Her kitapçıda bulunur Dokuzuncu sene: No. 2945 umhu ATTİL HER TÜRKÜN BİR KITA0 Fiatı 1 Liradır OKUMA/I LAZIM İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektnp adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrlr müduru: 23236. İdare müdürü: 12365, Matbaa: 20472 Salı 19 temmuz 932 Turk tutunlerını Kim satacak ? Türk tütünlerinin yavaş yavaş alıcısı azaldığı kadar satıcıları da yok olmağa doğru gidecek veçhile hemen hemen ortadan kalkmış veya kalkmakta bulunuyor. Bu noktadan yakin, amma pek yakm brr istikbal bizim için kendisînde korkunç bir tehlike taşımaktadır. Eğer şimdiden çaresine bakmazsak sonra îktihamı cidden zor müşküllerle karşılaşmaklığımız ihtimali kuvvetlidir. Türk tiitünlerîni evvelce yerli yabancı tacirler ve şirketler alırlar, işletirler, satarlardı. Umumî harp tenberi dünya ahvalinin alıp gittiği cereyan îçinde bu tacirler ve şirketler birer birer yıkıldılar, döküldü ler, ve birer birer değil, ikişer üçer sahneyi terkedip çekildiler. Bu suretle alıcılar tarafı azaldığı nisbette tütün piyasamızın muvazenesi bozuldu. Bu iş büyük bir felâkete inkılâp etmek için arhk bir iki adım kal mıştır denilebilir. Ne zaman tedbir alacağız, ve na»ıl tedbir alacağız? Ege iktisat mıntakası tütünleri • nin geçen sene maruz kaldığı âki beti biliyoruz. Tiitün çok iyi ve mebzul olmuştu. Mahdut alıcılar çok nazh hareket ederek az aldılar ve onu da rençpere maliyet fiatını kurtar • mıyacak bir fiata aldılar. Tütün yetiştiricileri mutazarrrr değil de, âdeta harap oldular. Mahsul ma ruf tabirile . rezil oldu. Hâlâ bu mıntakada oldukça büyük bir stok var. Bu halin bir iki defa tekerrürü Türk tütüncülüğünü esasından yıkabilir. Memleketimizde yetişen tütii • »ün satılmasını, sevk ve ihracmı te tnin edebilmek lâznndır. Bu işi yapacak yerli tacirimiz kalmamış tır, yabanclıann bu işte bize ne ka!dar müfit olabileceklerini ise geçen seneki Ege mıntakası misalinde pek iyi gördük. Cemiyeti Akvama girdik Büyük Meclis, Türkiye'nin azalığını ittifakla tasvip ve kabul etti IstanbuFun en sür'atli mahkemesi Belediye mahkemesi nasıl çalışıyor? dava 510dakika sürüyor... Seri M. Hymans'ın sulhcü Türldye'nin iştirakini ehemmiyet ve kat'î karar, sonra bir başka mahkeme bele karşılıyan nutkuna Cemal Hüsnü Bey cevap verdi yazBakkallar,ka • önlüklü Cenevre 18 (A. A.) Cemiyeti Akvam Büyük Meclisi Türkiye' nin Cemiyeti Ak • vam'a kabulüne ittifakla karar ver mistir. Türk murah hasları Meclis sa • lonuna ahndıktan sonra reis M Hymans Türkiye Cumhuriyetine beyanı hosamedi etmiş, Turkiye'nin Cemiyeti Akva • m'a istirakinin milletler cemiye • tinin alemşumul bir mahiyet al masına doğru bir terakki adımı ve sulh için bir za man teşkü ettiğini söylemistir. »yıemısur. Türkiyenin Bern ye'nin kuvvet ve vasî • talarmm müsaadesi nisbetmde sulh ese rine iştirak edeceğini beyan eylemistir. Bundan sonra Bü yiik Meclis, M. Ma daryaga ile M. Poli tis'in teklifleri üzerine senelik içtima devre sini S eylul yerine 26 eylul olarak tesbit et mistir. saplar, lokanta • cılar, seyyar sebzeciler, berber ler, mavi kas ketli şoforler, fı nncılar, balık • çılar Belediye mahkemesinm kapısı önünde sıra sıra dizil • mişler. Merasim ne oldu? Cenevre 18 (A.A.) Cemiyeti Akvam Meclisinin fevkalâde içti mamda M. Hymans müzakerat ruznamesi nin Turkiye'nin Cemi • eti Akvam'a kabulu te müteaüik olarak Cemiyeti Akvam'da iüc defa Türkij, c'yı temstt eden mürahhaslarımiz riyaset dhram tara Cemal Hüsnü ve Ifecmettin Sadtk Beyler fından teklif olanan sefiri verdiği cevapta Briand KeOogg [ karar suretinm meclis tarafından tetki | misakından takdirle bahsetmiş ve Türki' Udabadi 6 ıncı sâhifede) Belediye hep sine ceza yazmış, hepsi bu cezalara itiraz etmiş ler, şimdi Hâ Bele&ye sulh hâJctmi Münir Bey, mahkeme khn hepsini dinve mübasiri liyecek ve karar verecek. Sıralannı dan girince hâkîmin geniş matnıiı bekliyorlar. ile karşılasiyorsunuz. Masanın ya • Mahkeme, Galata'da nahiye münmda zabıt kâtipliği yapan d'aktüo dürlüğüne ait binanın üst katında hanım otoruyor. Solda samilere maK> çalışıyor. Mini mini bir oda. Kapı • Lutfen sahifeyi çevirints Musolini, nasıl adam? Meşhur Emil Ludvig, Duçe'nin hayati hakkında merakh. bir eser yazdı Roma 18 (A^A.) Bismark Oe Napolyon'un hayatlannı yazmış olduğundan dblayı bütün cihanda büyük bir »öhret kazanmış olan Emil Ludwiğ, bu defa kendisine model olarak M. MusoKni'yi intihap et • mistir. Kitabı intişar eder etmez, ttalya'da pek büyük bir alâka uyandır mıştır. MumaDeyh demiştir kî: < Napolyon'un faaliyeti benim fa aliyetimden büsbütün başkadur. O, bh inkılâba nihayet verdi, ben ise bir inkılâp başlattım. Onun hayati, bana kaçınılması müşkül olan hataları gosterdl.» Duçe, parmaklarile bu hatalan bher, birer saymıstır: <Akraba ve taallukatını kayırme' Papa'ya karşı mücadele, malî ve ik(Mabadi 5 ind sâhifede) Amiral Moreno Yalova'da... Hakikati halde mes'ele bu kadar basit te değildir. Bu derdin derin kök» lfrî umumî ban> icine kad»*1 aza mr. Dört sene süren bu uzun haile içinde evvelce Türk tütünü kullanan bir kısım dünya memleketleri başka tütünler alıp içmeğe mecbur oldu lar, ve bunlara pekâlâ alıştılar da. Bu hal harpten sonra da devam etti, ve bu kargaşalık içinde Amerika'nm Üç gündenberi Virjinya tütününden başka Japon ve litnanımızda bu Çin tütünleri bile hatta ahiren Rus lunan ttalyan filo • tütünleri büe piyasada Türk tütünüsunda, dün sabah nün rakipleri olarak mevki aldılar. bir resmi kabul terBu meyanda asıl şark tütünü yetiştiren Balkan memleketleri ise mana tip edilmiş, filo amiralı Türk spor teşsız bir rekabetle müştereken ve mükilâh rüesasuu ka • tekabilen kendi zararlannı çoğaltıp bul etmiştir. Davetgidiyorlardı. Hâlâ bu memleketler lilere kruvazör ile arasında her hangi bir itilâf neticediğer torpidolar gez sine varılmış ta değildir. dirilmis, geminin Zaten varılsa da ne olacak? Böybüfesinde izaz edilJe bir itilâf mes'elenin yalnız bir mislerdir. kısmım halledebilir. ötede Türk tüİtalya fflosu kutününün Avrupa piyasalarına satılamandanı Amiral bilmesi bir mes'ele olarak ve mes'eİtablo Mareno dün lenin en mühim tarafı olarak gene öğleden sonra 1 açık kalacaktır. talyan Sefiri Br Kontenjan usulünün takas faslı Dün Reisicumhur Hz. tarafından kabul buyurulan ron Aloizi ile be tütüne bir dereceye kadar faide veraber refakatinde misafir italyan Amirah ve İtalya sefiri Cenaplan rebilir. Bunu ârizî ve muvakkat çayaveri firkateyn kaptanı Carosuli üe rikfle abideye gelecek ve ttalyan füo • reler cümlesinden saymakta hata mihmandan güverte yüzbasısı Baki B. su orkestrası istiklâl marsını çalarken yoktur. Esasen dünyanın hep konten olduğu halde Ankara motörile Yalova'ya Amiral tarafından güzel bir çelenk ko jan ve takas usullerile yaşayıp gidegitmiştir. nacaktnr. ceği farz ve kabul olunamaz. Bu deö ğ l e d e n sonra filo zabitanı refa İtalyan fflosu Amirak Sefir ve maivamlı bir vaziyet değildir. Hatta katlerinde ttalyan ateşenavali ku • yeti otomobiüerle kaphcaya gitmişler ve kontenjan usulünün devammı bile mandan Soldati olduğu halde Galata • büyük otele misafir edflmislerdir. Reisifarzedecek olsak tütün için başka ve cumhur Hazretleri, Amiral Moreno'yu saray ve Fenerbahçe denizçilik şumüstakil tedbire gene ihtiyaç varbelerini ziyaret edeceklerdir. Bu gesaat dörtte kösklerinde kabul buyuradır. Nihayet bu malı alan, işliyen, ce filo Amiral ve zabitanı şerefine rak kendisine iltifatta bulunmuş ve sevk ve teslim eden birine ihtiyaç Trabya'daki yazlık İtalyan sef aret ko Türk ttalyan münasebah ve dostlu vardır. İşin asıl bu ciheti başlı başına ğtmdan bahis buyurmuslardır. nağmda sefir Baron Aloizi tarafından bir mes'eledir. Tütün yetiştiren kimbir ziyafet verilecektir. Amiral Moreno, Reisicumhur Haz seler darmadağnık fertlerden mü Perşembe günü saat 11,5 ta ttal retlerinin neztlerinde epey bir müddet rekkeptir. Bunlan yer yer toplu teyan filosu zabitanı Beyoğlu'ndaki tkaldıktan sonra veda ederek aynlmışşekküllere irca etmek zaman işidir. talyan kulübünü ziyaret edecekler lar ve geç vakit motörle limanımıza avHalbuki tütün bizim millî iktisadıdir. ö ğ l e d e n sonra İtalyan kolonisi det etmişlerdr. mızda mühim mevki tutan bir mahgemileri gezecektir. Taksim âbidesini ziyaret sul dür. Onun için onunla hükumetin Bundan başka gene cuma günü ciddî surette meşgu] olmasına ihtiîtalyan fflosu zabitan ve mürettebatı sabahı Societo Opera kulübü ziyaret yaç vardır. bugün saat 11 de Taksim'deki Cumhuedilecek, akşamüstü Caurte ismindeki Bizde hükumetin bu işle mesgul riyet abidesini ziyaret edeceklerdir. Bir ttalyan kruvazöründe bir resmi ka olması için elde haydi hazır bir te bul icra edilecektir. ttalyan bahriye grupu saat onda Be şekkül vardır: Tütün İnhisar tda şiktas'a çıkarak oradan muntazam bir ttalyan bahriyelileri dün de şehrin resi. Bu idare tütünü alıp işlemekte surette gazhane yokuşu ve Ayaspasa ta bir çok yerlerini gezmişlerdir. mütehassıs bir idaredir. Dahilde ted ııınııııııııııııııııııııııııııııııınıııııiMiıııiMiııııiHiııiMiııııııııııııııııınııtuııııııııııtıııııııııııııııııınıııııınıııııııınmıııııınııııııııııııııııııııııııiTnın vir ettiği inhisar işlerine zamimeten remizin dediğimiz salâhiyetle berabahiste salâhiyet kelimesi bile fazbu idareyi harice yaprak tütün satber biraz da sermaye ile techiz ve ladır. Bizce bu işin böyle yapılması mağa da sevketmelidir, amma tamatakviyesi kifayet eder. Her nevi tü Tütün tnhisarma hatta bir vazif e omen ticarî bir mahiyet ve zihniyetle. tünden kâfi miktarda olmak üzere larak tevdi edilmelidir. Bu idarenin resmî bir idare oluşu elinde daima ü ç beş milyon kilo if Tütünün ihraç olunacak kısmında dış piyasalarda kendisine karşı lenmiş stok tütünü bulunacak veç emniyet hisleri uyandıran bir vazi • tabiî inhisar mevzuu bahsolamaz. hile ufak bir sermaye. tnhisar tdaFakat bizim tnhisar tdaremiz bu işte yettir. Harice tütün satmakta ida resi mevcuttan sattıkça satılamn esasen kuvvetli bir teşekkül olduğu renin resmiyetinden yalnız bu emniyerini yeni iştiralarla dolduracağıncihetle tütün ihracında v e binnetice yet verici vaziyeti ile istifade etmeli, dan bu yolun tütüncülüğümüz için tütün mahsulümüzün kıvmetlenmeüst tarafında harice tütün satmak sinde en büyük rolü en büyük mu en emin ve devamlı kıymetlenme yohususunda tıpkı bir ticarethane gibi vaffakiyetle o başarabilir. lu olup kalacağında şüphe yoktur. hareket etmesi için kendisine tam YUNUS NADİ Bu böyle yapılmak için tnhisar t d a . ye kâmil bir salâhiyet yennelidir. Bu Gazi Hz. filo kumandanını kabul buyurdular Misafir bahriyeliler bugün Taksim abidesine bir çelenk koyacaklar fsmet Pş. Izmir'del Mühim bir siyasî Nutuk söyliyecekj Av sonunda M. VenîzeI los Yalova'ya geliyor Ankara 18 (Telefonla) Basvekü tsmet Paşa, 28 temmuzda tzmir Gazi heykelinin küşadını ya. ^ parken çok mühim ve siyasî bir nutuk soyliyecektir. Bu nutka Ankara mehafilinde büyük bir ehemmiyet verilmektedir. tsmet Paşa 24 temmuz pazar günü trenle tzmir'e hareket edecek, ertesi akşam tzmir belediyesinin serefine vereceği ziyafette bulunduktan sonra salı günü Çesme'ye gidecekth. 28 temmuz sabahı tzmir'e gelerek resmi küşadı ve mühim nutkunu soyliyecektir. Ayni gün Ege vapurile tstan bul'a hareket edecek olan Başvekil doğru Yalova'ya gidecekth. O günlerde Yunan Başvekili M. Venizelos ta bh Türk vapurile Yalova'ya gelerek bir hafta Gazi Hz. ne misafir olacaktır. KENDİ KENDİMİZt TENKİT: mü Ludvi^ht muhtelif suaMne fereddütsftS cevap veren İtalyan Başvekili M. M. Venizelos geliyor Çok güzel bir sergL Güzel San'atlar Akademisinde talebe eserlerinden bir sergi açıldı Ecnebi mektepleri Akh başında ve mevkii gibi halü vakti de yerinde bir vatandaşla aramızda şu muhavere cereyan etti: O Bizim oğlanın da mektep çağı yetişti geldi. önümüzdeki ders sene sinden itibaren çaresine bakacağız. Biz Nereye vermegi düşünüyor sunuz? O llk tahsili tabiî kendi mektep lerimizden birinde verdirdikten sonra s5$da Akademi Mimarî şubesinden Celâl bir ecnebi ve tercihan bir Fransız meksolda Tezyinî San'atlar şubesi kısmında tebine koymağı ve müteakıben de lise Güzel San'atlar Akademisinde dün | tahsilini Galatasaray'da bitirtmeği ka rarlaştırmış bulunuyorum. saat on dörtte, talebenin bir senelik eserlerinden mürekkep bir sergi a Galatasaray'la ilk mektep arasındaki ecnebi mektebi niçin? çıhnıştır. Merasrme müdür Namık Fransızcası kuvvetli olsun diye. tsmail Beyin nutku ile başlanmış, Ancak böylelikle lisan itibarile daha şehrin bir çok güzide aileleri ve bu mükemmel olacağını görüyorum. meyanda lngiliz sefir ve sefiresi ve Bir kere Galatasaray'ı lisan iti san'at müntesipleri hazır bulunmuşbarile de kuvvetleştirmeli, o başka. Çün tur. Bütün salonlar resim, tezyinî kü herkes sizin yapacağmızı yapamaz. resim ve ve mimarî şubelerinin çok Fakat nihayet memlekette su ecnebi muvaffak olunmuş eserlerile güzel mektepleri de bir şeye yanyorlar de bir surette tezyin edihnişti. mek. Sergi umumiyet itibarile güzeldir. Ona şüphe mi var? Hiç mektep Bu münasebetle mimarî şubesmin olur da bir şeye yaramaz olur mu? fevkalâde bir enerji ile çahştığını O halde bu mektepleri sıkı nezasöylemek lâzımdır. Bu şubenin taretle istediğimiz pbi yüriiteceğimize ikide bir kapatmağı düşünmekliğimiz abes lebeleri seneden seneye ne kadar büsayılmak lâzımgelir? yük adunlarla yürüdüklerini bu sergideki eserlerile bir daha isbat etmiş oldular. Ancak bu müessesede ted Biçer Beytn Parkoteî projesinin modeli, teşhir edüen afişlerden biri ris edilmekte olan modern mimarî Türk talebesinin zekâ ve sâyü gayretleri sayesinde memleketimizde büyük bh* sür'atle ilerliyeceği leri kuvvetlenmektedir. Resim şubesi talebelerinm de çok çalıştıkları ve güzel eser ler meydanajgethdikleri muhakkaktır. {Mabadi 4 üncü sâhifede) Bugün: S inci sâhifede Askerî tekaut şuberinde işleri bitenler listenin son kısmı Dr. Reşit Galip Beyin Zeki Velıdi\ Beye cevabı Yarın: *«