10 Nisan 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

10 Nisan Emekli Türk Gene leri yarınki dünya harbini “Son Posta,, ya ı_nla_tıyorlır Avrupada harb olursa zehir daha Amerikan kalması mümkün — Müuhtemel bir Avrupa barbi karşı-l Bında.., — Avrupa harbi mi dediniz? O günlerin | bizden uzak olmasını temenni edelim. U- Mumi harbin acı hatıraları, penüz dimağ- lardan silinmediği gibi, aç'ığı yaralar da tamamen kapanmamıştır. Bugün dünya Siyasetinde görülen müvazenesizlik gene Benel savaş sonunda aktedilen muahede- lerin mağlüblar taratından hazmedilme- Mesinden ileri gelmiyor mu? Belki bu hazımsızlık, zamanın ilerle- Mesile tarafeynin kuvvetlerini arlırmak Yolunda yaptıkları hazırlıklar, çiğnendi- Gi iddla edilen hakların yeniden ve zur- bazu ile alınmak fikri, âti için, gene harb belâsını başımızın üstüne çöktürecektir. Fakat, bugün, şimdiye kadar anladığımız Ve bildiğimiz harbin manası tamamen de- tir. Modern silâhlar ve tesirleri harbin tahrib sahalarını o kadar korkunç bir vaziyete sokmuş ve o kadar genişlet- Miştir ki savaş halinde olan memlek: Tin bütün halkını, cebhede bulunsun, bu lunmasın, tehlikenin amansızlığı ile kar- © karşıya bırakmıştır. İşte, bu endişe ve korkudur ki bütün diplomatları büyük bir ihtiraza sevkedi- Yor. Onun için yakın bir âtide, maksad v Sayesi ne olursa olsun, yeni bir dünya harbinin kopacağına ihtimal vermiyo- fum, vermek de istemiyorurm. Emekli general Esad Gediğin fikirleri- ni tasdik etmekle beraber, ilâve ettim: — Generalim, her şeye rağmen, hırbin, Setinabı mümkün olmıyan bir vaziyetin #evkile, patlak verdiğini kabul edelim. O | zaman Avrupada teşekkül edecek muha- lif blokların, dost veya Gdüşmanlarının hangi devletlerden teşekkül edeceğini dü- günüyorsunuz? — Bu sizce de malüm bir keyfiyı Bir yanda otoriter devletler, £ demokrat devletler. | — Yani... | — Almanya ve İtalya karşısında İngil- ftere, Fransa ve Sovyet Rusyı. — Bu iki blokun, kuvvet bakımından, hangisinin ağır basacağına ve harbi ka- Zanacağına kanisiniz? anda da — Askerlik ve siyaset, çok zaman bir- birinden ayrılmıyor ve ekseriyetle de kuv Vet siyasete hâkim oluyor. İşte, Abr. İle İtalyanm son durumları bunun er h bir delilidir. Alman ve İtalyan muka- Teneti, bu mukarenetin karşısında; İngil- ferenin az çok münferid bir cebhe alması da gösteriyor ki, bugün için otoriler dev- lerin daha pek çok söylenccek sözleri, Yapacak hamleleri vardır ve olacaktır. Eğer, bu sözlerin, bu hamlelerin cn son bürü demek olan harbin vt Dü fasavvur edersek, ilk hamlede otorit devletlerin galib gelecekleri tahmin edi- lebilir. pya — Peki ya sonda? — Bu, kat'iyetle kestirilemez! Nitekim, fmümi harbin ilk seneleri, Almanyanın Balib göleceğini müjdelediği halde; ükı- | tinin nasıl olduğunu, Almanyanıa ve Müttefiklerinin nasıl sarsıdığını biliyor- Sünuz. Evet, bidayette Almanya ve müt- tefikleri galib gelecektir. Fakat kat'i ne- , her iki taraf için de karanlıktır. — Harb ateşinin bütün Avrupayı sar- Üığı takdirde Amerika ve Japonyanın bi- faraf kalacaklarını ms umarsınız? Yoksa Onlar da bu bâdireye atılacaklar mı, der- Gihiz? — Amerika, Avrupa işlerine karışma- Tiya karar verdiğini, bir infirad siyesoli takib ettiğini ve edeceğini her vesile ve firsatta söyleyip duruyor. Fakat, bu söz, e har- ine Bulh zamanının teranesidir. Harb V. bin yanıbaşında değişen menfaat ibresin kalım, ayni siyasetin devamına İmkân birakacak mı? Bugünkü Amerika siyâ ti, efkârı umumiyesinin o zamanki tema- Yüllerine uyacak mı, uymıyacak mı? Bun- kiki icab eden öyle me ;rdı_- ki, | an, hissiyatta yap işiklik Ü- | bet veya menfi mlerle bi aştıracaktır. Bu itibarla Amerika- fa tema- af kalması veya bir YÜl etmesi hakkında bir şey &Ö Japonyaya gelince, bu devlet, Rusyanın en büyük basmıdır. Gözl eri Si- ın bitaraf Emekli General Ziya Gedik birya ve Çin Türkistanında denili»ör. Onun için zannederim ki Avrupada bir harb çıktığı takdirde, her halde Sovyet Ruyayı şarktan vurmağa kalkacak, ya- hud, onun garb cebhesinde hasmı olan Almanyaya eh yetli yardımlarda bu- lunacaktır. — Benim de sormak isted mevzuuna temas etmiş bul vyet Rusya - Almanya iki devleti bir muharebeye sürükliyecok midir acaba? — Sualinize evet veya vermeği salâhi, diyorum. Harbin olacı Müsaadenizi diliyeceğim: Harbiı: o ni değil, olduğunu tasavvur eder- sek, nâzari bir şekilde, kimin galib gele ceğini umarsınız? Bugün, Sövyet' Rusyanı askeri teş- #im bir sual nuyorsunuz: nanlığı bu , diye cevab kilâtma — tamamen — vâkıf — değiliz. Zahirt — olarak, Alman — kuvvetinin hâkimiyetini kabul etmek lüzım- dır. Bu itibarla harbin ilk ham- lesinde gene Alman ordularının — galib gelecekleri ileri sürülebilir. Fakat netive meşküktür, Çünkü, pek tabii olarak Sov- yet Rusyanin da mültefiksiz kalmıyacağı, ona her hususta yapılan yardımlara naza- kli h veya aleyhine — Almün ordularının Sövyet Rusyaya karşı taarruza geçtiklerini farzedersex, bu taarruzü nereden yapmaları icab &- der? — Son vaziyete göre, yani Avusturya- nın ilhak edilmiş bulunmasına nazaran, hücum için, Romanyanm şimal arazisiui tercih etmeleri lâzımdır. - İspanyadaki dahili harbin sonu hak- kında nasıl bir fikre zahib bulunuyorsu- nuz? — Keyfiyeti yalnız İspanya için düşü- rsek, mâalüm bir şey.. General Franko harbi kazanmış bulunu; Kat'i zafere ulaşacağı gün; uzak değildir. — Ya onun bu zaferinin harici tesirleri? | — Bugün için varid olan bir mezele yoktur. İspanya, siyaset bakımından Frankonun hâkimiyeti ile otoriter”bloka iltihak etse bile, şimdilik hiçbir rol oyn- yamaz. İspanyadan, kendilerine menfaat umanlar, beklemek mecburiyetindedir- ler. Uzak bir istikbalde, eğer General Frankodan umulan — Alman ve İtalyan dostluğu fillen tahakkuk ederse, İngiltere ve Fransa için şu endişeler mevcud ola- bilir: Fransanın Pirene dağlarına dayanan cenub hududü ile Fas muvasala hattının ve İngilterenin Mısır ve Hindistan yolla- rının tehlikeye düşmesi. Sabih Alaçam Zehirli gaz kursları tatil ediliyor Şehrimizdeki zehirli gaz ları yaz münasebetile, bu ay nihayetinde tatil edilecektir. Bu sene 30,000 den fazla mezun ve- ren bu kurslarda önümüzdeki biri da yeniden faaliyete £ teşrin nâ: Bununla beraber bu xw günleri boş _'uqmlw_wı'ok, zehirli gaz cankurta - ran ekiplerinin takviyesine çalışılacak ve bu kısma aid derslere muntazamazı devam edilecektir. müdür? ! SON POSTA Keyif verici bir keşfedilmiş! İngiliz zabıtası gümrüklerde ele geçen | Bu kadın, bir banka kaçak eşyayı muayene ediyor Londra, (L'intran) — Birkaç gün ev- vel cinayet mahkemesine çıkarılmış olan iki polis memurunu öldürmekten maz- nun bir asker kaçağı: Marihua ismindeki uyuşturucu bir mad de ile dolu bir sigara içtikten sonra ken- | disini kaybettiğini ve hareketinden gayri mes'ul bir hale geldiğini söylemişti. Londra polis müdüriyeti o günden iti- baren bu meseleyi tedkike başlamıştır. Anlaşıldığına göre Marihua denilen mad- de Amerikada icad edilmiştir. Kokain ve eroin gibi keyif verici bir zehirdir ve es- rar şeklinde sigara içinde — içilmektedir. Elde edilen malümata bakılırsa bu mad- de ile dolu sigaralar Amerikadan İngil- tereye Holanda tariklle kaçak olarak s0- ikulmakladır, Tayyare yüzbaşısı olan Amerikalı güzel dansöz Mis Nizen ,Tikan dansözlerinden Mis Gerirud Nizen Misori 350 nci tayyare kıt'ası yüzbağılı- ğına tayin olunmuştur. Mis, gayet kuv- vetli ve usta bir pilottur. Amerikan bava kuvvetlerinin de yegâne resmi sübayıdır. Yangındanko runma için yapılan elbiseler Londrada yeni açılan bir sergide, Bon icadlara göre yapılmış, yangın- dan korunma elbi- seleri teşhir - edil- miştir. — Mütehas- gsıslar tedkik neti- cesinde bu elbise- leri çok beğenmiş- lerdin Bu elbise- ler ayni zamanda hava taarruzlarına karşı da müessir bir korunma vası- tası olarak telâkki edilmektedir. Bu itibarla tek elbise iki işe yaramış ol- maktadır. Bu hafta göreceğimiz yeni filmler Bu hafta İstanbul sinemalarında göste- rilen filmleri ve mev« zularını bildiriyoruz: Kadın kalbi Melek sinemasında gösterilen — bu film Barbara Stenvik ve Joe Mak Krea tara- fından — çevrilmiştir. Mevzuu şudur: Doktor Kildar bir sanatoryomda — staj- yerdir. Hastalardan Janet adındaki r kadını — sevmektedir. soyguncusunun kâri- sıdır. Janet kocasını sakladığı için polisça yakalanmısu ve ço« cuğu — eytamhaneye gönderilmişti. Doktar bundan ha« berdar değildir, gü- nün birinde doktar Janeti İmos adında bir haydudla kanu- şürken görüyor. Hay- dud, kadına çocuğu- nun nerede sakh el- Kadın kalbi filminde Babara Stanvık duğunu söylemekle beraber ondan daha | kabul ediyor. Bu sayede Cordvel ile kızı fazla malümat itası için bin dolar ve e- vinde misafir kalmasını istiyor. Bir gün doktor, Hanlon adındaki hay- duda bir ameliyat yapıyor. Hanlon bin dolar veriyor, Janet çocuğunun kurtarıl- ması için bu bin doların ödünç olarak kendisine verilmesini rica ediyor. Doktor reddediyor. Kadın parayı çalıyor, fakat doktor işin farkına varıyor. ve kadını terkediyor. Janet maksadına muvaflak olamayacınca haydudun ikinci teklifini kabüle mecbur oluyor. Doktor kadını kurtarmak istediğinden haydud Hanlo- nun yardımını taleb ediyor. Hanlonun a- damlari İmosuh evine gidiyorlar. İmos yaralanıyor. Janet doktordan istimdadda bulunuyor. Nihâyet meramıma nail olu- yor. Yüz erkeğe bir kız Deanna Durbin tarafından çevrilen bu gözel film Sümer sinemasında Bgösteril- mektedir. Fakir bir musikişinas olan Cordvel, gü- nün birinde meşhur orkestra şefi - Sto- kovskinin alâkasını uyandırıyar ve tesa- düfen o gün Cordvel ile kızı güzel Pat- ricia gokakta sürünmek üzere bulunmak- ta idiler. Patriclanın nezaket ve güzelli- ği meşhur banker Forst'un karısının dik- katini celbediyor. Madam Forst, musiki- şinasa bir orkestranın başına geçmesini teklif ediyor. Adam pahalı bir mahalde tecrübelere başlıyor. Fakat çok unutgan bir kadın o- Bu sıralarda Londrada bülunan Ame-|!âm madam Forst, seyahate. çıkıyor. ve bunlar ortada kalıyorlar, Patricia Mösyö Forst'a müracast ediyorsa da adam on« larla alay ediyor. Nihayet Patricla çef Stokovskiye mü- racaat ediyor. Herkesin düşüncesi hilâ- fına Stokovski bunlara riyaset etmeği Patricia sefaletten kurtuluyorlar. Hind mezarı İpek ve Saray sinemalarının bu haftas ki programlarını teşkil eden bu heye- canlı ve meraklı filmin mevzuu şudur? Mühendis Fürbringer karısı ve muğ- vini ile birlikte yeni bir şehir kurmak için Hindistana gidiyorlar, Bu sırada ka- yısını kaybeden mihrace onu bulmak için mühendisin nişanlısı İren ile birlikte Kâs İhireye varıyorlar. Bu sırada karısının Bombaya gitmekte olduğunu haber alıs yor. Eita Bombayda bir barda dansözlük yapmaktadır. Ramigan güzel Sitayı ka- çırmağa muvaffak oluyor ve kendi saras yına hapsediyor. Mühendis şehrin blân! mı kurarken nişanlısının aşkırı yeniden kazanmağa uğraşıyor. Ramigan ise oskidenberi hem mihracas nin karısına, hem paras göz dikmişe tir. Maksadına nail olması için cengâver bir kabile relsi olan Sadu İle birleşiyor, Sita bapisten gizlice haber gönderle- rek İreni çağırtıyor ve ona vaziyeti et rafile anlatıyor. Ramiganın nası| bir hâ- in olduğunu öğrenen İren meseleyi hes men mihraceye haber veriyor, FPakat mihrace buna ihtimal vermiyor. Ramigan kendi sarayının altına lâğıme lar dolduruyor ve mihraceyi davet edix yor. Mühendis Fürbringer meseleden hâs berdar oluyor ve son dakikada bunun Ös nüne geçiyor. Kargaşalık vukubuluyor, Sita kendi vürudünü kocasına siper edü- yor ve ölüyor. Kraliçe Viktorya Sakarya sinemasında da son zamanlara da İngilterede yapılan ve çok büyük bi muvaffakiyet kazanan «Kraliçe Viktere ya» filmi gösterilmektedir. Film tarihi, bir eserdir. j Kroliçe Viktorya fil minden bir sahne