9 Eylül 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Şanghay şiddetli muharebeler oluyor .. w .. da g Ogüs göğgüs .. w 06 € Sovyetler Uzakşarkta otuza yakın Japon gemisini tevkif ettiler Londra 8 (Hususi) Uzakşarktaki Sovyet sularına girmiş bulunan müsel - lâh bir Japon gemisi tevkif edilmiştir. Soövyet makamları tatafından sorguya çekilen gemi kaptanı, avlanmak üzere Sövyet sularına giren Japon gemilerini menetmek maksadile gönderilmiş ol - duğunu beyan etmiştir. Halbuki Sovyetlere göre, son zaman - larda gık sık kendi kara sularına giren Japon balıkçı gemileri, avlanmağa — hiç müsait olmıyan mıntakalarda görülmüş- lerdir. Bu da başka niyetle gelmiş olduk» larına delâlet etmektedir. 28 Japon balıkçı gemisi halen Sovyet sularında mevkuf bulunmaktadırlar. Londra 8 (Hususi) — Şanghay cep - hesinde Japon kara, deniz ve hava kuv - vetleri tarafından başlanan büyük taar- dir, Japonlar Çinlilere şimalden ve ce - nubdan taarruz ediyorlar, Bu iki ordu arasında irtibat yakında temin edilecek- tir. Göğüs göğüse muharebeler Mitralyöz düelloları ve göğüs göğüse muharebeler, bütün gece devam etmiş - tir. 350 bin Çinli Şanghay, & (AA.) — Juchpou'yu ele geçirmek için Jukong dalga kıranı ile Kiangouan Çin mahallesinin belediye dairesi arasında sabahtanberi şiddetli bir muharebe cereyan etmektedir. Ja- pon ateşinin tesirile Çinlilerin birçok yeni binaları vahim hasarata uğramış- tır. Japonlar, yeniden on Çin fırkasının Şanghay ile Soutcheou arasına gönde- rilmiş olduğunu söylüyorlar. Bu suretle rur müsait bir şekilde devam etmekte «İbu mıntakadaki Çin kuvvetlerinin ye- Dün İspanya sularında 2 deniz muharebesi oldu Londra 8 (Hususi) — İspanya harbin- de ilk defa olarak dün 'akşam, Cezayir açıklarında Frankoculara ait Kanarlas kruvazörü ile hükümetçilerin yedi ge - Misi grasında iki saatten fazla süren bir deniz muharebesi olmuştur. Şiddetli top sesleri sahilden işitilmiş - fir. Muharebenin neticesi hakkında he- hüz malümat alınamamıştır. İkinci bir deniz muharebesi de Bask sahilleri açıklarında olmuş ve ağır ya - talar almış olan bir hükümet harb ge - misi, sahile iltica etmek mecburiyetin - de kalmıştır. Frankocuların verdiği bir tebliğ ise va. ziyeti şöyle anlatmaktadır: Nasyonalistlerin Baleares harb ge - misi, Centabriğue sahillerinde dün — beş hükümetçi harb gemisi le harbe tutuş « muştur. Hükümetçi «Liberlad» gemişi vahim rahneler alarak diğer dört gemi Te birlikte geri çekilmiye mecbur olmuş- tur, Büyük Arap kongresi dün Buludan'da açıldı Adana, 8& (Hususi) — Büyük Arab kongresi bugün Buludan'da Arab murahhaslarının huzurile toplanmıştır. Öğrendiğime göre Hicaz ve Necit hükümetinin Londra sefiri Hafız Veh- bi'nin başkanlığı altında bir heye! Cenevre'ye gitmiştir. Heyet Filiştin'in taksimini ve Emir Abdullahın Fi stin tahtına getiril- Mesini protestoya kral tarafından memur edilmüştir. Konferans yarın toplanıyor (Baştarafı 1 inci sayfada) likte hareket edeceği ve konferansta hazır bulunmıyacağı anlaşilmaktadır. Mâhaza ne Berlin, ne de Roma hü-| kümeti davetnameye henüz cevab ver- TMemişlerdir. İkinci notadan sonra Romadan bildirildiğine göre, ikinci Savyet notası üzerine umumi vaziyet bir kat daha nazikleşmiş ve Akdeniz konferansı da tehlikeye girmiştir. Fil. hakika İtalya için Sovyet Rusya mü- messillerile birlikte aymnı masa etra- fında oturmak çok müşkül olacaktır. Bununla beraber İtalya konferansa iş- tirak etmek yollarını azami hüsnü ni- yetle araştırmaktadır. İtalyada asabiyet Londra, 8 (Hususi) — Sovyet maslâ- hatgüzarı tarafından Roma hükümeti- he tevdi edilen ikinci nota, İtalyan res- mi mehafilini büsbütün asabileştirmiş- tir. Bu notanın cevabsız bırakılacağı zannedilmekte ve binnetice Sovyetler. le diplomatik münasebatın kesileceği- Ne hükmedilmektedir . Musolininin gazetesi olan Popolo d'İ- talya bugünkü başmakalesinde İtalya- nn bu şartlar altında Akdeniz konle- ransına iştirak etmiyeceğini açıkca yaz maktadır. Virjinio Gayda ise Journale d'İtal- yada yazdığı bir makalede, Almanya- nın müstemleke taleblerinde haklı ol- duğunu söylemekte ve Versay muahe- desindeki bu hususa aid ahkâmın de- Biştirilmesini istemektedir. İngiliz heyeti Londra, 8 (Hususi) — Hariciye Na- zırı Eden, hariciye nezareti umumi kâ- tibi Van Sitari, Amiral Lord Çetfild ve bir deniz mütehassısı Akdeniz kon- feransında İngiltereyi temsil edecek!ler- dir. Heyet yarın akşam Paris yolu ile Cenevreye gidecektir. Fransayı temsil edecek olan heyet ise hariciye nazırı Delbos ile amrial Darlan ve amiral Ghrujya'dan mürek- keb olacaktır. Cebelüttarık 8 (AA.) — Bir İngiliz vapuru ile iki İspanyol vapurunun geçen gece bir tecavuza maruz kalmış olduk - larına dair ortada bir şayia dolaşmakta- dır. Sovyet gazetelerinin hücumu Moskova (Hususi) — Son Akdeniz hâ- diseleri münasebetile Sovyet gazetele - rinde faşist ve İtalya âleyhinde çok şid- detli yazılar intişar etmektedir. Bu yazılara göre bütün işçi teşekkül - leri yer yer toplantılar yaparak hükü - metten «faşist korsanlarını tedib etmek için» enerjik bir hattı hareket istemek « tedirler. Karadeniz filosunun zabitleri ve tay - faları hükümetin ilk işaret! üzerine «va- tanın düşmanlarırı yok etmeğe» — hazır N künu 350.000 kişiye baliğ olmuştur. Şanghay, & (A.A.) — Central News ajansı, Şanghaydan gelen ve mülteci- lerle dolu olan bir trenin Sounkin is- fasyonunda Japon tayyareleri tarafın- dan bombardıman edilmiş olduğunu haber vermektedir. 300 kişi ölmüş, 40! ır. r İngiliz vapurunu tevkif ettiler Hongkong, 8 (A.A.) — Taishan a- dındaki İngiliz vapuru büu sabah Macao yakınında z kara suları haricinde tevkif edilmiştir. Bir Japon muhribinden bir zabit ile beş asker, muhrib tarafından atılan ih- tar topundan sonra, vapura çıkmışlar- dır. Bunlar vapurun evrakını istemiş'er- dir, Vapur, 35 dakika tevkif edilmiştir. sakasasadasasa sa Ka KALARAA AAA Yaunan Kralı ile Erdün Emirinin Başvekile telgrafları İzmir 8 (ALA.) — Haşmetlü Yunan kralı ile, şarki Erdün erpiri Altes Ab- dullah tarafından gönde' İsmet İnönüne İzmirde graflar ile, bunlardan pek mütehassis olan Başvekilin kendilerine verdiği cevabların suretlerini aşağıda neşredi- yoruz: Ekselâns İsmet İnönü Başvekil - Ankara - Ekselânsınızın biraderlerinin vefa- tıdolayısile samimi taziyetlerimin ka- bulünü rica ederim. Jorj Majeste Yunan kralı * Atina - Majestelerinin göndermek nezake - yaptığı teklif İttifak teklifi Fransız umumt efkârında hoşnutsuzluk uyandırdı Paris, 8 (Hususi) — Hitlerin, Lon- drada çıkan Daily Mail gazetesinde in- tişar eden mektubu Pariste fena karşı- lanmışlır. Bu mesele etrafında neşri- yat yapan gazeteler, her şeyden evvel bunu, Almanyanın Londra sefiri Von Ribbentrop'un — kabiliyetsizliğine ve Londrada bütün nüfuz ve sempalisini kaybettiğine bir işaret saymaktadır- lar. Çünkü iki devlet arasındaki yakın- laşmalarda da şimdiye kadar takib e. dilen yol, elçiler vasıtasile tekliflerde bulunmaktır. Hitlerin böyle bir şey yapmıyarak bir gazeteye mektub gön- dermesi, elçisinin beceriksizliğinden başka hiçbir şeyle kabili izah değil- dir. Mektubun Hitler - Musolini mülâka- tı arifesinde neşredilmesi ve 120 mil- yonluk bir İngiliz - Alman blokunun teşkilinden bahsedilmesi de şayanı dikkattir. Bu ilibarla herkesin aklına, acaba «Berlin - Roma mihveri ne ola- cak?» suali gelmektedir. Yoksa bums| bir Berlin - Londra mihveri mi istih- lâf edecek. Bu vaziyetler karşısında - talya ne yapacak? Hitlerin bu teklifi, İtalyanın Londrada çok sevilmediğine bir işaret, bir ima ifade etmiyor mu? Haydi diyelim ki Hitler İngiliz ef- kârı umumiyesine hitab ederek İngil- terenin bu kadar vasi bir mikyasta si- lâhlanmasının yersiz olduğunu ihsas etmek istiyor. Bu meseleyi hiçbir fe- İdakârlığa lüzum göstermeden dostça bir ittifak halledebilir. Bir Fransız suetesi vaziyeti tahlil ettikten sonra şu mülaleada bulunuyor: «Bu niyet kötü bir şey değildir. Fa- kat Hitlerin takib ettiği kurnazca hile gayet vazih olarak görülüyor.» Mareşal Çakmağın Seyahati Adana 8 (Hüususi) — İki gündenberi şehrimizde bulunan genel kurmay baş- kanı Fevzi Çakmak, ordu müfettişi Ge- tinde bulunduğu taziyet telgrafını al- dım. Gösterilen alâkaya derin şük - ranlarımı sunar, saygılarımın kabu - rica ederim. Türkiye Başvekili İsmet İnönü Hazretlerine Biraderi âlilerinin vefatından do - layı taziyetlerimin kabulünü rica e « derim, Abdullah Emir Abdullah hazretlerine * Amman - Fehametpenahın lütüfkâr taziyetle- rine şükranlarımı sunar, yüksek var- lıklarına saadetle uzun ömürler di « lerim. İnönü | Başvekil Ankarada Manisa 8 (Hususi) — Başvekil İsmet İnönü refakatinde Maarif Vekili Saffet Arıkan olduğu halde bugün şehrimize geldi, coşkun tezahüratla karşılandı. Muhterem Başvekil tetkilerde bu- lunduktan sonra akşam saat on dokuzda Ankaraya hareket etmiştir. Başbakan az zaman içinde Manisada vücuda getirilen eserleri takdir ve bundan sonra geldiklerinde olduğu gi- bi on binlerce vatandaşın catıdan sev- gi ve tezahüratı arasında uğurlanmış- tir, İzmirden ayrılırken İzmir 8 (Hususi) — Başvekil İsmet İn- önü şehrimizden ayrılırken dolgun in - tibalarla hareket ettiğini söyledi, olduklarını ilân etmişlerdir. Leningrad işçileri şu beyannameyi neşretmişlerdir: «— Sabrımız artık tükenmiştir. Asrı- mizin vebası olan faşizmin yokedilmesi ve kökünden imhası lâzımdır.» Kranoyarska işçileri de «tüfeği al- mak için ellerinden çekicl atmağa ha - zır olduklarını» ilân etmişlerdir. neral İzzeddin ve General Mümtaz Ziya ve maiyetleri şereflerine dün saat beşte vilâyet tarafıfıdan bir çay ziyaleti, saat yirmide de belediye tarafından bir ak - şam yemeği verilmiştir. Her iki ziyafet te samimi bir haya içinde cereyan et - miştir, Mareşal Çakmak ve beraberlerindeki generaller bugün on trenile cenuba ha- veket etmişlerdir. Misafirlerimiz istas « yonda vali, kumandan, vilâyet ileri ge- lenleri ve kalabalık bir halk kütlesi tara- fından uğurlanmışlardır. Bando, asker, jandarma, polis müfrezeleri -tarafından şelâm resmi ifa edilmiştir. Manisa dün kurtuluş Bayramını kutluladı Manisa, 8 (Hususi) — Manisa bugün kurtuluş bayramını parlak merasim ve coşkun tezahürat arasında kutluladı. Şehir baştanbaşa bayraklar, yeşillikler. le süslenmiştir. Gece de muhtelif eğ- lenceler tertib edilmiştir, Hitlerin İngiltereye! U9 e Sayfa 3 AD © Azdeniz devletlerinin konferansı toplanırken.. Yazan: Selim Ragıp Emeç A vrupa sulhü gene çetin bir im- tihan geçiriyor. Hübiyeti an- laşılamıyan bir veya müteaddit deniz- * altı gemilerinin Akdenizde meydana getirdikleri hâdiselerden doğan bu va- ziyet, nihayet Sovyet Rusyanın sabrı«.. . nı tüketmiş ve İtalyaya, büyük heye- canlara sebep olan malüm notayı ver- miştir. Her nekadar İtalya bu nolayı reddetmiş ve Sovyet Rusyaya karşı mukabil hücuma geçmişse de-ilk hare- ketin tesiri zail olmuş değildir. Şu ha« le nazaran Sovyet Rusya ile İtalya ara- sındaki münasebat son derece nazik - leşmiştir. Boğazlardan dışarı çıkan bazı Sovyet vapurları, Adalar denizin- de karşılaştıklarını iddia ettikleri mil- Hiyeti meçhul denizaltı gemilerinin mühtemel tecavüzlerini önlemek kas. tile tekrar Çanakkaleden içeri dönmek- tedirler. Bu vaziyet, Sovyet Rusya ile Fransa arasında mevcut olan ittifaka da esir yapacağa benzer. Bu ittifak, şimdiye kadar verilegelen malümata göre te « dafüt bir mahiyettedir. Sovyet gemile- rinin İtalyan tahtelbahirleri tarafından taarruza uğradıkları kabul edilecek olursa, Sövyet Rusya - Fransa ittifak- namesi mucibince ihtilâfa Fransanın da karışması icap ediyor. Fakat Fransanın durumundan, şim- dilik ve Yalnız Sovyet Rusya ile müte- saniden böyle yakın bir müdahale te- savvurunda olduğu anlaşılm:yor. Amma onun böyle bir tasavvur besle. memesi demek, iki devlet arasındaki paktın icaplarına uymaları zamanının bir gün hulül etmiyeceği demek değil- dir. Maamafih bu hususta velev tahmi- ni dahi olsa, herhangi bir hükme var- mak bugün için mümkün değildir. Va- ziyetin aydınlanması, ancak Akdeniz devletleri konferansının toplanmasına Ve bu konferansın varacağı neticeye bağlıdır. Akdeniz devletleri mütesa - niden menfaatlerini müdafaa mı cde - cekler, yoksa, bu devletler arasında beraberlik fikri tesis edilemiyerek bir kısım devletler diğerlerinden — ayrılıp hâdisatın inkişafını şimdilik müşahede etmekle mi iktifaya lüzum görecekler? Bütün bu suallerin cevabını ancak bu toplantı verecektir. Yani harbin olması da olmaması da bu konferansta tebel- lür edecek olan fikirlere bağlıdır. Selim Ragıp Emeç Türkkuşu Filosunun Muvaffakiyeti Ankara 8 (ALA.) — Havacılık haftası« ni kutlamak için Zekinin kumandası al- tında eylülün birinde Ankaradan Eski « şehir, İstanbul, Bursa ve İzmire uçan Türkkuşunun altı motörlü tayyaresi bu« gün saat 12 de bin beş yüz kilömetrelik seyahati muvaffakiyetle başararak İn - * önünden Ankaraya dönmüştür. Sabahten Sabaha : bir sıkıntı var, nehrine döndü. sura, ademliiktidara karşı ilâçlar, Bu ne mariz dünya!, Dertli dünya Havada insanı dedirgin eden bir sıkıntı var. Handise gök gürliyecek, — fırtına kopacak, dolu yağacak ve sel basacak ve insan sırsıklam ıslana- cak gibi.. Hani insan gezmeğe gitmek için karar verir, hazırlanır, eğlen- cesi için plânlar, programlar hazırlar bütün bu hazırlığa rağmen sşbah- leyin gözünü açıp havayı bulutlu yağmurlu. görürse ne hale gelir. İşte şimdi dünya bu halde!, İnsanları gizli, aşikâr tehdit eden bir korku, te- neffüsü ağırlaştıran, hayal ve ümidi bile çok görecek kadar ıztırab veram Şanghay yanıyor, Nankin yanıyor, Madrid yanıyor, Burgos yanıyor, Mavi Akdeniz, mes'ut insanların mavi kıyılarında aşk rüyaları gördük- leri Akdeniz bile sularında ifritler, ejderler dolaşan efsanevi Şaron Her sabah gazetelerin birinci sayfalarına gözgezdiriyorum, ha koptu ha kopacak. Ha başladı, ha başlıyacak. Bu endişe ile bu sefer son sayfala- larını çeviriyorum. Karşımda bin bir hastalığın ilâç reklâmları çıkıyor. Birinci sayfada siyasi hastalıklar, son sayfada uzvi hastalıklar.. Ro « matizmaya, siztir buhranına, inkıbaza, gripe, vereme, baş ağrısına, ba- Büyhan Cahit -