10 Kasım 1932 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 5

Nv.1891—206 Geçmiş zaman hay- vanlarından kalma bir örnek Bir Rinoceros'un Enstantane olarak Alınan Fotoğrafisi Geologya araştırmaları, yer yüzünde hayvanların ve insanların eskiden daha iri, daha büyük, daha korkunç iken gittikçe küçülmüş, incelmiş, boşlaşmış olduğunu ortaya gıkarmıştır, Bugüukü hayvanların arasında kalan pek iri yarıların da eski zamanlardan kalmış ve küçülmekte gerilemiş olduğu söylenmek- tedir, Filler ve mandalar bunlardandır. Bir Rinocöros'un enstantane alınmış bir resmi Bunlar arasında Rinocöros yani gergedan delilen bir iri hayvan vardır ki şimdilerde örneği pek az kalmıştır. Sert ve kurşun geçmesi güç bir deri ile örtülü olan bu hayvanın iri bir başı vardır. Başının iki vanında fil kulaklarına benzer geniş ve büyük kulakları vardır. Fakat bu kulaklar fildeki gibi ağa- Kıya sarkmış değildir. Koca başının ortasında dik bir tek boynuzu vardır. Bunun iki yanınka küçün ve birbirinden çok uzek iki göz, hayvanın görmesine yardım eder, Göz kapakları ve gözün altındaki etler aşağıya doğru sarkmıştır, İki burun deliği de birbi- rinden uzaktır. Boynuz burunun yükselmesi yerini Halimden delikler arasında ayrıca bir sivri parça yoktur, Ayaklar, ortadaki çok büyük olarak üç tır- naklı parça helinde biter. SERVETİFÜNUN 373 Cehennem ( İlâhi Temaşa ) Dante Algiyeri Nakilii Repp Rıfkı Naşiri pre kütüpbanesi, 1932 66 sayfa 60 İnsanlık hayatının üç büyük devri yekdiğerinden mühim hadiselerle ayrılırlar. Korknuç ve karanlık bir devir teşkil eden Orta çağdan Yeni kuruna geçi- leceğine ait ilk alâmet edebiyat sahasında doğdu. Algiyerinin (1265-1321) şaheseri İlâhi Temaşa işte u nevi eserlerin en başında gelir. Muazzamıbir devrenin içtimai hayatının aynası makamında olan bu eser yazıldığı tarihtenberi asırlar geçtiği halde bu gün hâlâ çok büyük zevkle okunabiliyor. İlâhi Te- maşa üç büyük kısımdan mürekkeplir; Cehennem, Araf, Cennet. Ragıp Rıfkı B. edebiyat kültürü için fevkalâde kıymetli olan İlahi Tumaşanın «Cehennem» kısmını çok selis bir lisanla dilimeze çevirdi. Cehennem ante'nin eserinin en kuvvetli olduğu kis ei denebilir. Çünkü Dante sevgilisi Beatrisin ölümü ile çok derin bir teessür içine düşmüştü. İşte bunun tesiri ile Dante eserinin Cehennem kısmında dehasının en yüksek zirvesine irişmiştir. Cehennem'in dilimize çevrilmesinde nazarı dik- kate çarpan mühim bir nokt vardır. Türkçenin pek fazla tasfiyeye doğru gittiği şu son günlerde bu eserin biraz eski bir tarzda olduğu yekten göze çar yi Halbuki Dante'nin eseri en ziyade lise tale- si ve yabancı bir lisana vâkıf olmayanlar tarafından istifada olunacak bir kitaptır, Edebiyat kültürünün teşekkülü için bu cins eserler çok lüzumludur, Hatta diyebilirim ki en başta gelenidir. Demek ki asıl oku- yacak olan zümrenin en ziyade anlayabileceği bir lisala nakledilmesi lâzımdı. Fakat her ne olursa olsun Edebiyat kütüphane- mizin çok ihtiyaç gösterdiği klâsiklerin en başında gelen Dantenin İlâhi Temaşasının Cehennem'ini dilimize gömün suretile çok faydalı bir iş yapan Rağıp Rıfkı Beye teşekkür etmek ve ve kısımlar rının de intişar etmesini beklemek lâzımdı Diğer medeni dillere müteaddit defalar mütendilt kimseler tarafından nakledilmiş olan İlâhi Temaşa- nın tam bir cilt halinde ve daha açık bir lisanla elimize geçmesi ne kadar memnuniyeti muciptir. H.R. Son zamanlarda bir fotoğraf meraklısı avcı bir Rinoçdros'un enstantane fotoğrefisini almıştır. Bu alırken avcı hayvanın üzerine bir kurşun çekmiş, iri hayvan da başını yukarıdan aşağıya eğerek kurşu- nu savuşturmuştur. Korku duyarak kendini derleyip toplamış olduğu sırada çekilen bu fotoğrafinin bir resmini koyuyoruz. Burada belkide tufandan önce yaşamış hayvanların sonkaldısı olan Rinoçârosu canlı canlı görüyorsunuz. Bu hayvanların üç boynuzlusu eski Dinosorların sonkaldisı olduğunu ileri sürenler pek goktur. Bun- ların sözlerini dosdoğru almamak için pek eski olan şey Dinosorların memeli hayvanlardan olduğu anla şilamamasıdır. Dinosorların memeli oldukları yahut bunlarla memelilerin birbirinden geldikleri anlaşıldığı gün Rinocerosların onların torunları olduğu da beli- recektir,