16 Ocak 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 9

İİ kimse hiç şüphesiz karikatürist olamaz. Karikatürist muharrir de olma- lıdır. Ve bu çok elzemdir. Yukardaki izahdan anlıyoruzki: Karikatüristlik kolay bir iş değildir. Çünkü, bu kadar mütenevvi evsafı bir arada bulundurmak ve onları birbiriyle meczederek orta- ya eserler çıkararak herhalde çok zordur. » Bugünkü mizahi sahada birçok karikatürist görüyoruz. Bunların adedi o kadar fazla değildir, Fakat bunların ekserisi «kari- katürist» adını taşımaya lâyık ol- mayan kimselerdir. Soğuk bir espri ve gelişi güzel çizilen bir kaç çizgiyle karikatür yapdıkiarını sanan bu insanlar 88- dece zavallı olabilirler, Bununla beraber mizah meç- muslarında yeni yeni imzaların lanse edildiklerini görerek sevini- yoruz. İstikbâlde Türk karikatürismi bugünkü hercümercten kurtula- cakdır. Bugünkü karikatüristlerimiz arasında o«Karikatüriste (o olarak kimler gözümüze çarpıyor. Cemal Nadir, Ramiz Gökça, Za- hir Güvemli, Neomi Rıza, Orkan Ural, Salih, Mazhar Nazım Resmor, Togo vesaire. Bunlarıda sınıflandırmaya ih- tiyaç vardır. Ben, bizde hakiki dört karika- türist olduğuna eminim. Bunlar; Cemal Nadir, Ramiz, Zahir Gü- vemli, Mazhar Nazım Resmor. Çiz. Ecnebi Karikatürlerinden JorjiDühamel gileri kuvvetli ve esprisi - (sazı soğuklukları müstesna edilirse - ekseriya hoş olan Cemal Nadir şüphesiz bu sahada müstesna bir elemanımızdır. Yarattığı tipleri Amca bey, Akla Kara gibi canlı ve müşahhasdır. Cema! Nadir tip- lerini daima aramızdan, cemiyet- ten seçer, Geniş bir espri «geniessine ma- lik olduğunu inkara hacet yok.. Ramiz ise, ekseriya çok banal bazanda gayet müstesna egerler verebiliyor., Ramiz'in çok karikatür yapma» ğa mecbur olması, onun ekseri eserlerinin şişirme olmasını doğu- ruyor. Bununla beraber Ramiz esp. riyi bol bol bulabilen bir adsmdır. Zahir Güvemli, bir karikatü- ristte bulunması icabeden her şeyi şahsiyetinde taşıyor. Onda, derin bir espri kuyusu - ki kovalarca çektiği halde dibi Ectebi Karikatürlerinden görünmüyor - oldukca iyi bir ka- lem ve diğer karikatüristlerde bü- lanmayan bir vasfı var: Muherrir ve cdebiyatcı olması. Zahir Güvem li bilhassa son eser- leriyle karikatüristlikde yeni bir adım atti. i i Son çıkan «Zahir Güvemli'nin karikatürleri>nde bunu bariz ola- rak görüyoruz. Zahir'in esprileri diğerlerinkine benzemiyor. Önde keşkin bir ze- kânın mevcudiyeti daima görülü- yor. Bazı karikatürlerde çizgiye ehemmiyet vermediği belli olu- yordu. Bunu, o şimdi tamamiyle izale etti. Mazhar Nazım Resmor ise bam- başka bir alemdir, Çizgileri bütün karikatüristlerimizden daha kud- retli ve esprileride iyi.. Bilhassa son eserleri ümitleri * Ecnebi Karikatörlerinden — Evet bayan biz ikiziz fakat kardeşim altı aydanberi karşıki pastanede çalışıyor 1.. kuvvetlendiriyor. Ondan daha mü- kemmel eserler bekleyebiliriz. Resmor, karikatürizmde yeni şahıslar canlandırdı. Bu dört kıy- metli karikatüristten sonra Safih, Orhan Urai, Neomi Rıza, Togo Vw. &. gibi imzaları görmekdeyiz. Salih tarihden çizgileriyle ga- yet kıymetli bir eser vucude ge- tirdi, Bu janr eserlerde muvaffak oluyor. Diğer karikatüristler sathi de- recede kalmışlardır. Belki daha eserlerini vermediler. Onlardan bunu bekleyoruz. > Karikatürizmimiz gün geçdikee iyiye, doğruys, hakikiye doğru adımlarını sıklaşdırıyor. Karikatürizm açtık bir sanab> olarak bilinmelidir. «güzel 103 — Servetifünun — 7317