eT Paris Sefırı Nasıl sıl Atlatılmıştı ? POSTA Veli Paşa Paris Sefaretinden / Ayrılırken Fransa Hükümeti Kendisine Lejiyon Donör Nişanı Verıyordu, Bu Manidardı! Muharriri x Her Hakkı Mahfuzdur e tü Bir memur için, maaş mikta- rının azlığı veyahut maaşın dört beş ayda bir defa alınması, hiç- bir zaman haizi ehemmiyet de- ğildi. Osmanlı — İmparatorluğu memuürin — sicillâtında, - acından ölen bir memura tesadüf edi- memişti. Ayda kırk kuruş maaşa sahip olan, fakat bunu da ancak dört beş ayda bir defa alan me- murların arasında, ailesini geniş bir. refah — içinde — yaşatan ve hatta - gözünü dört açarsa - irat ve akar sahibi olanlar bile az değildi. Bu da bir nevi hik- |meti hükümetti ve hiçbir kontrol kuvveti b prensibi ihlâle lüzüm görmezdi Bu hal, Osmanlı ülkesinde, ezeli bir kanun gibi temadi edi- yor.. bu devam ettikçe, hab- kın terakki ve inkişaf kudreti sönüyor.. buna mukabil, hükü- |met kudretini elinde tutanların ihtiras ve tahakküm hisleri kuv- vetleniyordu. Asırlardanberi başından ko- kan balık, artık kuyruğuna ka- dar tefessüh etmişti. Tanzimat!.. Diye ortaya atılan ve asırlardanberi zalim ve cebbar hükümdarların keyfi — idaresine nihayet verdirerek halkı refah ve saadete kavuşturmıya çalışan- lar bile ©o kokmuş balığın bir kılçığını teşkil ediyorlardı. (Büyük Reşit Paşa...) Bu isim Osmanlı tarihinde ebetpayan bir nam bırakmıştır. Bilhassa harici siyaselteki isabet ve muvaffakı- yetleri, ona Bismark kadar şeref- li bir mevki kazandırmıştır. Fa- kat.. Maalesef © da kendisini hasis cereyanlara kaptırmaktan kurtaramamıştır. (Makam) yahut (sandalya) kavgası yüzünden ( Âli Paşa) ile çıkardığı — ihtilâhi hoş gö- rüvermek — mümkündür. Fakat. © devirde Paris — sefiri ke- biri olan Veliyettin Rifat Paşayı padişaha jurnal etmesi, bu bü- yük adama yakışmıyacak kadar büyük bir küçüklüktür. Rivayete mazaran Reşit Paşa, mabeyn kâ- tipleri meyanında bulunan oğlu Cemil Beyi Paris sefaretine tayin etmek için Veli Paşayı azletmiye karar — vermiş. Halbuki — bunu daha evvel haber alan ve Veli Paşaya teveccühü olan (Napoleon) araya girmiş, Veli Paşanın az!i-> mâni olmak istemiş. Fakat R: paşa fikrinde israr ve Fransa hükümetini de ikna etmiş. Nihayet: *Paris Sefiri Devletlâ Veli Paşa Hazretlerinin artık sefaret- te uyumıyarak Fransada kendi- sini himaye daiyesinde buluna »- ların dahi bu bapta bir şey diyemiyeceği anlaşıldığından mü- şarileyhin sefaretten azlolunarak » yerine bir münasip zat intihap ve istizan olunmak üzere - Bursa v tayini, hakkında ma- " bir ilham İsmi takdir ile geçen büyük Reşit Paşa ruzatta — bulunmuş derhal iradesini istihsal etmişli. Hem de nasıl?.. Kendi mah- tumu — Mabeyni Humayun — kâ- tiplerinden Mehmet Cemil Beyin Paris sefiri kebirliğine tayin edildiğini bildiren bir ilâve de olmak şartile... Veli Paşanın, maruzat dolayısile azli ve ayni zamanda Cemil Beyin de Paris sefirliğine tayini, hazinei evrak kuyudatile sabittir. Ancak, bu mesele, Re- şit Paşanın arzusile mi yoksa, padişahın — karihasından — doğan neticesile mi olduğu biraz karanlıktır. İş bu kadarla kalsa; ve yalmız Veli Paşanın azlile ve yerine Re- Şit Paşa zade Mehmet Cemil Beyin nasbı ile kapansa idi bel- —— RADYO — 25 Mayıs- Çarşamlba İstanbul — (1200 metre) 18 grumor 19,5 Cennet Hanıin, Yesari Azım 90,5 opora parçaları, 21 Bedayi ki heyeti tarafından alatorka Baz, | 22 çazbant. Bükreş — (394 motre ) 3 relakatinde . piyano ile B vVu ralı sunatı, Belgrat — ( 420 Almanca dere, 20,6 Çigan orkost 5i Mit Sırp şarkıları, 22,10 al onseri Roma— (4i metre , konser, 21415 doktorün tavsiyeleri, 21,45 Puccini konseri. Prağ ( 488 metre ) 20 güzeta yaberleri, 20,20 bir operanın uvertürü, 2),35 Prag Alman tiyatrosundan nakletı Şatoda bir oyun İsimli komedi. Viyana (BİT metre ) 19,56 Dos- tovakinin *«Karamaz af biraderler mah- kemesi huzurunda » ismindoki piyes 20,40 Straviskinin eserleri. Peşte (Ö30 metre) 19,40 orkestra, 21 Stutyoda temsil . Varşova — 411 metre) 20,9ö - kon- ferans, gramolon, 31,15 Kora heyeti lıı-ıdııııhıı jarkılar. ayıs Perşembe Iıunbııı — (1200 metre) 18 - Gramn- fon, 19,5 atudyo heyeti, Hayriye Ha- nun, 20,5 konferans, 21 Belkis Hanım, 32 orkestra , Bükreş (894 metro ) ıııııııııra tarafınd şarkı, 920,2 21 konforans, 21,18 koliğor. Re!lgrad — ( 429 metre ) 20) Fran- sızca mühavere, 20,5 gramofon, 21 doktorun tavsiyeleri, 21,80 kaliser, Roma — ( 44i metro ) 21 gramolan, ajkns hılıerlıri,.âl.ıiü senloni, 30 Madam ) senfoni, ki de dedikodusu bu tarihe kadar intikal —etmezdi. Fakat bu hâdiseyi öyle bir hâdise takip ediyor ki işte orada Reşit paşa esmayı Üslüne sıçratıyor, ve o muhteşem büyüklüğünün yanında, pek âmiyane bir küçük- lük gösteriyor. Hâdiseye gelince: azlolunduktan — sonra avdet etmek — için ken Fransa — Hariciye tinin — müsleşarı Veli paşa İstanbula hazırlanır« nezare- geliyor, ken- disine — Hariciye nazırı Duroin Dö Lüi tarafından bir mektupla bir de nişan getiriyor. Mektupta; Paris sefaretinde bulunduğu müd- det zarfında icra ettiği hidematı memduhadan bahsedildikten son- ra bunun bir batırası olmak üzere kendisine Lejyon Donör nişanının Gran kordonu verildiğini ve ertesi | gece (Elize) sarayında şereline verilecek — muhteşem — ziyafette bu nişanı hâmil olarak icabet ettiği takdirde bütün dostlarını memnun ve müftehir edeceği yazılıyor. Şaka değil.. (Lejyon Donör) nişanının (Gran kordonu) ... Yani birçok büyük zevatın mütehassir olup ta ancak uzaktan yutkun- dukları bir şan ve şeref kılâdesi Sonra, burada ince bir Fransız nezaketi de var. Bu da zaten haksız yere azledilen Paşanın kal- bindeki astırabı tahfif etmekle beraber bir de (hükümetin, senin kıymetini bilmedi. Fakat biz, seni takdir ediyoruz) manasını ihtiva eden diplomatik bir cemile... ( Arkası var) Klemansonun Heykeli Paris 24 — Şanzelize cadde- | sine nakledildiği zamandanberi | üzerinde bir örtü bulunan Jorj Klemansonun — heykelinin üze- rindeki — örtü merasim — yapıl. madan indirilmiştir. Klemansonun birçok dostları bu hususi mera- simde hazır bulunmuşlardır. İspanyada Bulunan Bombalar Madrit 24 — Seyvil vilâyetin- de yeniden 3 bomba bulunmuş- tur. Şimdiye) kadar bulunan gizli bombaların yekünu 349 a baliğ olmuştur. Kürtiyus Moskovada Moskova, 24 — Sabık Alman iciye nazırı M. Kürtüyus bı- raya gelmiştir. Filistindeki Musevi Yurdu Vaşington 24 — Amerika Si- yonist teşkilâtı Reisi Dr. Naum Okolon şerefine verilen bir resmi kabulde Filistinde bir Musevi yurdu tesisi kararlaşmıştır. ;;." ’( 488 ııı.ııro—', j.'l.')v'» Kıral üdip ismindeki kamedi, temsilden sonra konser, Viyana — ( 517 motre ) 21 haftanın dedikoduları, 21,85 konaer. Peşte ( 560 metre ) 20 musikili musahabe 20,5 operadan naki Varşova — (1411 metre) 20,25 gra- mofon, 21415 hafif konser, 22,10 — bir öpera parçaaı. Selim Sırrı Beyin Konferansı Belim Sırrı Boy perşembe akşamı radyoda, beden — terbiyoşi nasıl - bir mana ifado eder? Mevzulu yetmişinci konferahalnı verecektir. Bu konlerans, elmnastik şenlikleri arifesinde alâka uynudıracaktır . Huzuruna Kısa Etekli Elbise Giymiş Kabul Etmez Hiçbir Kadını Asıl İngiliz a- ilelerinin cemiyet hayatına girme çağına — gelmiş olan kızlarını kı- ralıçaya takdim etmeden — evvel hususi ve umu- mi içtimalara çı- karmamaları a- sırlardanberi ria- yet edilen kuv- vetli bir anane icabındandır. Bu münasebet- le senede — iki defa sarayda bir resmi kabul ter- tip edilir ve kı- ral ile kıraliça tarafından o yıl içinde — cemiyet hayatına — dahil olacak olan ha- | mm kızlar ka- bul edilir. Merasim pek sade, Ffakat o nisbette de azametlidir. Hanım kızlar annelerinin veya saraya daha evvel takdim edilmiş olan | en yakın akrabalarından bir ha- | nımın refakatinde olarak suvare elbisesi ile saraya gelirler. Sıra ile intizar odalarına alınırlar. Son- ra yine sıra ile kabul salonuna götürülürler. Kabul salonunda — kıral * ile | kıraliça yüksekçe birer koltuğa yanyana oturmuşlardır. Arkala- rında ve yanlarında bir mustati- lin üç dıl'ı şeklinde bütün saray erkânı vardır. Sırası gelen hanım kiz. teşri- fat müdürü tarafından ismi söy- lenerek — salona — ithal — edilir. liçaya diz çökerek tazimlerini arzeder ve bir iki kelime ile titifat görerek çekilir. Hanım kızları müteakıp takdim sırası saraya henüz takdim edilme- miş olan hanımlara ve onu mütea- kıp te ecnebilere gelir. Ecvebileri takdim eden kimse sefirler heye- tinin en kıdemlisinin zevcesidir. Londra halkı için sarayda yapılan bu kabul resmi büyük bir eğlencedir. İşi olmıyanlar da- ha erkenden sarayın önünde top- lanarak gelen otomobillerin için- deki muhteşem tuvaletli hanım kızları seyrederler. Şurasını da kaydedelim ki hanım kızların takdim merasimi esnasında — taşıdıkları — tuvaletler ne kadar zarıf ve ne kadar muh- teşem olmak mümkünse o ka- dar zarif ve o kadar muhte- şemdir. Fakat ayni zamanda da uzun etekli ve klâsiktir. Filha- kika kıraliça tuvalette fazla ce- surane yeni ihtiraları sevmez. Klâsik merasim elbiselerinin ta- raftarıdır. Muhafazakârlığı iltizam eder. O derecede ki bir ara- hk kesik saçlı hanım kızların saraya kabul edilmmeleri bile mevzubahs olmuştur. Kadıköy Süreyya Sinemasında (25) mayıs çarşamba günü akşamı Baxt 2945 to Raşit Rıza tiyatrosu. Ceza Kanunu Vedvil 3 perda Hanım kız kirala - eğilerek, kıra- İnglız KıralıçasıÇok Muhafazakâr Kadındır İngiliz sarayında yapılan kabul resimlerinin bu seneye ait olan sonuncusu geçen hafta yapılmıştır. Yukarıya — dercettiğimiz — resim takdim —edilecek olan hanım kızların heyecanlı intizarlarından birkaç sahnedir. Fransız Frangı İngiliz lirası Dolar Liret Belga Drahmi İsviçre frangı Leva j Florin Kuron Ç. Şiling A, Pezata Mark Zloti Pengo Ley Dinar Çervonets Tahvilât 1 Dahili D. Muvalıhide j A, Demiryolu Borsa B£TSSESARSRASĞRSNBSÜR EaRARDANAARANANESASE İ Altın. Mecidiye Banknot Sovyet - İngiliz Ticareti ü n et messil 'a ta ti- caret hıı eleri — hakkında izahat veren deniz aşırı Ticaret Nazırı, — İngilterede imal edilen maddelerin So'ye!len satılmasını kolaylaştırmak için 1 ıuılyoıı m bin İngiliz — lirasına bir kredi verilebileceğini ı&ylb miştir. FEYZİATI LISESI Bu geneki tatil devresini İstanbul'da geçirmek mechuriyetinde bulunan mek- tep talebeleri için — Arnavutköyünde her türlü sıhlıt ve terbiyevi vesaiti cami olan binasında bususl ı».uıu vücuda getirmistir. Bu toşkilâttan istifgde ot mek istiyen talebeler mektep idaresine müracaat ederek izahat alabilirler . a İ