25 Haziran 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
SON POSTA Siyasi ufuk kararıyor Almanya Orta Avrupada İtalya da Akdenizde sürprizler hazırlıyormuş (Baştarafı 1 inci sayfada) Filhakika Berlin hükümeti, Laipzig hâ- disesinden mütevellit teessür ve hayal inkisarının yalnız kontrol sisteminden çe- kilmesine nılinhasır kalacağına dair be- lmektedir ki A- deniz kontrolü- k etmemekle beraber şimdilik İs- mada halacaklar ve ağlebi ih- n sistaminden müstakil bir hareket takip ederek, istedikleri gemiler- de araştırnız yapacaklardır. Berlinde görüşmeler ü n Berline gitmiş >n Ribentrop Bit - derle uzun bir mülâkatta bulunmuştur. Mülâkalın mevzüou İspanya meselesi ol- amuşlur, Yarın, Vaziyetin daha fazla vuzuh kes- bodeceğli tahmin edilmektedir. İspanyanın sesi Londra 24 (Husuüsi) — Valansia hü « kümeti hariciye nazırı Jiral, La'pzig hâ - disesi münasebetile Almanyanın ittihaz ettiği hattı hareket hakkında şu beyanat- | ! ta bulunmuştur. — Almanya, eğer sirf bir deniz nüma - yişile iktifa edecekse buna karşı hiç bir diyeceğimiz yoktur. Fakat yeni bir Al - meria hâdisesi çıkardığı takdirde, biz de lâzım gelen tedbirlere baş vuracağız.» İtalya Akdenizde vaziyelini takviye ediyor Londra 24 (Hususi) — Romadan bil - dirildiğine göre, İtalya Akdenizdeki va - ziyetini takviye etmek gayesile Trablus- gâarpta yeni bir dehiz Üssü inşasına karar wermiş ve bu karar kral tarafından tas - dik edilmiştir. Paris gazetelerinin mütalcaları Paris 24 (A.A.) — Gazetelerin bir kıs- mu Valânsiya hükümetine karşı ayrıca bir harekette hulunmamak yolunda Alman- ya ve İtalya tarafından verilen kararı va- ziyetteki getginliğin azalması suretinde toefsir etmektedir. Gazetelerin ekseriyeti ve bilhassa halk cephesi matbuatı ise Akdenizde vahim ihtilâtlardan endişe etmektedir. Abloka mı? Journal'ın Berlin muhabirinden: <İsti atımıza göre, Alman harp ge- milerinin İspanyanın şark sahillerini ab- doka etmcleri mutasavverdir. Ve bü ge - Milerin daha şimdiden Carthagene ve Alicante açıklarına torpil dökmüş ol - dukları söylenmektedir. Almanlar ne diyorlar Berlin 4 — #Almanya, harp gemilerini fspanya sahillerinden değil, sadece kon- ttol sisteminden çekmektedir. Ademi müdahale komitesindeki mesai birliğin - de devam edeceğiz. Bu yazılar, Deutsche Ajlgemcine Zai- tung'da intişar etmiştir. Bu beayanat, diplomasi mehafili tara - fından teyi! olunmaktadır. 10 bin İtalyan gönüllüsü Cebelüttarık 24 (AA.) — Malaga'dan bildirildiğine göre, geçen hafta 3 gün içinde geceleyin Malagada 10,000 İtal - yan karaya çıkarılmıştır. Yeriden İtalyan gönüllülerinin gelmesi beklenilmekte - dir. Bir kaç zamandanberi Malaga yaki - anımda bulunmakta olan Alman harp ge - mileri ortadan kaybolmuştur. Bir Alman gemisi daha Berlin 24 (A.A.) — Admiral Graf Spee Zırhlısı, Alman menafiini müdafaa etmek | üzere dün alışam İspanyol sularına hare xet etmiştir. 'Tehlikeli ihtimaller Atideki faraziyeleri derpiş etmek im- kân dahilindedir: A — Almanya, General Frankonun mu zatferiyetin! tacil için İspanyada şiddetli hbir hareket icrasına teşebbüs odecektir. B — Almarnya, bazı hudutları aşmamak süretile şiddetli bir harekette buluna - caktır ve bu suretle ademi müdahale siz- temini tatnam'le zaafa düşüreveğini ü - mit etmektedir. € — Almanya, başka yerlerde itilâf - Rriz davranabilmek için İspanyaya kârşı itidal göstermektedir. Bu baptaki şüp - heler, Almanyanın Avusturya ve Çekos- lovakyâya karşı olan tasavvuratma mü- tezllik bulunmaktadır. Harb vaziyeti Balamanka 24 (ALA.) — Nasyonalist u- müumti karargâhının neşrettiği Tesmi bir tebliğe göre Biscaye cephesinde yağma- ye başlıyan şiddetli yağmurlar askeri ha- işkâl etmektedir. Buna Tağmen mıntakalarda ileri hatlar düzeltil- miştir. 1500 den fozla milis rasyonalistle. re İltihak eylemiştir. Düşman ric'at ederken mühim mik - tarda mühimmat terketmiştir. Bozgunluk Salamanka 24 (A.A.) — Havas muha - i bildiriyor: Hükümet kıt'alarında baş teren ve gittikçe Zazlalaşmakta — olan maneviyat bözukluğu teeyyüt eylemekle- dir. Alman filosu Lizbon 21 (ALA.) — İspanyol suların - daki Alman filosunun Admiral Seheer zirhlisi ve Nürenberg ve Karişruhe kru -Ş wazörleri ile iki torpido muhribi ve bir petrol gemisinden mürekkep külli kuv- veti bugün tasrih edilmiyen bir istika - mete doğru denize açılmıştır. Dün akşam buraya gelen Leipfig kruvazörü de açık denize çıkmıştır, Bir Rus gemisini yakaladılar Saint de Luz 24 (A.A.) — AÂlmiranlo Cervere asi zırhlısı Kuban ismindeki Sov yet gemisini yakalamış ve Malağaya ye- değinde götürmüşlür. Yeni bir ordu Sen Jan de Luz 24 (A.A.) — Muüdrid -« den bildirildiğine göre, nasyonalistlerin Bantandere doğru ilerlemelerine mâni ol- yaak için Bilbaonun takriben yirmi kilo- metre garbinde 65 bin kişiden mürekkep bir ordu tahşit edilmiştir. Bildirildiğine göre ordu Santanderde yeniden teşkil ve tanzim olunmuştur. Lüzumu kadar mal- zeme ve bilhassa yüz kadar tank vardır. Türk - Irak dostluğu bir kere daha canlandırıldı Bağdatta verilen ziyafette Türk ve Irak Nazırları samimi nutuklar söylediler Bağdad, 24 (Hususi) — Türkiye Ha- riciye Vekili Tevfik Rüştü Aras ve İk- tısat Vekili Celâl Bayar şereflerine ve- rilen ziyafette samimi nutuklar söylen- miştir. Irak , hariciye veziri söylediği nutukta ezcümle demiştir ki: Türk-Irak dostluğu hemen bizzat v kendi kendine neşvünema bulmuş ve her zaman böyle kalacağı kanaatini vermiştir. Kendi hayır ve saadetini, u- mumiyelle insaniyetin, ve hususile et- rafındaki komşu ve kardeş milletlerin hayır ve saadetile tevem olduğu kana- atini taşıyan ve imkânının yetliği ka- dar mesaisini bu kanaat uğrunda sar. fetmiye daima hahişker kalmış olan memleketimiz muhterem Türkiye cum- ... huriyetinin- — beynelmilel — hayattaki mümltaz eserlerile bu hususta umumi sahalarda ve bilhassa yakın şark saha- larındaki mesaisini derin bir takdir ve memnuniyetle karşılamış, ve karşıhya- caktır. Doktor Tevfik Rüştü Aras verdiği cevapta iki millet arasındaki samimi dostluğu tebarüz ettirdikten sonra şun- ları söylemiştir: Her iki memleket hep sulh için ve hep milletlerimizin vefahı için ' çalışı- yor. Evvelâ komşularımız başta olmak îîırlile_hü"în dünya ile samimi bir vi- fak içinde yaşamak emel ve gayretin- deyiz, Tuncelinde Hükümet nüfuzu tamamen teessüs etti . Seyyit Rimınî'içük—oğlu ağır yaralı olarak yakalandı, kendisinin ele geçmesi Elâziz 24 — Takip müfrezelerinin hare- kâtı sona ezmek üzeredir. Tünceli vilâ- yeti dahilinde en geniş manasile imar ve temdin hareketi devam etmektedir. Mun- tazam şöseler vücude getiriliyor, yeni binalar kuruluyor, zirai, iktısadi ve coğ- vafi tetkikler yapılıyor. Tetkikler esna - sında çok tiymetli maden suları bulun - "'muştur. Maden araştırmaları da müsbet neticeler vermektedir. Muhalelete ve şe- kavete iştirak etmeyen Tacinolu Hısır, Hozmerkli Hasan, Vonariç, Abbas uşa - de bir gün meselesidir. gından Rehber, Bahtiyar uşağından Ro- tan grupları işlerinin başında bulunmak- tadır, Kıit'alarımız. haydutların - sığındıkları bütün yerleri tamamen almıştır. Seyit Rıza bir kaç avenesi ile birlikte bir mü- ğaraya sığınmıştır. Küçük oğlu ağır ya- ralı olarak ele geçmiştir. Tunçelinin her yerinde hükümet nüfuzu teessüş etmiş- tir, Seyit Rızanın ele geçmesi de bir gün meselesidir. Bacaksızın maskaralıkları: Bezelye nasıl ekilir? İktisat vekili Hataya gidiyor Adana 24 — İktisat Vekili Celâl Baya- | va Bağdat dönüşünde Sümer bank u - mum müdürü ile birlikte Antakyaya Sama uğrıyacağı haber almmıştır. Celâl PFayar Hatayda iş bankasının tesis et - mekte olduğu şubeyi görecektir, Suriye heyeti Bu sabah geldi Fransa kükümetile temas ve müzake- relerde bulunmak üzere geçenlerde şeh- rimizden geçerek Parise giden Suriye | başvekili Cemil Merdum ve Suriye hari- ciye nazırından mürekkep heyet bu su- orh saat 7,30 da, ekspresle İstanbula gel miştir, Başvekili istasyonda, vali muavini Hü- lardır. Suriye başvekili Cemil Merdum, Bazetecilerin sordukları sualleri cevapsız bırakmış, hiç bir şey'söylememiştir. Hariciye nazırı 'Tores ekspresile mem- leketine dönmek üzere hareket etmiştir. | Cemil Merdum, otomobille Perapalasa gitmiştir. Başvekil İstanbulda bir kaç gün kalacak, ihtimal yarın İstanbula ge- lecek olan Başvekilimiz İsmet İnönü ile görüşecektir. İthalât ve ihracatımız artıyor Andara, 24 — Bu yilın ikincikânun, gubat, mart, nisan ayları içindeki dış ticaretimiz i ü ta göre, bu yi mize yapılan ithalât 1936 nın aynı ay- ları içindeki ithalâta nazaran 1.868.465 Hira-bir artış ile 29.255,222 liraya, ih- racat ise 1936 nın aynı ayları ihraca- tna nazaran 15,889.609 lira bir artış ile 44.508.770 liraya varmış bulunmak- tadır. 1937 nin bu ilk dört ayına ait ilhalât ve ihracat kıymetleri arasındaki fark ise, ihracat Jehine olmak üzere 15.253,495 liradır, Bir kaw îcaıası beş kişi öldü 19 kişi yaralandı Adana 24 — Mersinden şoför Kemale n't bir yolcu kamyonu Ermenake gider- ken Gökbelen civarında yuvarlanmış, beş kişi ölmüş, 19 kişi yaralanmıştır. Parti umumi kâtiplik bürosu Ankara 24 (Hususi) — Parti umumi kâtiplik bürosunun Muvakkat bir müddet için İstanbula nakli muhtemeldir. Nafia vekilinin seyahati Ankara 24 — Nafıa Vekili Ali Çetinka- ya 23 temmuzda İsveç ve Almanyada tet- kik seyahati yapmak üzere hareket ede- cektir. Vekile hazı umum müdürler ve husustf kalem müdürü refakat edecektir. Yürkiyede yapılması kararlaştırılan va- gön ve lokamatif fabrikası için şimdiye kadar 9 ecnebi firma hükümete müracaat etmiştir. dai Karataban ve gazeteciler karşılamış- | y Sayfa 3 —_E © İspanya sahilleri gene müthiş bir tehlike kaynağı haline geldi Yazan: Sellm—lhııp Emeç o Iı spanya sularında vukua gelen son hâ- dişeleri müteakip Almanya ile İtalya beynelmile! kortrol hareketinden donane malarını geri çektiler. Fnkat merkezi Londrada bulunan ademi müdahale ko- mitesinden ayrılmadılar, Alman mahfel- e ihdas ettiği beyanile çok zik sayılan bu hareketin ifade etliği & şudur: Alman ve İtalyan donan- arı, İngiltere ve Fransa ile teşriki mesal neti kontroluna memür bulun- dukları İspanyol sahillerinde muay birer mevki işgal etmiyeceklerdir. Çün- kü vaziyetleri belli olduğu için her an 'spanyol denizaltı gemilerile tayyarelo- rinin lazrruzlarına karşı açık birer Ho def teşkil elmektedirler. Buna mukabil mensup oldukları devletler nam ve hesa- bına murakabhe vazifesini makta de- vam edeceklerdir. Bu vazifelerinin ifası sırasında horhangi bir hasmane hareke- te hedef olurlarsa, bu takdirde icab eden tedbiri Almanya ile İtalya kararlaştıra- sak, bunun için ne ademi müdahale komi- tesine malümat vetilecek, ne de Londra ve Paris hükümetlerile islişare oluna- cak, Sureti zahirede tubil sayılabilecek olan bu hattı hareketin endişe uyandıran ta- rafı, Alman ve İtalyan harp gemilerinin almaya mecbur olacak'ları zecri tedbir- lerin Londra ve Pariste uyandıracağı akislerdir. Eğer bu devletler, Alman ve İtalyan donanmalarının hareketini kendi menfaatlerini zarara uğratır. mahiyette görecek olurlarsa, asıl tehlike 0 zaman doğacaktır. Bu müdd-t zarfında, bu iki devlet, tıp- kı Soyyet Rusya gibi, ademi müdahale komitesinin müzakerelerine iştirak ede- cek, fakat murakabe işlerinde komite ile istişare etmiye lüzum görmeden ken- di hatlı hareketlerini kendileri tayin ede- ceklerdir. İtiraf etmek lânmım gelir ki bu hâl, gar- bi Avrupa sularında çok nazik bir du- rürm ihdas atmektedir ve en ufak kıvıl- cım, hiç beklenilmiyen bir sırada, mu- hakkak ki mülhiş br badireye sebep ola- bilecektir. — Selim Ragıp Emeç Arnavut âsilerinden 6 kişinin idamı istenildi Tiran, 24 (ALA.) — 18 mayıs komü: ist isyanının altı elebaşısına karşı müdelumumilik idam cezası talebinde bulunmuş ve diğer maznunların da ağır hapse konulmalarını istemiştir., Sabahtan Sabaha : Ortamektep Zabita haberleri arasına bazı mekteplerde geçen talebe vak'aları sık sık karışmağa başladı, Bu hafta içinde ve mektep terbiyesi üzerinde biraz durm. kere daha ihtar etti. ) Eyüp ortamektehinde sınıfta kaldığını anlıyan bir talebe muallimle- rin bulunduğu odaya girerek sokakta öğrendiği bütün çirkin kelimeleri tekrar etmiş ve bu hareketinden dolayı polise verilerek mahkemeye sevke- dilmiştir. Bir iki gün evvel gene gazetelerin zabıta sütunlarında bir orta mektep talebesinin imtihan kapısında bir arkadaşını ustura ile boğazla - mak istediğini ve yakalanarak adliyeye verildiğini okumuştuk, İtiraf edelim ki tahsil ve terbiye müesseselerimizde bu vak'aların sık - laşmış olması bizi cidden Müteesşsir ediyor. Bu sütunda bir kaç kere bu mevzua temas etmiş ve bilhassa orta mekteplerde tahsiile Seraber ter- biyeye de dikkat edilmesi lüzumunu işaret etmiştim. Muhakkak ki bu « günkü terbiye sistemimiz bize olgun, idrakli ve muhakemeli bir nesil yetişmesini güçleştirecek kadar gevşektir. Duyduğumuz ve şahit olduğu- muz vak'alar mekteplerde umumi ahlâk ve terbiye kaidelerinin gençlere daha müessir bir şekilde telkin edilmesi lüzumunu anlatıyor. Aile mu- hitlerinde kâfi bir cemiyet terbiyesi alamıyan, hattâ aldığı terbiyeyi bu muhitlerde kaybeden çocuklara muaşeret ve ahlâk kaidelerini kuvvetle aşılayabilmek için mekteplerde sikı bir inzibat tesis elmek zarureti var. Sokakta arkadaşlarile lâübal: hareketler yapan, belki mânasını bile kav- ramadığı çirkin, yüz kızartıcı kelimeleri bir damla hicap duymadan lek- rar eden, muallimine hakaret edip arkadaşını ustura ile yaralıyan çocuk- ları kuvvetli hir terbiye ve telkin çenberinden geşirmez ve ou hareket- lerine lâkayt kalırsak yarın hayata girecek olan bu gençleri iradeli ve fa- ziletli birer insan olarak yetiştirmek vazifesini ihmal etmiş oluruz. Maarif erkânımızdan bir daha rica edelim: Bilhassa ortamektep çağım- daki gençlerin cemiyet terbiyesi üzerinde hassas olsunlar. d ” ç a Bürkan Cahit Morkaya vi O LA ni hâdise oldu ki aile, cemiyet ve tedbir almak lüzumunu bir
