17 Nisan 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

10 Sayfa .SON POSTA Notamız dört devletten mürekkep | Feniksin vaziyeti konferansta tetkik olunacak (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) Gazının iki tarafındaki gayri askeri mınta- kası boyunca askeri hazırlıklarda bulundu- &u malümdur. Fakat Çanakkale boğazının iki tarafın- (daki arazi müdafaasız olduğundan Türki- ye huku mütavaatı prensibini — islemekte- dir. Almanyada bittabi bu talep tasvip o- kunmaktadır. Hiç bir tarafta Türk notasına sarih su- rette muhalefet edilmemiştir, Macarların Fikri: Türk Talebi Tenkit Edilemez Budupeşte, 16 (A.A.) — Macar gaze- teleri, müttefikan, Türkiyenin — boğazlar meselesindeki hattı hareketini tasvip ey- Temekte ve Türkiyenin tuttuğu yolun ten- kit edilemez bir yol olduğunu tebarüz et- tirmektedirler. Peşter Lloyd diyor ki: Türk teşebbüsü, tatbik edilemez — bir bale gelen muahedelerin sulh yolu ile de- giştirilmesini istihdaf eden Milletler Ce- Miyeti paktının 19 uncu maddesini orta- ya koyabilir. Macaristan Milletler Cemiye. tinin Türk teşebbüsü hakkında — vereceği kararı büyük bir alâka ile beklemektedir. Zira Macaristan da ayni sulh yolu ile, kendisine sulh muahedesiyle yapılan hak- sızlıkların tamirine varmağa çalışmaktadır. Bulgar Gazeteleri Trakya Hududundaki Gayri Askeri Mıntakalardan Bahsediyorlar Sofya, 19 (A.A.) — Gazeteler boğaz. lar hakkındaki Türk talebine büyük bir yer ayırmakta devam ediyorlar. Türk teşeb- büsünü tahlil eden Zaria diyor ki: Boğarzların tahkimi yakın şarktaki va- ziyetleri tamamen değiştirmektedir. Trak- Cenevredeki ya hududunda bilhassa Bulgaristanla Tür- kiye arasında da gayri askeri mıntakalar vücuda getirilmiş bulunmaktadır. Diğer ta- raftan Nöyyi munhedesinin 48 inci madde- si yeni'bir manâ ile ortaya çıkmaktadır. Filhakika bu madde müttefik devletlerin, Bulgaristanın Ege denizine ekonomik mah-« rtecinin serbestliğini garanti etmekte duklarını bildirmektedir. İtalya Cevap Verecek Roma, 16 (A.A.) — İtalyan hüküme- t boğazlar hakkındaki Türk notasını tet- kik etmektedir. Salühiyettar İtalyan maha« filinde söylendiğine göre, İtalya, bu nota- ya cevap verecektir. Amerikalılar: Türkiyenin Hareketi Takdire Lâyıktır, diyorlar Vaşington, 16 (A.A.) — Nevyork Times gazetesi «Türkiyenin model — tarzı bareketin başlıklı baş makalesinde, Tür- kiyenin takip ettiği sulhperver dış siyasa- nin verdiği müsbet neticeleri — saydıktan sonra, bilhassa Balkan paktının kıymetini zikretmekte ve Türkiyenin boğazlar hak- kındaki bu son dürüst hareketiyle büyük devletlerin takdirine lâyık olduğunu yaz- maktadır. Türkiye Bütün Dünyanın Sempalisini Kazandı Bükreş. 16 (A.A.) — «Dimine Atzar gazetesi diyor ki: ol Türkiye, bütün dünyanın sempatisini müttefiklerinin ve ezcümle Rusyanın, Ro- antantına — mensup diğer devletlerin yardımını temin — etmiş bulunmaktadır. İngilçereye gelince, Rusya ile çok iyi münasebetler tesis etmiş olan bu devletin Türk notasına aleyhtar bir va- manyanın ve Balkan ziyet takınmaması muhtemeldir. müzakereler nasıl akim kaldı? Mister Eden 13 lerin derhal toplan kıyetsizliğe uğramış olduğunun ilânın (Baş taralı 1 inci sayfamızda) ması ve sulh teşebbüsünün muvaffa- 1 istemiştir. Habeş murahhasları 13 lere bir nota - vererek İtalyanın sulh müzakeresi yapmak istediğini söylemişler ve İtalya aleyhinde bütün zecri - tedbirlerin tatbik lâzım geldiğini ileri sürmüşlerdir. ** On sekizlerin pazartesiye toplanmaları bekleniyor. Londra gazeteleri zecri tedbirlerin şiddetlendirilmesi lehinde yazı yazı - Foniks sigortası hesabına istifade e- yorlarsa da Times Fransanın muhale İtalyanın verdiği karar fet ettiğini kaydediyor. Paris, 16 (A.A.) — Övr gazetesinin bildirdiğine göre, Musolini, 20 ilâ 30 nisan arasında Adisababanın muhtemel zaptı ile muzafferiyeti tet- viç edebilmek için İtalyan delegelerine müzakereleri uzatmaları emrini ver- miştir. Bugün İtalyan cenup orduları iki cephe arasında mevcut son Habeş ordularını da mahvetmek üzere şiddetli bir hücuma geçmektedir. O zaman Musolini muhasematın nihayet bulduduğunu - bildirecek ve devletlerden zecri tedbirlerin kaldışılmasdım — istiyecektir. Eğer Fransa ve İngiltere bu arzuya muvafakat etmezler ise Musol Habeşistanın ilhakını ilân eyleyecektir. Bu takdirde Habeş pazarı Fransa ve İngiltere de dahil olmak üzere bütün diğer devletlere kapalı kalacak ve orada yalnız İtalya iş görebilecektir. Eğer Fransa ve İngiltere zecri tedbir- lerin kaldırılmasını kabul ederler ise,, Musolini Habeşistan ile İtalya ara- sındaki münasebatı, Fas ile Fransa arasındaki münasebat tarzında tanzim etmeğe razı olacak ve bu takdirde Habeş pazarı bütün devletlere açık ka- hacaktır. İngiltere tek basına harbe girmekten kaçınıyor Paris, 16 (A.A.) — Temps gazetesinin yazdığına göre, Fransa, İngiliz « İtalyan anlaşmazlığının fazlalaşmasının önüne geçmeğe gayret edecektir. Bu gazete diyor ki: , «İngilterenin yalnız kendisinin omuzlarına yüklenecek bir harpten ka- çınacağı tabiidir. İtalyanın ise İngiltere ile açıktan açığa mücadeleye gir - mek menfaati iktizasından değildir.» Ca| Varlık — Ankarada çıkan bu fikir, sa- | mat ve edebiyat mecmüuasının 67 inci sa - yamı çıkmıştır. Bu sayıda Hasan Âli, Cev- det Kudret, Sabahaddin Ali, Abdülhak Şinasi, Mahmut Ragıp, Vasli Mahir, Na bit Sırı, Yaşar Nabi. Behçet Kemalin ma- kale, şyür ve hikâyeleri vardır. Yeni Lügât — Sermed Muhtar Alus'un tertibi ile Kanaat Kütüphanesi tarafından busılmış olan Türkçeden Fransızcaya «Ye- mi Lügüte 1n ikinci tab'ı ikmal edilmiş ve şatılığa çıkarılmıştır. Mühim bir — ihtiyacı karşılayan Yeni Lügât Fransızca öğren- mek isteyenler için çok kıymetli bir arka- daş ve bir rehberdir. | | | Eskişehir Haikevi — Ayda bir çıkarı « Tan bu memleket ve kültür mecmuasının 34 gcü sayısı intişar etmiştir. a d d | Ka a AA - — —— Prens Bibesko gelmedi Romanyanın meşhur tayyarecilerinden Prens Bibesko'nun dün kendi tayyaresile şehrimize gelmesi bekleniyordu. Bibesko şehrimize gelmediği gibi, geç yakte kadar Adanaya geldiğine dair de bir haber alınamamıştır. Tayyarecinin bugün gelmesi beklen- mektedir. Hava şehitleri ihtifali Şimdiye kadar hava gehitleri — ihtifali sonkânunda yapılmaktaydı. Bu yıldan sonra 15 mayısta yapılacaktır. Beyoğlunda bir kaza Dün saat 12,30 da İstiklâl cadde - sinde bir dükkânın elektrik tesisatını tamir etmekte olan Koço müvazene - sini kaybederek 3 metre irtifadan ye- re düşmüş, belkemiği kırılmıştır. Ko- ço Beyoğlu belediye hastanesine kal - dırılmıştır. 27 Si y ÂAvusturyayı karıştıracak mı ? (Baş tarafı I inci sayfamızda) nedildiği kadar tesir etmediğini söyle- dikten sonra şu malümatı veriyor: Feniks'in uğradığı inhidam Avus - turya iktısat âleminde geniş bir rahne açmaktadır. Bundan başka hâdisenin mali neti- celerden daha mühim siyasi neticeler vermesi bekleniyor. Feniksin verdiği açık 10.000.000 İngiliz lirasıdır. Bunun anlaşılması ü- zerine bu kumpanyaya tâbi olan Kampan bankası kapılarını kapamış - tır. Bunu daha başka iflâsların takip e- deceği anlaşılmaktadır. Aldığımız ma- lâmata göre Avusturya hükümetinin bu buhrana karşı gelmek — için aldığı tedbirler umumiyetle tenkit olunmak- tadır. Feniksin yalnız Avusturyada sigor- ta ettiği kimseler — 300,000 kadardır. 267.000 kişiden her birinin parası 40 İsterling'den fazla değildi. Alman- ya, Macaristan ve Çekoslovakyada vej daha başka memleketlerde daha büyük hesapları olanlar vardır. Aldığımız malümata göre mütevel- fa doktor Berlinerin mes'ul ölduğu sui- istimaller, büyük komisyonlar ver - mekten İbaret değildir. Bundan başka muhtelif hizmetler yüzünden faşist partisine de paralar verilmiştir. Fakat bu tediyat hakkında neşriyat yapılmıyacağı anlaşılıyor. Hi bağrdla aa lğikktia göre Bi niksin uğradığı buhran, bu kumpan - yayı feshetmekle hallolunacaktır. -O- nun yerine yeni bir Avusturya sigor - tası vücude getirilecek ve bu sigorta hükümetin kontrolu altında buluna - caktır. Primlerin arttırılması ile açığı ka - patacak paranın temin edileceği an- laşılıyor. Fakat bunu yalnız Avustur- yalıların ödeyecekleri muhakkaktır. . Fakat bu da Avusturyalıların faşist hükümete karşı besledikleri teveccü - hü azaltacaktır. Bunda nbaşka, doktor Berliner'den den faşistlerin yahudi düşmanlığına başlamaları bekleniyor. Çünkü Feniks daha fazla yahudilerin kontrolu altın- dadır. Avusturya faşistliği, şimdiye kadar Alman faşiatliğini taklit ederek yahu- di düşmanlığı yapmaktan çekiniyordu. ıDoklor Berliner faşistlerle münasebet- lerini ört bas etmek için yahudi düş - manlığını kürüklemek her halde tees- sür uyandıracaktır. Bundan başka yahudi düşmanlığı - nı kürüklemek her halde teessür u- yandıracaktır. Bundan başka yahudi düşmanlığı Avusturyadaki nazileri kuvvetlendire- bilir. O zaman Avusturyada bir takim beynelmilel — karışıklıkların çıkması muhtemeldir. , Çünkü bu gün umumiyetle kabul o- lunan bir noktai nazara göre Her Hit- ler, geçenlerde, Almanya efkârı u- mumiyesini harici işlerle meşgul et - mek istediği zaman, az kaldı, Reni iş- gal edeceğine Avusturyada bir darbe yapacaktı .» Feniksin İstanbul şubesinde tetkikat Feniks sigorta şirketinin mali vazi- yeti dolayısiyle Ekonomi Bakanlığı şehrimizdeki şubesinin vaziyetini tet- kik etmek üzere mürakiplerden Nahit Tahsine emir vermiştir. Nahit Tahsin, dünden itibaren Fe - niks İstanbul şubesinin vaziyetini tet- kike başlamıştır. Bu şubenin port - föyünü bir başka kumpanyaya devre- dip etmemesine bu tetkiklerden sonra karar verilecektir. GaneeaAK AA AKERN UNN DAneR A SEELENEE EE ASA MA NAKE SAa SA ReS A Kamnen Toplantılar, Davaetler Müddeiumumiliğe davet L C Müddeiumumiliğinden: — İstan- bulda bulunduğu anlaşılan Gediz Hukuk hâkimi Necatinin acele memuriyetimize müracaatı. Nisan 17 Haş İmparatoru , kaçmaya mı%rlamyor : (Boğ tarafı 1 isoi saytamızda) men uçaklar tarafından temin edil - miştir. Veliaht teslim olmayı düşünmüş Dessie, 16 (A.A.) — D. N. B. nin husust muhabirinden: Son ana kadar bin kadar askerle Dessiede kalmış olan Habeş velihati- nin İtalyanlara teslim olacağı şayiaları dolaşıyordu. Fakat İtalyanlar Dessie - ye girmezden biraz önce çekilmeyi tercih etmiş ve meçhul bir istikamete gitmiştir. İlk İtalyan tayyareleri Dessie mey- danına inmişlerdir. Deâsie civarında- ki halk İtalyanlara mutavaat için şeh- re akın etmektedirler. Adisababaya doğru Londra, 16 (A.A.) — İtalyan ha - berlerine göre, Dessienin işgali Adi - sababanın işgaline bir mukaddimedir. Çünkü Habeş hükümet merkezini pi- malden müdafaa edecek artık bir ordu kalmamıstır. İtalyanlar — motörlü — kuvvetlerile Dessie ile Adisababa arasındaki 250 kilometrelik mesafeyi on gün içinde katedebileceklerdir. Ogaden cephesinde Grazianinin gi- riştiği büyük taarruzu durdurmak için Nasibu yanında Vehip Paşa olduğu halde son bir gayret göstermektedir. Maruf bir Habeş askerinin yüksek muhariplt ğine rağmen mümasil şerait diğer Habeş ordularının mağlüp oldu ğu bir harpte bu son Habeş - ordüsü nun muvaffak olması muhtemel de * ğildir. Habeşler tekzip ediyorlar Adisababa 16 (A.A.) — Havas jansı muhabiri bildiriyor: * Habeş hükümeti, Dessienin İtal * yanlar tarafından işgalini kat'i sure te tekzip etmektedir. Söz söylemei” salâhiyettar saray erkânından biri,, İt parator kıt'alarının elyevm Dessie nin şimalinde bulunduklarını - söyle mişse de, İtalyanlar — tarafından 4 taarruza geçilmesi ihtimaline vermemek için tafsilâta girmekten iMi” tina etmiştir, Bu zat son günlerde Dessie bölge sinde ehemmiyetli hiç bir muhareb cereyan etmediğini söylemiştir. ediyor Londra, 16 (Hususi) — Adisaba badan haber verildiğine göre bir ki gündenberi imparator — ile muh kesilmişti. Muhabere yeniden başla mıştır. Habeşliler Sidamoda bir m vaffakıyet kazanmışlar ve İtalyanlar * dan 221 kişi öldürmüşler, 6 kamyo İ yakalamışlardır. Bulgar muharriresi şehrimizde *t * Madam Rayna Maçger “Dolma- bahçe sarayından Bulgaristana paha biçilmez hediyoler götü- rüyorum; Sarayın bahçesinden el m bir avuç çakıl taşı.. tabif? büyük Atatürk bu taşlara basmıştır ,, diyor. Bulgaristanın en büyük gazete- lerinden biri olan "Mir ile bir çok Bulgar — gazete ve mecmuaların - da makaleler, hi- kâyeler, romanlar neşretmekte o - ita Mündata Tlay £ na Meçger İstan- bula gelmiştir. Rayna Meçger kendisiyle konu- şan muharrimi - « ze demiştir ki : Madam Rayna — Bu İstanbu- MeçgerT ; la ilk gelişimdir. Memleketinize hayran kaldım. -Belki inanmazsınız. Fakat emin olunuz ki burada kaldığım müddetçe âdeta bin bir gece masallarını yaşıyorum zan- nediyorum. Şehrin her tarafını gez - dim. Müzeleri, Dolmabahçe sarayını gördüm. Türkiyeyi ve Türkleri ne ka- dar sevdiğimi bilseniz... Babam haya- tını hep Türkler içinde geçirmiştir. İs- mi Mihail Kostenjef idi. 90 yaşında öldü. Mükemmel surette Türkçe, A- rapça, Âcemce bilirdi. Bizi, Türklerin büyüklüklerini, alicenaplıklarını, kahramanlıklarını telkin ederek büyüt- tü. Bizlere hep Türk masalları, Türk hikâyeleri anlatır, Türk tarihini oku - turdu. Çoktandır Türkiyeye gelmeği, bir müddet bu güzel memlekette kal - mağı tasarlıyordum. Bu seneki pas - kalya”yurtularında bu emelime mu - vaffak oldum. Bu seyahati daymıyarum.. Sonba- harda; Türkiyede uzun müddet İal - mak için geleceğim. Biz Türklerin esaletine, civanmert- liklerine, hürriyetseverliklerine âşı - kız. Atatürke karşı pek büyük bir hür- met ve sevgi beslemekteyiz. Bulgar gençliği Atatürkün yüksek fikirleri ile meşbu bulunmaktadır. Demin size Dolmabahçe - sarayını gezdiğimi söylemiştim. Oradan, Bul * garistana, paha biçilmez ı götürüyorum. Bu yadigârların ne olduğunu sızlıkla öğrenmek istiyorsunuz d mi? Gözlernizden anladım! İşte!.. Dolmabahçe sarayının bah çesinden almış olduğum bir avuç © kıltaşı!... Bu taşları büyük merdive nin yanından aldım!.. Tabit büyük Atatürk bu taşlara bat” mıştır. Ben de Atatürkün ayak izleri” ni taşıyan şu gördüğünüz taşları garistana götürüyorum. Orada mah * fazaya koyup hürmetle ve kıskanç * hıkla saklıyacağım. Büyük Atatürkün yapmış olduğU inkılâpların en mühimi bence Tül kadınlarına bahşeylemiş olduğu hu kuktur. Bu pek büyük bir varlıktıf Kadın olmam dolayısiyle bu inkı diğerlerinden — fazla hayranım. Tü! kadınlığı bir çok memleketlerin ka © dınlık hareketlerinin başındadır. — — Türk kadınlığı bunu Atatürk€ medyundur. Ne mutlu Türk kadınlığt" bElÜeeüN » 0 İ Harf inkılâbına gelince: Bunun N” kadar mühim olduğunu işaret © meğe hiç de lüzum yoktur. Harf ink Tâbı. millete okuma yazma daha fazlasiyle tattırmıştır. Gün gtf tikçe bu inkılâbın büyüklüğünü yacaksınız!.. İstanbulda ancak 4 - 5 gün kala * bildim. İstediğim kadar Sonbaharda gelip Ankaraya gidect gim. Orada büyük Atatürkü, kıym€' — |li İsmet İnönünü ziyaret eylemeği $? ; arzu ediyorum. Atatürkü gün hayatımın en büyük ve en m! ; des günü olacaktır. Buna emin olunuz o.T. BĞ eeit Çocuklara müsamere Çocuk Esirgeme Kurumu İstanbal kezinden: Çocuk Haltası münasebetiyle Cv': rkezi Esirgeme Kurumu İstanbul Me: » Anneler Birliği 26 nisan pazar günü TH" sim bahçesinin köşesindeki Dağcılık ıl' bünde saat 14 de başlamak ve 16 da mek üzere bir çocuk müsameresi tertip miştir. Müsamüreda bir © gok-- eğlemti ve “namaralar yapılacaktır; — müsemestiğ çehir bandösu da iştirak edecektir: çe“tY larla beraber aileleri de bulunabilirleri seneden daha iyi tertip edilmiş —olat müsamereye çocukların ve ailelerinin raklerini! çok- rita-ederiz.. — * *