2 Mart 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

İ İ İ j 4 Tarihi Tetkikler: Eski İstanbul Limanları... x Yazan : Yenikapı İstanbulda bugünün ç karşıilayan bir liman bulunmadığı mu- bakkaktır. Bunu isbat için uzun söze ihtiyaç yoktur. Başka memleketlerin | dı, Burada son teftiş yapıldıktan sonra modern |i Akdenize yahut Karadenize hareket e. nin gördüğü hi -| derdi. (Barbaros) ların (Piyale) lerin, laylıkları (Kılıç AL) lerin kumandasındaki 150- oruz. Yalnız bundan bir yapılan tetkikler neticesin. şarpan bir noktayı tekrar edi zum gör ceğiz: Bir ton malın limandaki vapurdan depoya taşınması masrafı ayni malır meselâ Tiryesteden İstanbula kadar o-| lan vapur navlunundan aşağı değildir. Uzun tetkiklerden sonra İ: manının Marmara kıyılarındı kapıda yapılmasına karar verildiğini, | bunun yedi m a mal olacağını öğre niyoruz. Eskiden de Marmara kıylla rında ve Yedikule il sında limanlar vardı. Himanları hakkında muhtelif tarihlerde okuduklarımızı burada kısaca yazarken Marmara tarafındaki Jimanlardan da HE MA seraya Mmahaüstet| bahsolunacaktır. tmparatorları deniz se * Weya gezintilerine giderken buradan | gemilere — binerlerdi. (Buko) — Bo- İstanbulun tabif limanı, hiç şuphesiz Haliçtir. Burası yedi buçuk kilometre uzunluğundadır. En geniş yeri 750 met Sa: urnu ile Galata rıhtirtir son noktası arasındaki uzaklık 900 metreye varır, Şarktan şimali garbiyel|, doğru uzanmış olan bir boynuzu and rır, Bunun için Bizanslılar zamanından |" beri (Altın boynuz) diye anılır. Albey ve Kâğıthane dereleri buraya toprak getirir. Bu yüzden gittikçe dolmakta - dır. Halicin ağzındaki derinlik 35 met- , reyi bulur. Bu itibarla en büyük gemi- lerin bile girmesi mümkündür. İstan- bulda en çok esen poyraz ve ü gârların maada diğer bütün rüz - |/ gârlara karşı kendi kendine muhafaza lıdır. Zaten bunun içindir ki İstanbu- lun kuru ndan beri İliman olarak k mıiştır. İ Vaktiyle İstanbula uğrayan gemiler ali demir atarlar; mallarını bul eniden yük alacaklarsa | 'dı. Bununla beraber Ha inda yeşil bahçeli ve ve saraylar da pek çok- Buraya her gün birçok kürekli ve miler girerdi. Halicin iki ta Tafı, y direklere sarılmış olan binlerce gemi ile, ve dalları budanmış koca bir ormanı andırıyordu. Fakat Halicin günden güne dolması, gemilerin gittikçe esi, hele Ga. lata ile İstanbul arasında köprüler y pılması buranın Jiman olarak kullar masına engel olmuştur. Zaten genişliğ; de dört yüz yıl içinde her iki taraftan (20 - 50) metre kadar azalmıştır. Es- kiden Halicin ağzına ve Galatada şim diki Yerebatan camiinin bülunduğu nokta ile Sa demirden bir zinci Hmandaki gemilerir nı da büyük bir nin * Sarayburnu, Kızkul arasındaki kısım € ve Beşiktaş lardan mah lce Ilman 0- h şehirde bu ve yayılmış değildi * anbulun modern limanı Yenikapı kıyılarında yapılacak, - Eski- den de burada tamam beş tane liman vardı. Bu limanlara birçok gemiler girip çıkar ve İstanbulun Turan Can ihtiyaçlarını| Yalnız donanmamız, sefere çıkacağı sı rada, meden önce Beşiklaş önüne demir atar hemen her *İgün kaklıktan sonra kocasını uyurken baskın verdirerek öl- » yos timanı, Yedikule tarafında da Elef e|Jekti. Bugün İstanbulun modern liman »4 ticaret hayatını canlandırırdı sahilleri hut döndüğü zaman Halice gir 300 gemiden jbaret donanmalar hemen defasında burada birkaç yelkenlerini aç- engine açıdmışlardır. (Barba- kendi türbesini Beşiktaşta ve de masının sebebi de mışla: * T le Yedikule arasındaki bugün mevcut değildir. Esa. yarlığı da eskidir. emirkapının yerinde bir Ahırkapıyı geçtikten son ya kadar olan sahilde beş nuyordu. Buni birincisi olan Bukoleon limanı deniz tarafına gdalgakıran yapmak suretile elde edil - Ga , (Leon) da aslan demektir. Bu li. manın rıhtımı üzerinde biribirile boğu şan boğa ve aslan heykelleri olduğun- dan bu isim verilmişti. (969) senesinde 10 Kânunuevvel gecesi İmparatoriçe Teofano, sevgilisi (Yani) yi arkadaşla- rile beraber bu limandan saraya almış, dürtmüştü. Diğer limanlar, kıyıların içeriye doğ ru oyulması süretile yapılmıştı. Buko- leon limanının biraz ilerisinde Safi manı vardı | Bu liman şimdiki Kumkapıdaydı. Bir asır önceye kadar kadirga limanı Adiyle mevcut olup kadirgaların tamir ve havuzlanması için kullanılırdı. | Onun biraz ilerisindeki Konteskalyondu. Daha ötede ve Langa kapısının Sarayburnu tarafında Kesar. teros limanı vardı Bu son liman en büyüğüydü. Yen pıdan Davutpaşa kapısına kadar uz. ve bugün Lânga bostanı denilen büyük işgal ederdi. Derinliği Cerrah fi t. Yalnız bugün Yenikapı ist. yonunun bulunduğu yerde iki tarafın- da iki kuvvetli kule bulunan bir kapı bırakılmıştı. Böylelikle Emandaki ge- mailer dışarıdan gelecek olan en yaman hücumlardan bile muhafaza edilmiş bu Junurdu. Bu limanlar bugün yoktur. Yerleri toprakla dolmuş, bostan veya arsa ha- Jine gelmiş, yahut üzerine evler yapıl. gauştır. Eski İstanbulda bü limanlar ge- Jip geçici ticaret gemlieri için Haliçten daha elyerişli idiler. Bunun için çok iş- cı tetkik edildiği zaman gene bu arın en uygun yer olduğu kabul ş oluyor. Asırlarca gemilere ve hayatına karşı belk! de hasret n bu kıyilar yöniden şenlenecek de gmektir, Büu vaziyt karşısında (tarih tekerrür- Limanın adı| dür) sözünü bir defa daha tekrar et- ynekten kendimizi alamıyoruz. Turan Can SON POSTA I Son Posta,, nın resimli zabıta hikâyele Öldüren Şırıng 1 « Polie emuru Pesbady, —gece “ öast 10 sularında devriye — ğw zerken telâşlı bir adamla karşılaştı Bu sdam evde — karısının hasta yakut da 'ölü olarak — yattığını söylediktem evine doğru yollandı. danberi evinde Meyerin evi, sonra, kapının snaktarımı evde — uaat- toğunu ve bundan dolayı İçeri gire- madiğini ilâve etti. 4 - Memur içeri girdi. Meyer öadan eyvyal davranmış ve mı derkal yörde yatam karısının üzerine eğilmişti. Ce — di #edin yanında bir merüin şırıngası ve bir de 7 « Biraz sonra müfttiş Holt ve ikl muavini hâdise mahaline geldiler. müfettiş, sokak kapısını kapadı ve bir mütehassıs gözü ile sahneye baktı. Meydanda hiçbir karışıklik yoktu. 9 Müfettiş, Masanın üstünde bul- " duğu morfini ibtiva eden küçük bir şişe İle şırıngayı parmak İzl mü- tehassısına verdi. Bu sırada - araştır- malara başlamış olan muavin, kaptda bir Çınğırak olduğunu söyledi. 10© 12 - Meyer, #yvelce polin memurusa - verdiği ifadeyi tek- ” va Lîı Parmak izi mütebassımı, gişede —ve şırınyada yalmız ölem kadının pormak izlerinin mevevt olduğuğunu söyledi. 2 Polis memuru, kendi. '!ur diye tanıtan adamla birlikte yar komisyoncu olduğunu ve üç bulunmadığını otomobilini saki bir garajın üstünde bulunuyordu. » , Mecxur tolefoala polit müdüri yeti: 5- Yak Müfettiş ” Holt'un — ve bir nia derhal e bildirilei. bir dekunulmamaı hsedi #a bakakları durayarda! Llasesin Teüslk tlek tendi — İalih edüll e asa Gükket cime Diğer taraftan, 5 de apartıma!: kilde taharriyat yapmıştır. ) | | | i Davis Me- 8 Meyer, yolda sey- da :y:â: bir oda kapısı iğı — hususi örünüyordu. 6 - Neror “ajdi Adam se; anahtarın — yanında yela elmcakları | kea- ivde kalarak hiçbir 8- ancak iki damla mayi kalmıştı. yetine n:zaren, kadının elinden düştüğü anlaşılıyordu. müfettiş 4 seri şe- Yt ğ yomu — neticesl * M üfettiş, polis memuru ile kısa bir müzakerede bulundu. Memur, Meyer'in tavr tamamen samimi gördüğünü anlattı. Müfettiş gülüm* seyerek cevap verdi. — Mamafih, Meyer yalan söylüyor. Onu müdü- riyete eAtürün ve hakikatı kendisin Bütün deliller meydandadır. Holt şüphelendi ? Bınu- siz de bulabilirsin.z. Bulamazsanız 11 inci sayfaya bakınız. Polis memuru kapıyı açımak |i ” Kilitli idi, Amahtar deliğin bir köriderun - karşırında —işıkları Memur açık ol etiğinde serilmiş bir kadın cemdi gördü. Kapıya dayandı ve bir hamlede açtı. Meyerin kısaca kapıyı vurmuştu. Birl #onra cevap alamadığından anahtar do liginden baktığımıZve karınnı yerde serili olarak gördüğünü söylüyardu. Bunu müteakib, şırıngayı tetkik etti. Zabıta doktoru, ölümün — marfin evjek kesdi bendine yapılabileceğini büdirdi. Hödie 16-18 saat evvel vuku bulmuştu. Mart 2 bakti ifedesini hattan eve dönünce olmadığını görmüş. ç defa vurduktaa urıngada, Yerdeki vazl- olduğusu ve b ve harekâtini en anlayın.» niçin Meyerdet