ISTANBULDAN I——HNDIJTANA Moskova Civarında Dinamitin Eserleri Her Yerde Görülüyordu YAZAN: M. KÂZIM Taşkentte bir —l0d— Şimdi düşündüğüm başlıca mes'ele: — Moskovaya gidebilmek- tir. — Fakat nasıl? Daha bilmiyorum, amma el- bette bir yolunu keşfedeceğim. Mevki kumandanına müracaat ederek hiç olmazsa araba buldurmasını rica ettim. Ara- balar bulundu, binerek yola — koyuldük. Vakit geçti, birkaç saat Sonra karanlık basacaktı, fa- kat: — Hiç olmazsa beş on ki- lometre ilerlemiş oluruz, di- yorduk. Saat (7,30) da (Kodili) kö- yüne vardık. Geceyi nerede geçireceğimizi — bilmiyorduk. Rastgele bir evin kapısını çalarak: ç — Para mukabilinde bize bir oda vermelerini rica ettik. — Buyurun, dediler, Kapıdan içeriye girdiğimiz zaman karşımıza bizim köylü- lerin boyalı sandıklarına ben- , ziyen bir masa, üzerinde kâ- | r ğıttan — yapılmış bir lâmba; duvarda Meryem ananın resmi O çıktı. Odaya ayak basanlar baş- Çarını açıyorlar ve — resmin Önünde eğilerek haç çıkan- yorlardı. Biz bittabi bunlardan hiçbirini yapamadığımız - için nazari dikkati celbettik. Fakat birşey söyliyen olmadı. Birer kenara yaslandık. Az sonra yemek getirdiler. Ördek suyundan güzel bir çorba yapmışlar tabaklara da ördek kızartması ile yoğurt koymuşlardı. Yatmadan evvel helâyi sor- duk. Odanın kapısını açarak tarlaları gösterdiler, Kendimi bir an içinde — Arabistanda zannetim. Geceyi kaputlarımıza bürü- | nerek kuru tahtanın Üüzerinde geçirdik. Sabahleyin bize süt, tere- yağı, yumurta ve ekmek ge- tirdiler. Bunun üstüne bir de şekersiz çay içtik. Arabalarımıza binerken ev sahibinden — borcumuzun ne ettiğini sordurdum Adamca- O iz cevap — verecek yerde Özbek ailesi cebinden bir sürü kâğıt para çıkardı: — Ben bunları bile saklı- yacak yer kulamazken siz bana hâlâ yük yüklemek istiyorsunuz, dedi, parayi ka- bul etmedi. Bu köylüler pek saf ve misafirperver insanlardı. Ara- ba seyahatinin ikinci günü pek kısa sürdü, Filhakika köyden ayrıldık- tan üç saat sonra bir otomo- bil ile karşılaştık. Şoför ara- baların — yanında — durarak sordu: — İçinizde Kânm B. var mı — Benim! Otomobil bizi almıya gel- mişti. Arabalardan inerek oto- mobile bindik. Araba geri, otomobil de ileri istikamete hareket etti. Fakat talisizliğe bakınız: Bir müddet #sonra etomobil kuma saplandı. Civarda bir kö; tamir etmekte olan amı yardı- mı ile çıkarttık. Fakat sakat- lanmıştı, sür'ati dörtte bire inmişti. Güç hal ile demiryo- lunun bozuk kısmını geçerek (Akbulak) istasyonuna vardık. Bu istasyonda harekete mü- heyya bir tren vardı. Yol ko- miserinin müsaadesile bir va- göona sıkıştık. Geçtimiz yerler kıyametten bir nümune idi: Köprüler yı- kılmış, demiryolları kesilmiş, şöseler tahrip edilmiş, köyler yakılmıştı. Her tarafta dina- mitin eserleri vardı. Doğrusu Ruslar ecnebi hesabına kendi memleketlerini yakup yıkmak- ta büyük bir gayret göster- mişlerdi. (Mabadı yarın) Malül Gazileri Davet Mütekait Harp Malülleri Cemiyeti Ummmi Merkezinden: 930 senesinde tütün ikra- miyelerini aldıktan sonra ge- rek 930 senesinde gerekse 931 senesi haziran ayına ka- dar olan müddetler zarfında vefat edip te bu defa tevzi olunacak ikramiye için asker- | lik şubelerince tanzim kılınan defterlere kaydolunmıyan ma- lül ailelerile on senelik maaş- larını aldıklarından dolayı def- terlere kaydedilmiyen malül gazilerin vesikalarile derhal Veznecilerde cemiyet merke- zine müracaat SON POSTA Tekaütlerin Yoklaması Defterdarlık, bir daha temdit için Vekâlete müracaat edecek İstanbulda (23) bin dul, ye- tim ve mütekait vardır. Bun- lardan (20,683 ) ü son yokla- malarda muamelelerini yaptır- mışlardir. Bunların - alacağı paranın yekünu ( 1,196,360 ) lira (26 ) kuruştur. 11 Eylülden 15 Eylüle ka- dar devam eden tediye müd- deti zarfında bunlardan ( 20413) kişiye ( 1,183,674 ) lira ( Si ) kuruş dağıtılmış yalnız (270) kişi bu günlerde — maaşlarını almamışlardır. Bunlar her ne vakit müra- caat ederse paralarını alabi- leceklerdir. Ağustos yoklama- sına gelmiyenlerin yoklamala- rına devam için 12 eylülden (20) eylüle kadar müddet Uçüncü defa uzatılmıştı. Bu müddet zarfinda — müracaat edenlerin — maaşları da (23) eylülden itibaren verilecektir. Yoklamaya gelen (3) bin ki- şinin yoklamaları mart yok- lamasile beraber yapılacaktır. Maamafih Defterdarlık Maliye Vekâletinden — dördüncü bir temdit yapılıp yapılmıyacağını soracaktır. Buhran Karşısında Nakit Borsa- larımız Kapanmıyacak (Baş tarafı 1 inci sayfada | * Şimdiye kadar bizim Borsa- larımızda vahidi kıyası İngiliz lirası idi. Ve Türk parasına nazaran | (1030 - 1030,5) kuruş arasında temevvüç ediyordu. İngiliz li- rasının düşüşü gittikçe artın- ca, buhranın inkişafını bekli- | yen ve ihracat eşyamızı za- rardan — kurtarmak — istiyen (Konsorsiyom), isterlingin Fia- tını sabit bir halde tutmaktan vazgeçmiş — ve dün, — uzun münakaşalar neticesi bu para- nın İstanbul Borsasında da bir mikyas olamıyacağı esası ka-| bul edilmiştir. Şimdi vahidi kıyasi —ittihaz edilen para, Fransız frangıdır. Bu gün için bir Türk lirası (12,03-12,06) Fransız fırangıdır. Bir İııgılıı lirası da bu hesaba' göre (875) kuruşa kadar düşmüş demketir. Alınan bu kararlar netice- sindedir ki başka birçok yer- lerde olduğu gibi İstanbul Borsasının kapanmasına lüzum görülmemiştir. Bu münasebetle Konsorsi- yom Reisi Âdil Bey bize şu malümati vermiştir: Adil Beyin sözleri — İstanbul Borsasını mu- vakkaten kapamak gibi bir fikir varit değildir. Memleketi bazı zararlardan armak için İngiliz lirasını tutuyorduk. Fakat bu hususta daha fazla sebat edersek memleket için umum! bir zarar doğabilece- ğini anladık ve bıraktık. Bu yüzden müteessir olacak kim- seler ellerinde —İngiliz lirasi bulunan — ihracatçılarımızdır. Konsorsiyomun elinde mevcut İngiliz İiraları pek mübhim miktarda değildir. Maamafih son vaziyete kadar sabrede- ceğiz. Bunları elden çıkarmı- yutıgıı,. Bizim tahkikatımıza naza- ran - İngiliz lirasının İstanbul Borsasında da sukutu, İhra- catımızın oldukça mütcessir edecektir. Zira bazı ihracat maddelerimizin — müşterileri, Bulgaristan ve Yunanistan gibi rakıplermizi tercih edecekler- dir, Bunun sebebi de şudur: Bulgaristan — ve Yunanistan İngiliz lirasını düşürmemiştir. Bulgaristanın bu husustaki se- batı Millt Bankanın sermaye- sinin İngiliz lirası olmasıdır. Yunanistan da ihracatını naza- rı dikkate alarak sebat et- mektedir. Bu vaziyet karşısın- da, —mubayaat - mukabilinde | İngiliz lirası — verecek — olan | müşteriler bunu eski fiatın- dan alacak olan memleketleri | tercih edeceklerdir. lıte bu yüzdendir ki ihracatımızın bir miktar mütecssir olması bek- lenebilir. Maamafih salâhiyettar bir zatın söylediğine göre va- ziyetin salah kespetmesi en fazla 15 günlük bir mesele- dir. Çünki buhran, İngilizlerin harice olan muhtelif borçları- nı, Bankalar mevduatı. ve bu- na mümasil matlübatı, altın yerine kâğıt para İle öde- mek — istemelerinden — fazla- laşmıştır. Şimdi ise İngiltere altının harice çıkmasını menet- miştir. Alacaklılar da alacak- larını kâğıt para ile olarak ka- bul etmemektedirler, Vaziyet bir müddet böyle devam edecek- tir. İngilterenin hariçten altın olarak birçok alacağı vardır. Bunları tahsil edince borçla- rığı yine altınla ödeyecektir. Mesele de kalmıyacaktır. Ajansın Tebliği Ankara, 22 (A.A) — samızda Türk parasını kıy' meti için İsterling esası ter- kedilmiştir. Bir Türk lirası muadili 12,06 Fransız frangı itibarile —bugünden itibaren frank esasına göre muamele- başlanmıştır. Keyfiyet Borsa komiserliğinden banka — ve müessesata bıldınlmı;hr Brezılyalılar Bizden Zeytinyağı Almak İstıyorlar Berezilya Iılhlıunetının Tür- kiye ile olan ticart münase- batmı inkişaf ettirmek istedi- ğini yazmıştık, Brezilyanın İstanbul konso- losu dün de Ticaret Odasına gelmiş ve bir müddet bu hu- susta tetkikatta bulunmuştur. Oda, - zeytinyağlarımız hak- | kında kendisine mufassal ma- lümat vermiştir. Haber aldı- ğımıza göre Brezilya bizden mühim miktarda zeytinyağı almak ıılcınoklcdır Bey'iyeler Tevziat İçin Dün Emir Verildi Tütün ve diğer inhisarlar bey'iyelerinin malül gazilere tevziine dair dün emir geh miştir. Yakında yapılacak 0- lan tevziat şu şekilde olacaktır: Derece Rütpe Lira zabit 159 efrat 74 zabit » elrat 56 rabit 97 efrat 9 zabit &. efrat 18 70 « 56 “ zabit efrat zabit efrat SAA BURNURK Tz Radyo | İNEMALAR GLORYADA: Bu hafta Zengin mizansenli birincl Fransizca sözlü film MARKİZ DÖ POMPADUR ANDRE BAUGE ve MARCELLE DENYA tarat lâvetanı idam temtil edilen harikulâda bir öperet. “OSWALD,, canli — resim. Harp meydanında heyecanlı ve müessir bir dram CEDHEDEmGECE KıSTENAECKERS'in eserinden u Kalp birleşince ,, filminin sevimli mümessili VALTER Bu Perşembe akşamı CHARLOTTE ANDER JANSSEN ARTİSTİK sinemasında ile birlikte, temsil ettiği YALNIZ .... SEN (NUR DU) WİLLİ WOLFF'aa yani Alman aperetlade görünecektir. Bu Akşam Neler | Dinliyeceksiniz ? 23 Eylül Çarşamba Ostrava 263 metre 11 kilovat 19 : Kabare koönserleri 21,30 : Klâvye " Bratizlava 227 metre 14 kilovat 20,25 . Keman konserleri Muhlaker 360 metre 75 kilovat 1945 : Gramofon,: musahabe, konser Belgrad 429 metre 215 kilovat 20,30: Madama Butterfiy Roma 459 metre 60 kilovat 21: Milli İtalyan şarkıları Viyana 516 metre 20 kilovat 20,10 Operet Voise fraht Peşte 550 metre 23 kilovat 20 : Darülfü: 22: Viyola Varşova 1411 metre 158 kilovat 19,25 : Gramofon 19,25 Gazete haberleri 20,15 : Konser Königrvüster Kavsen 1635 met- re 35 kilovat 21!0 | yetinden: Üsküdar Hâle sinemasında Titina Kıraliça Mümessilleri: LCüyaü Harvöy Vi - Tüç. Yeni “Neşriyat Mimar Mecmuası Mimar Abidin B. tarafından neşredilen aylık (Mimar) mec- muasının 8 inci sayısı çok nefis bir şekilde intişar et- miştir. İçinde —mesleğe ait faydalı yazılar vardır. Diş Tabiplerini Davet Türk Diş Tabipleri Cemi- 25-9-931 cuma günü saat tam ( 10 ) da eski Türkocağı binasında — topla- nacak umumi içtimaa bütün meslektaşların — teşrifi — rica olunur. Tevkifhane Hastanesinde Müddeiumumilik tarafından | tevkifhanede yapılan teftiş ne- ticesinde Tevkifhana hastane- sinde ilâç, tentürdiyot, pamuk ve sargı bezi gibi eksiklikler | tesbit edilmiş ve dün bir. ke- sım eşya a!ıııııııur “Dünyada Olup Biten Hâdiseler (Baş tarafı Sinci sayfamızda ) Avusturyadada Borsa Kapalı| Viyana — Matbuata beya- natta bulunan Avusturya Ma- liye Nazırı M. Redlih lııgılh.— re ve Almanyadaki bulırıını Avusturyaya dokunmıyacağını söylemiş ve altın dövizi mü- dafaa tertibatımızı aldık, de- miştir. Bu beyanata rağmen ayın (21) inde Viyana borsa- sının muvakkaten kapatılma- sına karar verilmiştir. İsveçte Vaziyet İstokholm — İsveç Bankası iskonto fiatmı yükseltmiştir. Japonyada Altın Vaziyeti Tokyo — Maliye nazırı, a tın ihracatına kona tahdidatın giddetlendirilmesine — şimdilik lüzum olmadığını ıöy'emışhr Eransız Başvekilini Davet Paris, 21 — Bugün Ameri- ka Sefiri M. Lavalı ziyaret ederek Amerika riyaseticüm- hur sarayından gönderilen ve Amerikayı ziyaret otmesini rica eden bir mektubu mu- maileyke tesdi etmiştir. M. Lâval teşekkür etmiştir. Ve- rilecek cevap, nazırlar mec- Tisinin — içtimamda — takarrür edecektir. Davetin kabulüne mukakkak nazarile bakılmaktadır. | Romanyada Bir Kaza Bükreş — İki petrol katarı | çarpışmış, (50) vagon yanmış, beş kişi kömür haline gel- | miştir. Hasar mühimdir. | l Macaristanda Buhran Yok Budapeşte — Bir kabine buhranının patlak vermek üzere olduğuna dair çıkarılan ha- berlerin yanlış olduğu beyan edilmektedir. Vaıandaşiıga Kabul Eskiden Rus tabiiyetinde olan Meb'us Yusuf Akçora Beyin akrabalarından İbrahim Akçora B. Türk vatandaşlığı- na kabul edilmiştir. ÜSON POSTA evmi, Siyast, Havadiş ve Halk gazoresl Klere : İstanbul. Nurucamaniye Şeref sokağı 35 - 37 Telefon İstanbul - W703 Posta kutusu : İstanbul - 741 Telgraf : İstaabul SON POSTA ABONE HATı ; TÜRKİYE lmKı 750 » 0 » Gelen — evrak gerl verilmaz. Nânlardan men'uliyet akımmız. Adros değiştirilmea (20) karuştarı