31 Mayıs 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

8 Sayfa SON POSTA SA Mayıs 31 , Çekoslovakyadaki son hâdiselerden intıbalar Tarihten sayfalar: Cengizin dı. Yanıbaşında karısı yatıyordu. gördüm ve Tanrı bana emrettli ki * * * Cengiz bir gece gene onun ziyaretine gitmişti. Yattıktan sonra çok geçmeden uyudu. Bu sırada korkunç bir rüya gördü. Korkarak uyan- karıları... O da uyanınca: uŞimdi bir rüya seni başka birine vereyim!n dedi. Yazan: Kadircan Kaflı Moğollarda kadının, erkeğe yardım noktasından mühim vazifeleri vardı. Ka- dınları kıyafet itibarile erkeklerden a - yırmak kolaydı. Fakat kızların elbiseleri erkeklerin elbiselerine o kadar benzi - yordu ki ayırd etmek güçtü. Erkekler birden fazla kadın afabilir - lerdi. Fakat onları beslemeğe muktedir olmaları şarttı. Erkeğin karılarına karşı olan vazife leri muayyen gibiydi: Evvelâ ala - bilmek için babasına münasib mikdarda hayvan verirdi. Bundan bâşka her ka - rıgına ayrı çadır ve evin idaresi için va - ridat tayin etmiye mecburdu. Oğullar, GÖvey anneleri*dul kalırsa onlarla evle - nirlerdi. Kardeşlerinin dül karılarını al- mak da çok yayılmış bir âdetti. Kadınlar çok çalışkan idiler. Kocala- rile beraber sürülere bakar, elbise, kilim ve çadır bezleri dokur, arabaları sürer, develeri yükler, erkekler gibi büyük bir ustalıkla ata binerlerdi. Erkekler harbe gidince kadınların va- zifeleri daha çoğalırdı. Eğer kadın bir prenses ise koc: ü zaman çocük- ları küçük olduğu takdirde saltanat nai- bi olurlardı. Bu işi çok iyi yapan ve mu- vaffakiyet gösteren kadınlar vardır. Cengiz Han kadınlar için şöyle demiş- Üz — Erkek, güneş gibi, her yerde hazır ©- lamaz. Bunun için kocası harbe veya ava gitmişse, kadın evini o kadar düzgün tut- malıdır ki prensin bir postacısı, yahud bir yolcusu gelirse evi darmadağın ve dü- zensiz bulmamalı; misafirin önüne iyi bir sofra çıkarmalı. Bu, o evin erkeğine şeref verir. Erkeğin liyakati karısının liyakati ile ölçülür! Cengiz Han da kendi milletinde âdet iğu Üzere bir çok defalar evlendi. Karılarından başka bir çok odalıkları da vardı. Sayıları beş yüze yakındı. Moğollarda eski bir âdet vardı: Kabi- lelerinsen güzel kızları imparator ve şeh- zadelere mahsustu. Her kabilenin yüzbaşısı, senenin mu - âyyen zamanlarında, evlenme çağına ge- len kızların en güzellerini seçerdi. Mo - Zollardaki teşkilât, mukaddes - sayılan Gdokuz rakatnına göre taksim edildiği için her binbaşı dokuz yüzbaşıdan gelen kız- Jarın en güzellerini seçtikten sonra im - paratora götürür veya gönderirdi. İmparator bu kızların arasından ken- disinin hoşuna gidenleri ayırırdı. Geriye kalanları da ya karılarına hizmetçi ola - rak verir, yahud akrabalarına hediye e- derdi. (Cihanküşa tarihi cild 1. Cengizin karıları çok olmakla beraber bunların hepsi de ayni derecede, ayni iti- bar ve salâhiyet sahibi bulunmuyorlar- dı. İçlerinden beş tanesi diğerlerinden üstün sayılıyordu. Bunlara (Ulu katın) deniliyordu. Bu kadımların birincisi eBürte» idi. Kunkurat kabilesi reisi «Di» nin kızı olup For-kin Ünvanını haizdi. Bu ünvan çi ceden alınmıştı ve Çin sarayında impa - ratorların, imparatoriçeden sonra bir «i dörecede olan karılarına veriliyordu. Cengizin birinci karısı en sevdiği o » ğulları olan Cuci, Çağatay, Oktay — ve 'Tuluyun annesiydi. Ayrıca beş tane kızi da vardı. Bu kızların her biri birer ka - bile reisile evlenmişlerdi. Çağatayla Ok- tay, Cengizden sonra imparator olmuş - lardı. Cuci ile Tuluy da babalarınım bü- tün harblerine iştirak etmişler, büyük cesaret göstermiş, muvaffakiyetler ka - zanmışlardı. Cengizin bu karısını diğer- lerinden üstün tutmasında kendisine iyi gocuklar vermesinin şüphesiz başlıca ro- Ki vardı. Bu karısından olan — çocuklar Cengizin diğer karılarından olan çocuk- larından daha itibarlı sayılıyorlardı. Cengizin ikinci karısı meşhur Merkit kabilesi reisinin kızıdır. Bundan Tulga adında bir kız çocuğu olmuştur. içüncü ve beşinci ka: ki kız kar- deşti: Yintlun ve Yinuat adını taşıyan bu iki kadın Tatar kabilesindendi. Cengizin dördüncü karısı Gin impa - ratorunun kızı-olan güzel bir prensesti. «Gökçe» diye anılıyordu. Onunla, epeyce yaşlandıktan sonra evlenmişti. Çocukla- |ranın olup olmadığı hakkında malümata tesadüf edilememiştir. | Cengizin bunlardan başka karıları ara- sında da mühim şahsiyetlerin kızları var- dı. Bunların bir kışmı mağlüb kral veya nparatorlarla kabile reislerinin kızları idi. Cengiz bunların arasından bazılarını hususi hayatında, diğerlerinden, hattâ üksek rütbeli karılarından daha çök ı—'-ı erdi. (Cümlüttevarih). Fazlullah Rüşid bin Abdülkâdir Heme- daninin eseri olan Cüâmiüttevarih'te, | Cengizle bir karısı arasındaki, meraklı olduğu kadar garib olan şu vak'ayı oku- duk: Cengizin Abika adında bir karısı vardı. | Genç ve güzel bir kadındı. İmparator ta- ]rahvıdın çok seviliyordu, Kadın da onu rdu. Meşhur bir adamın kızı idi ve e görmüştü. Büyük bir çadırı, çok hizmetçileri, sürüleri ve at- ları vardı. Cengiz bu karısına diğerlerinden daha sık gelirdi, Bir gece onun ziyaretine yilmişti. Yat- tıktan sonra çok geçmeden uyudu. Bu İsirada korkunç bir rüya gördü. Korkarak uyandı ve yerinden fırladı. Yanıbaşında genç karısı yatıyordu. O da uyanınca eli- ni tuttu: ($ | — Abika, seni çok severim. Pek mem- nunum. Fakat şimdi bir rüya gördüm ve Tanrı bana emretti ki seni başkasına vereyim: Abika onun şaka yaptığını sanıyordu. Fakat Cengiz hemen dışarıya seslendi: — Orada kim var? Cengizin kapısında her gece bir ka - bile reisi nöbet bekliyordu ve bunun şe- refi vardı. O gece de sol cenahın dört bin |adamına kumanda eden Geti ismindeki İcesur adam bu varzifeyi yapıyordu. Cen- İ|gizin sesini duyar duymaz: — Ben varım! Diyerek cevab verdi. — İçeri gel! Reis geldi. Abika şaşırmıştı. Hâlâ ina - amıyordu. Fakat Cengizin hali şaka ya- pan bir adam olduğunu anlatmak şöyle dursun, böyle bir güphe vermekten bile çok uzaktı. Cengiz onun kalbinden ge- çenleri sezmişti. Geti içeri girdiği zaman | ,, onu karısına gösterdi: — Evet, gerçek söyli tün malların, evin ve sürül: Pbu adama veriyorum. | Dedi. Herif için için seviniyor, kadın üzülüyordu. Cengiz içli bir insan gibi eşyalara göz yordu. Malların içinden yalnız bir sof- takımile bir altın kadehi alakoydu: — Bunlar bende hatıra olarak kalsın! Geti böylece Abikanın kocası oldu. Derler ki büyük adamların ruhlarında bazan büyük tezadlar görülür: Büyük denizlerin dalgaları büyük olduğu gibi durgunluk ve saflıklarının da eşsiz olu- şu gibi. Cengizin bu vak'asını acaba bu İkir için örnek olarak İleri süremez m'- yiz? |ra Kadircan Kaflı 'Parke üzerine asfalt döşenmiyecek İş Bankası önünden Yenicami kemeri- nin altından geçmek Üzere Eminönüne kadar olan nümune asfalt yol çok az za- manda bozulmuş, yer yer oyulmuş ve delikler açılmıştır. Bu cihet gözönüne a- lındığı için, badema parke kaldırım ü- zerine asfalt döşenmemesi kararlaştırıl- mıiştır. Bu sene yapılacak asfalt yollar, kaldırım taşları söküldükten sonra, so- Buk veya sıcak asfaltla yapılacaktır. İş Bankası önündeki nümune asfalt yo- lile Galata rıhtımında yeni yapılan as- falt kısmın iki tarafındaki yaya kaldı- , €&ski halinde, parke ve beton ©- larak bırakılmıştı. Bu sene İş Bankası 8- nü ve Yenicami yanındaki asfalt yol ta- mir edilecek, bu sırada, yaya kaldırım- | ları da“yeniden asfalt olarak yapılacaktır. | Bundan sonra yapılacak asfalt yolla- rın yaya kaldırımları da, asfalt olarak yeniden inşa edilecektir. l rırn çdra kendisini müdafaaya <a |Sikmiş olan Kral m. Seni bü- tezahüratla karşılanmışlardır. Resimde, Kra-' inle birlikte (ilçeyi kendisini selâmlamak Üzere toplanmış Eski Sövyet Rusya Kerensky Amerikadan Avrupaya dönmüştür. Kerensky Amerikada konferanslar vermiştir. Resimle bir haftalık dünya hâdiseleri hanırlanıyor: 7 pusluk tayyare dafi topu, $0 bin kadem irtifaa, dakikada 12 devre atış yapabllen bu top, nev'inin en mükemmeli olarak v * e.Bayılmaktadır. şen hafta Şimali İngilterede bir seyahate ve Kraâliçe, her tarafta olan eski muhariblerin ellerini sıkarken görüyorsunuz. Cumhuriyetleri — Reisi İ Çekoslovakyada Nazi gençliği bir müÜmMAayiş esnasında Çekoslövakyada Südet Almanları mesel eerinin en buhranlı ve gergin nralerttl Tabor'da intihab söylevini veren Çek Cumhurreisi Dr. Beneş halk wal“" selâmla nuyor af Çekoslovakyaddki belediye intihabların da Çek hududunda çiftlik arabalar yapılar istihkâm Bu resimlere göz atacak olursanız, Çekoslovakyada bulunan Südet Al - manlarının Nazi hareketini ne büyük bir hararet ve coşkunlukla ileri götür- düklerini pek kolay ve rahatca kavrar- sınız. Filvaki, Çekoslovakyada Führer diye anılan ve vaktile jimnastik hoca- liğı yapmış olan Henlayn'in bir emir ve işaretine bakan üç buçuk — milyon Alman, irili ufaklı her vesileden isti - fade ederek seslerini çıkarıyor, nüma- yişler yapıyor, ve Naziliğin icab ettir- Ha İdiği bütün prensip, usul ve propagan- da âletlerini kullanıyorlar. Südet Almanları, uzun konçlu be - yaz çorap ve beyaz gömlek giymekte - dirler. Südet Almanlarının Çekoslo - ransa, İngiltere Krah ile Kraliçesini kabule | Vakyada yaratlıkları buhranlı havaya laevhaları göze şarpıyoar hazırlanıyor: Majestelerin ikamet edecek -|karşı tedbir alan Çek hükümeti buna, leri, Orsay sarayında hazırlıklar İlerlemekte- dir. Muhtelif yerlerde, (ayaklarınımı siliniz) mukabil nümayişlerle karşılık ver - mektedir. F çlart Südet Almanlarının yaptikle mümayişlerden bir Ve