19 Temmuz 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 4
Maarif Ve Mülli Terbiye Meselesi Son Fransız kabinesi değişir- ken yeni teşekkül eden hükümet heyetinin bir hususiyeti göze çarptı. Bu o hususiyet, bugüne kadar “Maarif,, kelimesi ile tavsif . olu- nan talim ve terbiye işlerinin “ milli terbiye, ye kalbedilmiş olmasıdır. Bu değişiklik, elli senedenberi Fransanın umumi seviyeyi hizaya getirmek hususunda sar- fettiği gayretin bir neticesidir ve bizim için de istifade edilebilecek bir cezri ıslah nümünesi addo- lanabilir. Bakınız niçin: 1881 de, Fransada mer'iyet mevkiine giren bir kanunla ilk tahsil bedavalaştırılmış ve mec buri addedilmiştir. (o 1904 te de diğer bir kanun, papaz mektep- lerini iptidai tahsille meşgul ok maktan menetmiştir. Aynimem- leket, şimdi, bütün mektepleri, bir içe tâbi kılmak, kısmen ususi programla çalışan kolejleri ve papaz mekteplerini kaldırarak bütün irfan müesseselerini filen Mikleştirmek gayesini (o takip ediyor. Fransız milleti, “Maarif Neza- reti,, kelimesini “Mili Talim ve Terbiye, unvanına çevirirken asıl aksadı, bir kısım terbiye vazi- «sini de aileden alarak mektebe vermekti. Bu suretle mektep, cümhuriyet orejiminin en kü- çük köyüne Okadar sokup tesis ettiği bir fikir mabedi * İlne gelecektir. Bu mabetten bek .c- nen vazife, burjuva ve fakir ço- cuklarını dizdize oturtmak ve bu halitadan istikbalin güzidelerini waydana çıkarmaktır. Çünkü O muasir demokrasile- vin başlıca (o vazifesi, (hayat şartlarının icap ettirdiği bir gü- zideler heyeti vücuda getirmektir. Fakat bazılarına göre “gü- «ide , demek bir nevi imtiyazlı İnsan demektir ve bu kelimede Meticai bir mabiyet vardır. Fakat hakikatte güzide (kelimesinden anlamaklığımız lâzımgelen mana “en iyi,, olmak icap eder. Çünkü her mesleğin kendine mahsus (O“güzide,leri (o vardır. Hatta hursizlar ve canilerin bile.. ” Bir cemiyet tetkik edildiği xzâman görülür ki, onu idare eden bir müdir sınıf vardır ve cemiyetin o güzidelerinden (o mü- rekkeptir. o Bu snf Oyerine göre tenkide uğrıyabilir, bazı hareketleri muahazeye lâyik görülebilir, fakat netice itibarile bu, bir “müdür güzideler,, sınıfı- dır, bu sınıf, arasına birtakım yeni ve kıymetli unsurlar almak suretile mütemadiyen hayatiyetini kuvvetlendirir. İçtimal ilimler, bu alış, verişe “güzideler cereyanı, diyor. İktidar mevkii salâhiyetlerinin m geniş bir surette memleket fehine kullanılmasını kendine ga- ye edinen güzideler, zamanla maruf Alman şairi Götenin şu meşhur sözünü benimsemiş olu- yerlar: «Her fikri hürriyet hareketi, ayni derece ruht ve derunl inzibat temin etmedikçe bir tehlike teşkil eder.» Böyle bir inzibat ancak mek- tepte temin olunabileceği içindir ki tedrisatın vahdeti esası meyda- na çıkmıştır. İbi; ilk merbaledir. Yarın, hiçbir devlet hususi mekteplere müsaade etmiyecektir. Bu suretle 'de, müstakbel ce- miyet için öyle bir insan tipi vücuda getirilecektir ki, duyulan ihliyacın tam bir ifadesi olsun. A4 X bir | SON POSTA | MEMLEKET | Durmadan Çalışıyorlar Akşehirde Köylere Bile İyi Ve Temiz Su Temini İçin Uğraşılıyor Akşehir ( Hasusi ) — Buraya hariçten yeni gelen bir yabancı kazamızın hemen her köşesinde küçük veya büyük bir faaliyete şahit olur. Bu faaliyetin başında köy kanununun tatbikatı neticesi olarak girişilen omuhtelif İşler vardır. Köylüler, kendilerini ra- hatlığa ve temizliğe ulaştıracak » si bizzat başarıyorlar. Bu maksatla yapılan bir mesai programında köylünün boş kala- cağı mevsimler tesbit edilmiş ve mesai zamanları ona göre. ayrıl mıştır. Şimdiki halde çift işlerini bitiren köylüler, program muci- bince kendi yolların yapmakla meşgul oluyorlar. Esasen bu yok ların mühim bir kısmı evvelce bitirilmişti. Bütün bu işleri Kaymakamı mız Lütfi Bey bizzat takip et- mekte ve matluba muvafık bir şekilde (başarılması (hususunda gayret göstermektedir. Köylerde yol meselesinden sonra su ihtiyacı gelmektedir. Elyevm şehrimize İ iyi su getirilmesi için kanal haf- * İ riyatına başlanmıştır. Ba işe 120 binlira sarfedilecek, Akhisar . Sındırgı iYolu Açıldı Sındırgı (Hususi ) — Evvelce de bildirdiğim gibi, elti yüz kü- sur senedir ye Akhisar Sındırgı yolunda köy kanunu mucibince tesviyei türabiye ya- pılmış ve otomobiller işlemiye başlamıştır. Akhisar; o Sındırgının ticaret ve iktisadi merkezidir denilebilir. Çünkü Sındırgi ve Akhisar tütü- nü birdir. Maatteessüf şimdiye kadar yolsuzluktan Sındırgı zür- ra tütünlerini Akhisara nisbeten az fiatle satarlardı. Evvelki gün işte bu mühim yolun açılma merasimi, Manisa Valisi Fuat ve Balıkesir Valisi İbrahim Etem Beylerle < Balıkesir ve Manisa umumi meclis azaları, Akhisar ve Sındırgı kaymkamları, jandarma kumandanları, belediye reisleri ve diğer kimselerden mürekkep elli kişilik bir heyet hzurile ya- pıldı. Bu merasim şerefine o akşam Sındırgıda bir ziyafet verildi. Vali Beyler yolun ehemmiye- tini uzun nutuklarla anlattılar. Bu arada iki Vilâyet Umumi Mecli- since tahsisat vazedileceği ve bu suretle yolun bir şose hâline ifra- ğına çalışılacağı vadolundu. Halk sevinç içindedir. Balıkesir Yatımektebi bu sene Sındırgıya nakledilmiştir. Mekte- bin tatil devresi geçtikten sonra açılacağı söylenmektedir. Havaların fazlaca sıcak gitmesi dolayısile bu sene tütün mahsu- lünün 80-100 bin kiloyu geçmi- yeceği anlaşılmaktadır. Kurnazlık Yapmışlar, Fakat... Tekirdağ ( Hususi ) — Burada ihracat ile meşgul olan bazı tr- cirler, köylüden buğday ve sair zahireleri ucuz almak maksadile aralarında ittifak Oetmişlerdir. Fakat Zabire Borsası bu işi ha- ber alınca bu çapraşık vaziyete | derhal nihayet vermiştir. | İyi ve faydalı işler gören Akşehir Kaymakamı Loti Bey fakat neticede kasabamız iyi, | temiz ve sihbi bir suya nail ola- caktir. Fakat yalnız kasabamıza değil, köylerimize bile temiz su temini için faaliyete (o geçik miştir. Ezeümle bu civardaki Karahöyük köyüne altı kilometre mesafede bulunan çok güzel bir su demir borularla köye İsale edilmiştir. Senelerdenberi susuz- luktan bunalan köy halkı bu çok hayırlı işi bir bayram gibi tes'it etmiştir. Bu su için mütekait yüzbaşı Hac Musa EF, sekiz yüz lira te- berru etmiş ve pek kıymetli iki bahçesini de suya vakfetmiştir. Diğer taraftan köylerde yeni mektep binaları inşaatı da de- vam . etmektedir. Bu meyanda Ortaköy karyesinde de çok güzel bir mektep binası inşa edilmiştir. Köylerin telefon tesisatı da pey- derpey ikmal edilmektedir. Son günlerde Konar, Kun- dullu ve Enginli köylerinde de telefon tesisatı vücude getiri miştir. Diğer taraftan bu civar- daki Bulut ve Tipi köylerinde çekirge zuhur etmiş, fakat alman tedbirler sayesinde hepsi itlaf olunmuştur. Ayrıca Atsız, Mevlütlu, Ap- | sarı ve Karaşı köylerinde bam- | bul isminde bir başere ekinlere | musallat olmuş, fakat derhal mücadeleye geçilmiştir. Hulâsa, yukarda söylediğim gibi, kazamızın her köşesinde hayırlı ve faydalı işler görülmek- tedir. —T. N. Beypazarında Yeni İşler Halkın İstifadesi İçin Okuma Odaları Açılıvor Beypazarından güze! bir manzara Beypazarı (Hususi) — Bu mek- tubumla size kasabamızın içini anlatmıya (o çalışacağım. Bugün burada 1379 ev, 584 dükkân, 3 | hamam, 9 fırın, 15 cami, Il su | değirmeni, 1 un fabrikası ve 15 tane kadar da kahve vardır. Bugün kasabamızda gida mad- desi satan dükkânlarda en çok alış veriş mevzuu olan eşyali pirinç, sebze ve meyvadır. Bazan müşterisizlikten canı sıkılan dük- kân sahipleri oyun oynıyarak vakit geçirmek için kahvelere giderler. Fakat halkın kahve köşelerin- 400 Kiloluk : 3 Bir Domuz İzmir, 17 — İki gün evvel Akhisarın Sarıçöp köylüleri, bir- kaç senedir tarlalarına girip tahrip eden bir yaban domuzunu vurmuşlardır. > Domuz şimdiye kadar bu civarda bulunanların en büyüğüdür. 1,28 irtifada 400 kilo ağırlığındadır. ... de vakit o öldürmelerini mayan (o kaymakamımız ip " İuişe çare aramış, nihayet ba ©kuna odalarında karar kumıştır. Kaymakam Bin bu teşebbüse maarif (Oidaresi Ove belediye (omuzaheret (o gösterdi- ği için yakında kasa mükemmel bir Halk okuma oda- sı açılacaktır. Kasabamızda öte- denberi el tezgâhlarında sağlam kumaşlar dokunur. Bu tezgâhlar yerine asri makineler ikame sini temin için #lâkadarlar tara- fından teşvik faaliyetine geçil- miştir. —K. Z. | Denizlide Bir Cinayet İzmir, 17 — Denizlinin Honaz nahiyesine merbut Kızılyer köyün- de bir cinayet olmuş, on dört yaşında Sadık isminde biri on altı yaşındaki arkadaşı Mehmedi bıçakla öldürmüştür. Hâdise hayvan otlatırken ara- larında çıkan bir kavgadan zuhur etimiştir. i Tekirdağda Bağcılık Tekirdağ (Hususi) — Vilâye- timizin iktisadi ve ticari mihve- rini teşkil eden meşgalelerin en mühimmi bağcılıktır. Yegâne ser- vet membamız olan bağcılığa düne kadar icap eden ehemmi- yet verilmemişti. Fakat bugün vaziyet temamen değişmiştir. Şimdi bağlara çok iyi bakıl- mı görüyoruz. Vilâyetimiz ve havalisinin üzümleri için yegâne mahreç istanbuldur. Her sene buradan İstanbula kayık, motör ve vapurlarla mühim miktarda Üzüm sevkolunur. İki sene evvel Yunanistana da külliyetli mik- tarda yemelik üzüm ihraç edik miştir. Geçen sene yapılmıya başlar nan ziraat bahçesinin ber türlü noksanları itmam edilmiştir. Zi raat bahçesi Solakçeşme mevki- inde (Olup içerisinde güzel bir havuz, kenarında büyük bir çeşme vardır. 90 dönüm olan bu bahçenin 40 dönü müne 40 bin Amerikan çubuğu dikilmiştir, mütebeki kısmı da ekilmektedir. Bahçenin içinde ayrıca kârgir olarak üç katk modera bir konak vardır ki | burası fidanlık müdürüne tahsis edilmiştir. Çok bedii bir manzara arzeden bu bahçeden iki sene sonra külliyetli miktarda üzüm istihsal edileceği anlaşılıyor. Vilâyetimizde (geçen sene faaliyet hâline geçen İnhisar İda- resinin şarap (fabrikası kavları bir milyon okka Üzüm istiap edebiliyor. Bunun için geçen sene şarap fabrikası Tekirdağ mınta- kasından beş yüz bin okka rad- desinde üzüm mübayaa etmiştir. Bu itibarla geri kalan üzümler İstanbula ihraç olundu. Halbuki bu sene bağlara çok bakılmakta o olduğundan şimdiden tahmin edilen miktar 23 milyon gibi mühim bir ye- kündur. Şarap fabrikasının her sene bir milyon kilo şarap imal edeceği söylenmektedir. Birkaç gün sonra taze çavuş üzümlerie Dİn piyasaya arzedileceğini de haber vereyim, — A. İl. Kadıköyünde On Beş T: ane Patlıcan Beş Kuruşa Kadıköy ( Denizlide ) — Bu mektubumda iyemizin ucuz- luğundan bahsedeceğim, Memle- elim bazı adan ucuzluk hüküm sürdüğü şu zamanda nahiyemizde de #yni ucuzluk devam etmektedir. e Köylerden gelen satıcılar, sebze ve mey- valarını çok ucuz fiatile sat- makta, bazan satamıyarak bira- kıp gitmektedirler. Nahiyemizde halis koyun ve kuzu etinin ok- kası 40 kuruş, altı yumurta 5, arpanın okkası 3, patlıcanın 151 5 kuruşa ve diğer sebzeler dahi çok ucuz satılmaktadır. 2 — Geçenlerde vukubulan yangında evi yanan kimselere belediye un ve ekmek dağıtmak- tadır. XX — Bugünlerde nahiyemiz- de sıcağın tesiri 36-37 dereceyi bulmuş, halk suyu ve havası ile meşhur olan yaylâlara göç et- mişlerdir. —M.Z. ELELE. EMS YARI 12 Memlekt Haberleri Burada bitmedi . Lütfen 9Suncu sayfada okuyunuz. Onaal. İREN A SR ai Ma GİYİLİR İn aaa dan lük ai dll ik
