23 Şubat 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

. tr. | İstanbul kadınlarına müjde « Umumi kütüphane . Şehir plânı İstanbul Kadınlarına müjde ihan harbinden sonra bütün dünya kadınlarını bir telâş almıştı. -Harp yalnız Avrupadan 10 milyondan fazla er- kek alıp götürdü. Şehirlerde ve evlerinde kalan kadınlar ve kızlar kendilerine koca bulumaz oldu - lar. Erkek azliğı, fazla olarak — harp sonu buhranları evlenmeleri azalttı. - Kadınlar evlenemez oldular. Bu dert Türkiyede de vardı. Harp, sa- Vi hastalık, fena çalışma şartları hep er - keklere musallattır. Bu yüzden erkek nü - fusu kadın nüfusuna niabetle fazla zayiat verir. Tabiat doğumda erkek — nisbetini fazlalaştırmak suretile bu tahribatı kıtmen tamir eder. Fakat harbin tahribatı erkekle kadın nisbeti arasında bir kaç yıl içinde ta- mir edilemiyecek kadar bir uçurum açmış- ©. Bu sebeple bir erkeğe bir kaç kadın düşüyordu. Fakat dün İstanbul nüfusuna ait neşre- dilen bir istatistik şehrimizde bu uçurumun goktan kapandığını gösteriyor. Bilâkis İs- tanbulda erkeklerin kadınlardan fazla ol- duğu anlaşılıyor. Kadınlara müjde, artık evlenememek- ten korkmayınız. * Umumi kütüphane g “tanbul asırlarca Türkiyeye — hükümet lmakeılüi etmiş, Osmanlı saltanatının bütün kültür eserleri de burada toplanmış- Öyle olduğu halde bütün dünya hü - kümet merkezlerinde muazzam kütüpha - meler bulunmasına rağmen İstanbulda tam manasile umumi bir kütüpbane tecssüs e- dememiştir. Değil yalnız İstanbulun, fakat bütün Türkiyenin kültür sahasında en büyük nok- sanı böyle umumi bir kütüphaneden mah- Tum oluşudur. Beyazıt kütüphanesi, bir kütüphane de- ğil, bir kıraathanedir. Oraya yalnız dersle- rini sükün içinde okumak istiyen mektep ta- lebesi, yahut kediler gibi soba karşısında bedava ısınmak istiyen ihtiyarlar - gider. Bu kütüphanede yalnız eski — kitaplardan bazıları bulunabilir. Fakat muasır mede - niyetin neşriyatından — hiç birine — tesadül mümkün değildir. Muarif Vekâleti ile belediyenin birleşe- vek Beyazıtta büyük ve modermm — bir kü - tüphane yaptırmağa karar verdiklerini işi- tince doğrusu çok sevindik. Bu tasavvurun bir hayal halinde kalmaması temennilerimizden biridir. en samimi *.. Şehir plânı Nasıl yapılır? emleket baştan başa yeniden ya - pılmağa muhtaç. Bir çok şehirler ve belediyeler bütçelerine göre imar faali - yetlerine girişmiş bulunuyorlar, Bunlardan bazıları plânlarını mütehassıslara yaptı - racak kadar ileri gidiyorlar. Fakat bütün bu gayretler boşa gidiyor. Çünkü bir şehrin imarı bir plân dahilin- de olmadıkça sarfedilen para sokağa atıl - miş sayılır. Şehirde imar faaliyetine geçmeden, be- lediyenin bütçesine göre şehrin umum! bir plânını yaptırmak ve sonra bu plâna göre kısım kasım faaliyete geçmek İâzımdır. —| Resimli Makale Radyo günün en kuvvetli propaganda vasıtasıdır. Bu vasıtadan en iyi istifade etmesini bilen Sovyetlerdir. köylülerin radyo dinleyişini gösteriyor. Radyo, yer yüzünden mesafeleri silip süpürmüştür. En ücra Sovyet ilinde köylere kadar teşmil edilen radyo sayesinde, köy- |köşenizden, dünyanın dört tarafını dinliyebilirsiniz. Küler, yalnız Sovyet propagandasını değil, bütün dünyayı din-| — Fennin bu harikası sanki bizim için yapılmış gibidir. Fakat lemeğe muvaffak oluyorlar. Yukarıdaki SÖZ Avrupalılaşmanın Eskimolara Yaptığı Zararlar Eskimolar eskiden verem nedir bilmez- lerken, beyazlarla münasebete giriştikten sonra, hayli kurban vermişlerdir. Bu has- talık Eskimolar mütemadiyen artmıştır. Sakinlerinin, şeker veya kanser gibi hastalıklara maruz kaldıkları da şim- diye kadar görülmemiştir. Bununla bera- ber kendilerinde sebze yiyemediklerinden dolayı damar sertliği pek erken başlamak- tadır. Şurası muhakkak ki an'anevi kıya » fetlerini ve yaşayışlarını değiştirip de Av- rupalılaşmağa başladıkları andan itibaren Eskimolar arasındaki ölüm nisbeti artmış- tr. arasında * Posta Memurlarına Nozeket Dersi Fransız posta ve telgraf idaresi, gişe - lerdeki memurların sigara içmelerini me - netmiştir. Buna halkın işlerini gördükleri sırada memurun ağzında sigara bulundur- masının lâkıydi ve nezaketsizlik — hiasini tevlit etmesi sebep gösterilmektedir. * Kondiliğinden Yazılan ktuplar Amerikalılar vakit kazanmak için her zaman kullanılan mektupları, kendiliğin - den yazan makineler keşfetmişlerdir. Dak- tilalar, artık mektupların üzerine — yalnız adres koymakla iktifa etmektedirler. Biliyor Musunuz? ——— 1 — Sıvastopol muharebesi ne vakit ol muştur? 2 — Bir ecnebi nişanını kabul eden ilk Osmanlı padişahı kimdir? 3 — Osmanlı devletinin ilk harici is - tikrazı ne vakit aktedilmiştir? mnedir? 5 — Gökte ne kadar yıldız vardır? (Cevapları yarın) Dünkü suallerin cevapları muahedesinin adı Hünkâr iskelenidir. Halbuki bizde şehir belediyeleri ne ya- piyorlar? Kendilerince — şehrin — muvafık gördükleri kısmına — ehemmiyet — veriyor, diğer yerlerini ihmal ediyorlar. Bu kısmi faaliyeti yaparken hareket noktaları ta - mamen keyfidir. Meselâ İstanbul belediye reisi, imar fa- aliyetini İstanbul tarafında teksif etmeğe gçalışıyor. Tiyatroları, stadyomu, umumi kütüphaneyi İstanbul tarafında kurmak is- tiyor. Unkapanı köprüsü yerine yeni bir köprü yaptırmağa teşebbüs ediyor. Sebebi nedir? Şehrin umumi plâmı ya- | pılmış ve bu plânda İstanbul tarafının va - ziyeti tesbit edilmiş midir? Hayır. Belediye reisi öyle lüzum görmüştür. ve öyle ya - pılacaktır. İzmitte de şehrin yalnız deniz boyu plânı yapılmış, diğer kısmı ihmal edilmiş - tir. Şehrin umumi plâm yapılmadıkça, bu | münlerit çalışmalar boşuna — yorulmak ve para sarfetmekten başka bir şey değildir. İngiliz amiralı Nelsonun ölümü ile netice- lenen Tırafalgar muharebesi — vukua gel - miştir. 3 — Neptün yıldızını Fransız müneccimi Leverries (1811 - 1877) de keşfetmiştir. 4 — Zürih şehrinden geçen nehrin adı Limmattır. 5$ — Otomobil icat edileli muştur. resimler, Sibiryada| biz ondan istifade etmeği hâlâ öğrenememişizdir. Yine Mâhut Antoloji E Ekrem-T özün Kısası bugün sözün nu olacak. Fakat w gerek çok saydığım, — çok — se ğim bazı yüksek ve hakiki (üstatları namına ve gerek, otuf lu.x yıldır edebiyat âleminde tiğin emeklerdeir döltyi kandi |ma süküt ile geçiştiremiyorum. ' Matbuat Umum Müdürlüğü, yorsunuz, bir antoloji neşretti. BU Jtabın, göz göre tarafgirliğini, eş€, ta hasredilmesini, yanlış ve fena tip edilmiş olmasını tenkit eden Iynkın bütün matbuata, Matb Umum Müdürü cevap verdi, Bu cevapta, kitabın «mükemmi 42 yıl ol «|ok. 5 — Adam, ı ARASINDA ) ——— — —* HERGÜN BİR FIKRA Yaş meselesi Tıbbiye nazıriyken ölen meşhur doktor Marke paşaya bir gün sormuş- lar: — Paşa, kaç yaşındasınız? — Ell.. Elli beş.. Belki de alımış! — Nasıl? Yaşınızı bilmiyor musu- nuz? Olur mu bu? — Ben, demiş, paramı, malımı, ge- lirimi sayarım; çünkü bunların — çalın- mak, kaybolmak ihtimali vardır. Fakat senelerime kimsenin dokunmayacağını bildiğim için. onları saymak külfetini ihtiyar etmedim! | — Bugünkü devlet idaremiz. 2 — Üye, akıl. 3 — At ayakkabısı, ekmek ya- pilir. 4 — Ağa, kokulu — şeker. 5 — Bir | musiki sesi. 6 — Birleşik değil. 7 — Sebep, hiristiyanların peygamberi. 8 — bir musi- ki sesi, Ege şehirlerinden biri. 9 — Vakti gösterir, bal yapan hayvan. 10 — Adam, 4 — Memleketimizde en yüksek maaş | ilâve Yukarıdan aşağıya: | — Sevgili, eski Hopalılara — verilen isim, 2 — Yakın değil, çoban — paltosu. 3 — Kötü bir hastalık, bir. musiki — sesi. 4 — Sovyet Ermenistanın merkezi. 5 — Kısa değil, sahip, asmaktan emri hazır. 1 — Rusya ile aktettiğimiz — ilk ittifak (6 — Bir meyva, vermek. 7 — Karda belli olur. 8 — Elbise teferrüatından, — cinaa. 2 — ZI birinci teşrin 1805 tarihinde|9 — İlâve, cariye. !0 — Ziraat, su yolu. Dünkü Bulmacanın Halli: 3 — Fa, damar, il, $ — Nice, akın.. 7 — Orak dede 9 — Ma, tahta, em. !! — Nekes, ihdas. Yukarıdan aşağıya: orman. 3 — Re, inkâr, naks, 7 — İz'an, atkı. 9 — Ko, ekser, ad. TI — Nolın, elmas. | yet ve tamlık iddasımda — olmadı itiraf ettikten ve onu «üzerinde P şeyler bulunmıyabilen iyi bir sofrasına» benzettikten sonra: W kesi tatmin edebilecek bir antoloji bili tasavvur değildir; çünkü seçme işidir! Zevkler ve renkler nakaşa götürmez!» diyor. Burada duracağız: Küçük Lare” lügati, antoloji kelimesini şöyle yetmektedir: «Şairlerin, nâsirlerin müzisyenlerin eserleri arasından miş parçaları havi mecmua», — Bu! dikkat buyurulursa, (seçilmiş) şairlere, nâsirlere ve müzisyenlere ğil, onların eserlerine - racidir. antoloji tertip edenler, bir devirde: memlekette az çok — rağbet şöhret almış kalem erbabının h. zikreder, fakat onların - eserlerin? Sun'i teneffüs Hle dört sene Yaşanır mı? İngilterede 65 yaşına gelen bir adam dört sene sun'i tenelfüs ile yaşatılmıştır. 1932 senesinde nefes almak için göğsüne tazyik yapmak Küzumu hâsıl olmuş, 1933 senesinde aile dostlarından biri su tazyiki ile işliyen ve göğsüne tazyik eden iki fut- bol topu Tâstiğinden —müteşekkil bir körük-ihtira etmiştir. Lâstiğin biri göğse dayanmakta, diğeri de fasılalı surette iki tahta arasında ezilmektedir. Bu suretle göğüste tazyik hâsıl olmaktadır. Bu kadar müşkül şartlar altında yaşa - mak için hayatını ne kadar sevmelil * İngiltere Kralının Tahsisatı Sekizinci Edvarın tahsisatını parlâmen- to tesbit edecektir ve ağlebi ihtimal ba - basına verdiğini oğlundan da esirgemiye- cektir. Bu miktar 500.000 İngiliz lirasıdır. çip alırlar, demektir. Yoksa, cseri tip eden, bele bitaraf olması ger” resmi bir makam olunca, zati, 8€ ve antipati duygulariyle hareket de, memleketin edebi şöhret sahi rinden bir kaçını hotbehod darayâ karmak hakkına malik değildir. Resmi bir makam, neşrettiği üzerine de bir resmiyet damgasi yor, verdiği isimlerin değerine V€ mediklerinin de değersizliğine şehadet ediyor sayılır ki, bu çilik noktai nazarından her makbul olmıyan bir füldir. Sekizinci Fdvar veliaht iken bunun an- cak yarısını alabiliyordu. Bu meblâğ dün- yadaki kralların aldıkları tahsisatın hep - sinin fevkindedir. Harpten evvel Büyük Britanya kralın - dan fazla tahsisat alan iki mevcuttu. Çar ve Avusturya kralı.. diyoruz: p | Matbuat Müdürlüğü ıımoı': K Raraen azaanen nnn aşenaeenenenemcemaemenenenen | L y A ire havale © Hâdiseler Karşısında: | K bı:.: î:ımnmv;:nv Antsloji için resmi daire tarafından havale © Maliye müfettişleri ölçüler sulistimalini |bir işin, ancak talimat dairesinde tahkik ediyorlarmış. Bir kere de Matbulat | çarıldığını biliriz. Zeyd veya * Müdürlüğünün — ediplerimizin - kıymetlerini ( yendi başına hareket edemez; “t5, ölçtüğü ölçüyü gözden geçirseler fena ol - |J. hunun avakibinden o değil, dar olan makam mes'uldür. dum: — Kendi adımı mı arıyorsun? Abdülhakhamit, Cenab, Rauf v& —Hıyv.dedi.oöıı::.dı—ı re gibi 1908 den evvelki nesle ve " — Senin oğlun var mı? teplere mensup muhterem — Var ya, bu sene ilk mektebi bitire-|lerden, antolojinin mahrum k' ha ni tabit görmeli imiş! Kadro harici kalmak yalnız memurların| — Bu iddiayı çürüten, gene başlarına gelmezmiş.. Bazan da ediplerin kitabın muhteviyatıdır. Zira başlarına geliyor. S 1908 den evvelki nesle mensup V iva Gökalp'a rasladığımız Şairi âzamın kıymetini inkâr edenlerin ?gğy'wd:;w sonra hakları varmış.. Ad: ı.nıoloııdı bile yok! ve yahut ki eski: ses şöhretini hâlâ bugüne k, vam ettirmiş, seçkin ediplerin ibin Tine tesadüf edemedik. Ve bu da böylece güme gitti. Mü Bundan sonra, Matbuat * sözüne şöyle devam ediyor: — Bugünkü ediplerimiz Bir ecnebi sorarak: — Filân edip hakkındaki fikriniz? Cevap veremiyeceğiz, çünkü bu edi ne adını düydük ,ne de eserini okuduk. — | — © nereden biliyor?. Diyeceksiniz, bilir ya.. Antolojiyi oku | muştur. İmset l gelen şahsiyetler şüphesiz ki .i bulm) ancak beğendikleri bir iki parçayı * DS d:—'“ Ş Şimdi gene cevabı tahlile devaf | df "N h adat e) &| ";'; N a 4 antolojiye girmemiş ve girme* ',';' A İSTER İNAN İSTER İNANMA! uu.&:::üı&-w"şm*m& inşa ve istimlâk masrafı olarak 1 lira, bir mart şehitlerine ya- e Mi ere Ü d leri içir e e - e N eç laseayha MÜM:F:;;::'::; ı—lınkihıf-'h—ı.ıphııh,ıı-dmmghı.-ı.., Taşdelen suyunun Üsküdara isalesi için 1 lira, Gazi Mustafa | M*tArlıklar için 1 Kra, Büyükadada Yörük Ali mevkünde yapı- Kemal köprüsü inşaatı masrafı olarak 1 lira, konservatuvar | lacak plüj için 1 lira tahsisat ayrılmıştır. İSTER İNAN İSTER İNANMA! di eine eeei |Burada müsaadenizle meseleyi salle arzedeyim: Bir çok Mt şahsiyetleri yemeğe davet eu:::'l buriyetinde olan bir ev sahibi wur ediniz ki evi veya bütçesi kar N h S $ bul 4 R B N i 4 İb İ b » | heti Ja h , . 2N ğt we hepsini birden çağınmım’k i # iyetindedir. O vakit, bu ev 887 yapar? Misafirlerini iki, üç V& © — t (Deyamı 5 nci yüzde) —