2 Temmuz 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

“ Deniz silâhları yarışı henüz başlamamıştır ,, Taymis, azami tonaj haddinin 45,000 olarak kabul edilmesini teessüfle kaydediyor Londra | (AA.) — Times gazetesi |böyle bir yarışın başlaması tehlikesi - bildiriyor: «Azami tonaj haddinin 45,000 ola - rak tesbitsedilmesi Amerikanın — daha aşağı bir rakam kabul etmemesinden ileri gelmiştir. Bu hususta Âmerikayı taklid etmek lüzumunu hissetmiyen di ğer devletleri tebrik etmek lâzımdır, Amerikanın İngiltere — tarafından teklif edilen daha az tonaj haddini ka- bul etmeğe imkân görmemesi teessüf- le karşılanmaktadır. Herhangi bir dev- let tarafından kabul edilen musyyen bir haddin diğer devletler için — misal teşkil etmemesine imkân yoktur. 1914 senesindeki deniz silâhları ya- rışı henüz başlamamıştır. İki sene ev - vel müzakere edilen hâdlerin aşılması ni arttıracak mahiyettedir. 'Tokyo | (A.LA.) — İngiltere ve A - merikanin Londra deniz mushedena - mesinin sahabet maddesi ile ihticac et- meleri kararı hakkındaki mütaleaları « mı serdeden Japon deniz mehafili, 45 bin ton hacminde gemiler — yapılma: yüzünden tehaddüs eden yeni vaziye - te Japon bahriyesinin karşı koymağa |: #made olduğunu beyan etmiştir. Deniz mehafili, şimdi Japon donan- ması için yeni bir devir açılmış oldu - ğunu beyan etmektedirler, Bu vaziyet, Amerikan gemilerinin Büyük Okyanusu geçmeleri — ve hart esnasında bahri harekâtı Japonya ci - varına kadar nakletmeleri imkânın - dan mütevelliddir. Demir muhafızlar| Çeklerle Ağır cezalara Çarptırıldılar Bükreş | (A.A.) — Askeri mahke- me, dört gün devam eden müzakere - lerden sonra Demir Muhafızların eski #imamdarlarından 20 kişiye aid dava- Ga kararını vermiştir. Aralarında «her Sey vatan için» adındaki fırkanın reisi farj Klimo da bulunmakta — olan 12 maznun 7 sene kalebendliğe ve altı se- ne müddetle medeni haklardan mah - rumiyete mahküm edilmişlerdir. Profesör Kristesko, Kral hânedanına #adakat ve merbutiyetini beyan eyle - #iğinden beraet etmiştir. Davadan evvel kaçmış olan Kanta- Südetler Anlaşıyorlar Prag 1 (Hususi) — Kabine bugün Cum- hurreisi Beneşin başkanlığı altında top- lanmış ve bilhassa Çekoslovakyadaki. e- kalliyetlerin statüsü ile meşgul olmuştur. Kabine toplantısından evvel Başvekil Hodza Südet mümessillerile yaptığı bir görüşmede, harsi meselelere müteallik müzakerelerde bulunmuştur. Müzakerelerin müsbet bir şekilde in - kişaf ettiği anlaşılmaktadır. Başlıca ih- tilâflı nokta olarak muhtariyet meselesi kalmıştır. B. Beneşin beyanatına göre kat'i anlaş- |ma, pek kısa bir müddet zarfında tahak- Güzen ile Kristesko, gıyaben 9 sgene ka-|kuk edecektir. tTebendliğe, yirmişer bin ley para ceza- sına ve altı sene müddetle medeni hak- fardan mahrumiyete mahküm edilmiş- lerdir. $ ra . Birinci sınıf a . Hüâkimler Ankara, 1 (Hususi) — Adliye Vekâle- seneyi ikmal ettikleri cihetle billci sı- nıf hâkimliğe namzed gösterilenler şun- Tardır: İstanbul hâkimi Atıf Onan, Göza işleri U. müdürü Haydar Yücekök, arı reisi Tahsin Turuthan, İzmir ikinci hu- kuk reisi Bilâl Hilmi Araz, Edirne ceza hâkimi İbrahim Hakkı Lâpsekili, İzmir hâkimi Mustafa Ramazan Onat, Btuğla hâkimi Süleyman Mes'ud Güney, adliye başmüfettişi Muharrem Rahmi Anadol, adliye başmüfettişi Necmeddin Zahir Sencer, Antalya reisi Necati TTemizöz, İz- mir hukuk reisi Hüseyin Hüsnü Suda, 'Temyiz mahkemesi raportörlerinden İz- zet Zeki Çakır, âdliye başmüfettişlerin- den Sırrı Gürkan, İzmir ticaret reisi Ne- €ati Ünlügü, İstanbul ikinci ceza reisi Kemal Askın, Ankara ikinci hukuk reisi Naili Tezgören, Konya reisi Sadık Doğ- “aruöz, hukuk işleri U. müdürü Şinasi Dey- rin, İzmir müddeiumumisi Asım Tuncay. Amerika nenlden_ 98 ftayyare sipariş etti Vaşington | (A.A.) — Harbiye Noza- retinin bildirdiğine göre, bu daire ye- niden 98 tayyare ve 273 motör smar- lamıştır. 14,433,196 dolar kıymetinde olan bu sipariş içinde 13 tane yeni u- garı kâle sistemi tayyare vardır. Bu su- Tetle uçan kalelerin adedi 52 ye çık- maktadır. Diğer taraftan Harbiye nezareti, dün Bihayete eren 1938 mali senesi zarfın- da yaptığı siparişlerden de umumi bir bilânço neşretmektedir, < Bu bilânçoya göre, | Temmuz 1937 ŞA | Temmuz 1938 e kadar geçen 12 “çafında Amerika birleşik devletleri i, 29 milyon dolar kıymetinde satın almışt Almanyanın bir notası Prag 1 (A.A.) — Almanya sefiri mek- teb çocuklarının söylediği iddia edilen Hitler aleyhindeki tahkirâmiz — şarkıları protesto eden bir nota tevdi etmiştir. Maarif Nazırı bu hususta tahkikat yap- mağa memur edilmiştir. Yeni harfli Banknotlar Ankara ! (AA,) — Türkiye Cum - huriyet Merkez Bankasından: Bankamızın 15 ikinciteşrin 937 ta- rihinden itibaren tedricen tedavüle çı- karmaya başladığı yeni harfli bank - :oı[ııdan | Temmuz 938 tarihine ka- ar: Beş Hiralıklardan — 26.645.000 On » 7.299'760 Elli h 8.770.250 Yüz ” 13.684,000 Cem'an elli altı milyon üç yüz dok- san dokuz bin on lira tedavüle çıkarıl- mış ve mukabilinde eski harfli bank - notlardan ayni mikdar yani elli altı mil yon üç yüz doksan dokuz bin on Jira tedavülden kaldırılmıştır. Filistinde yeni Hâdiseler Kudüs ! (A.A,) — Hükümet ma - kamları Kudüs ve Tel - Aviv'de ateş söndürme saatlerini kaldırmışlardır. Bununla beraber Yafada yeniden ba zı hâdiseler çıkmış ve iki yahudi yara- lanmıştır. Beytüllahim civarında petrol boru- larına taarruz edilmiş ve bir madende vukubulan bir infilâk neticesinde 3 ki- şi yaralanmıştır. Emniyet teşkilâtı Mensubları Ankara 1 (Hususi) — Emniyet teşki- lâtı mensublarının sicil ve gizli tezki- ye varakaları hakkındaki nizamname- arasında telşraflar teati edildi / ; : ! Ankara 1 (AA.) — Kontes Stra' Mor'un vefatı münasebetile Reisicur İ j İ ; i ; t Majeste altıncı Jorj Londra ber aldım. Gerek majestenizin gerek kraliyet ailesinin matemine samimiyetle işti rak etliğimi arzeyler ve acı sempati- le n ifadesinin kabulünü rica ey- K. Atatürk Türkiye Reisicumhuru jeste kraliçenin validesinin ve- fatı münasebetile ifade buyurduğı nuz. sempatiye gerek kraliçe gerek $ ben arzı minnettari eyler, lütufkâr ta- ? ziyelerinize en samimi teşekkürle: Mizi sunarız, sayın devlet reisi TERETELEĞETERRE GAT TERERETEEEETEEETETAD MerereresemeseaneceseceecereREREKAAERErEESENEEsese AAA A” Türk - İran hudud komisyonu İran delegeleri Erzurumdan geçtiler Erzurum | (A.A.) — Trabzonda top- lanacak Türk - İran hudud komisyonu | İran delegeleri dün akşam şehrimize gelmişlerdir. İran heyeti, Kars kapısında Şolis ve jandarma müfrezeleri iâmlandılar. Konuklar şerefine elli ki- şilik bir ziyafet verildi. Heyet bugün Trabzona hareket edecekti Çinde bombardımanlar devam ediyor Landra | (Hususi) — Japon tayya- releri bugün Suatov'u şiddetle bom - bardıman etmişlerdir. Bombardıman bir buçuk saat sürmüş ve yüzden fazla bomba atılmıştır. Yaralı ve ölenlerin sayısı 100 ü bul- maktadır. Maddi hasarat da mühim - dir. Hankeu ! (ALA.) — Sarınehrin fa - yezanı, Honanın şarkında — Japonların askeri faaliyetini pek mühim mikdar - da sektedar etmektedir. — Çinliler, bu mintakada topoğrafik vaziyeli müda - mışlardır. Honanın şarkında askeri va- ziyet hâlen istikrar bulmuştur. Japonlar, garba doğru ileri hareket- lerine devam etmek istedikleri takdir- de çok ciddi müşkülât ile karşılaşacak- larını anlamıış olduklarından, burada - ki kıt'alarından bir kısmını — Yangise cephesine geçirmişlerdir. Yangtse cep- hesinde dörtte biri kruvazör olmak ü - zere hâlen 150 kadar Japön harb ge - misi bulunmaktadır. Japonyadaki Su baskını Tokyo | (A.A.) — Dün havanın gü- zel olması sayesinde Tokyoda — hayat normal| seyrini takib etmiş fakat Tok- yo civarında mühim bir askeri hava' li- manı bulunan Tşuşiyra kasabasında bu sabaha kadar sular henüiz çekilme - nilştir. On binlerce halk' geceyi damların üstünde geçirmişlerdir. Zannedildiği - ne göre Tşuşiyra'da — felâketzedelerin mikdarı Tokyodakiler kadardır. Bulgar Kraliçesi İtalyada Sofya | (AA.) — Kraliçe ile veli- &hd prens Simon ve prenses Mariluiz kraliçenin ebet i olan İtalyan kral ve kraliçesinin Cri olarak yağı ge- hareket larafından se- | filerin lehine olan arazide mevzi al -| irmek üzere İ! Rossore sayfi- lerdir, k “Pahiliye Vekili şehrimizde Dahiliye Vekili ve Cumhuriyet Halk Genel Sekreteri Şükrü Kaya bu sabahki ekspresle Ankaradan şehrimize gelmektedir. Dahiliye Vekilini, bütün İs- tanbul gazetecileri Haydarpaşada karşı- lıyacaklardır. t on yedide de, İstanbul gazetecileri, | şerefine Serkl Doryanda yüz kişilik bir çay ziyafeti vereceklerdir. Dahiliye Vekilinin telgraflara cevabı Ankara 1 (A.A.) — Basın bizliğ: kanu- nunun B. M. Meclisi tarafından kabulü ünasebetile muhtelif müesseseler — ve basın mensubları tarafından — hükümet ve Parti adına Dahiliye Vekili ve C. H. Partisi Genel Sekreteri Şükrü Kayaya birçok teşekkür telgrafları görderilmiş- ir, Dahiliye Vekili Şükrü Kaya hükümet ve Parti için bu güzel vesile ile izhar e- ilmiş olan hislerden dolayı mukabelede ulunmuştur. Ankara, 1 (Husust) — Dahiliye Vekili Şükrü Kaya ve İktısad Vekili Şakir Ke- sebir bu akşamki 19,15 trenine bağlanan hususi vagonla İstanhula hareket etmiş- lerdir. Vekiller istasyonda vekâletler ile- |ri gelenleri tarafından uğurlanmışlardır. Başvekil Siyasal Bilgiler okulunu . * ziyaret etti Ankara, 1 (Husust) — Başvekil Celâl Bayar bugün öğleden evvel Siyasal Bil- giler Okulunu ziyaret ederek imtihanlar- da bulunmuş, talim heyeti ve talebe ile görüşmeler yapmıştır. Başvekil okuldan ayrılırken mücasese- nin rejimin prensiblerine uygun faaliye- tini takdirle zikretmiş ve alkışlarla uğur- | lanmıştır. | Rusya dahili istikraz yapıyor Landra | (Hususi) — Moskova hü- kümeti, ikinci beş senelik sanayi plâ - nının tatbikı ve milli müdafaanın tak- İngiliz lirası tutarında bir dahili istik- razın aktini kararlaştırmıştır. Avusturyanın Borçları Berlin, 1 (A.A.) — Röyter muhabirinin öğrendiğine göre, Avusturya borçları hak kında Almanya ile İngiltere arasında yapılan anlaşma, Avusturya istikrazla- rını garanti etmiş olan diğer devletler- le yapılacak anlaşmalara model teşkil eyliyecek yalnız bu anlaşmalar, Al - manya ile bu devletler arasındaki eko- nomik münasebetlere göre teferrüat - İta ayrılacaktır. Kimsesiz çocuklara yardım Ankara | (A.A.) — Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkezi — tarafından 16/6/1938 tarihinden 1/7/1938 tarihi- ne kadar 15 gün zarfında 1739 çocuğa yardım edilmiştir. Söketera SAÇ ÂLEMİNDE © Avam Kamarasında ehemmiyetsiz gibi görünen mühim bir hâdise geçti Yazan: Selim Ragıp Emeç vam Kamarası azasından biri- nin başından bir vak'a geçtik | Bu zat İngiliz harbiye nazırına bir meka tub yazmıştı. Bu mektubunda milli müdafaa işlerine temas ediyor, l:ı arada İngilterenin tayyare defi toplürı nin sayısını kâfi bulmadığını rakam kay- detmek suretile bildiriyor, nazırdan ce. vab istiyordu. Fakat İngiliz mebusu har- biye nazırından cevab bekliyedursun, bit gün kendisini müddeiumumiliğe çağırdı. lar ve orada, bizzat müddelumumi nazıra yazdığı mektubu mevzuu bahsetti. Milli müdafaaya aid rakamları kimlerden al- dığını sordu. Mebus bittabi bu suale red cevabı verdi. Müddelumumi de, bu gib ahvalde tatbik edilegelen ceza kanınu maddesini kendisine okudu. Bu madd bu gibi ahvalde, iki sene hapis cezasını derpiş etmektedir. İngiliz mebusu müda delumuminin yanından çıkar çıkmaz busan meclisine koştu ve «bugün b dan komik bir vak'a» geçti başlangıcile' hâdiseyi anlattı ve bittabi demokratik hürriyetlerin beşiği sayılan Avam K a rasında müdhiş bir fırtına koptu. ye nazırile başvekil muhtelif suallere ce- | vab verdiler. Bunun üzerine meelisin itm- tiyazlar encümeninin sür'atle — toplanıp bir karar vermesi neticesine varıldı. Fa- | kat bu hâdiseden çıkarılabilecek hisse şu Bir mebus, vazifei vekâletini yapa: bu nevi bir muameleye maruz kalab mi? Ve meclis kürsüsünden veya hu bir mektubla bir nazıra sorduğu sı ve bu sualin velev en mahrem devlet eg« rarına taallük etmesinden dolayı : ta uğrıyabilir mi? Milli iradelerin öen mümtaz bir if; demek olan bir millet meelisi her ti sırların mevzuu bahsolabileceği bir yer olduğuna kaniim. Esasen hukuku estasi- viyesine sarfedilmek üzere, 200 milyon | Yt üstadlarının çoktan halletmiş olduk« |l.ınnı sandığım bu davanın Avam K marasında bu şekilde mevzuu bahsolma- sı, demokrasilerin nasıl ric'i bir vaziye-s te düşmüş bulunduklarını teriyor, devletlerin harici ve askeri sırları m zuu bahsolacağı zaman, filvaki, bu meclislerde gizli celseler yapılır. İngiliz mebusu, harbiye nazırına irad el tiği suali bir mektubla yapmış oldı için davanın gizliliği korunmuştur. kat asrın otoriter zihniyeti an hükmünü yalnız kıt'avi Avrupada icer etmiyor. İngilterede de nüfuz peyda « miş, esasen bu nevi zihniyetler bulaşık hastalıklar gibidir. Kısa zamanda mesafelere kadar yayılabil ve eti istilâ ediyorlar, ne yazık! A Selim Rağgıp Emeç — Denizlide sıcaklar Denizli | ÇA-A.) — Dün sıcak gölge- de sıfırın üstünde 39 idi. "Sindl Vatanddaşlıkli , “ N Celâl Bayar son nutkunda Dersimlilerden bahsederken bu derdin tarihin | l çok güzel hülâsa etti. Dedi ki: — Dersimliler ne istiyorlar? Verği vermeden yaşamak, ri hâlde serbest germek, omuzlarında silâhlarile dolaşmak, memleket metlerinden vareste kalmak, Ve onların bu ortaçağ iddialarına- karşı bir cümle ile nihayet verdi: — Cumhuriyet böyle vatandaş tanımıyor! t Ve Cumhuriyet bu dağ adalarında medeni temaslardan mahrum- kaldık! için hâlâ derebeylik hayatı sürmejğe çalışan insanları harici âleme, m yet dünyasına çıkarmak için Dersimde yol yapıyor, mekteb yapıyor, kı kol yapıyor, adliye teşkilâti yapıyor. Anadolunun bir köşesinde bir çıhn' linde işliyen Dersim hiç şübhe yok, “acıtmasını da bilen eli altında yeni Yalnız Celâl Bayarın: öldürdü adam Cumhuriyetin sevmesini bildiği 'Türk dünyasına kavuşacaktır. | — Cumhuriyet böyle vatandaş tanımıyor! 4 Hitabından alınması ve göcunması icab edenler Dersimliler değilli | — Cumhuriyetin tanımadığı vatandaşlar arasında bütün kanun! kayıdlara men memleket iktısadiyatını bulandıran para ve mal kaçakçıları, bünyemizi mikrobliyan geri ve aykırı fikir kaçakçıları, hattâ içtimal ve terbiyemizi sakatlıyan ahlâk kaçakçıları da vardır ve gene Celâl Bayarın tam devlet adamına yaraşır Lir inoelikle ifade ettiği gibi Cumhuriyetin ok şamaşını bildiği kadar kahretmesini de bilen eli her zaman için bu — b )e bozguncuların kulak memesindediz. 3 » KG0 ' e Z A A K / Bürhan *