13 Mart 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

13 Mart SON POSTA BÜYÜK | Temmuz 1914 Dünya harbinin —l;ii(ây;ği ve hakiki sebeplerile menşeleri üzerinde bir tetkik Yazan: Süleyman Sıtkı Bilh çıkarmağa vesile arayan Almanya ve! hassa, Sırplılar, daha o zaman - |Avusturya tarafından bir fırsat ittihaz dan bü Sırbistan hülyasını besle - -(olunduğunu iddia ederler. |meğe başladılar. Bu hülyaya vasıl ol Cü günü gazeteler, dünyaya,| — Avusturyanın, Balkanlar harbinden mak için de Avusturyanın — (Bosma - * yanardağ infilâkı gibi müthiş — bir sonra çok büyümüş olan Sırbistana | Hersek) ve sair İslavlarla meskün a - ber verdiler: Avusturya - Macaris - bir darbe indirmek fırsatını gözetle - İrazisine göz diktiler, fan imparatorl Arşi - mekte bulunduğunu muhtemel adde-| — Nitekim Bosna - Saray cinayetin - dük Frasuva - Ferdinand bir gün ev - den sonra yapılmış olan tahkikat Vel yani Sara; ki |cinayeti Bosnalı Sırpların yapmış ol -« e Avusturya veliahtinin katli 1911 senesi haziran ayının 29 un bütün nun veliahti dilebilir. bu 28 haziranda (Bosna tehrinde katledilmişti. Cihan harbinin birinci ve en mühim sebebi addedilen bu müthiş suikast şu Süretle vuku bulmuştu: Avusturya — Veliahti erdinand Bosnada yapılmakta Sskeri manevraları idare etmek üzere Fakat şurası da muhakkaktır, Bosna - Saray cinayeti ika edilmesey-| sına rağmen, suikastin doğrudan do; Sırbistan üzerine |/ ruya Sırbistanda hazırlanmış olduğu- saldırmak için makul bir sebep bol -| nu ispat etmiştir. lde Fransız bütün İ mundan fazla büyümesinden ve niha- di; Avusturyanın masina imkân yoktu. Şu ha Mâamafih Sırbistanım böyle küzu -| Fransuva - muharrir ve — müverrihleri: olan |i ğ » e S ga Piddia ve mugalâtalarına rağmen harbi 'yet Avusturya topraklarına göz di- Jumumiye münhasıran Bosna - Saray kecek kadar cür'eti arttırmış suikastinin yegâne sebep teşkil ettiği, |masından dolayı asıl kabahat tarihin bitaraf bükmü, kabul etmeğe | Avusturyanındır. Blina eyaletine 'gelmişü, ae car$ Manevralardan sonra şerefine ter - ö fip edilen merasimde bulunmak üzere | Eyaletin merkezi idaresi olan (Bosna- Tay) a gitti Orada zevcesiyle râkip ol- duğu otomobil halkın arasından ağır Ağır geçerken, kalabalık içinden bir a- dam fırladı ve veliahtin üzerine bir beraber mba allı, Fransuva - Ferdinand cesur ve çe- Vik bir asker olduğu cihetle eliyle Ombayı geri fırlattı Bu suretle bom - # otomobilin arkasiına düşerek patlar di y rabildekilerle BLün bi taç Fi yuraladlı. Bosi $ Düyı atan (Tcha Brinovitch) isminde osnalı bir Sırp idi. Bu suikaste rağmen, başta prensin dtomobili olr geriden gelen 9 nak üzere, alay yoluna devam etti. Hükümet dairesine gelin- di. Oradaki ziyafet programı aynen | fatbik edildi. Ziyafetten sonra veliaht Ve zevcesi yaralılar arasında bulunup hastahaneye kaldırılmış olan yaverle- | rin et etmek istediler. Gerek hü- Bümet orkânı, gerek Bosna oşrafı ve- dahti bu fikrinden vaz geçirmek iste - iler. Fakat kendisi de, kendisi gibi| de kararlarından ü z Bosnasaray suikastini canlandıran bir resim mecburdur. çmediler. | — Umumi harbin asıl menşe'leri Tekrar otomobillerine bindiler, yol| Umumi harbin, doğrudan doğruya | karşı o kadar kahpece ilânına, biraz Bzerinde biz köşeyi dönerken halk a - sebebi, dediğimiz gibi, Bosna - Saray durbinlik gösterseydi, mâni — olabilir- lini o-|cinayeti olmakla beraber, bunun asıl 'di. Halbuki o zamanki Ayusturya ri - nenşe'ini, daha evvelki başka mübhim cali, bu durendişliği göstermek - şöyle lâzımdır. Bu dursun, bilâkis Bulgaristanın Trakya- Ko ) tan im-| | Çünkü Avusturya - Macar, olan zevcesi paratorluğu, Balkanlar harbinin Tasından genç bir adam çıkt tomobile doğru uzattı, biribiri arkası-| Sna iki revolver sesi işitildi, Frasuva|bir vak'ada aramak Ferdinand ile zevcesi göğüslerinden al-| vak'a ise 1912 Balkanlar harbidir. kları yara ile derhal öldüler. Bu meş'um ve betbaht harpte, Os ıwrîil":cı[ı_ memaun ı,;ı; olmuşlar, Bulgar a. ö bir eiba ika e-|manlı devleti mağlüp olarak Rümeli kralı Ferdinandın Avusturya — politi - Ö S e aalatmdekunn Ka Bdlemsa bilar | ae takin ÜrAğilei BU Bil Zuk anl;lığı;ıı muhafaza etmiş ve her | Saydı, Avrupada umumt bir harp çık-|ristanın büyümesini Avusturya men - iki kurşunu da, sanki bir talim yerin-| mak mukadder ise, her halde 1914 ten faatine mu ü & imiş gibi, tam isabet ettirmiş olan | SOk sonra ve büsbütün başka sebep -- — Avusturyalılar, bu suretle Ti dU genç adam, henüz bir İise talebesi |lerden zühur edebilirdi. ' İ | Bizim Rumeliyi terketmemiz üze -! Balkanlar rine, Sırbistan, Bulgaristan ve Yuna- arttır büyüdü - düşm Yi görmüşl Rumelinden çıkmasını, kendilerinin üzerinde akimiyetlerini Savrilo Princip) idi. Harbi umuminin hakiki sebepleri Harbi umuminin hakiki sebebi, işte | farihin en büyük — suikastlerinden biri | ni zannetmek — gafletine di. Bunun cezasını ise, : Saray) da, çok Aarlarkaberi Türküri Çai ve |ve Kuvvotli bi şahsiyet olen veliahi - lerini kaybetmek, sonra da imparator- ev- gl nistan, iki, iki buçuk misli velâ (Bosna değerli 9dlan bu cinayettir. Fakat Fransız veya İngiliz müver -| çok efendice hâkimiyeti altında yaşa Thleri bu suikastin hakikf bir sebepiyan bu milletler, bu kadar kazancı teskil etmediğini bunun, zaten" harp'hazmedemediler, azımsadılar. hakları parçalanarak, — gimdi Türkiyoniü bir — Yülüyeti İinmek suretiyle çekmişlerdir. Vehahtin katlinden sonra l Avusturya veliahti Fransuva Fer - dimandın, bilhassa zevcesiyle beraber feci bir surette katledilmiş olması, bi- dayette bütün milletleri dehşet ve ha jrete düşürdü. Maamafih cinayetin bi |yüklüğüne ve Avusturyanın doğru edil. sına rağmen, gene bu vak'a- n menz: e Sruya kalpgâhına tevcih k bir harbe sebebiyet verece- ği, Avrupada çokluk gelme ı»: suikastten bir kaç gü İnın mevzit kalacağı ümidi galip sonra, Vâ gök meğe başladı. Hele aradan bir iki haf- İ ta geçtikten sonra Avusturyanın bin- Bi |nisbe sakin ve telâşsız görünmesi Av- / rupa devletlerini büsbi teskin etti (Yarnı devam edecek) Süleyman Sıtkı Avusturya veliahti ile zevcesinin öldürüldükleri sokak başı |muharrir Harman Grosv bize | da yıldırım gibi seri muvaffakıyetle - çok kamyon gönderildiğinden» gı 3 ç t | İtalyan kolo 'a -- ———7 HARP NASIL CİKMİSTİ ?_İîıîgilizler Londrada iki casus yakaladılar B.ı'ri eski bir zabit, diğeri son derecede şık ve güzel bir kadın... İkisinin de İngiliz hava teşkilâtını tetkik ettikleri meydana çıktı tondm:hıı yazılıyor: İüç tane ayrı ikametgâhı bulunduğu eçen ağustosun — son günlerinde ! Marı E adı ği tosabi K y | Vlaryan Emin adını taşıdığı it e- Lonfrı polisine bir beyanname verildi. dilmişti. Bu beyannamenin altında «Avukat ve İngiliz polisleri onun hakkında da imzası vardı bir hayli malümat topladılar ve bi n n a pladılar ve bir gün ve Herman Gros ecnebi tebaasından ikisini de zi olduğunu, Oksfordda bazı dersleri ta- kip için Londraya geldiğini polise ih-! bar ediyor, ikamet ruhsatiyesi istiyor- x du. Lotcdra polir dülüsi böymükaüenti| Londra polisleri metrük köşkte a- Kü n ' İtama yaptıkları zaman buldukları ve- _İîl.î."î.'.';.":iîı';’.îfğ :î.':';î::ı. sikalardan Herman Grosun umumi ino Ükemet mülitdtiyedü ve di barp!r tayyare zabitliği yapmış biri ol- Aradan 13 gün h“_htn sonra eç. TUğUNU teapit etmişlerdi. Bu vesika- nebi avukat ve muharrir çok şık, genç rdan birinde de şu cümleler vardı: ve güzel bir kadınla görüldü, bu kadın: |— “SeN ve şakrak vaziyet Ş la birlikte bir köşk ki y aa $ Te ç gn ASN eli (4 Çin çek Fazdelı Dalürçer 1d5 sr Teşkilât zabitleri içinde büyük bir şöh- ret kazanmama sebep olacak malâ; ayrı ayrı evlerinden çıkarlar- ken yakalayıp İngiliz hâkimlerinin hu- zuruna götürdüler. takınıyo- lülül ettiğim insanlardan teşki- kirayı peşin verdi ve bu beş ay içinde de bu kadınla kiraladığı köşkte kapa nap kaldı gAĞ Köşk sahibi .Con adlı bir adamdı, © a Pek yakında elde etmiş bulu beş ay geçince Herman Grostan şu me- | “S'm-» alde bir mektup aldı: «Bir ay sonra avdet edeceğim. Köş kü başkasına kiralamayınız » Aradan aylar geçti hiç bir haber yoktu, Con bunun üzeri ne polise müzacaat etti. Polis ihtiyatt bir tedbir olarak köşkü aradı, bazı ve u gabikeme Her- | "ak bildiklerini söylemişlerdi. Herman Gros kendisine isnad edilen casustluğu Bu vesikalardan Herman — Grosla Maryan Ennig'in" ecnebi casus ol dukları tahmin edilmiş, İngiliz — ce şkilâtı da bunların peşine düşmüş, t Hermandan tahm çok deliller elde etmişlerdi ninin doğruluğunu ispat eden bir Bunlar mahkemede şahitlik yapa- sikalar buldu ve bunun üzerine man Grosun izine düştü. z . Herman Gros köşkten çıktıktan Kat'iyetle reddetmekte, —«Ben sonra memleketine dönmüştü. Ora - Patririm, bulunan kâğıtlar bazı hikâye- dan avdetinde İngiliz tayyare ve de- lerimi '.nnırk_en rı.(nrr'!ıg:ırn Nndu-_;ıııfı tleri merkezlerinden biri olan “ümleleri ihtiva eden kâğıtlardır. İngi- uğradı, orada bir iki gün kaldı, İiz hava kuvvetlerini de bir mecmuaya mez de Yazdığım bir yazıda bilmünasebe zik- Bu Tetmiştim» demektedir. Güzel Maryana gelince o Londras muü- Londraya döndü, döner bankadan külliyetli bir para aldı, parayı alırken ikametgâh olarak bir o-| tel adresi vermişti, fakat bu adrese hiç 'ya sadece seyahat ve İngiliz ahval ve amadığı da tespit edildi. tabayiini tetkik maksadiyle — geldiğini — İzine düşen polisler Herman Gro-| söylemekte, ikisi de muhtelif evler bulun- ralayışlarının sebeplerini bekârlığın ta- duğunu tespit etmişlerdi. kârlıklarından biri olduğunu Genç ve güzel, ayni zamanda çok ileri mektedirler. Baka- şik olan kadına gelince bu kadının da lım İngiliz hâkiminin kararı ne olacak? sun dört muhtelif ikametgâhı bit ihti S1 ahti irerek tevil e Yeni taarruzlar hangi istikametlere müteveccih hardı, o zaman hiç b bir harekete mec- bur kalmazlardı. Halbu € ildi kalyanlar için bir zaruret halini almış - Çukü Amba Alağgi mıntakasından ce- De: en cenuba, (Baş tarafı 3 üncü yüzde) Bundan başka Havas ajansının 12 mar tarihile (Roma) dan | Graziyaninin yakında verdiği telyrafı Somalidi | e mantakasına ve keza Tem - Sakata inmek bir taarruza geçeceği şayidi a. de eldeki de kuv vetleri Ayni telgrsita agenersl — Graziyaniye bir istiyecek olan İtalyan kuvvetleri garp yan- handilişi larını ve geri muvasalalarını Takazze gar- bu cephede yeni bür taarraz — beklenmesi binde bulunacak Hbeş ordusu büyük kı- icap edeceğine alâmettir mına vermiş ve kaptırınış olurlar. Bina » * enaleyh bu Habeş ordumu büyük kısmını Yeni taarruzlar hangi istikametlere tev- Jihmal ederek cenuba inmek İtalyanlar için ir? İ"MH' ve sakat bir hateket olur. Bu iti- > kadar İbarla bu husustaki haberleri doğru addet- r-İenek icap edar. Amba Alâgi dağının cenir ha |bundaki boğazı elde etmiş olan birinci ve Ti üzerine dileceki Takazza höhtinin! yarkma Cinhinür İüçüncü İtalyan kelordularının da bü tanr- doğr İtalyan taatruzu Şimdi. daha (turun neticesine kadar bu mıntakada ka « © olan şümullü bir manzara alacak gibi görünü -|larak daha aşağılara iamemeleri iktiza e » yor. Gelen son tolkraflar tetkik — edilire, | der. Halbuki Tana gölü mıntakasına teş - Takazze nehrinin şimal aksamında bare -| mil edilecek olan harekât çok ağır ve çok bulunan ikinci ve dördümcü nkişal edecektir. ilarımın şimdi dar üze| — Bundan manda İtalyanlar geri muva - rine tevcih edileceklerine dair olan haber-. salâları için, bermutat, yollar vücude ge - ler göze çarpar. Göndar mevkü, Tenliem- / tirmek mecburiyetindedirler. — Binaenaleyh den cenuba doğru imtidat «den Takezze|bu hareklt yağmur mevsimine kadar bit nehzinin garbinde ve Tana gölünün 50/netice veremez. Bu harekâtın ayrıca bi « simalindedir. Binsenaleyhi şimdi| yük mahzurları da vardır ki gelecek yazı - harekâtın, kısmına ve|mizda bu mevzua tekrar avdet edeceğiz. Tana gölü mıntakasına da intikal edece -| B) Cenup cephesinde: Tı bem « Hi anlasılmaktadır. Bu humusa dair gelmiş| bardırmanları, bu cephedeki taarrumun g- olan haberlerin yalan ve düşmanı aldatma-|mali yarbiye doğru yani Sidama (göller) ğa matuf olması ihtmali de hatıra gele -| mıntakasına tevcih edileceğine delilet et kât yapmaktı kilometre Takazzenin — garp İbitlirse de bizim kanaatimize göze İtalyam- | mekte iseler de 15000 - amde ile Şebeli han böyle bir harekete sevkedecek bir va İu ehti üzerinden şimale, Gorahiye — doğuu ziyot mevcuttur. O vaziyet te, ikinci Tems yeni bir yolun yapılmakta oluşu; Sassa * bien muharebelerine ail Lenkil ve ruütalca- banch üzerinden, (Harra) m merkezı olan z , Ciciga umumü istikametinde de bir taatruz yapılmak ihtimalini kuvvetle ortaya koy « maktadır. (Bu taarraz istikameti kroki » gözükmüyorsa da ceanup cephesin « an oklardan üm simale ühüre -| müteveccih bir ok tasavvur olunabilir) RBu ker iki cephede de yapdacak taar - çazların v leceği — neticeleri —gelmcek İyazımızda tetkik edeceğiz. Celâl Dincert zaman — söyl ardığı: Rae Ki larımızı veçhile ma ve İmru kuv vetleri: kkül eden şimal Habeş or £ kısmının Tana gölü auntökü- | mize Tağru çekilmek imkânım bu er * lar - © zama vuş ol -| der şimali garbiye doğru v rklakinin civanndan, — dağruca ettikleri veçhile - ikinci Tembien besinde bu Habeş kuvvetlerini glubiycte düçer cümiş olen xeıl; büyük bir mu la