19 Eylül 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

, Habeş Meselesi . .. Büyük Davada . ”n Bir Fer'dir Dünyanın karışık vaziyetine ba- kanlar ve bu arada Habeş - İtalyan vazgeçtisi üzerinde duranlar, belki, gözlerine çarpan hâdiseleri - biribirin- den ayrı birer vak'a gibi telâkki ederler. Fakat bu telâkki yanlıştır. Dünyanın bu günkü karışık gidişini bütün anâtile —kavrayabilmek — için ga esaslârın gözönünde tutulması za- ruridir. 1914 - 1918 cihan harbi öyle bir badire olmuştur ki insan denilen mad- de, bu çarpışmada, hamur gibl yuğ- rulmuş ve bu çarpışmadan doğan ha- lita, yeni, yeni bir. takım İiderleri meydana atmıştır. Evvelâ — kendi memleketlerinde te'sirlerini gösteren bu liderler, zamanla Arsıulusal birer mevki almışlardır. Geçmiş zaman İçinde her türlü vamıtaya baş vurarek kocaman bir imperatorluk kuran İngiltere, bu te- zahürleri dikkatle takibetmek mecbu- riyetinde bulunuyordu. Fakat onun bu ilgisind rağmen —Avrupanın şimali şarkisinde koca bir âlem Arsıulusal kontroldan kendlal kurtüarıyor, İranda İngiltere ile alâkası bulunmıyan ve yeni bir ciham ticaret yaratacak olan Trans İranyen gimendiferi yapılıyor, Misir İhtilâçlara düşüyor, İtalya ise gözünü Cebelüttarikla Maltaya diki. yordu, İngilterenin iyi gören dikkatli A, bu hâdiseleri kaçırmıyordu. onun hedefi başka idi. O, isini dünya piyasasına kapayan şarkişimalisindeki pazarla meşguldü. Şarktan Japonya, garptan Almanya ve Lehistan vasıtasile ileri #ürmek istediği kuyvetlerle bu pazarı €ihana, daha doğrusu İngiliz sanayil- ne açmak İstiyordu. Vaziyeti fırsat bilen İtalyanın Habeşistanda bir em- rivaki yapmak istemesi, pişmiş aşa su katmak gibi bir şey — oldu. Bir taraftan Hindistan yolunu, öbür teraftan Misirin — sü — kaynaklarını tehdit eden bu tehlike daha önem- K göründü ve — İngiltere, uluzlar kurumunun prestiji, İalan <ve filan diyerek İlk —evvol, — şahlanan bu tehlikeyi önlemek istedi. İşte Habeş - İtalyan anlaşamazlı- ğginin bir. Habeş « İngiliz. vazgaçtisi davı.nın sadece bir küçük cüz'üdür. Süreyya Çerez Kabilinden Bir Pota Cevap Meşrütiyeti müteakıp Recai zade Ustat Ekrem Maarif Nazırı olmuştu. O aralık, Bursa mektupçuluğundan istifa edip İstanbula gelen Süley- man Nazif te pek sevdiği üstadının ziyaretine gitmişti. Recal zade sorduar: M — Nazif! Açıktamısın? li — Açıktayım, üstadım ! — Seni ben yanıma almak isterim, — Tevececühünüze teşekkür ederim, üstadım ! — Fakat, bugün nezarette, sona Mmünasip açık bir vazile olmadığın- dan, şimdilik sana mektebi sulta- nide edebiyat —muallimliğini vere- yim. Ne dersin T — Müzurum, üstadım.. Kabul ede- mem, Ze llüeiyekli örlabir a ee — Edebiyatın, okutulur, ilir bir ilim olmadığına — kanlim de ondan. Fokat, ( talimi edebiyat) müellifinin karşısında bulunduğanu birdenbire hatırlıyan Süleyman — Nazif fena halde mahcup oldu, kekelemeye başladı. ! Bunu gören Recal zade, gülümse- yereki Evet | dedi.. Hakkın var, Ede- bi ilim olduğunu takdir ede bilmek te her zekânın kârı değildir ! Tıflı Jül Kambon Öldü Cenevre, 19 (A.A.) — Maruf Fransız — diplomatlarından — Jül Kambon ölmüştür. Kalp 25 likler Gönende Mehmet adında birisi, kalp 25 kuruşluk yapmak - ve sürmek suçu İle yakualanmıştır. Siyaset Âlemi SON DAKİKA — ELSİZ HABERLERİ eee LEBİ) Beşlerin Kararı Beyenilmedi! TELGRAF, TELEFON, T * SON POSTA Musolini Bunu Kabul Etmiyecek! ( Baştarafı 1 inol yüzde ) cevapları gelinciyekadar gizli tu- tulacaktır. Bununla beraber, aynı zamanda hem Habeşistanın eko- nomik bir yardım elde etmek ar- zusu ve hem de komitenin man- tıkt bulacağı Italyan istekleri tat- min edilecektir. Taymis, büyük Fasişt konse- yinin bugünkü toplantısında en- dişe ile beklendiğini çünkü Italk- yanın bu münasebetle uluslar sos- yetesinden çekilmesi mümkün bu- lunduğunu bildiriyor. Komitenin raporunu İIspanya murahhası M, Madariyaga bugün öğleden sonra alâkadar hükümet- lerin delegelerine vermiştir. Musolini Bunu Kabul Etmiyecekmiş Roma, 18 (A.A.) — Selâhiyet- tar bir kaynaktan, B. Musolininin beşler komitesi önergelerini kabul etmiyeceğinden şüphe olmadığı bildirilmektedir. Komltonin Raporu Protesto Edildi Paris, 18 (A.A.) — Jurnal ga- zetesinin Cenevreden öğrendiğine göre, B. Litvinofla Danimarka dış bakanı beşler komitesinin önergelerini protesto eden bir dilerge vermişlerdir. Bunun sebebi hertürlü sömlürge- ciliğin reddedilmesi — Sovyetler birliği prensiplerinden birini teşkil etmesl. terenin hele Kızildenizde hava ve deniz kuvvetlerini gittikçe daha ziyade seferber — ettiğini yazdıktan — sonra, — İngilterenin şimdi kuvveta başvurarak gevşek durumdan enerjik ve faal bir duruma geçmekte olduğunu kay- dediyor. italya İstikraz Yapıyor Roma, 18 (A. A.) — Kabine toplantısından sonra yayılan resmi bildiriğde arsıulusal durum hak- kında hiç bir kayıt bulunmamak- tadır. Eu bildirig, Afrika doğu- sunda bulunan sömürgelerin ko- runması masraflarının kapatılması için yüzde 5 faizli bir devlet Istikran yapılacağını haber ver- mektedir. Bu istikrazın Ihraç fiatı yüzde 95 olacaktır. .. l Fransaya Göre ! Muzsolini Harp Kararını Vermek Üzeredir Fransa Da ingiltere İle Beraber Yürüyecek Paris, 19 (Özel) — Fransız gazetelerinin bir çoğu Muaolininin Beşler Komitesinin — tekliflerini bütün tavsiyelere rağmen kabul etmiyeceğini yazıyorlar. Gazeteler, Ingilterenin almakta olduğu askeri tedbilerin vereceği neticelerden endişe etmektedirler. Maten gazetesi, Beşler komi- tes'nin teklifi Habeş seferini durduracağı mütaleasındadır. Figaro gazetesi, harp ve sulhü elinde tutan Musolininin omuzla- rında müthiş bir mesuliyet bulun- duğu ve bir kelimenin harbi veya sulhu İntaç edeceğini, fakat bu kadar ileri gittikten sonra Muso- lininin kendisinden beklenen ma- kul bir cevap vermesi de çok müşküldür. Italya, her zaman, Habeşis- tanda Togitere ile karşi'aşacağı Eko dö Parl gazetesi, Ingi- K En Son . W V b Dakika : Musolini Diyor Ki: “Ben Çöl Kolleksiyon- cusu Değilim! ,, Ve Şunu Ekledi : “Italya, Afrikadaki Askerlerini Geri Çekmiyecek!,, Londra, 19 (A.A.) — Deyli Meyl gazetesinin Romada bulu- nan maruf siyasal muhabiri Vard Prays, Beşler komitesinin verdiği karar hakkında Musolini ile ko- nuşmuştur. Italya Başbakanı şöyle söylemiştir :) “ — Beşler komitesinin kararı kabul edilmesi mümkün olmıyan birşey olduktan başka, alay edici mahiyeti de taşıyor. Rapor hehliz elime gelmemlş- tir. Eğer gazetelerin yazdığı gibi ise, bu karar, çok gülünçtür. Bana iki tane çöl takdim ediyor- lar: Biri kum, diğeri de tuz çölü. Görünüşe göre, Beşler komitesi beni çöller kolleksiyoncusu sanmıştır. Musolini beyanatına — şunları ilâve etmiştir : “— Italyanın temsil edilmiyeceği anlı arsıulusal İdare jandar- ma teşkilâtı projesinin maksadı Şarki Afrikadaki —Italya askere lerini Italyaya iade etmekse, bunu hiçbir zaman kabul edemiyeceğiz.,, Harp Hazırlıkları Kızıştı Italyanın Afrikada 375 Adis - Ababa, 19 ( Özel ) — Habeş kitaatının hudutlara sevki muazzam bir sürette devam edi- yor. Kargaşalığı mucip olabile- cek âni bir seferberlikten korunmak içindir ki bu sevkiyat, parça parça yapılmaktadır. Bu arada kolordu kumandanlarından Mikael, Oga- den vilâyetindeki askerlerinin ba- şına geçmek lizere cepheye hare- ket etmiştir. Kolordu kumandanı, hareketinden evvel, şu beyanatta bulunmuştur: “ — Habeşlilerin Adua da İtab yanlara karşı kazandıkları büyük zaferle neticelenen mnharebede gençken bulunmuştam. İtalyanla- rın harp üsüllerini bilirim. Bu se- beple, onların nasıl püskürtüle- için şimdiden müzakereye girlş- mesi kendi menfaati icabıdır, Populer gazetesi de 1 * Hiç aldanmadan şunu söyleyebi- Kriz ki, İtalya harp edarse zeori ted- birler tatbik edilecektir. İngiltere buna karar vermiştir. Ve Fransa da İngil- tereyi takibe meobur olacaktır. ,, Habeş Imparatoru, Harp Muhakkaktır, Diyor Adisababa, 19 (A.A.) — Deyli Kronikl gazetesinin muhabirine göre Habeş imparatoru ile müşa- virleri harbin gayrikabili — içtinap olup, ancak bir gün ve hafta meselesi olduğu kanaatindedirler. Imparatorun bütün Ümidi harp başlamazdan evvel Habeş'stana silâh satışı yasağının kaldirilma- sındadır. Bu üÜmit ile Avrupa ban- kalannda — krediler açtığı gibi Londranın yalnız bir bankasına 50 bin İngiliz lirası göndermiştir. Deyl Meyl gazetesi muhabiri de, Habeşistanı terkeden ikl Htalyonun mallarının müsadere ve fabrikalarının da asakerler tara- fından işgal edildiğini bildirmek- tedir. Uçağı Var bileceklerine de vakıfım. Kıtaatım ile beraber Işgal edeceğimiz ilk hatta, Italyan hü- cumunun İlk sademesine biz ma- ruz kalacağız. Bu hücumdan kurtulmaklığımız Ihtimali azdır. Fakat yerimizi dol- duracak Habeş muharipleri ax değildir. ,, Cebelüttarik, 18 (ALA ) — Hood ve Renown harp kruvazör filosu ile altıncı destroyer filotil- lâsına mensup altı gemi dün buraya gelmişlerdir. Bundan baş- ka “ Vice Roy,, Vega ,, “ Volo- rious ,, ve “ Venetla ,, destroyer- leri de ayın 16 sında Cebelüt- tarike gelmişlerdir. İtalyanın Trablustaki Kuvvetleri Londra 18 (ALA) — Daily Tolgraf gazesi, Italyanın Trab- lüs,daki kuvvetlerini 70,000 asker ve 375 uçak olmak Üzere tahinin etmektedir. Habeş Kaçaklarına Kadın Elbi- sesi Giydirilecek ve Sonra Asılacaklar Harrar, 18 ( A. A.) — Harrar Hlbayı, sağlam olan bütün erkek- leri silâh altına çağırmıştır. Bu çağırıya gelmeyenler yakalanarak kendilerine kadın elbisesi giydirl- lecek ve bu kılıkla şehir sokakla- rında gezdirildikten sonra asıla- caklardır. Muhtemel - bir Italyan hücumuna karşı ihtiyati bir tedbir olmak Üzer Adua ve Aksum şe- hirlerinin tadricen tahliye edildik- leri söylenmektedir. İtalyan Gönüllüleri Gidiyorlar Şehrimizde Italyanlardan gö- nüllü — yazılanlardan ikisi, dün Mira vapurile Italyaya gitmiştir, Bunlar Loran Kazeta ve Jozef Psalti —adında iki arkadaştır. Italyadan Habeşlistana #sevkedile- ceklerdir. FM 19 —— ( İterde y Tarih Kurulu İzmir'de | Atatürkün Heykeline Bir Çelenk Koydu Izmir, 18 (AA) — Öğrete metn Bayan Afetin Başkanlığında ve Trakya Genel Enospektörü General Kâzım Dirik'in refaka: tindeki 16 kişllik Türk Tarihi Tetkik Kurulu — beraberlerinde Ibay Fazlı Gülçe ve Yarşarbay Suat ve Cumhuriyet Halk Partisl Bakanı B. Avni Doğan oldu- ğu halde bu sabah saat 8de Cumhuriyet —alanında — Atatürk heykeline bir çelenk koyduktan sonra otomobillerle Bergamaya yollanmışlardır. Kurul Karşıya« kada Atatürkün annesinin meza- rını ziyaret etmiş ve bir. çelenk kuymuştur. Ali Çetinkaya Ankaraya Dönüyor Tokat, 19 ( Özel ) — Bayın dırlık Bakanı All Çetinkaya şehe rimize gelmiş, parlak bir surette karşılanmıştır. Bakan, Halkevinde şerefine verilen ziyafetten sonra Incelemelerde — bulunmuş, — saat 14 de Turhala gitti. Oradan An- karaya dönecektir. Kaza Geçirildi Niksar, 18 — Bayındırlık Ba» kanı Ali Çetinkaya Niksardan Tokada giderken yolda bindiği eotomobilin tekerleği fırlamış, fa« kat araba vaktinde durduruldu. ğu için hâdise tehlikesizce atlar tılmıştır. Ekonomi Bakanı ve Sovyet mütahassısları Eskişehir, 18 (Özel) — Kay- seri kombinasının açılış töreninde bulunan Ekonomi Bakanı ve Soy- yet misafirlerimiz buraya gelerek saygı İle karşılandılar. Şeker fabrikasını — gezdiler. Sovyet mütehassıslar - fabrikayı çok beğendiler. Sonra buradatı da İzmite gittiler. Oradan Hereke yolu ile Istanbula döneceklerdir. Sürpagop Hastanesinin Kasası Mühürlendi Ermeni Katolik mütevelli he- rünln müracaati üzerine Beşinel era dairesi, Sürpagop hastanesie nin kasa ve defterlerini mühürles miştir. Hesaplar tetkik edilecek- tir. Doktor Ubeyit, hastahaneye yeddiemin tayin edilmiştir. Eski Yugoslavya” Başbakanı Öldü Belgrat, 19 (A. A.) — Eskil Başi ve Dış Bakanı Marja- koviç ölmüştür. Romada Ne Diyorlar İtalya 10 Milyon Asker Toplıyacak! Roma, 18 ( A.A.) — Havas ajansının öğrendiğine göre yarı resmi İtalyan çevenleri, bugünkü finansal tedbirleri Italyanın Doğu Afrikasındaki programını her hak de tatbika azmetmiş olduğunut bir delili olarak telâkki etmektes dirler. Beşler komitesi tekliflerinlü reddedileceğine kat'i nazarla ba- kılmaktadır. Italyan cevabına intizaren bir takım şayialar ortada dolaşmak- tadır. Bunlara bakılırsa ön mib- yon İtalyanın seferberliği yarın olacaktır. ve — Trablus'da — Si- nusilerin — muhtemel — hücumuna karşı süel tedbirler kuvvetlendi- rilecektir. $ Her halde İlalya her türlü hâdiseyi karşılamıya hazır gözük- mektedir. Dot '