şekilde uzaklaştırıldıklarını iddia etmektedirler. Bunlar, pek menfi bir tarzı hareket ittihaz edildiği kanaatindedirler. «Müdafaa sermayesi» teşekkülünün cedeki Vekâletler memurları şereYahudiler arasında ihtilâf binasma karşı tecavüzlerde bulunulmuşfine bu akşam saat 17 de Çanka Kudüs 18 (a.a.) Dr. Weizmann'ın tur. Yahudilerin ekseriyetle Dr. Weiz * yada bir çay ziyafeti verildi. Rei siyasetine muzahir olan mutedil Yahudi mann'a muzaheret etmelerine rağmen »ieumhurumuz, davetlilerini ayrı elemanlarile müfrid sağ cenaha mensub Londrada bir konferans akdedileceği haayrı kabul etti. Kabul resmini saat siyonsit rövizyonistler partisi arasmdaki beri üzerine müfrid elemanlann nüfuzu 19 a kadar devam eden danslı çay ihtilâf, Filistin Yahudilerinin emniyeti fazlalaşmağa başlamıştır. takib etti. için vücude getirilen müdafaa sermayesi Siyonist teşekkülün icra reisi Ben Ze* teşekkülü meselesi dolayısile hâd bir saf vi'ye göre, Londra konferansının hitamınhaya girmiştir. [ArTcast Sa. 9 sütun 2 dcT Londra 18 (a.a.) Dün, Ingiüzler Yahudılerle toplanmışlardır. Toplantıya Halifaks, Makdonald ve Butler de iştirak etmiştir. Verilen malumata göre mü Ankara 18 (Telefonla) Cumzakereler Yahudi muhacereti ve Yahudihur Reisimiz ve Bayan İnönii taralere toprak satılması meseleleri üzerinde fından üçüncü ve dördüncü dere dönmüş ve iki saat devam etmiştir. Velhası] fikir tatbik düştü. edilemedi, suya Şunu da unutrmyalım ki mütarekeyi takib eden seneleT, silâhların azaltılması te{ebbüslerinin muvaffak olabilmesi için en münasib bir zamandı. Bir tarafta ölçüsüz gayretler neticesinde zafere ulaşmış galibler, ötede ıstırab içinde kıvranan mağlublar, her iki tarafta ise barışa susamış bir insanlık vardı. Herkes silâhtan ve harbden tiksiniyordu. Öyle olduğu halde istenilen nerice elde edilemedi; milletlerin silâhsızlanması bir hayal olarak kaldı gitti. Şimdi, önümüzde böyle bir tecrübe varken, bugün için bu işin mümkün olduğunu düşünebilir miyiz? kumetlerin birbirlerine itimadlan yoktur. Sonra, bütün imkânsızlıklan bir tarafa Bugün memleketin her tarafında merasim Hükumetçiler bilâkayd ve şart teslim olmazlarsa yapılacak Frankistler büyük bir taarruza daha geçecekler Franko, tavassut teklifini reddetti Halkevlerinîn 7nci yıldönümü IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinillHllllllllltlllllllllllllllllllllllMlillllllllllllllllllllliniMnilllllllllllllllllllllllllllHII ıııııııııııııııııııııuı Spor işlerimize verilecek veçhe Beden terbiyesi umum müdürünün beyanatı Kulübler memleket ihtiyacına göre yeniden kurulacak, muayyen yaştaki her vatandaş spor yapacak NADİR NAD1 [Arkası Sa. 3 sütun 3 dej B u g un I Programı |General Fran&o ârkâıuharbiyesile beraber 8 inci sahifede J • ' ÇYaztMt g uncu Halkevlerinin açılışınm yedinci yıldönümü münasebetile memleketin her tarafında bugün büyük tezahürat yapılacak ve Başvekil Refik Saydam, Ankara Ankara 18 (Telefonla) Beden TerRadyosile memleketin her tarafına ya biyesi Umumî müdürlüğünün teşkili, yılacak olan bir nutuk irad edecektir. spor işlerimiz etrafmda muhtelif mütalea ve kanaatlerın ileri sürülmesine veBugün şehrimizdeki bütün Halkevlerinde de yedinci yıldönümünü kutlula sile oldu. Bazı kararlar tenkıd edildi ve mak üzere merasim yapılacaktır. Emi bir takım icraat haklı veya haksız beğenilmedı. Bunlardan başka. Umumî nönü Halkevi saat üçte başlanmak üzere müdürlüğün kuracağı teşkilât vardır ki, geniş bir program hazıralmıştır. Fatih bu mvazzam işin nasıl ve hangi ele Halkevinde de gazetecilere mahsus bir manlarla başarılacağmı öğrenmek hakitoplantı tertib edilmiştir. Beyoğlu, Şişli, katen meraka değer bir nokta idi. MevKadıköy, Üsküdar, Beşiktaş ve diğer cud kulübler ne olacak, beden terbiyesi Halkevlerinde de merasim yapılacaktır. mükellefiyetı ne şekilde tatbik edile cekti? Ve nihayet beynelmılel teşki lâtla münasebetlerimiz ne yolda yürütülecek ve Türkiyemizde daha ziyade hangı sporlar teşvik edilecekti? Zihinlerde, birer istifham işareti ha linde beliren bunun gibi, diğer birçok Ankara 18 (Telefonla) Denizbankın meseleler hakkmda Umumî müdürün yeni bütçe ve kadrolannm hazırlanma bizzat ne düşündüğünü ve umumî mü sma başlandı. Hazarlıklann bj: haftada dürlüğün ne gibi ted'birler almakta olbîtirileceği . ^ .. lArkan Sa. 8 sutun 3 tel Denizbankın kadro ve bütçesi hazırlanıyor Beden Terbiyesi Umumî General Cemil Tanem,t