20 Mart 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

—— —— nn A - ——i7 —- ——— e w —- aa 'i ıi | Ç ee Ai 0 GĞ » Ce li akamn -— ..- -' A_ -. l -ei Eor. a v A —ei eeei Tei aüm ” a —- -i İ -— y z el 8 Sayfa SÖGN POÖSTA- Askerlik Bahisleri: Harp tahrip vasıtaları bakımından dünkü harp İspanyadaki muharebeler ispat etti ki tayyare zannedil- diği kadar korkunç değildir. Zehirli gaz da öyle... Harp gene siper, kale, topçu, piyade unsurları arasındaki mücadeleler netice verecek Umumi harpten bir sahne Büyük Harptenberi dünyada harp tekniği çok ilerledi; bir aralık Alman- ların, İngilizlerin, Fransızların, Ame- rikaliların ve İtalyanların bir takım esrarlı ve meçhul şualarından da bah- sedildi; «ölüm şuaı» gibi umumi bir isim altında anılan ve faraza, bütün motör hareketlerini uzaktan dürdu - ran, bütün iştial maddelerine uzaktan ateş veren bu esrarlı şualardan pek çok bahsedilmiş olmasına ' rağmen bunların hepsinin de, hiç olmazsa şim- dilik hayalden başka bir şey olmadığı muhakkaktır. En büyük delil: Bütün büyük memleketler, hep gene eski tarzdaki silâhlanmalar uğrunda akla sığmaz paralar sarfediyorlar. Şu hal - de, cihan harbinden bu tarafa cihan harbinde bulunmıyan tahrip vasıta - ları olarak yeni çıkmış bir şey yoktur. Fakat, o zamandan bu zamanâ te - kemmül —etmiş — vasıtalar — vardır: Tayyareler, tanklar, gazlar. Bu vasıta- ların büyük tahrip kuvvetleri hakkın* da şimdiye kadar çok şey söylendi. Yüzlerce tayyarelik filoların yapacak - ları işler, atacakları tonlarca bomba- lar, neşredecekleri gazlar ve nihayet zırhlı ejderhalara benziyen tanklar... Bütün tekemmül etmiş harp vasıtaları istikbal muharebelerine başka bir şe - kil verecek unsurlar olarak sayılmak moda oldu, Halbuki, cihan harbindeniberi her iki tarafın da bu vasıtaları kabil olduğu kadar mebzulen kullanabildikleri mu- harebe meydanı olarak gördüğümüz İspanyadaki tecrübeler, bize yeni bir şey isbat etmiş oluyor: Tank ta, tay - yare de o kadar büyük bir kuvvet de - gildir. Tank hücum ediyor; fakat onun ezip geçtiği kırıp döktüğü yerleri el- de etmek için arkadan gene piyadenin gelmesi lâzımdır. Piyade geldiği za - man da piyade ile karşılaşıyor ve bir siperin alınıp verilmesi, gene bu piya- deler arasındaki mücadelenin netice - sine bağlanıyor. Siper muharebeleri - nin bugünkü kahramanı, gene, cihan harbinde olduğu gibi, kazma, kürek, kum torbaları ve nihayet çimentodur. Tüfek gene ayni tüfektir, hattâ tüfe- ğin makineleşmiş olan kısmı da, yaptı- ğ gürültü, sarfettiği mermi derecesin- de müessir bir âlet değildir. Tayyareye gelince, havaların bu mo- törlü kartalları, şüphesiz, Cihan Har - bindenberi cüssece çok büyümüş, ne- silce üremiş, sür'atçe alıp yürümüstür. Bombardıman tayyareleri, avcı tavya- releri gibi nevilere de ayrılmışlardır; fakat, Madrid etrafında ve Madrit üs- tünde aylardanberi yapılıp gelen mu- harebeler gösterdi ki, bu tayyarelerin şu kadar metre yüksekten attıkları tahrip bombalarının elde ettikleri ne - tice, «ateş olsa cürmü kadar yer ya - kar!» sözünün hududunu — geçemedi. Bin beş yüz, iki bin metre, bazan da daha fazla bir yükseklikten atılan bom- baların evvelâ isabet — edebilecekleri yerler mahdut, yani isabe! ihtimalleri şüphelidir, nihayet, isabet ettikleri za- man yaptıkları tahribat ta mahduttur. Aylardanberi her gün Madrid üzerin- de iki istikamette yapılan bombardi - SElam manlar, ne tahrip yolile bir netice el- sun manevi kuvvetini sarsmak bakı - mından mühim bir tesir yapabilmiştir. miş, her gün insanlar orada gene işleri ve güçlerile meşgul olmuşlar ve Mad- ridi müdafaa etmişlerdir. kimya harbi bakımından zayıftır. Fa - kat, ekseriya gaz harbi her iki tarafı da kesen bir kılıç oluyor. Bunun için bu silâh ta iki taraftan kullanıldığı za- man gene o kadar müessir ve kat'i te- sirler vermeğe kâfi bir silâh değildir. Cihan Harbinde gaz mebzulen kulla - nılmış ve o zaman malüm olan gazlara pek te yenileri ilâve edilmemiştir. Buna mukabil, İspanya muharebele- rinde, Cihan Harbinde kullanılmamış, |" |yahut pek az kullanılmış yeni bir un- surun muharebe meydanlarına atıl - 'dığını gördük: Motörlendirilmiş aske - ri kıt'alar. Malagayı zapteden âsi kuv- yavaş yavaş harp sahnesinden kald. - ran yeni bir kuvvet! Ordulara büyük bir hareket kabiliyeti veren, bir fır - kayı pek az bir zamanda bir taraftan â- lıp öteye naklediveren, askeri yormı- sini temin eden bu yeni unsur, Cihan Harbindenberi vücuda gelmiş yenilik- lerin en başındadır. Mağlüp bır düş - manı takip hususundaki kiymetinin büyüklüğü İspanyada çok güzel gö - rüldü. «Ya Habeşistan? diye sorabilirsiniz, Habeşistanda tayyareler ve gazlar az iş mi gördüler?» bu sual doğrudur, Fa- kat, Habeşistanda harbeden tayyarele- rin karşısında tayyare de yoktu, bun- lara karşı müdafaayı temin edecek to- pu da bulunmuyordu. İtalya ordusu - nun karşısında başka bir ordu değil, koskoca insan sürüleri vardı. Bunun için tayyareler bombalarile değil, mit- ralyözlerile mükemmelen çalıştılar ve istedikleri yerlere istedikleri gibi gaz dökmeğe muvaffak oldular. Hülâsa, İspanya harbinin — şimdiye kadar vermiş olduğu ders şudur: Harp tekniğinde Cihan Harbine nisbetle de- gişmiş büyük şeyler yoktur. En büyük yenilik motörlü teşkilâttadır. yer üs - 'tünde tekerlek tahrik eden motörün, havada pervane çeviren motörden da- ha müessir olduğu tahakkuk etmiştir Tayyareler vasıtasile büyük askeri kuvvetler nakletmek meselelerine ge- lince, bunlara dünyanın askeri müte- hassısları henüz manevra eğlenceleri nazarile bakmaktadırlar. Harp gene es- ki strategi ve eski taktik prensiplerine göre yapılacaktır. Harp gene, siper, kale, topçu, piyade unsurları arasın - daki mücadelelerle netice verecek, Yalnız süvari kuvvetleri azalacak, bu- nun yerine otomobil, kamvon, moto - siklet ve motörlü bisiklet gibi vasi - talar çoğalacaktır. İşte İspanyol harbinden askeri ders- ler çıkaran Avruralı büyük askerlerin bazı müşahedeleri ve bazı fikirleri.. de etmeğe yaramış, ne de harbeden askerin, yahut şehirde yaşıyan nüfu - Her gün Madrid bombardıman edil - Gaz bahsine gelince, İspanya”ğaz ve | vetleri düşmanı takip için bu kuvvet- |. lerden çok istifade etti. İşte, süvariyi yan, ağırlığını beraberinde götürme - , “Melek ,, sineması: Kadın yalanı Loretta Young ve Franchot Tone ta- rafından. Vak'a Londrada cereyan eylemekte- dir. Müddeiumumiliğe tayinini bekle- yen genç hâkimlerden Alan Deaden ka rısı Helen ile birlikte bir resmi kabul tertip eyliyorlar... Resmi kabulderi son ra Biarritz'e gidecekler... Bu arada eve bir adam girip Helene diyor ki: Karım Diane vaktiyle kocaniızın metresi idi.., Mektuplaştılar... Bu mektupları orta - ya çıkarır isem istikbali mahvolmuş - tur. Bunları size 10,000 dolara sataca- ğım. Douvers şehrine geliniz...» Koca sından gizli olarak Helem bu şehre gi- diyor. Mektupları alıyor. Fakat içine şüphe giriyor... Deaden Biyariç şehrinden Londrayâ dönüyor. Mühim bir mahkemesi var: Metford adında bir adam hayatını si- gorta ettirmiş olan karısımı denize yu- varlıyor... Bir şahit din'enecek... Bu ,ticesinde hâkimin mevkiini sarsıyor... (Kadin mektupları almadan evvel Dia- nenin vurulduğunu öğzseniyor... Dea- den de az evvel Dians'ı zZiyaret eyle- miş.»« Deaden yakalarnıyor, fakat sonra dan iş anlaşılıyor... Ve karı koca saa- dete kavuşuyorlar. Dannielle Darrieux'un yeni filmleri Sevimli sinema yıldızı Danielle Dar- rieux'nün Amerikaya gitmeden evvel iki film çevireceğini yazmış idik. (Mademoiselle ma möre) adındaki ilk filmini 10 nisanda, Abus de confiance çevirmeğe başlayacaktır. Bu filmlerden sonra tiyatroda bir iki piyes oynayacak ve 25 Ağustosta Ame rikava hareket eyliyecektir. Tovariç filme çekiliyor 'Tovariç adındaki Fransız piyesi War ners kumpanyası tarafından Holivutta filme çekilecektir. Baş rol Ciaudetie Colbert tarafından yapılacaktır. Siyah korsan bitti İtalyada Ççevrilmekte olan (Siyah Korsan) filmi ikmal edilmiştir. Bu film tarihi bir mevzuş temas etmekte- dir. Yukarıda solda Kadın yalanı, yukarıda sağda Gençler pansiyonu, aşağıda solda Kıvırcık baş, aşağıda sağda Operada bir gece filmlerinden birer sahne Haftanın Filmleri lşahit Deadenin karısıdır.-- Şahadeti nel, adındaki ikinci filmini ise 15 Mayısta | “Sümer,, sineması: Operada bir gece... Güstav Frölih ve Lida Barova tara- fından, Sabahın saat ikisi. İrene uyuyor. Ko cası Doktor Löfter karısını seyrediyor. Adam avukattır. İşlerinin çokluğun - dan bunalmış olduğu vakitlerde karısı nı tamamiyle ihmal etmiştir. Karısının mevcudiyetinden bile haberdar değil- dir... Günün birinde müşavir Rodiger ken disini ziyarete gelir. Karısının sinir za- afından dolayı hastahanede olduğunu ve bundan kendisinin de mes'u! bulun duğunu söyler... Bu itirafat Löfkeri uyandırır, güzel bir karısı olduğunu ha (tırlar ve artık o günden sonra karısıni ihmal etmez. “ Sakarya ,, sinemaları : Kızlar pansyonu (Pazartesi akşamından itibaren) Lu- gien Baroux tarafından. Çok kuvvetli tahsil görmüş olmasına ,Tağmen Prosper parasız kalmıştır. Aile ,|gece dahi başka bir kısmet aramakta- dır. Günün birinde bir yavrucak ile karşılaşıyor. Bunlar âdeta biribirlerine sını açıyor. Çünkü artık bir genç kız- lar pansiyonunda muallimdir. Kırk ta ne biribirinden güzel ve kıvrak tale- Jar ise de bunun ne kadar iyi bir adam olduğunu anlarlar ve yaptıklama ne - damet ederler. Yavrucağı da yanlarına alırlar. Bir film için yapılan bir köprü Amerikalılar San Fransiskoda muaz ,;zam bir köprü yapmışlardır. Bu köprü yü sırf filmde göstermek için güzel bir senaryo hazırlanmıştır. (Doğan Yıldız) ismini alacak olan bu filmde baş roller Frederik Marş ile Merle Oberon tarafından yapılacaktır. si dahi yoktur. Her gün bir iş görmekte |. bağlanıyorlar. Yavucak Prosperin şan- | besi var, Kızlar evvelâ Prospere takılır | Haftalık sinema programları Türk : Savoy Otel, Yeşil Domino Saray : Kıvırcık baş. Melek — : Kadin Yalanı. İpek : Sevişmek Arzusu Bülbüller Öterken Sümer — : Operada bir Gece Sakarya : Kızlar Pansiyonu. (Pazartesi gecesi) “Saray,, sineması! Kıvırcık baş... Şhirley Temple tarafından: © Şirley Ve Meri bir otomobil kazasi neticesinde ebeveyinlerini kaybettikle rinden bir yetimhaneye yerleşirleN ,Şirley burada üzülmektedir. Fakal nA ikes kendisini sevdiği için işini “yotu hi |koyuyor. Meri, Şirleye göz kulak _01'_ jmağa vadeylemiştir. Bir gün buradati /kurtulacaklarını ümit etmektedirl? /İki kardeş piyano çalmaktadırlar. bi timhanenin meclisi idare âzası taraf! 'dan ziyareti sırasında genç bir avuk? olan Edvar Morgan çocukların mus! ı 'ye istidatlarına hayran olur ve onlâ yi .evine davet eder, Şirley artık saadeğj | kavuşmuştur. Meri ise Morgana âşık ymuştür, : , Morganın hayatında da bir değişîlfı lik görülmektedir. Nihayet âşıklar, & leyin muvafakatini aldıktan sonrâ e J lenirler... Gloria Svanson yeniden filir çevirmiye başlıyor!.. Birkaç seneden beri sinema hlyaîî; dan elini eteğini çekmiş olan sin” d yıldızı Gloria Svanson yeniden film virmeğe başlayâcaktır. ça Bu kudretli san'atkârın tekrar ;d yi ya çıkması Holivutta hayli dedik ları mucip olmuştur. ' Gloria Svanson, M, G. M. film ,panyası hesabına Mazie- Kenyon ,da büyük bir film çevirecektir. P Bu yıldızın çevirecek olduğu f’h““ giyeceği tuvaletler meşhur yessam * rian tarafından hazırlanmaktadır. yunl adifi Foks 56 film hazırlıyor o Amerikanin en büyük film kum” siı“ yalarından biri olan Foks sermay” birden; 20,000,000 dolar — arttırm5' 5ğ Önümüzdeki sinema mevsimi i$'” film hazırlamaktadır. tüde Bu kumpanya, ayni zamanda: * oW yolarının tevsli #fçin: 2,000,000 : tahsis eylemiştir. Harri Baur'un çevireceği f"gd, (Harri Bor) «Balo Defteri» ağ! # büyük bir film çevirecektir. hep tanınmış san'atkârlar Vâ ry Baur, Viktor Francen, Fe P. Blanchar, Raimu, P. R. Wilm- artist: Françoise Rosaydır. rdilr: yab>