2 Mayıs 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

6 Sayfa SON POSTA - Bi e L ITuuııkÇu!uk Bahsi w | Hangi Yumurta Horoz, Hangisi Tavuk Verir? Bir yumurtanın horoz mu, ta- | vuk mu çıkacağını " evvelden an- lamak çok mühim bir meseledir. Bazı kimseleriu bizden * sordukla- rna ve müracaat ettiklerine * na- zaran güya yumurtanın şeklinden tavuk mu, horoz mü - çıkacağım anlamak mümkün olurmuş. Hatta Avrupadan çiftliğimize gelmekte olan bazı tavukçuluk mecmuala- rının ilân kısımlarında bunu - bil- | ,diren ve keşfeden makine- rek- lâmlarına bile tesadüf etmekteyiz Bu gibi aletlerin cinsi tarif nok- tasından bize hiçbir kıymetleri yoktur, Bu tecrübe ile- sabit ol- muştur. Bunların faydası alanlara değil, onları satanlar açık göz- leredir. L Yine bazı kimseler, yumurtala- rın şekli veya Üzerlerindeki alâ- metler vasıtasile cinslerini - tefrik edebileceklerini ısrar ile iddia ederler. Meselâ her yuvarlak yu- murta — tavuk, sivri uçluları ise horoz çıkarmış. Bazıları ise bu- Bun aksi kanaatindedirler, Birçok kimseler çiftliğimizden damızlık yumurta aldıkları zaman yumurtanın büyüğü horoz, küçüğü tavuk diyerek alırlar; bazı tavuk yetiştirmekle maruf kimseler de tavuk ihtiyar olup ta horoz genç olduğu takdirde yumurtaları ekse- riyetle koroz, aksi halde tavuk olduğunu söyler ve ısrar ederler Bu gibi kanaatlerin hiçbir ilmi mahiyet ve kıymetleri olmadığını bir defa daha burada tekrar etmek faydalıdır. Maamafih ihti- yarlık gençlik bir — hayatiyet meselesidir. Yalnız bu cihetin yüksek olan tarafın kendi cin- sinden mahsul vermesi bir dere- ceye kadar — anlaşılabilirse de bangi tarafta hayatiyet derecesi yüksek olduğunu tayin etmek mühim bir meseledir. . Avrupanın fenni tavuk yetiş- tirmekle maruf bazı şehirlerinde Alimler tarafından birkaç sene- denberi yapılmakta olan - cinsi terfik tecrübelerinde yumurtaların sıhbati nazarıdikkate alınmış ve bazı şayanıdikkat neticeler elde edilmişse de henüz bir kaide olarak ilân edilebilecek bir esasa varamamışlardır. İstikbal bizi bü cihetten tatmin edecektir. Fakat henüz bu istikbal yakın görün- müyor. ğ ; Erenköy: Bareket Tavuk Çiftliği V) Tavuk - ve Tavukçuluğa Sit olan müşküllerinizi sorunuz, mütehasmıs sire “ecvap verecektir. SON POSTA ALÂN FİATLARI 1.— İlâdın tek sütun 1 satın gazelenin metin yazısile vasati 4 kelimedir. £— Ayni yazının 2 eatın ? santimdir. $—Diha kalın ve daha ince yazılar Tarihi n_msaîıâlie L Osmanlı Saltanatında Hâbil Osmanlı saltanatında ilk Hâbil; bu feci ölüme mahküm edilen genç adamdır. Efsaneyi herkes bilir: Beşeri- yette illk katil Kabil ve ilk öldü- rülen insan da Habildir. Bunlar, ayni zamanda kardaş oldukları için beşeri ilk cinayetin fecaati de katmerlidir. Yine bunlar, kadın yüzünden katil ve maktul vaziye- tine girdiklerine nazaran efsanede kadın parmağının - uğursuzluğuna datelmih vardır. İnsanlığın içyüzünü pek güzel görmüş olan o efsane — muharriri Habille Kabili bütün beşeri nı ler için nümune olarak göstermiş- tir. Filhakika Şarkın ve Garbın yazılı tarihinde yüzlerce ve yüz- lerce Kabil görüyoruz, yine o miktarda Habile tesadüf ediyo- ruz. Osmanlı tarihi ihtiva ettiği faclalar itibarile bütün milletler tarihi arasında eni konu hususiyet gösterir. Böyle bir tarih, tabiatile, Habil Kabil tiplerinden de mahrum değildir. Nitekim o tari- hin ebediyen kapanmasından yüz sene evveline gelinceye kadar her padişahta bir Kabil hüviyeti ve tahta namzet olan bütün şehza- delerde de bir Habil bahtı vardı. Fakat altı asırlık maceralar sayıklayan o tarihte ilk Habil ve ilk Kabil kimdir? Buna herkes Yıldırım Beyazitle Yakup Beyin isimlerile cevap verirler. Biz, Yıl- dırımın birinci Osmanlı Kabili ol- duğunu - kabul etmekle beraber ilk Habilin Yakup Bey değil Sa- veci Bey olduğunu zannediyoruz. Yıldırım daha sonra - ikinci kar: deşi Yakuüp Beyi de öldürmekle efsanevi Kabilden daha iğrenç mevkie düşmüştür, Fakat ilk ci- nayetinde 'bem zeki bir katil di- şüncesi ve hareketi, hem de baba- sını evlât katili mevkiine sürük- liyen bir manevrası vardır. Vak'a- yı tasvir edelim: — Beyazıt, büyük oğul olmak haysiyetile babası Birinci Muradın veliahtı idi. Lâkin iki küçük kar- deşi de ehliyetli prenslerdi. Harp meydanlarında yararlık, idari iş- lerde liyakat gösteriyorlardı. Halk ve asker, kendilerini seviyardu. Hele Saveci Bey müteşebbis, zeki ve cesür bir gençti. Beyazıt, ba- basından sonra bunların kendisine yaman birer rakip olmalarından korkuyordu. Bu sebeple babasının sağlığında onlardan hiç olmazsa birini ve tercihan da Saveci Beyi kündeden atmayı kurdu, tedbirler almıya girişti. - “Onun hain maksadına ermek için bulabildiği en müessir çare, ve jurnalcılıktı. Sağdan, soldan jur- nallar tertip ettirerek babasına verdiriyordu, Saveci Beyin bir *“ darbei hükümet ,, hazırlamak sevdasına düştüğüne dair Birinci Muradın zihninde şüpheler uyan- dırıyordu. Tesadüf veya aile vaziyeti de bu jurnallara ehemmiyet verdir- meyi icap ettiriyordu. Çünkü Saveci Bey, babasının ölümü üzerine büyük kardeşi tarafından bir ihanete hedef olacağını kuv- vetle tahmin ettiği için şimdiden nefsini emniyet altına —almak çareleri arıyordu. Bu maksatla Bizans İmparatoruna büyük bir dostluk — gösteriyordu, sık — sık mektup — yazıyordu, Bizanslı prenslerle görüşüyordu, av eğ- lenceleri - tertip ediyordu. İşte Bayazıt, kardeşinin kor- kudan ileri gelen bu ihtiyati teşebbüslerinden istifade etti. Yaz- dı, yazdırdı. Çizdi, çizdirdi, Birinci Muradın vahimesini tahrik etme- ye muvaffak oldu. Artık hünkâr, oğlu Saveci Beyin şahsında bir düşman hüviyeti — seziyordu ve onun bütün hareketlerinden kuş- kulanıyordu.. Hatta bir sefere hazılanırken Bayazıta şu mektu- bu yazarak vehmini apaçık gös- termişti: *İmdi malümun ola ki ilkba- harda Engürüs üzerine seferim vardır. Hemen hazır olasın ki benimle yoldaş olman lâzımdır. Karesielin de olan kardaşın Yakup ve Bursada bekçi olan oğlum Saveci Bey ahvalinden gaflet etmeyip duyup işittiklerini — bildi- resin. , Beyazıt, bu fırsatı kaçır- madı, Bursa — Kadısına rüşvet vererek mükemmel bir - jurnal yazdırdi ve onu babasına gönde- rirken şu — giciklayıcı cümleleri ilâve etti: “ Karındaşım — Yakup - Bey adalet üzre olup İlâkin Saveci Bey ahvali için Bursa Kadısı bir -— TAKVİM — Gün ÇARŞAMBA — Kamm 31 2 MAYIS 934 — 176 Arabi AT Muharrem — 1388 âğıt gönderdiğinden aynile der- “kise dı, süddei seniyyelerine gönderildi. ,, Ayni zamanda Saveci Beye - para ile satın alınmış - bir dostunun ağzile ayrıca haber gönderdi, —babasının kendisini öldürtmek niyetinde bulunduğunu bildirdi. Bu haberi tevsik için Birinci Murattan kendisine gelen mektubun da - suretini - gizlice elde edilmiş gibi göstererek - o habere raptettirdi. Saveci, çocukluk devresini he- nüz atlatmıştı, tecrübesizdi. Toy- du. Yaradılış dolayısile de pek çabuk müteessir olurdu, infiale kapılırdı. Babasının kendi- hak- kında Şşüpheye — düştüğünü ve kardeşine bu —şüphe — sebebile tarassut emri verdiğini görünce fena halde hiddetlendi, düşün- meden ve kimse ile istişare ot- meden nefsini silâhla müdafaaya karar verdi, asker — toplamaya girişti. Artık Beyazıda gün doğmuştu. Hain Kabil, neş'esinden zil takıp oynamak derecelerine gelmişti. Mektnp Üstüne mektup yazarak Saveci Beyin harbe hazırlandığını babasına ihbar ediyordu. Birinci Murat, bu vaziyette ince eleyip sık dokumiya lüzum görmedi, Saveci Beyi isticvap etmedi, müt- hiş bir hınç ile oğlunun Üzerine yürüdü. İ Osmanlıların ilk Habili Saveci Bey, askerile Bizans istikametine çekilmişti, oraya iltica etmek niyetinde idi. Fakat Beyazıt, plâ- nn etraflı tutmuştu, — Bizans prenslerinden birinin de Saveciye yardım ettiğini babasına bildir- mişti. Bu sebeple imparator, Bi- rinci Murattan korktu, şehzadeyi payitahtına alamadı ve baba ile oğul karşılaştı. İki gün geçmeden Saveci Bey Birinci Muradın huzurunda idi. Yaptığı işin sebeplerini anlatmak isterken — susturulmuştu. ve bir lâhzada gözleri çıkarıldıktan son- ra dilim dilim doğranmak sure- tle öldürülmüştü. İşte Osmanlı saltanatında ilk Hâbil, bu feci ölüme mahküm edilen genç adamdır ve ilk Kabil onu bu akıbete sürükleyen Yı- dırım Beyazıttır. Biz, Birinci Mu- radın bu faclada oynadığı rol için bir isim koymak istemiyoruz. Onu da, aziz okuyucularım, iğve- me iğrene siz bulunuz! — - ee n d K 2 L Va ea | A Mayıs Senfonik (Konserler Son zamanlarda, şehrimizd bir musiki hareket ve canlılığın şahit oluyoruz. Geçenlerde kon servatuvar — muallimlerinden fettin Asaf Beyin tertip - ettiği trup iki senfonik - konser - verdi, muüsiki meraklılarına iki zevkli ve güzel gün yaşattı. Şişli Gençler Birliğinin orkes- trası tarafından da cuma günü ve pazar akşamı Fransız tiyatro" sunda iki senfonik konser verildi. Sax itibarile çok zengin olan bü orkestrayı profesör Mühendisyar efendi idare ediyordu. Program en yüksek eserlerle bezenmişti. İstiklâl müarşından sonra marul Rus bestekârı Musorgski'nin “Leâ Primnces Khovanski,, si muvaffakı- yetle çalındı ve bunu Borodin'in “Orta Asya çöllerinde, — isimli kompozisyonu takip etti. * Proğramın ikinci kasmını, G çen senelerde yüzüncü ölüm yı dönümü münasebetile bütün dün yada hakkın | edilen meşhur İman müsiki üse tşdı Bethofenin dokuzuncu senfo nisi teşkil ediyordu. Üstadın — yir mi senede vücuda getirdiği bu yüksek eser bugüne kadar, -bü- tün dünyada pek az çalınmıştır. Riyazi bir musiki “eseriolarak telakki edilen bu senfoninin mu- vaffakiyetle çalınabilmesi için se- nelerce talim edilmesi icabettiği- ni herkes teslim etmektedir. Hat- tâ Şişli Gençler birliği bu işe teşebbüs ederken çok kimseler neticeden Ümitsizlikle — bahsedi- yorlardı. Fakat emniyetle söyliyoruz kf Şişli Gençlerbirliği bu zor işi temiz ve gıptaya değer bir mu- vaffakiyetle başardı. Çok ve uzun alkışlar topladı. Kendilerini tebrik eder ve bu konserlerin devamını bekleriz. edebiyat mecmuasının 20 nci - 10*üüm Falih Rıfkı, Abdülhak Şinasi, Nttt Sırn ve Yaşar Nabi Beylerin ve dah birçok tanınmış — muharrirlerin makale, gür ve hikâyelerini muhtevi — olduğu halde çıkmıştır. — Varlığı münevvez gençliğe tavsiye ederiz. Yeni Adam'ın 18 inci sayısı çok kiymetli — mühteviyatla çıkmıştır. Bu sayıda İsmail Hakkı Beyin sinemta hakkında şiddetli bir tenkidi, Hayvan- Tarisimli - piyesi, Abdülfeyyaz Tevfik Beyin bir yazısı, Mustafa Namak. Beyin “Müphem bilgiler,, adlı makalesi, ço- cuk bayatına ait vesikalar, dünya ilmi, sanat, felsefe, terbiye haberleri, Ahe met Hamdi Beyin çok kıymetli bir etüdü, müsabakada birinciliği kazanan Kan-Ok Bevin hikâyesi vo daha bir- çok kıymetli yazılar vardır. - herket mutlaka okuyup istifade etmelidir. Nota — Bu isimdeki — musiki mecmuasının 25 inci sayısı da birçok — yeni şarkıların notaları ve faydali makalelerle çıkmıştır. Bursa vilâyeti tarihçesi — Sedat Bey — tarafından — yazılan bu eserde Bursamın tarihini kısaca öğren- mek mümkündür, Sato — Haydar Rufat Bey meşe hur eserlerin - tercümesine — faaliyetle devam ediyor. Bu faaliyetin kütüpha- nelerimize verdiği #on kazanç "Safo,, dur. İki gün evvel neşredilen “Safo, * maruf Fransız muharriri Alfons Dos de'nin şaheserlerinden biridir. Eserin çıktığını burada kısaca haber verirkes Ayrıca birkaç gün sonra san'at sütunus muzda — tahlilini yapacağımızı bildiri- yoruz. j | Fen ve San'at — Faki Sanayi meomuası sahibi İbrahim Pertev Beyil büyük bir dikkat ve itina ile İzmirde neşretmekte olduğu bu teknik mecmik |