2 Mayıs 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

çi ——— —— Ziya Şakir Yeni Teşekkülün Başlıca Şayanı- TTİHAT » TERAEKK — Her hakkı mahfuzdur. — Dâ;i:;ızâ Kısım No, 78 Nasıl Doğdu?.. Nasıl Yaşadı? 2.b- 984 — Nasıl Öldü?.. dikkat İki Umdesi Vardı Mecdi Efendi, fazlükemalile mecliste herkesin hürmetini cek- beden bir zattı. Hayatı, ihtiras- lardan — ye entrikalardan aza- de geçmişti. Evvelâ Balıkesir ida- d"x_"d' ve Giritteki (Hanya mek- tebi. kebiri islâm)ında edebiyat muallimliği ile ve sonrada Tanta- | ı:lı.ıde Halit Beyin refakatinde ;ı:r.ı;:tled_ı.uîşgul ol)uık bütün ha- Ürüst geçirmi, Zat, kendine hıız :lınml:ılâ:ı:: ı:: İıkırlfıinlı Mmetanet ve selâbeti ile ııe.chıle adeta bir (Nazım) vazi- yetine geçivermişti. Başta, İttihat ve tarakki cemiyetinin () numa- rasını teşkil eden Bursa meb'usu Tahir Bey olduğu halde fam dok- san dokuz meb'us, Mecdi Efen- dinin etrafına toplanmıştı. Mecliste ;l'::l olan azanm üÜçte birini Hu &den ve hepsi de ekseriyet birewr Ağir başlı ve mutedil ı?v_alm. bird“l:;ı“ 'cyî.ytâb“ dinin merkezi euıând::k e':ıi- vücüde getirmeleri, Talât :ı |t arkadaşlarının pek büyük Bi mücip olmuş; Möfrit cemiyetçiler hu sul bülmaştı vi Ü. B:.deıhm..'“ z gelen bu. teşekküle (__::::) manası vermek ve bu suretle ef- kânumumiyeyi de - şüpheli göste- rerek bunları bir hükümet dar- besile süküta mecbur etmek im- kân ve ihtimali de yoktu. Çünkü © zZaman 17 meb'ustan mürekkep :— (ahali fırkası) ile cemiyete ve filen muhalif olan meb- uslar bu teşekküle kabul olun- muyordu. |Könya Meb'usu Ze; nelâbidin Efendinin, bu -Gıdoz Gmil olduğuna dair bugüne kadar beslenen zanlar, sureti katiyede yanlıştı. Ne Zeynelâbidin efen- dinin ve ne de diğer bir mu- balif meb'usun / bu teşekkülde uzaktan ve yakından en küçük — bir tesirleri bile olnım—.,] Tamamen kühılçılııdı. ekseriyet fırkasına mensup .ı::_ uslardan vücude gelen bu teşek, kül; Mecliste varlığını gösterir göstermez, derhal ilk umdelerini de ortaya koymuştu. - Gayeleri, başlıca -iki noktayı istihdaf edi. a 1 — Her ne şekilde olursa olsun, hariçte teşekkül etmiş ve yahut _leşekkül edecek olan bir kuvvetin, meclis üzerindeki tesi- 'hezmıhıâl bırakmamak. — Biri (liberal) , diğeri de (:'lhıfzıuklı) olmak üzere (bir dg)":ıhnd'lki muhalif fer'i şeklin- ol ..ç:“:h serbest bir faaliyete c..ı::m gazetesi sahibi Ahmet Si Bey - tarafından — (Hızbi edit) namı verilen bu teşekkür lün iki maddeden Mmür: : ekkep ol: bu ümdesi, efkârı ıımumi:ep 'l':ı.: rinde büyük bir tesi; u;mişıi. Hızip müîıu:iılı:ıl'i.:: ğl;- mc_i maddeden maksatları; mer- kezi umuümi ile zabitandan mü- rekkep teşekkülleri meclisin işine mamak... İkinci maddedeki gayeleri de; Talât Beyle arka- n _"W“*TR M 1 | ba ; İttihat ve Terakki Cemiyetinin (1) numarasınt taşıdığı halde ( Hızbi- cedit)e iltihak eden Baursa Meb'usu Tahir Bey Gerek — Mecliste, ve gerek efkârınmumiyede Cemiyetin mu- vazenesi birdenbire sarsılmış ve galebe, (hızip) taraftarlarında kalmıştı. Hızbe intisap eden aza- ların yekünu, yüz on adedini bulunca,. Talât Beyle arkadaşla- yında büyük bir telâş başlamıştı. Nihayet Talât Bey Mecliste Mecdi Efendiyi tenha bir odaya çekmiş; vaziyetten şikâyet etmiş; Mecdi ef. ile bir itilâf husüle getirmek istemişti.. Talât Bey evvelâ, Ce- miyetin nizamnamesini ileri süre- rek Cemiyetin her ferdinin bilâ- kaydüşart o nizamnameye ittibaa mecbur olduğunu iddia etmiş.. Hızip erkânımı, bu nizamnameyi ihlâl ve Cemiyet efradı arasında tefrikaya — sebebiyet — vermekle ittiham eylemişti. Mecdi Efendi ise, meşrutiyetin hâmisi olan İttihat ve Terakki Cemiyetinin ancak ve ancak ihtiras ve teferrüt hislerinden uzak efrat ile idamesi mümkün — olabileceği — cevabını vermiş.. Mecliste hâkim olan şahsi fikirlerin, milleti derin bir felâket uçurumuna sürükleyeceğini izah ettikten sonra da: — Telâşa, hiç hacet yok. Bizim maksadımız gayet sarihtir. Hiçbirimiz cemiyetten ayrılmıyoruz. Bilâkis, bir ağacın gövdesinden çıkan iki dal gibi beraber yaşa- mak istiyoruz. — Biliyorsunuz ki efkârıumumiyede — korkunç - bir zan var, (Meclis, istibdat yapıyor) diyorlar. İşte biz, mecliste ciddi ve hakiki bir fırka hayatı tesis ederek, serbest — münakaşalara girişerek bu zanmı ortadan kal- dırmıya çalışacağız. — Dahili ve harici düşmanların tesvilatına si- zinle müştereket set çekeceğiz. Ayni maksada hâdim iki makine gibi, sizinle karşı karşıya işleye- rek milleti terakkiye doğru sev- kedeceğiz. (Arkası var) RADYO 2 Mayıs Çarşamba İSTANBUL — 18.39 farmsızca dere, 19 b Alıı: tarafından monoloğ ve ajanı, Ka Mssiki neşriyatı, (Ekrem B. Ruşen B. Cövdet B. Şeref h Yahya B. Yahya B. Cevdet B Vecine M. ; Semiha H. ,'ıı.:.: -:ı”'ıı Zl ajana ve boras haberleri, a n Patf n Sleçilan ve e : VA — k elkle önseri, 1850 muaheta, 518 kanvez hane m sikisi, 19.50 muhte'if haberler, 21.05 senfonik örkestra tarafından pepüler konser, XTAS aktüalite, 2188 Mickiewica akşamı, 13 '::"dıııilı si, 4 müsahabe, 2405 dana 18 oda muü- ihim devamı. T BÜKREŞ — G6 m.) 18 boraa, plâk, *I"lu. Plâk, 18 radyo örkesttan, 19 ha- ıl—'.: :ı”möı:ııl Meşriyat, 1913 orkestranın verklte 1 20.20 4S Könferana, 21 Mme Gmefanak Atlanı? Tana Mzafindan P33No konseri, 21.30 konfe- - 145 Den Gülmam tarafından teganni, & $ Düo Ziter konseri, 2245 u akvehaneden naklen hafif musili, — ” BUDAPEŞTE (550) — 19 Roejterin İda- Opera o6 kestram, 20 kosferans, 20.30 a— Şarlıları, 2110 stüdyodan b'r tiyatro .___“""V_M- Aşk ielmli piyesi, 22.50 Odeon üü ___'__l'llu-n. 2530 keman könseri pl- '<atile, 24 Lahatos takımı, MOSKOVA — e neşriyat. VİYANA (SID) — 3820 Ah bestekârların eserlerinden kanser, =.'İ Eyattan korkmak, sıhhat ve li Ü —ıınlıln." isimli konferans, uî;.ı:::ıg: aktla ite, 20.30 dans ve meşell paralar, 21.20 musahabe, 2130 neşoli parçalar ve dans musikisi 23 son Şaberler, 2315 Raberler, 2305 Pamhef' kakvesindan” dana mus kisi 3 Mayıs Perşembe İSTANBUL — 1839 plâk neşriyatı, 1920 ajana haberleri, 19,30 a aturka muslkl neşriyatı. (Kemal Niyazi B. Hayriye H Mahir B. Müzeyyen H.h Ti Selim Sin B. tarafından konferana, Ajana ve borsa ha- berleri, 2125 radyo orkestramı taralıadam dana müsikisi, (Feriha Tevfik Hanımın işti- rakile), VARŞOVA (MI5) — 1818 - Polonya musik'si, 19 Vilnadan makil, müsahabe, 20.55 senfonik orkestra tarafından konser, 21.$0 haberler, 22 terihl konser, 7L1S popü- ler Po'onya musikisi, 2315 «por baberleri, 23,25 dana ve hafif musikl p-kkları, M mü- sahabe, 2405 dans plâkları. BÜKREŞ — (364 m.) 13 borsa, habere ler, p Gk, 17.15 mektepliye mahsws meşriyat, 18 Gr. Dinlko ©: kestrası, 19 muhtel £ habere ler, 1918 orkestranın devamı, 1950 Radyoda Ün'veralte, M00 konferan, 2030 Bükreş operasında verilecek opera temsilini naki', BUDAPEŞTE — (550 m.) Ziral neşri- yat 1830 Vidka elgan musikisi, 19.1$ amele Saati, 19,45 Poiyder ve Brunevlek gramofon plükları, 2018 scnebilere bir bakış, 20.30 Pette operasından nüklen Verdinin “maakeli balo, operam, 26 Bellevne — etelindeni carband. MOSKOVA — (İ7M m.) 19.30 musikili möşriyat, 71 musiki ve mizah 12 Çar “Ruayas tında harlct sivaset, Guvanlı Almanca koe. ferans, 23,05 aynl neşriyatıa franmzcası, VİYANA — (507m ) 1480 Si'ey Ular nowaky tarafından şarlalar, 19 muhtelif ba- hisler, 20.13 haftanın babet icımali, 2015 aakeri konser, 2146 aktüal'te, 22 senfonik konser, (Owwald kabasta idaresiade) 23,15 «0n haberler, 23.30 plâk konserk İzmir Liman Ve Körfez Şirketinden: İzmirde birinci kordonda Bandırma taşı ile yaptınlacak yirmi ve yahut yirmi beş bin metre murabbamda kaldırım işi Mayısın beşinci cumartesi günü saat on beşe kadar müddetle münakasaya konulmuştur. Taşı ve işçiliği müteahhide kumu şirketimize ait olmak üzere ekseriyet fırkası behi if edene ihale etmekte keyfi kararlar. ittihezindan ea | yiket moblardar Şerdenn öğrenmekmleyenlerin Şirketimize mürar S p OA A AŞ .»?» &&mb“ Z MT AA 'İmtiyazlı Şirketlerden Şikâyetler Çoğalıyor Tramvayların Gece Seferleri 1 — Tramvay şirketi yaptığı mukavelelerin daima — harıcında hareket etmektedir. Bu meyanda gündüzleri her yarım saatte bir işliyen Yedikule, Topkapı, Edirne- kapı, tramvayları, sabahları an- cak (6) da işe başlamakta ve ge- celeri (11,45) de paydos etmek- tedir. Halbuki mukavele mucibince tramvaylar gece saat | re kadar işlemek ve sık sık hareket etmek mecburiyetindedir. Sonra muka- velede şirket mevcut hatlarda eşya nakletmiye mecburdur, de- niliyor, neden bu şimdiye kadar tatbik edilmedi?. Tramvay ara- balarında harbiumumiden - evvel eektrik sobaları vardı. Şimdi neden kaldırılmştır?. Amerikada olduğu gibi birinci mevkiler lâg- vedilmeli ve bütün arabalar ta> mamen ikinci olmalıdır. Arka ve ön kapılar otomatik olmalıdır. 2 — Elektrik Şirketi pul pa- rası olarak halktan binlerce lira almıştır. Bu para fuzulidir. Saat kirası da pek fazladır. Ve bunu tamamile kaldırmak lâzımdır. Bu para, bakkaldan bir şey alınırken terari kirası vermiye — benzer. Sonra şirket, sokak lâmbaları için belediyeden çok fazla bir para almaktadır. Bütün bu maddelerin değişmesi lâzımdır. Diğer taraftan elektrik fiatleri 9050 ucuzlatılma- hdır. Şirket abonelerile yaptığı mukavelede senevi asgari 75 ki- lovat sarfıyatı mecbur kılmakta ve bu sarfiyatı yapmıyan abone- lerinden ücretini almaktadır. Mu- kaveledeki bu madde de değiş- tirilmelidir. ç 3 — Havagazı şirketi, tesisat parası olarak ayda yirmi beş ku- ruş almaktadır. Kok kömürü fiati de çok fazladır. Bu iki cihetin nazarıdikkate alınması lâzımdır. 4 — Kadıköy su şirketinin abonelerine verdiği sular temiz değildir ve fiatlerde tenzilât lâ- zımdır. $ — Tramvay Şirketinin mut- laka ufak para verilmesi için İdtoyduğl mecburiyet kaldırılmalı- ır. 6 — Telefon Şirketinin tesisat ücreti pek fazladır. Bunda da tenzilât lâzımdır, # Aksıray Sofular mahallesi çaddesi No. 89 da Mehmet Süreyya Bütün Şirketlerden Şikâyet İmtiyazlı şirketler hakkındaki şikâyetlerimden bir kısmını bildi- riyorum: 1 — Tramvay şirketi: Tek hatlı yerlerde. daima çok fazla birinci ve pek az ikinci mevki araba işletiliyor. Bu haksızlığın önüne geçilmelidir. 2 — Tünel şirketi: Tünelde mutlak surette türnikeleri kaldır- malı.. Bu, halka bir nevi işkence oluyor.. Sonra cereyanlı yerlerde halkı saatlerce bekletmek reva- mıdır?. Diğer taraftan Galata cihetindeki dört gişeden ikisi kapâlıdır. Bilhassa akşam Üstleri bu gişe işletilse, müşterilere ko- laylık olmak üzere tenzilâtlı abo- meman karneleri yapılsa olmaz mı? 3 — Şirketi Hayriye: Bebek- Y Haa Tni Ctanbik di " et D aei Köprüye “gelenler den ayrı ayrı para almak ne ayrı bir dert.. Üsküdar gibi on dakikalık bir yol için, yüksek bir xn almak doğru mu?. Akay daha A ::ıı“’""ıı?ıi haliyi de et ye al e- mek reva mıdır? Bu şirket ma- dem ki bu kadar yolsuz hareket ediyor, bunu Akaya vermek daha iyi ve halk için daha faydalı bir iş olmaz mı?.. ğ 4 — Elektrik ve Havagazı şirketi: saat ve branşman haksız ahnan bir paradır. 4 5 — Telefon şirketi: her ay — yüzlerce fazla mükâleme yazılır. — Kontrol edemezsin. İstediği DUT vermezse, telefonu kapatır. her abonenin yanında elektrik ve su saatleri gibi saatler bu- lunmalı ve müîlllemeyı' bunlar — yazmalıdır. ğ Bebek İskele Caddesi Hüseyin Hilmi Havagazi Şirketi Aleyhinde — Şirketler hakkındaki şikâyet- — rim şunlardır : ğ M |._' Havagazi, su ve Elektrik — irketleri 3 liralık bir depozito — î:yor. Bu şirketlerin y:ı bin — i olduğuna göre, bu para — ;== Eıuz:diınş. Bunun faizi çok fazla bir para tutar. Bence bu para yine şirket namına Dev- let Bankasına verilmeli ve faiz Bankamızdan tarafından istifade — edilmeli. 3 2 — Verilen makbuzlardaki pul parası neden bizden alınıyor? Bundan da busule gelen kazanç Kadıköy Su Şirketi — Ben de Üsküdar Kadıköy su şirketinden müştekiyim.. Üs- küdarda Açıktürbede Zeynelzade caddesinde bir evim var. | 455 kuruş borcu vardı, bunü — neden ilk depozitomuz tahsil edilmedi. Böylece bizi zara' — ra sokmak salâhiyetini nereden —— aldı?. Bu depozito parası ne 07 — luyor?.. Bu parayı sermaye yapa> — rak bizim paramızla, bizim hprl’ ğgımızdan çıkan suyu türlü masra: larla bize veriyor?. Bu dertten ne zaman kurtulacağız?. " Bursada Setbaşında Veletkörla — mahallesi — Kanara sekağında N, 12 de mütekaldini aakeriyedeni Mehmet Kümll a Kazalara Karşı Sigorta —— — Ben 1923te Halep-Pozantik — Nusaybin şirketi denilen bir üür. Di kete girdim ve bir kaza netices | " sinde sol ayağımı kaybettim Beni bir müddet işimde tuttular. Sonra v muhtelif ü tediler. Nihayet uzak bir yere — gönderdiler. Orada efradı. ailem — malârya vesair hastalıklar içinde kırıldı. Valdemi kaybettim. Yeri- min değiştirilmesini istediğim hab de, aldıran olmadı. Tazminat istedim, vermediler ve nibayet " istifa ettim. Ki Bu vaziyette hakkımı teslim — edecek, şirketin yaptığı bu insafs — sızlığın önüne geçecek bir makam — D M?'.*...ı.n vi BK e n Aksaray Ti üeü çöleli : * y Uluköyde Ruhi Derr_x Mevzuubahs