13 Ağustos 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
SON POSTA —B Ağustos Hergün Hüsnü Wet Ve Menfaati Memleket M. Zekeriya Fethi Beyin Serbest Cum- buriyet fırkası teşkiline teşeb- büs etmesi Halk fırkası ve abine erkânmca da iyi karşı- landı. Bu teşebbüsten bahseden Halk fırkasi erkânı: “ Biz hüsnü niyetle ve mem- leket menfaatleri gözetilerek Yapılacak bir — muhalefetten Şekinmeyiz.,, dediler. B * Siirit mabusu Mahmut Bey dün Milliyet — gazetesindeki Makalesinde Fethi Beyin yeni fırka teşebbüsünden bahsederek iyor ki: “ Matbuat sütunlarında her | türlü kirli ve gizli ihtiraslardan Münezzeh saf ve samimi bir Muhalefetin faidesi vardır. - “Bizim evhamımız ve hassa- siyetimiz yalnız bugünkü rejimi tlısınduyvııracılı:l,gıı.nilü bi:liğı' yıkacak — hareketlere — karşı Uyanıktır. Yoksa vaziyeti yalnız memleket menafii cephesinden Börecek ve tenkit edecek, yalmız hakikatin yürümesini istiyecek bir muhalefet bugün iktidar mevkiünde bulunanların çekineceği bir kuvvet olmaz.., * Halbuki şimdiye kadar sa- Mimiyetlerinden şüphe edilme- Mesi lâzımgelen fırka gazete- leri memleket menfaatı nok- tasından — yaptıkları tenkitler için müddi umumilik tarafından birçok — defalar mahkemeye verildiler. Bu davaların hepsinden beraet ettiler, fakat bu samimi ve hafif tenkit yüzünden mahke- me mahkeme dolaşmaktan kur- tulamadılar. X Resimli Ay geçenlerde bir Amerikan mecmuasından ter- cüme ettiği bir makale için ağır hapis suçu ile mahkemeye verildi ve mes'ul müdürü iki ay hapiste kaldı. Temyiz mahkemesi bu iddi- âyı varit görmedi ve kararı zetti. Fakat müddei umu- miliğin yanlış bir içtihadına kurban olan Resimli- Ay mes'- ul müdürü hapiste yatmaktan kurtulamadı. e Dünyanın hiç bir tarafında matbust - böyle lüzumlu lü- zumsuz şeyler için mahkemeye verilmez, Matbuatın sık sık mahke- melere - sevkedilmesi — tenkide alışmamanın neticesidir. Hükü- met şimdiye kadar tenkide mütehammil değildi. İcraatının tenkit edilmesine müsamaha gözüyle bakamıyordu. Fakat buna sebep olarak ta tenkitlerin samimiyetine inanıl- amıyacağını, mem'eket menfaati noktasından yapilmadığını ileri sürüyordu. * Tenkide tahammül etmiyen- ler icraatlarının sağlamlığından emin — olmıyanlardır. - Yaptığı işi inanarak ve bilerek yapan- lar tenkitten korkmazlar. Memleketin her evlâdı. hü- kümetin icraatımı tenkit ve kontrol etmek hakkına malik- tir. Çünkü cümhuriyet ve _de- mokrasi tenkit ve kontrol im- kânı olduğu müddetçe yaşar. Tenkide tahammül edenlerin | başkalarının — samimiyet — ve hüsnü niyetinden şüphe etmeğe hakları yoktur. —— —— Kaybettim — 2921 numaralı amatör şoför vesikamı zayi ettim. “Yenisini — alacağımdan hükmü olmadığı ilân olunur. Sıtkı | rine mağlüp birisinin teca: züne uğrarsanız ve sizi tehdide İlknrlamı. Halk Fırkası - | 'Meb'uslar| Yeni Fırkaya | GirebilirMi Yeni fırkaya şimdiden 64 meb'usun iltihak ettiği haberi yanlış çıktı. Yeni fırkanın bu dakikada yalnız G meb'usu vardır. İsimleri:Aydın meb'usu Reşit Galip, Erzurum meb'usu Tahsin, İstanbul — meb'usu — Haydar, Ankara meb'usu Talât, Kütahya meb'usu Nuri Beylerdir. Kâtibi umumiliği Nuri Bey deruhte - etmiştir. Fakat intihap esnasında bu meb'usların namzetlikleri Halk fırkası tarafından konulmuş, intihapları Halk fırkası tara- fından temin edilmiştir. Şimdi Halk fırkasını bıra- kip muarız fırkaya - intisapları verdikleri söz hilâfına hareket etmiş oldukları şeklinde - te- lâkki edilemez mi ? Arkadaşlarımız — tarafından Fethi beye bu sual sorulmuş- tur. Serbest Cümhuriyet fırkası liderinin verdiği cevap şudur: * —Fırkamız Cümhuriyet Halk fırkasının esas prensibi olan lâyiklikte ve cümhuriyetçilikte ondan daha ileri gitmek isti- yor, fırkamız sol bir fırkadır. Cümhburiyet Halk fırkası meb'- usları sola doğrüu - ilerlerse fırka prensiplerine daha ziyade yaklaşmış olurlar.,, Yeni fırkanın merkezi ( An- kara ) dır. Yeni Fırkanın Kadın Azası Yeni Fırkanın altı azası bulunduğunu yazdık. Bu altı azadan başka birde kadın azası mevcuttur. Bu aza da Gazi Hazretlerinin hemşireleri Makbule Hanımefendidir. Meb'uslar Yalo- va'ya Geliyor Ankara, 12 (Telefon)— Ga- zetelerin neşriyatı ve Başvekil Paşanın buraya gelmesinden sonra vaziyette vuzuh hasıl olmuştur. Fakat meselenin teferruatı merak - edildiği için birçok ineh'uslar Yalova'ya —hareket etmiye hazırlanmaktadırlar, Burada mevcut meb'uslar arasında umumiyetle yeni fır- kaya meyil hissedilmektedir. 2 — Yapacağınız şey ayni asabiyetle cevap — vermemek, tatlı dille onun sinirlerini ya- 3 — Sizin muameleniz, onu — teskin getirir. bu — yumuşak bu tathı diliniz ederek — yola BUĞGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ Endişeye Hiç Mahal Yoktur B. Veki! Teminat Arkadaşlarına Veriyor Tenkit Vak'a Gösterilerek Yı;pılmalıdır Ankara 11 (H.M.)— Anka- rada bulunan meb'uslar - siyasi vaziyeti Başvekilin ağzından din- lemek arzusunda idiler. İsmet Pş. kendilerini — Meclis — lokantasına davet ederek - istedikleri hırsatı verdi. Başvekilin burada 25 — meb'u- sun karşısında yaptığı hasbühal iki kısma ayrılır. Birincisi yeni fırkanın herkes tarafından - niyx lüzumlu görüldüğüne dairdir, Başvekil dedi ki: “Memleketin muhalefet tarihi kâmilen karanlık işlerin feci ' ne- ticelerile doludur. Bu itibarla'ma- halefeti zararlı görmek — döğre olabilir. Ancak bü, ilânihaye " de- vam — etmemelidir. Memlekette samimi bir muhalefetin vücudu da zaruridir. val Buna imkân bırakmak, hatta ona müzahir olmak memleket adamlarının - vazifesidir. Sönilmi bir muhalefetin tekâmülüne yer bırakmak lâzımdır.,, Bu, İsmet Paşanın hasbühalin- de birinci kısımdır. İkinci kasım. ise Fethi beyin yaptığı tenkitlere. cevap mahiyetindedir. 4 Başvekil demiştir ki : Fethi beyin tenkitleri umumi- dir. Tenkitlesin vakınlara istinat etmesi icap eder. O zaman “ce- vap vermekte bir an — tereddüt etmeyiz. Şimendifer siyasetimizi tenki- de belki beş sene evvel hararetli taraftarlar vardı, Fakat bugün bu yolda yapılacak tenkitlere yirmi gün sonra Sivasta ötecek loko- | İster İnan, İster İnanma! | TERKZALNZ' LA Bu, bir tayyaredir. Ka- Havada y:lank uçuüyor, * motif düdüğü tezahüratı en kat'i cevap olur. ler zaman kuvvetliyiz. Düşü- nerek ve İnanarak çalışıyoruz. Yaşıyoruz ve çalışıyoruz. müş- kül zamanlarda, en çetin vaziyet- lerde dahilde, hariçte iktısadi, içtimai bütün mesailde akdığımız tedbirler yaptığımız işler yerinde- ' dir ve sağlamdır. Bazı yanlış isim listelerinden arkadaşların müteessir olmalarına mak»! yoktar, Böyle şeyler ber fır- kanın teş:kkülünde olur. Maama- fih içimizden eğer isteyenler varsa diğer tarafa geçmekte ser- besttirler. biz, bize inananlarla çalışacağız ., smet paşa bundan sonra pa- ramızın istikrarı bahsine, daha sonra da harici siyasete geçti ve her iki sahada da tenkitlere dai- ma cevap verileceğini söyledi ve son söz olarak İcraatını efkân umumiyeye bildireceğini kaydetti. Recep B. Zonguldak'tan Anka- ra'ya Dönüyor Zonguldak 11 ( Hususi ) — Nafia vekili Recep B. tetkika- tını bitirerek Filyos'a hareket etmiştir. Fiılyos'tan trenle - Ballikısık mevkiüne, oradan da otomo- bil ile Safranbolu'ya gide- cektir. Safranbolu'dan Çankırı yolu ile Ankara'ya dönecektir. Nutus umum müdürlüğüne tayin olunan Zonguldak valisi Akif B. de Recep B.le Anka- raya gitmektedir. "ğ rada tekerlekie yürüyor, ? Motöre filân ihtiyacı yoî(uun ISon Posta'nın Resimli Makales Tatlı Dil ' *I ' | soruyordu: 4& — Yoksa akıbetiniz böy- le olabilir. | | Tatlı dilin halledemiyeceği l dava - yoktur. Fethi B. Söylüyor: Hükümetin Hataları Serbest Cümhuriyet fırkası lideri Fethi Bey gazetecileri dün de kabul etti. Gazeteciler rogramı — görmek — iscediler. Kethi Bey programın gazete- lere çırşımgı günü verilece- ğini söyledi. Gazetecilerin merakları zail olmamıştı. Hiç olmazsa biraz tafsilât rica ettiler. Fethi Be- yin verdiği cevap şudür: “— Gazi Hz.ne yazdığım mektuptaki — noktai nazarlar | programın hututu — esasiye - sini tayine kâfidir zannederim. Evvelce söyledim, gene tekrar ederim ki program — bugü şiddetle hissolunan ihtiyıç= tatmin edecek, mevcnt sıkın-j tılara çare bulacak - tedbirleri havi bir tatbikat ve icraat programıdır. Kısadır, — uzun uzadıya — nazariyelerle — dolu değildir. Gazeteciler Fethi Beye yap- tığı tenkitlerden bahsettiler. Yeni fırkanın lideri anlattı: “— Şimendifer — meselesi fikrimce —Lugünkü nesle ta- hammül!in derecesini aşan ver- giler — yükletmiştir. dan maada şimendiler için yapılan fedakârlıklar nisbetinde inşaatı nafia meydana getirilmemiştir. Masrafların mühim bir kısmı faizlere ve komisyonlara git- mektedir ,, Fethi B. bundan sonra in- hisarlar meselesine geçti: * — Bugün tehiri mümkün elan masrafları ve hükümet masraflarında âzami tasarrufa riayet ve masraflarda yapılan israflara nihayet vermek fırka- mm esaslı ümdesidir. Bu su- retle vergilerin tahfifine imkân bulunacağına ve halka en ağır gelen 'ıng!ı:ulırduı alınan rü- sumun da — hafifletilebileceğine kaniim.,, Fethi e göre hükümet para i; de hatalıdır. lek_ Ecnebi sermayesinin bmen: etimize girmesine en büyül engel paramızın müstakar ol- mamasıdır. Hiç kimse sağlam bir parayı gayri müstakar bir paraya tahvil etmek — iste- mez. Binaenaleyh — paramızın istikrarı için tedbir almak ve bu gayeyi biran evvel filiyat sahasına getirmek — lâzımdır. Ondan sonra ecnebi sermaye- sinin memleketimize girmesi için yol açılmış olur. Bittabi bu sermayeyi Ürküten müşkü- lâta ve itimatsızlıklara nihayet ı verilmelidir. ' Sual, cevap bitmemişti. Işte Nerededir? : | son kısımları: |— —Sol bir fırka olduğumdak| Yeni Fırka Hakkında Duğyduklarım ” Tramvayda, biri yanınd — Fethi Beyin fırkasına | buyurursun? — Parlamento tatilinde zel bir köşe kapmaca ©o 5 x Bir kadın bana sordu: — Acaba bu yeni fırkayz beni de alacaklar mı ? — Hayır... Bu, « Cümhuriyet,, — fırkasıdır. | o kadar serbestlik - yarı * Eski — meb'uslardan sordum: — Ne dersiniz ? M — Yeni fırkanın ismi bi namı müsteara benziyor.. Bir zat qây: söyle, — Bu iki fırka, * cezveye benzemesi kahveyi pişirmesi, A gimiz budur. » Bir mütefek' g. du: & YSARnR — Efend.linda hükü değil, — yaşata.cı mziyor. ? y tte tenvir KU * — Fırkalar da, N: Hocanın dediği gibi, benziyor: Eskidikçe, Hırsızmış Barnak Barnakyan isgpin bir Ermeni, garbi Anâadolu' dolaşırken şüphe üzerine kal; eşya çalmış imiş. Nev İcat Sigara Sigara tiryakileri kib u- lanmak zahmetinden kurteli caklardır. Çünkü Am” bir nevi sigara yapılmış kibriti de beraberdir. Bu sigaraların husust ku ları vardır. Yakmak istenil zaman ucunü — hafifçe h kutusuna sürmek kâfidir, nazaran mevkii iktidara ğiniz zaman bir sosyali komünist fırkanın serbesiçe şekkülüne taraitar olaı sınız — Biz ciütmhuriyetçiyiz. n buat ve miînıhşyı î)âruüy. iyoruz. — Kadınlara intihap hal verecek misiniz? — Vereceğiz. — Za renleri reddedemem. Gazetelerin Vaziyer | Ankara, 12 (Telefon) Mevcut intibalara yöre Va İstanbul'da çık?- güzeteleri Miltiyet, Cümbhuriyet, Vaki A'ı:şnm. Politika gazetelerii eski _yuiyetlcrînî imuh edeceği, Yarn'ın yeni fırkar temayülü olduğu Son Posta' nın istiklâlini muhafaza eyliye cekleri kanaati vardır. — — YENİ FIRKANIN. BEYANNAMESİ BUGÜN | VERİLECEK € Yenl firkann reşmea b hükümete bir Tahant alınması yaANNAME veriln -«i henüz verilmen verilecektir.
