3 Temmuz 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

L | ı* * | | g TTTT e | Bir Öğretmenin Köy Programı İçm Düşündükleri Kültür alanında büyük yeni- likler olmak üzeredir. Kültür ba- kanlığı Türkiyenin kültür siyasa- sına yeni bir istikamet vermek için yeni bir ana plân ve prog- ram hazırlarken memleket mü- nevverlerinin fikirlerine de ehem- miyet veriyor. Bilhassa köy yur- dunün büyük bir davası olan genel okuma ve yükselme idealine bir an önce ulaşabilmek için köy okulu ve köy öğretmeni için ne- lere ihtiyaç olduğunu diğer bas- | kanlıklardan da soruyor. Köy yükselişimi — düşünürken köy okulunu en başta düşünmek çok yerindedir. İzaha hiç lüzum yoktur ki köy mektepleri bugünkü şeklile bizi gayeye götürmekten çok uzaktır. Bizde köy muallimi ; köy ku- rulunun tabit azasıdır. Köy mek- tebinin Üç sınıfının hocasıdır. Mektebin idare memurudur. Köy köy gezip köylüye mektep sev- gisi aşılayan köylerde Türk dev- riminin bütün hızı İle yürümesine savaşan bir yurttaşdır. Eğer köy mualliminin bütün bu taşkın va- zifeler karşısında kâfi selâhiyet ve nüluzu olmazsa yapacağı faa- liyetin yarıda kalacağı, sarfede- ceği enerjinin boşa gideceği ve gitmekte olduğu — muhakkaktır. Köy okullarını ve köy öğretmen- lerni düşünürken yeni kültür programında köy — öğretmenine fazla kıymet verilmeli, köy öğ- retmeni köyde sözü tutulur, de- diği yapılır, müracaatı İnfaz edilir bir hale getirilmelidir. Bugünkü köy muallimi icabında, mektebe devam etmeyen çocuğun devam- sızlığıni bile isbata mecbur edi- lecek kadar itimatsızlık içindedir. Devamsız bir çocuğu mektebe sevkettirmek için mevcut yasalar dahilinde yürürken çocuk hakkın- da bir sürü vesaik ve delâil ibraz etmek ve aylarca uğraşmak mec- buriyetinde kalıyor. Fikir ve mü- racaatları nazarı dikkate alınmı- yor. Yeni programda köy mual- liminin mektebi ve çocukları hak- kında köy muhtarına, kent 1lçe bayına yazacağı resmi bir tezkere İcraat için kâfi bir senet olmalı- | dır. Bu derin vazifeyi becereme- yen öğretmeni daha olgun ve bilgili bir seviyeye yükseltilmeli, boş zamanlarında yurt iç ve dışın- da tetkikata çıkarılmalıdır. Yeni planlara uygun mektep binası yapmak — mecburiyeti en çabuk tahakkuk etiirilmesi lâzım bir ihtiyaçtır. Bugünkü tavansız, çamurdan, daracık binalar yeni telkin etmek istediğimiz — geniş medeniyet duygularını karartan maddi enge'lerdir. - Dört beş köy ortasında mer- kezi vaziyetteki köylerde tam teşkilâtlı ilkmektepler vücude ge- tirerek diğer köylerin çocukları- nı da oraya devam ettirmelidir. Eğer köy çocuğu üç sene İçinde | sür'atle hayata katılmak isteni- yorsa, en az ikl muallimle idare edilecek olan köy mektebi prog- ramı ameli bilgiler etrafında tek- sif edilmeli, köy çocuğuna ha- yatta ve muhitinde tatbik yeri bulan en lüzumlu bilgiler öğre- tilmelidir. Köy kültürünün tez başarımı için köyde en mühim yer mektep ve bahçesi, en kıymetli varlık köy öğretmenliği olmalıdır. Nazilli ; Öğretmen R.za Öz Lord “Roçild,,i Tehdit Eden Haydut Kafeste Para Koparmak Amacı İle Yazılan Bir Mektuptan Çıkan Mesele | İngilterenin en bilgili polis müfettişlerinden John Prothero gö- rüşünün derinliği kadar, ağzının sıkılığı ile de tanınmıştır. Ne za- man mübim, karışık bir hâdise olsa, karanlığı aydınlatmıya onu yollarlar. o, İşin içyüzünü kolay- lıkla bulup meydana çıkarır, fakat bu münasebetle gazetelerde adı- nın geçmesine hiç razı değildir: — Reklâm sevmem, yakında tekalit olacağım, o zaman İster- seniz gelir, karanlıkta kalmış olan meseleleri sorarsınız, — anlatırim, yazardınız, der. ' * Mister John Prothermo ge- çenlerde ne vakittenberi özledi- ği dinlenme hayatına kavuşmuş, mühim bir hediye ile tam aylıklı bir tekaltlük temin ederek bir köşeye çekilmiş ve o zaman da vadini tutarak, gazetecilere, son yılların en mühim vak'alarını an- latmıştır. Bunların birincisi, #onuncu lord (Roçilt) den tehdit ile para ko- parma teşebbüsüdür ki, gazetelere hemen hiç geçmemiştir. Bu hâ- diseyi bizzat Mister John Prot- hermo'nun dilinden anlatalım : * Aceledir, yalnız gönderilenin kendisi tarafından açı'acaktır. ,, Mektup zarfının üzerine ya- / zılmış olan bu cümle husust kâ- tibin derhal gözüne çarpti, te- cesslisünü uyandırdı : — âdete karşıdır amma, yine mektubu Lort Hz. ne götürmeli- yim, diye düşündü ve götürdü, Lord da mektubu açınca içinde gu satırları okudu t — Efendim, “Siyah El Çetesi,, sizden za- ruri masrafları için 30,400 altın İstemiye karar vermiştir. Bu mek- tubu aldığınızdan itikaren dört gün içinde, muvafakatinizi bildir- mek Üzere “Taymis,, in küçük ilânlar sayfasına : “Covent Garden,, civarında bir altın yüzük kaybedilmiştir, operada 5 No: ya getiren mem- nün edilecektir.,, şeklinde * bir ilân bâstırmanızı rica ederiz, pa- rayı nasıl vereceğinize gelince: Temmuzun 10 uncu günü öğle- den sonra saat 5 de Apprendhot lokantasının danslı çayına gidiniz, bir aralık tuvalet odasına ininiz, ana su borusunun arkasında kü- çük bir kovuk bulacaksınız. Pa- rayı iki paket halinde, ve az kıymetli bankonotlardan mürek- kep olarak oraya bırakınız. Ve aşağdeki notları iyice düşününüz: 1 — Polise haber verirseniz, 2 — Taymise muvafakat ilâ- nıni yollamazsanız, 3 — Vereceğiniz bankonotları işaretlerseniz, Kızınız. Mis Alir Roçild İle birlikte öleceksiniz!,, Lord Roçild korkak bir adam değildi, bununla beraber tehdide, kızının da karıştırılması Üzerine endişeye düştü ve hemen telefon- la kırdeşini çağırttı, Ilstişarede bulundu. Meselenin polis müdiri- yetine haber verilmesi ve bana havale edilmesi bundan sonradır. * Vazifeyi Üzerime alınca düşün- | | zur görmedim, dum. Önümde, iki ihtimal v.ardı. Bu mektup ya hakiki bir çetenin eseridir, yahut da bir heveskârın, bir aceminin işidir. Bunu anlamak ! için Taymisin küçük ilânlar sahis fesine bir fıkrada : — Bir altın yüıük kaybolmuş- tur. Fakat bulunması için göste- — ; rilen şart ağırdır, hafifletilmesini İsterim diyordum. Çok geçmeden cevap — geldi, bunda: — Komite şartlarını değiştire- meyeceği için müteessirdir, deni liyordu. Tehdit mektubunun gerçekten bir komite eseri olup olmadığı henüz anlaşılamamıştı. Bunun için biraz daha beklemeye lüzum vardı. Lord Roçildin ve kızının hayatlarını muhafaza için - azami tedbiri almak sartile bunda mah- aradan — birkaç gün geçti ve derken Üçüncü bir mektup geldi. Bunda da: — Kaomite lord Roçildin ida- mına mutlaka İlüzum olmadığı kanaatine varmış, ve- kendişinin polise müracaat etmemiş olması bu kararın ittihazında âmil ol- muştur. Şimdi mesele, bu hüsnü- niyetimizden istifade edip edemi- yeceğinizi bilmektedir. Taymisin ilân sayfasında azami ne verebi- leceğinizi; bildiririz. deniliyordi. Artık benim için şüpheye yer kalmamıştır, tehdit teşebbüsü bir haydut komitesinden değil, acemi bir adamdan geliyordu. (Taymis) e bir ilân — gön- derdim, azami 100 Jİlra vere- biliriz, dedim, dördüncü bir wek- tup geldi, (400) isteyorlardı, dü- şününüz bir kere, bu miktara (30,400) den — iniliyordu, artık acemi bir adamın karşısında bu- lunduğuma kanaat getirmiştim, (Taymis) vasıtasile bir cevap ya- zarak: ) — Parayı vereceğiz, Gumar- tesi akşamı söylediğiniz yere ko- yacağız, dedim, ve hemen bah- sedilen Jlokantanın tuvalet oda- sını tetkika gitlim. Bu ziyaretim bana anlattı ki, fıkra yolladım, bu Polis Müfettişi, Ingıltere Amerıkaya Benzemez, Bura- da Gangisterlik Yapılamaz, Diyor Mütaveffa Lord. Raçild ile bü milyo- nerden para koparmak istiyen Alıın genci adam burayı etmiştir. Çünkü öyle bir yerdedir ki içinde ve dışında saklanarak gözetlemek — mümkün değildir. Buraya her girip çıkanın Üzerini aramıya kalkışmak iİse yapılamı- yacak bir şeydir. Bunun üzerine hatırıma bir plân geldi, — gidip lokantanın müdürü ile konuştum ve resmi hüviyetimi — göyleyerek müsaadesni aldıktan sonra bir dost elektrikçi vasıtasile bu tuva- let odasına gösterilen höceresine elektrik — tertibatı — koydurdum, kablonun bir ucunu da yemek salonunda seçtiğim bir masanın altında küçük bir zile bağlattım. Sonra bir kimyagere gittim: - — Toz halinde bir boya İIsti- orum, bu, boya toz halinde iken beyaz, su görünce kırmızı olacaktır, dedim. — Kolay — cevabını — verdi. Oradan aldığım pozu, güya bank- notları ihtiva eden paketin üze- rine döktüm ve tayin edilen günde lokantaya giderek tuvalet oda- sına bıratım, Artık yapılacak şey yemek salonunda müzik dinleye- rek çay içmekten ibaretti. Neti- ceyi tahmin — edebilirsiniz. Bir aralık masanın altındaki zil çal- maya başladı" hemen tuvalet odasına koştum, kapısı kapalı ic'i Öz Türkçe Çalışmaları Dil Kurumu Genel Sekre« terliği İstanbulda Istanbul, 2 (A. A.) — Türk seçmekte isabet | dili araştırma kurumu genel sek- reterliğinden : Türk dili araştırma kurumu genel sekreterliği bürosu ile kıla- | vuz komisyonu ve genel merkez kurulunun büyük kısmı İstanbula taşınmış - ve ulüuğ — önderimizin yüksek kayralarile Dolmabahça sarayında yerleşerek çalışmalarına başlamıştır. - Terim bölüklerine gönderilen karşılık listeleri ile derleme ve sentaks soketi fassri eskisi gibi Ankara merkenne — gönderile- | cektir. Bunlar dışındaki yazıların Dolmabahçe sarayında Türk dili araştırma kurumu genel sekreter- liğine gönderilmesini dileriz. 48 İnci Liste 1 — İhtikâr - Vurgunculuk Muhtekir - Vurguncu * Örnekler: 1 — Fransız hükümetli borsa vurguncularına karşı sert davranıyor. - 2 — Yaşatık mad- delerinde — vurgunculuk — ağır suçlardan olmak lâzım gelir. 2 — Müsadere - Alanç Müsadere etmek-Alancetmek Önekler: 1 — Osmanlı imparas- torluğunun son — zamanlarına kadar alanç usulü devam etti. 2 — Kanun emretmeksizin kim- senin malı alancedilemez. 3 — Mllsrif - Savurgan Israf - Savurganlık Örnekler : 1 — Savurganlığın so- nu avuç açmaktır. - 2 — Sa- vurgan iki yakasını bir araya getiremez. 4 — Mülahaza - Düşün Örnek : Bu İşte ne dlişünde ol- duğunuzu söylemediniz. 5 — Naslhat - Öğüt Nâsih - Öğütçen Örnek: Öğütçenler çabuk baş ağırtırlar. Motı Gazetemizö gönderilecek ya« zılarda bu kelimelerin Osmanlıca- larının kullanılmamasını rica ederir. 'Sfl“.“t GÜGÜ Gazetemizde — çıkan “ e resimlerin bütün an ! mahfuz ve ı:ı:eumiu aittir. | ABONE FiATLARI | Abone eli peşindir. Adres w 55 kurüştur. l ameale Gelen cvrak geri verilmez. Nânlardan mes'uliyet alınmaz. ! “Cevap için meklııplan 10 kuruşluk * pul ilâvesi lâzımdır. Posta lııılıııııı 7Al İstanbul Yelgrat Taaarar 120203 bekledm bir müddet sonra ç- den bir genç çıktı, elleri arkasın- da idi, yanımdaki — memurlara İşaret ettim. tutup götürdüler. Bu bir Alman genci idi, İngilte- renin ÂAmericaya benzemediğini di- T oadrada gan- & *” *$