Hergün Sovyet Rusyada Neler Gördüm ? Selim Ragıp e #lkaa Moskova, 7 — Sovyet Rusya- da bir sosyalist komünist cemiyeti kurmak maksadile giri- | şilen teşebbüsün şimdiye kadar | vardığı, — varabildiği — neticeleri görüp anlıyabildiğim şekilde, bu | sütunlarda teşrih etmiye çalıştım. ı Bugünkü yazımla da bu teşeb- | büse niçin Rusyadan başka bir memleketin tecrübe sahası olma- dığını, yine kendi anlayışıma göre izah etmiye uğraşacağım: Bence, komünist ihtilâlinin Rusyadan başka bir yerde pat- lak vermemiş olması, onun bu- ileri gelmiştir. ve Susi vaziyetinden Böyle, gelen — maniaları P süpürecek kudrette bir ih- tilâlin vukua gelebilmesi için, ev- | velâ büyük bir işçi kütlesinin vü- €udu lazımdı. Sonra bu amelenin tönderece tazyik görmesi, her türlü insanlık hakkından mabrum bu- | unmaşı Daha | Sonra, içinde | vardı. su- | icapediyordu. köylü — sınıfının, Yaşadığı hayat - şeraiti Köylü, hemen hiçbir retle Üzerinde çalıştığı toprağa Sahip olamıyordu. Bu vaziyet, bu ağır tazyika maruz kütlelerde, | her an infilâk etmiye müheyya | bir — dinamitin işlialiyet — kabili- | Yetini husule getirmişti. Memleketi idare eden Çarlar ve onların etrafını almış - olan asılzadeler, halkın bu ıstırabına ehemmiyet vermiyorlardı. Vaze- ::en terhip ve tedhiş tedbirleri kalplerde doğan acı his- lerin fi haline inkılâp edemi- Yeceği zehabı adeta kendilerinde e Tman halive gelmişti. / Bütün kudret sarayın elinde idi. Onunla millet arasında va- Sita mevkiinde bulunanlar, ha- _"î vaziyeti bu makama akset- | tirmemeyi —hususi bir — vazife bilnıişlerdi_ Çünkü, keyfi idare devam ettiği müddetçe kendileri- he ayırdıkları menfaat membala- rından istedikleri şekilde istifade edip gideceklerdi. Onların bu vurdum duymazlı- ği, tabiaten his ve hayale büyük bir meyil duyan Rus halkında derin bır. aksülâmel hâsıl edi- yordu. Geniş işçi ve köylü küt- lelerinin yaşadığı mıntakalar, için için — ihtilââ — kaynağı — haline gelmişlerdi. Umumi harbin sonla- | rına doğru hâsıl olan bozgun ise, milletin irade ve arzusunun bü- yük bir şiddetle tezahür etmesi- ne vesile verdi. Bu tezahür, belki böyle bir ifrata varmıyabilirdi. | Fakat tam o sırada Rusyaya ayak basan Lenin gibi, ondan evvel yerleşip maksatlarına göre lâzımgelen — tahrikâtı yapmıya muvaffak olan Troçki ve arka- daşları — gibi iradeli unsurların meydana çıkmaları, işin rengini değiştirdi. Rusyada, daha mütedil ve cümhuriyet esasına müstenit bir idarenin teessüs etmesi beklenir- | ken böyle bir idareye vücut ve- | renlerin zahi ve bunların Kerenskinin korkaklığı, aczi, ko- münist idaresini doğurdu ve ade- di ancak on bini bulan ekalli kalil bir kütle, milyonlarca in- sana arzu ve kanaatini| kabul :;il.ı'rdi. Bu, onun kılıcının hakkı Sovyel Rusyada komünist partisinin şimbi tam iki milyon | azası vardır. Bir riyayete göre, | ( Devamı 12 inci sayfada ) İ reisi ( L — İnsan, daima muh'ti ile mü- cadele ve kavga halindedir. ranın Paris, 19 (Hususi) — Gazetelerde dahili siyasi vaziyete ve bilhassa kabine meselesine dair imakâr yazılara tesadüf ediliyor. İslihbarat gazetelerinde bu hususta muhtelif tahminler derpiş edilmektedir. Sol cenah gazeteleri müstakbel kabine hakkında henüz neşriyata başlamış değildir. Bununla betaber siyasi havanın bulutlarla örtülü olduğu ileri sürülüyor. Radikal Sosyalist partisinin kabine meselesin- deki rolü ve maksadı hakkında muhtelif fahminler Yeni Muv SÖON e a ı I Son Postanın Resimli Makalesi & Medeni Adam & | | POSTA 2 — İptidat insanlar, avcı olduk- ları ve köndi gıdalarını tabiatten çıkarmak iç'in uğraştıklarından cesur ve müteşebbis - olurlar. —— a ———eeyrrez | V meti budur. [ SON TELGRAF HABERLERİ Fransa Mühim Bir Siyasi Buh- Arifesinde Bulunuyor Radikal Sosyalistler Harekete Geçtiler dermeyan edilmekle beraber bu fırkanın nüfuzuna tabi bir sol cenah temerköz kabinesinin yakında iktidar mevküni ele alması çok muhtemeldir, M. Heriyonun Reisicümhur ile vukubulan mülâkatına ehemmiyet verilmektedir. Paris, 19 (A. A.) — Cümhur Reisi M. Löbrön, kendisile bir mülâkat talebinde Radikal Sosyalist Partisi Reisi ve Liyon meb'usu M. Heriyoyu kabul etmiştir. &4 — Halbuki medenl ünkü hayatı içinde mücade liyetini kaybeder, sinirlenir, hasta olur. Medeni insanların çoğunun ruhen ve hissen hasta olmalarının hik- bulunmuş olan azene Vergisi Lâyiha Son Şeklini Aldı, Hazirandan İtibaren Tatbik Edilecek Ankara, 19 (Hususi) — Yeni Müvazene — Vergisi Lâyihasının esasları tamamlandı. Bu esaslara göre bütün resmi ve hususi müesse- selerde çalışanlara verilecek maaş, ücret yevmiye, hakkı huzur ve diğer hizmet mukabili paralarla tazmi- nat, ikramiye ve saire ile şirket ve müesseselerin idare meclis!'eri Azalarına hisse senedi veya tah- vilât mukabili olmaksızın verile- K;mşık' Adam Lindbergin Çocuğu Me- selesinin Son Safhası Trenton, 19 (A. A.) — “Nev llıı'ıey.. Kürtis son cinat hâdise- erde methaldar olan mücrim- ler hakkında kasten — yalan haberler vermek — töhmelile tev- kif edilmiş ve isticvap — altına alınmıştır. Kürtis'in muvakkaten serbest bırakılabilmesi için vermesi lâzım- gelen — nakti efalet — mıktarı 10 bin dolâr olarak tesbit olun- muştur. e a Bu adam Lindbergin çocuğu SikNlar AMt G cüğine dÜ emle sonra sözlerini inkâr etmişti. ) Ziya Paşa Ihiifali Adana, 19 (Hususi)— Merhum şair Ziya Paşa için dün Lisede bir ihtifal tertip olundu ve mezarı ziyaret edildi. cek temettü ve ikramiyeler mu- vazene vergisine tâbidir. Yol masrafları, zaruri mas- raflar, muayyen müddetli ve- kâlet ve temsil ücretleri hariç olmak üzere diğer akitler mu- kabili verilen paralarla kaza- lardan — dolayı mahkeme — ka- rarı ile veya sulhen ödenen tazminat, zirai veya muvakkat işlerde çalışan Meıle bir ayda Bir İnkidam Felâketi 42 Amele Toprak Altında Can Çekişiyor Valparezo 19 ( AA ) — Las Raykas tünelinde bir inhidam vukua gelmiş ve 42 amele toprak altındaj kalmıştır. Bu amelenin — kurtarılmaları ümidi yok gibidir. Amele And dağları üzerindeki hatta yapı- makta olan tünelin inşaatında çalışıyorlardı Santiago, 19 ( A. A, ) — Las Raykas tünelinin inhidamı esna- sında toprak altında kalmış olan amelenin henüz hayatta olup ol- madıkları bilinmemektedir. Tah- lis ame Jiyesi tacil edilmektedir. l aldığı para 20 lirayı geçmiyenler bu vergiye tabi değildir. Müvazene vergisi kazanç ve buhran vergileri kesildikten sonra geriye kalan miktar üzerinden hesap edilecektir. Maliye Encümeni bu verginin bir sene, bütçe encümeni ise iki sene müddetle meri olmasını is- temektedir. Lâyiha yakında mec- liste müzakere edilerek haziran- dan itibaren meri olacaktır. — İntiharlar Matbuat Kanununun 38 inci Maddesi Değişti Ankara, 19 ( Hususi )— Mat- at Kanununun intihar hâdise- lerine müteallik — olan 38 inci maddesinin tefsiri hakkında Hak- kı Tarık Bey tarafından verilen takrir dün Adliye ve Dahiliye Encümenlerinden mürekkep muh- telit encümende tetkik edilerek maddenin tadiline karar verildi. Yeni maddeye nazaran dahilde ve hariçteki intihar hâdiselerinin yazılması mahallin en büyük za- bıta amirinin müsaadesine bağ- hdır. Bir gazetenin aldığı müsa- ade bütün gazetelere şamildir. Resim derci memnudur, Hapis ve para cezaları hafif cezaya kal- bedilmiştir. Eski maddeye göre verilen mahkümiyet kararları af- fedilecektir. Gazeteler yazıyor: * Belediye halka - 1,030,000 lira borçludur. günkü bütçede bunun karşılığı mevcut değildir. * Mesele şudür: de mukabili konulmuştur. İSTER İNAMN S İSTE R eu lıindekl mukabili « bu- koymuştur. İNANMA! harcınmış, buna mahsubea bazı inşaat ihale edilmiştir. * Geçen sene bü - parayı « Geçen sene- Belediye bütçesinde oktruva resmi . muhasebesi bu sene mezkür meblâğı yeni bütçeye 700,000 lira Ffazlasile tahmin edilmiş masraf bütçesine | ödeyemiyen Belediye “Fakat Bütçe Encümeni uzun tetkikat neticesinde * Yapılan tahsilâttan sonra bu muhayyel 700,000 | buna imkân olmadığını görerek konan tahsisatı lira noksan çıkmıştır. Fakat bu paramın masraf hiane- | çıkarmıştiır. » İSTER İNAN, İSTER İNANMA! Sözün Bir EKEZ Rekor Kırabiliriz! A E Ticaret YOdasına — şimdiden muvaffakıyet dilerim: Başarılması cidden güç, büyük emek sarfına mütevakkıf, mühim bir iş karşı- sında kalmak üzeredir. Bunun için kim bilir kaç gün çalışacak, kaç defa umumi içtima aktede- | cek, kaç mütehassısın fikrini ala- | caktır?. Elbette işitmişsinizdir: | * Roma belediyesi bir ekmek sergisi açmıya karar vermiş. Her memlekette yenen ekmeklerden birer nümune getirtecek, teşhir edecekmiş.., Tahmin ediyorum: Roma be- lediyesinin ricası İstanbul bele- diyesinden geçerek Ticaret Odası- na neredeyse gelecektir, belkide gelmiştir. Şimdi Ticaret Odası hiç şüphe yok fevkalâde günlere mahsus büyük içtimalarından bi- rini aktedecek ve düşünecektir: — Acaba ne yapmalı? Filhakika mesele mühimdir: İtalyada bir türlü ekmek ç- kar, halkım zengini de, fakiri de bunu — yer. Bizde de prensip itibarile bu, böyledir, fakat hiçbir fırmınki öbürününküne uymaz: İçlerintte Av« rupada bile az tesadüf edilecek derecede iyisi bulunduğu gibi “Hybeliada,, da kine benziyenleri de vardır. ve Ticaret Odasını düşündürecek olan nokta da budur. Vakıâ İstanbulun iyi tanınmış fırınlarından bir tane ekmek alarak gönderip belki Romalılari İstanbullulara gıpta ettirmek müm- kündür, nitekim “Heybeliada,, dar bir ekmek alarak Romalıları *Heybeliada,, halkına acındırmak mümkün olduğu gibi! Evet, her iki hareket te yapılabilir. Fakat her ikisi de doğru olmaz. Çünkü bu iki nevi fırın arasinda kimbi- lir daha kaç ceşit fırın vardır ? Kendi hesabıma ben Ticaret Odasında aza olsaydım Roma belediyesine bir mektup yazılmasını teklif ederdim: « Mühtörem efendim, Istanbulda 42 fırın vardır. Bingen- aleyh 42 çeşit ekmek çıkar. Bu öeke moklerin Hatleri birdir, halitalarının kdiğerinin ayni oldukları iddla edir. Fakat her fırının havas sından, suyundan ve belki do usu- lünden dolayı bihikmeti hüda, ok- meklerinin şekilleri ve lezzetleri yeke — K nden ayrıdır. Bu itibarla Ssize Istanbulda çıkan 42 çöşit ekmekten birer aülmune gönderiyorur. Hür metlerimizin kabulünü rica ederiz » derdim Sözün kısası: Romalılara “des mek İstanbulda 42 Tırın, 42 çeşit ekmek ve 42 çeşit müşteri var« mış, acaba bütün Türkiyedeki ekmek çeşidinin adedi kaçtır?,, dDe:irtiv. parmak ısırtır, bu saha- laki — zenginliğimizi — göstererek rekor kırardım. Mısır Kredi Fonsiyesi Kahire 18 — Yüzde 3 faiz ve ikramiyeli Mısir Kredi fonsi; tahvillerinin 17 mayıs 932 ı..ıii keşidesinde : 1886 — senesi — tahvillerinden 350,707 numaralı tahvil 50,000, 1903 nenesi tahvillerinden 623,251 numaralı takvil 50.000, 1911 se- nesi tahvillerinden 84.2980 numa- ralı tahvil 50.000 frarik kazan- mışlardır. Sovyet Sefaretinde Ankara, 19 (Hususi) — Sovyet Maslahatgüzarı targfından Başvekil Paşa, Tevfik Rüştü B. | ve refakatlerinde Moskovaya gi- | den zevat şerefine dün Sovyet sefarethanesinde bir çay ziyafeti verilmiştir. Vekiller Heyetinde Ankara, 19 — Vekiller he- yeti bu akşam toplanarak Başve- kil Paşanın hareketi ısile müstacel maddeferi — müzekere edecektir. Bu meyanda Vapur <hisar Şirketi teşkili lâyihası da vardır.