23 Mart 1939 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 9
No, 2ğ99—537 İlim ve Şekspir ve Kara Bulutlar;3 16 ıncı asır, Shakespear'ın edebi hayatında bir dönüm noktası teşkil eder, Şair bu zamana kadar, genç- liğinde beslediği arzulara, emellere nail olmuştu. Doğduğu kasabanın tanınmış bir şahsiyeti olmuş, ken- disine bir isim, mevki yapmıştı. Artık, iflâs etmiş kasab Shakes- pear'ın aylak, delikanlı oğlu Wil Shakespenr değildi. Adile sanile, Stratford'un ismini, tâ Londralara bile duyurmuş olan, New Plaec'in centilmeni, zengin Mister William" Shakespeare diye anılıyordu. Aile- siyle birlikte, satin alarak, yeni- den tamir ettirdiği mükellef köp- Künde yaşıyordu. 1601 de ölen ba- batının son günlerini müreffeh ge- girten asırların büyük şairi, 1808 de ölen annesine de Henley Street de, içinde son nefesini verdiği evi al- mışta. » Londre ise Shakespear'e hürmet ediyor, âdeta tapıyordu. Sanat âle- minde, bir yıldız gibi parlıyah Shakes pear tanınmış biraktör, marut bir pİ- ye& muharriri olarak yükseliyordu, 1599de Southwarkda inşa edilen yeni (Globe Theatre) Dünya tiyatrosunu bizzat kendisi idare ediyor, hağıla- tanın büyük bir kısmını kendisi çekiyordu. Kral birinci James de enu tutuyor, seviyordu. Her sınıf, halk onun cemiyetinde bulunmayı bir nimet, bir üstünlük sayıyotdu. Rivayetlere inanılacak olursa, Sha- kespsare,, Sir Walter Raisigh tara- fından ( Mermaid Tovern ) Deniz kızı hanında kurulan, bir nevi ede- biyatçılar kulübünün en gözde, baş: da gelen siması olarak gösterilmişti. Shakespear'in bniynduğu asrın başlangıcında yarattığı eserlere bir göz gezdirecek olursak, birden, biraz evvel arzettiğimiz refah manzara- sının değiştiğini, âdeta sislendiğini, Sanat kara, bir bulut, içine gitdiğini ve şal- rin bü muzlim atmosfer içinden bize göründüğünü derhal fark ederiz. L&kin bu karabulut, şairin de- hasını körletmiş, karatmış değildir, Zira Shakespeare harikulâde eser- lerinden bir kısmını bu devrelerde yazmı Bu karabulat, bir zamn için semanın parlak rengipi kapamış, ve şair tabiatının hoşlğudığı güzel ve neşeli şeyleri örtnliştür. Gene bu karabulut, müthiş, Sir İPanrının, esrar dolu tezahürlerilp fena halde sıkılan insanların kör bir halde ür tünde gezdikleri toprağı, pöire, ya“ şanmıyacak talihsiz çğrak bir yer olarâk göstermiştir. Bu devrelerde Gitakespeare'in iktidasl ki şimdi pek geriden duy- duğumuz, bildiğimiz Büyük keder) mefhumunden haberi yoktu. Önde gördüğümüz değişiklikler tabiatın bir iktizasından b bir şey de Bildi kanaatindeyim. Her düşünen, anlıyan insan gibi oyda, tabiatte "karşılaştığı bir takım rheseleleri an lamak iştiyakını beslemiş, beynini yoran, niçin ve nedepf..lerin ve- vablarını vermeğe uğraşmıştı. Her mütekâmil bir insan gibi de ken- dini bazan avunduracak, bazan da büsbütün isyan ettirecek İsrziye lerle karşılaşmıştı. Shakespeare'in 1802 ile 1608 seneleri arasında yazdığı oeserler- de, dünyadaki fenalığın, günah te- mayüllerinin çok olduğuna inanı- gını gösteren fikirlere daima rast- arız. 1602 ile 1606 da yazılmış olan Hamlet, Othello, Kral Lear, Mak- beth gibi 4 büyük faciası da, bn devrede şairin beynini kaplıyan, kendiâini uğraştıran fikirlerin tam ve mükemmel bir aynası, ifadesi- dir, Mesel& King Lea? (Erel Lir) piyesivde iztirab, ihtizar bissi o ka- dar kuvvetle anlatılmış, duyularak Dünyasından Portrtigr —. Yas; İbrahim Me: yazılmıştır ki inany, Bö lord i Üy “ Lakisle ha fazla Sıratlord'd rısı ve iki kığı ile bili yordu. Büyük kizı öldukga & mış bir doktorla “svişmiii,, ; çocuğu ela Eee bor pek. şoviyd | tarı da kendisini Slaj yorlar, ak sk siyereilaş lardı. Şekepeşin facişlerin ma piyeslerin kahramanı. | oynamış olan Riohaşd ölümünden sonradş deli gibi aktör arkidüşidr.j ms. görüştüğü insanlardı, , tanınmış şairlerinden Ben Draştan'da şairi yedi Shakespenre bp şsaşiili günlerinde erik dğuygem meseleleri uğ Hp Bu in Ele ?
