14 Aralık 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

.V& a *U GA SataARtN A <M » v e 6 5AU G a Vet Gw AAA GA A S uat at VUT A “TARİHTEN Satılık SAYFALAR — kral ve kiralık parlamento Yazan: Ka 1642 senesi İkincikânunun dördüncü W>6 Londrada bir ihtilâl çıkmıştı. Bunu hassa fakir halk, gemiciler, kayıkçılar ârın . Çünkü krâl parlamerto- $ Düyük şefini tevkif için emir ver- :'f’— Bu emir yapılamadı, çünkü kral ıh:ieılksırun dediği gibi ekuşlar uçup rdi.» h Ülâl altı gün sürdü ve sokaklar kan- Sarpışmalara sahne oldu. Nihayet ©- Cu gün kral Londradan çıkmaya Becbur oldu. kq,'.k“ her şey bu kadarla bitmiyor. ,_m::şııyordu. Çünkü birinci Şar! ka - le anglikanları ve asilzadeleri ve tarafına çekmiş, memleketin garb #Mal taraflarına hâkim olmuşlu. Par- lı"'“ ise cenub ve şark taraflarını e- bağı bulunduruyordu. Şehirliler, fabri- _m,kr. tüccarlar, gemi sahibleri gibi bu M halk sınıfları parlamente tera- futmuşlardı. "h.ı İrlandayı; parlamento da İzkoç- %ı:nhnmık için çalışarak muvaffak - İskoçyalılar İngilizlere yemin Üülee; — YSX â:ll ve fmanla birleşmiş olan kar- Ka Bibi beraber yaşıyacağız.» _.“l': #Oordusu çok muntazam ve cesur Gtüni lerden — ibaretti. Parlamentoya im ı'—": gösteriyordu. Bunlara esüvari- ’“ı"nı iliyordu. ı*lkl ntonun askerleri saçlarını kıst Nm için «yuvarlak başlılar» adını __'nlı Bunlar, inzibatsız, hoyrat bir N“:'"!rnerden, sefil köylülerden kilg Üstelik, bu ordunun generalleri 5—_&"11 karşı hürmet hisleri besliyor- şh’l:ı.'ın ordusunu mağlüb elmeklen lardı. W bmin ediyordu. Çok sıkı bir disiplin ku: l harbini mukaddes harb haline ündan başka asilzade olmıyan- | yeleri istihfaf etti ve haykırdı: Maç pi Ala rastlarsam piştovumla derhal Hisan #lacağım. | Simmuz 614)) te iki ordu Marston - m:l karşılaştı. Kromvelin alayı bü- —h'"l"ıkiyet gösterdi; kral ardusu- | hücumları kayalıklara çarpan Bibi parçalandı ve (Demır ce; k;:"u a v TT A —%."" Üzerine parlamento bütün or« &h *Kromvelin alayı» şeklinde ter- ilmesine karar verdi. Bir sene h bi e bir ordu birinci Şarli bir da- N “Sinl toparlaması mümkün olmü- | » Pkilde ricate mecbur etti. «Na- 'lıq d8 yapılan bu harbin sonunda 'e general oldu. SEL İ Şeri bıkmak ve yorulmak. bi k“ Ertesi sene İskoçyaya — götti. ;,__ımonları.a birleşmenin İngilizlerle )ıql ktan daha kolay olacağını umu- kağiş ocyalılar onün İngilirlerle, Aaı NİN yaptıkları şekilde, enlaşma- Meği ediler. Pakat kral bunu kabul ©t O, İngiltereye, her dilediğini ya- N .""lme.—ıînyı boyun eğmiyen bir Hn" k, zaferle dönmek istiyordu. ablar kızdılar. krelı almak için adam güz- 3lamadılar, O zaman araya pa- skoçyalılar çok istiyorlardı, bi- içih yapılan bu satış pazarlığı sürmedi. — İngilizler — kralt h:r,:"n liraya satın aldılar, Bu Z parasile elli milyon frank, i Bmdiki paramızla beş milyon lira & atkaya yenilen beceriksiz bir Tüphesiz pek yüksek bir bedel. T ı!_[ Z TA AFf o ter; e *da İngilterede din kavgaları, hiç b aşmamazlıklar vardı. Bir ta- &l hapsedilirken diğer tavaftan Parlamento bozuştular. Parla- Sokluk Püriten yani protestan Nlar peskoposların otoritelerini İy_or!.,, yalnız papazları tanı- Müstakiller denilen diğer parti lürlü hareket ediyorlardı; ordu elinde bulunuyardu. Ne za- birlikte hareket eden parla» Af İT V dircan Kaflı Kromvel mento ile ordu şimdi karşı karşıya ve düşman vaziyete geçmişlerdi. Parlamento orduyu dağıtmak istedi, fakat yapamadı. Ordu da hemen parla- mentoyu dağıtmaya cesaret bulamadı. Bu sefer her iki taraf ta kendisini hâkim mevkie çıkarmak için kralı kendilerine çekmeyi aüşündüler. Parlamento ona: — Eğer bizim düsturlarımızı tanırsan ve tatbik edeceksen seni yeniden tahta çıkarırız. Dediler. Bunu öğrenen ordu ansızın kralı, mahpus bulunduğu şatodan aldı; büaşka bir şatoya götürdü; hükümdar!'ığı - nı ilân etti. Ondan sorıra her alaydan iki murahhas seçilerek bir meclis kuruldu. Bu meclis krala şu teklifte bulundu: — On sene müddetle parlamentoya or- dunun büyük zabitlerinin tayinini kabul | edeceksin! Bu sırada Kromvel üç tarafı uzlaş mak istiyordu: Kral, parlâamenta ordu .. Kral geçmişleri unutmamıştı. Çekışme- leri fırsat edindi; iki partiyi bırbirine h—:"“’ Kromvel adında bir yüzbaşı | kırdırmak, sonra başlı başına ısıibdıd»ıı meziyetlere maliktir. Bunların heş'n- N:mdl. Askerler üzerinde dini ta-| kurmak sevdasına düştü. İskoçyalılar ise da Türkün ve Bizansın şaheserleri, Sul- Mühim tesiri olacağını, iyi kul- |şimdi. sattıkları kralın tarafını tutmuş. tan: takdirde büyük faydalar vere- |lardı: Büyük şehirlerde ayaklanmalar ol- bi muğzzam abideleri, Topkapı vesarra Bunu tatbike du ve İsk çyalılar İngiltereye akın yap- £bi cihanda bir misli daha mevcud ol-| tılar. Fakat Kromvel onları yer yer mağ- lüb ederek Edimburgu işgal etti. | Kralın ihaneti anlatılmıştı; Whigt a- t yapmadı. Kralla harbetmekten dasına kaçtı, fakat vali onu yakaladı.| Mektubları ele geçti ve ordu fena halde kızdı. Parlamentodan «ihtilâli hazırlıyan- ların başında bulunan bu adamın döktü- Bü kanların ve ihanetinin cezalandırı!- ması için adaletin pençesine teslimini» istedi. Parlamento buna kralla barısmak su- rotile cevab verdi. İşte o zaman zabifler kılıçlarını cektiler ve hükümeti devirdi- ler. (6 Birincikânun 1648). Parlamentoda kral tarafını tutan (140) saylav dışarı atıldı. Onlardan daha az o- lan diğerleri kralım muhakeme edilme- s'ne karar verdiler. (135) kişilik bir kos misyon kuruldu. bunların yalnız (€7) si |hazır olduğu halde muhakeme - başladı. Fakat kral bu mahkemeyi meşru bulmu- yor, sorulara cevab vermiyordu. Dışarı- da toplanan halk, gözlerini göğe kaldıra- rak mırıldanıyordu: — Ey Tanrı, kralı kurtar! Kralın emüstebid, hain, zalim ve va- tar. düşmanım olduğuna karar veri!di. Er- tesi gün Witehall sarayımnın önünde bü- yük bir kalabalık ve asker toplanmıştı. Kral iki saattenberi bir odada snn hazır- hkları bekliyordu. Nihayet dışarı çıka- Tıldı. Kral, idam için hazırlanan yüksek yer- de görüldü. Kuvvetli bir sesle ve müm- kün olduğu kadar terbiyeli sözlerle hal- ka, arduya kendi hareketlerinin gayet a- çık olduğunu, haksızlığa uğradığını an- lattı. Bu sözler bitince yanı başında bu- lcnan cellâdlar ve çıraklarla de serbestçe kunuştu. Başının kesileceği yere bakarak ütük çok sağlam! Diyordu. Sonra ilâve ediyordu: — Kısa bir dua yapacağım. Ellerimi birbirinden ayırınca... Daha önçe değil hal... Diz çöktü; boynunu kütüğe doğru - zattı, bir dakika dua etti, sonra ellerini yana açarak, boynunun kesilmesini işa- ret etti, Cellâd hemen vazifesini yapt İngilterede cümhuriyet ilân edi Mület Meclisinden başka (41) azası bu- lunan bir devlet şürası kuruldu. Bu idare | ” dört sene sürdü. İrlanda ve İskoçya har- ü oldu. İngiliz denizciliğine hız verildi. (Devamı 10 uncu sayfada) ( Günün meseleleri ) İstanbulda turizm için yapılacak çok şey vardır Son asırların iktısadi faaliyetleri me- yanında büyük bir ehemmiyetle zikredi- len turizm cereyanları her memleketle öt plânda mevki almaktadır. Bu cereyanı temin için her şeyden evvel propaganda faaliyeti gözönünde bulundurulur. Bu faalıyete dazlasile ehemmiyet atfeden memleketler arasında bilhassa İtalya, İs- viçre, Almanya ve Fransayı zikretmek lâzımdır. Hattâ bu memleketler arasında propaganda faaliyeti bakımından bir re kabet bile hâsıl olmaktadır, Avrupa devletlerinin kâffesinde —tu- rizm cereyanları ile meşgul olan resmi teşekküller mevcuddur. Meselâ: Fransa- da (Maison de France), Almanyada (Mer Reiseburo), İtalyada (Çit) gibi resnil bü- rozar mevcuddur. Hattâ Balkanlardı bile bu tarz bürolar vardır ki meselâ Yugos- lavyada (Putnik), Bulgaristanda — (Bul- garla) lh.. bu meyandadır. Bulundukları şehrin en işlek caddesin. de muntazam teşkilâtlı bürolara malik olan bu teşekküller, mensub oldukları memleketin demir ve hava yolları. vapur vesaire gıbi bütün seyahat vasıtalarının biletlerini satarlar. Bundan başka iç ve dış turizm hakkın- da faaliyet gösterdikleri gibi bilhassa iç turizme çok ehemmiyet vererek milli el- ler vasıtasile kaendi memleketleri bak- kında muntazam propaganda yaparlar. Her memleketin kendine has olan bir turistik mahiyeti vardır. Meselâ Parise |yabancıların çoğu eğlenmek gayesile git- tikleri gibi (Vişi) ye de münhasıran su tedavisi ve (kür) için giderler. Dünyanın başlı başına bir turistik şehri olan İstan- bul, ccnebi seyyahı celbedebilecek husu- med, Süleymaniye ve Ayasofya gi- m n müzeleri bulunduğu gihi seyyah- bihakkım teshir eden yeşilliklere bü. Tünmüş (Boğaziçi) si vardır. Türkiyenin büyük şehirleri belediyele. ri meyanında yalnız İstanbul Belediyesi. nin ve resmi mahiyette olmak üzere bir ,turizm bürasu mevcuddur. Bu büro mü- fevazi bütçesile, bugüne kadar birçok fa- aliyet göstermiştir: 1 — (Boğaziçi sizi bekliyor) renkli bir duvar afişi, adı İle Fred Astaire ile Ginger Rogersin birlikte çevirdikleri yeni film Ginger Rogers ve Frad Astaire bir arada Her meslekte olduğu gıbi sinema âle-| dalgası halinde saran bu filmden sonra minde de bazı artistlerin ömrü çok kısa, | hallın bu çifte rağbet ve alâkasını bir yıldızları çok sönük olduğu halde bazı-| kere daha ve çok yakından anlıvan film |Jarı da ebet' bir hayat ve şöhrete nail kumpanyası bunlara ayrı ayrı filni çe olurlar. virtmekten vazgeçmiş, gene iki san'atı İşte bu ikincilerin en başında danslar: | kârı birleştirmiştir. |ile berkesi teshir eden güzel çift, yani TAyakları kanadlı çift) diye anılan vaktile ciddiyetile maruf bir muallime Ginger Rogers ile Fred Astaire'in bu sa- |olan Ginger Rogers ve hususi hayatında yede güzel filmlerini seyredeceğiz de- |"Neş'eden eser bulunmadığı halde (neş'eli | mektir. uç3n erkek) denilen Fred Astaire gol- ——— mektedirler. Bu san'atkârlar yeni tanınmağa başla- dıkları vakıt senede ancak üç film hazır- lar iken şimdi senede yalnız bir tok film yapıyorlar, Bunun da eskilere nazaran daha erijinal ve zengin olmasına çalışı- yozlar, Bilhassa her film için muhakkak |yeni birkâç dans numarası ve birkaç gü- zel şarkı hazırlıyorlar. İşte bunların son filmlerinden biri olan: (Shall we dance) bu uğraşmaların ve didinmelerin en güzel bir nümünesi olarak göstenilmektedir. Yazılan tenkidlere göre bu filmin cid- den mükemmel olduğuna inanmamız lâ- zım geliyor. (Shall we dance) filminin bazı sahne- leri büyük bir transatlantiğin en muh - 2 — İstanbulu kuşbakışı gösteren <fo- to « afiş» 1. (Bu afiş muhtelif lısanıarla | basılmaştır). $ — İngilizce, almanca, italyanca 30 |bin aded broşür. 4 — Şehirde otomobil ve tercüiman üc- retlerini gösteren tarifeler, 5 — İstanbulu bir günde gezmek için lâzım gelen talimatı havi bir broşir, (En son neşredilmiştir) gibi neşriyat yaparak bunları dünyanın her tarafındaki seya- hat acentalarına tevzi etmiştir. | Bundan başka Balkanlarda intişar & den (Balkan Herald) gazetesinde Tiürki- ye ve İstanbul hakkında muntazanı neş- riyat yapmaktadır. Büro Yeni Zelandsa çıkan The Timaru Herald gazetesinin 24 PEylül nüshasının 9 uncu sayfasında da resimli neşriyot yapmıştır. Seyahat acentalarının tertibi ile her yıl İstanbula gelen otuza yakın büyük transatlantik seyyah gemilerindeki sey. yahları gezdiren yetmişe yakın ve muh- |telif lisanlar bilen tercümanlar Belediye Turizm şubesinin mürakabesi ve üs'le- rinden eksilmiyen nezafeti altında ola- rak çalışmakla ve şehrimizin eski eser- ieri hakkında ilmf malümat vermekte ol- dukları gibi memleketimizin yeni rejimi. ne dair de propaganda yapmaktadırlar. | Bütün bu izahat gösteriyor ki İstanbu- lan türistik mevzuu biraz meşgul olun. takdirde son derece şayanı ekem- t bir mahiyet alacaktır. Yeni Vali Lüâtfi Kırdarın bütün şusbatı 5 faaliyete istematik bir çalışma esası koyduğu ve rduğu şu sırada bü mevzua karşı gös- terilecek «slâka, İstanbul Belediyesinin turizm şubesinl, mevzuunun ehemmiyeti. le mütenasib bir uzviyet haline getire- cektir. iye tıb encümaninin toplantısı Türkiye Tıb Encümeni mutad toplantısı- nı çarşamba günü yapacaktır. Toplanlı saat 18,30 da Küubba Odasında yapılacaklır, teşem salonlarında çevrilmiştir. Munzara itibarile cidden pek yengin o- lan bu film müzik ve dans noktasından da Tevkalâdedir. Amerikanın en fazla tanınmış ve se - vilmiş üç büyük müzisyeni bu filmin şat- kılarını tam altı ayda hazırlamışlardır. ı ansan'n en cazibeli yıldızlarından biri olan Edwige Feuillere, Pariste ye- ni yeni filmler çevirmeğe başlamıştır. Ginger Rogers ile Pred Astaire de bu. İstanbulda çevrileceğini evvelce haber fümdeki densları yapabilmek içın 1600 verdiğimiz «Beyaz Esire» filminde rol saat beraber çalışmışlardır. a'maktan Edwige Feuillere vazgeçmiş (Shall we dance) filminde patenlerle bulunmakladır. buzlar üstünde yapılan akrobatık dans- is n larla, en lüks bir tiyatro sahnesinde ya- BuAW? yış'dmn yakında. Amesike, pilan maskeli dansların herkesin hayret| Y Bideceği söylenmektedir. Resimde vo takdirini celbedecek kadar fevkalâde| Edwige Fewillere «Müarthe Richard Fransa hizmetinde» filmindeki çehresi- olduğu s ğ ğ Amerika ve Avrupayı bir zevk ve neş'e | © Börülmektedir. (Chall we dance) fil minden güzel bir sahne (Bu güzci filmin başlıca sahnelerinden biri de Ginger Rogers'in maskesini taşıyan bir Ççok güzel kızların dans numarâları yapmalarıdır. Film kumpanyası yıldısin yüzünün maskesini en meşhur san'atkârlara yaptırmış ve bünlari Leksir ederek bu filmdeki gol için kullanmıştır.)