11 Ağustos 1932 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 16

176 SERVETİFÜNUN No.1878—193 Adana'da Türk sinayii — 165 inci sayfadan mabaat — çiftçinin, müşterinin hususi pamukları ve fabrikanın kendi kozalari için muntazam anbarlar vardı. Müşteri- İerin pamuk kaleleri | bu üstü m a sani ğ faza ediliyor, yangın ti i l Iplikhane kısmında dört İsi otuz numaraya kadar yumuşak ve kıvrak iplik imal ediliyor. Piyasada numarasız arslan marka ismile tanılan ve satılan bu iplikler Avrupa ipliklerinden farksızdı. Çorap dokuma ve maral işlerinde kullanılmak için büyük bir rağbetle satı ir. Bezhane dairesinde en kalın çadırlık bezden en ince astarlık beze kadar her vasıfta bez imal edilebi- liyor. Fabrikanın arslan markalı çifte mavi yan çiz- ili bezleri satış sahasında büyük bir rağbet ve şöhret zanmışlır. 1927 senesinde müessesenin yeniden kuruluşunda İtalya'dan bir iplik ve bez mütehessisı getirilmiştir. Fakat çok asri ve zengin vesaite malik olan fabrikada teknik ve faaliyet itibarile mevcudiyetinden hiç istifade edilemiyen bu ecnebinin yerinde bugün İtalya'nın a lano Mühendis Mektebi Alisinden mezun Hikmet Bey isminde mütehassıs bir Türk mühendisi, değeri bir fen müdürü var... Bana fabrikayı gezdiren ve me- sai tarzı hakkında izahat veren bu kiymetli sanayici- iki aydan beri tayin edildiği fen müdürlüğünde, İiynm yapmağa muvaffak olamadığı işlerde gös- terdiği muvaffakıyeti ve fenni çalışma usulleri üzerin- deki ıslah teşebbüslerini milli bir gururla seyrettim. Yakın zamanlara kadar fabrikayı ancak bir ecnebi mütehassıs işletebilir, diye muhitte ve efkârı umumi- yede yer tutan mâküs bir kanaati değiştiren, Türk zekâsının ve muvaffakıyetinin kıymetini yükselten Hikmet Adil beyin iki ayda organize ettiği büyük işler, hazırladığı muntazam mesai projeleri, italyan za- manında bakımsız harap bir şekilde duran bazı maki- gizi bizzat tamir ederek işletme faaliyetine getirmesi, rlardaki vesaiti, makine dairelerindeki iplik numa- mim ve pamuk cinslerini temi için yaptığı. numaralı etiket tertibati, Türk zekâsının ibda ve et kud- retini ispat eden ve ecnebi mülehass Bl kurtaran canlı eserlerdi., bir Türk varlığile, Türk sermayesi, Türk mütehassısı, Türk işçisile işleyen fabrikanın yeni fen müdürü Hikmet Adil beyden mü- essese mustakbel hayatı için daha çok faaliyetler ve feyizler bekliyebilir. Milano'da altı senelik muvaffakı- yetli tahsilini bitirdikten sonra üç senedir memleketi- mizin sanayi hayatında çalışan bu değerli mütehassı- sımız meslek sahasında büyük ve muvaffakiyetli eserler vücude Şetirmiştir. Türkiyede ilk defa “Fenni pamuk ve pamuk iplikçiliği, hakkında yazdığı ve yakında tabettireceği kıymetli bir eserile beraber, şimdiye ka- dar memleketimizde otuz numaraya kadar yapılabilen pamuk ipliğini, hususi formül ve mesaisi neticesinde altmış numara imaline kadar çıkarmağa muvaffak olan bu faal mütehassısın yüksek ve büyük bir müessesenin fen müdürlüğünde bulunmakla göslereceği müstakbel muvaffakıyetler türklük namına bana derin bir gurur duyurdu. Müessislerden fabrika müdiriyetini temsil eden Nuh Naci Bey, memleketimizin siyasi ve iktisadi ha- yatında büyük hizmetleri, ve mütebariz faaliyetleri görülen bir şahsiyettir. Bir müddet Büyük Millet Mecli- sinde msbus olan, Türk milletinin şerefli vekâletini idare ede: Nuh Naci Bey mebusluktan ayrıldıktan sonra, Kayseri hattının inşasında muvaffakıyetle çalışmış, derin ve nafiz zekâsının, kuvvetli idari şahsiyetinin SeN beş altı senerlenberi de bu müessesenin yük- sek faaliyetinin nazımı ve amili olmuştur. Adana gibi kesif bir ziraatçi memlekette bu büyük müessesenin bugün şltiyüzden fazla erkek ve kadın amelesi var. Müessese hayatında çok kıymetli bulduğum intibalar- dan biri de idare heyetini, ustasını, işçisini fabrikaya kuvvetli bir rabıta ile bağlayan samimiyet ahengidi. Fabrikada çalışma daireleri haricinde memurlara ait meskenler, amele oturması için pavyonlar vardı. Mem- leketimizde asri sanâyiin inkişafı için muntazam bir mesai projesile çalışan Cümhuriyet hükümetinin büyük gayesini, şahsi bir sermaye kudretile ve yekpare bir Türk varlığile yükselten fabrika müessislerini tebrik etmeği vazife saydım. Büyük ve kiymetli teşebbüsleri Türk sanayiciliğıne şeref veren, yaptığı güzel, çeşitli, sağlam ve ucuz mamulâtile memleket ihtiyaçlarını te- mine çalışan Milli Mensucat Fabrikası 1928 senesinde iştirak ettiği (9 Eylül) sanayi sergisinde altın madalya ile birinciliği almış, 1929 da Diyaribekir, 1931 de yd ara'da açılan ikinci yerli mallar sergilerinde de m dalya tevzi edilmediği için en yüksek takdirle taltif Rema Hükümeti cümhuriyemizin yerli sanayii teş- mek ve memleketimizde çıkan iptidai maddeleri işliyerek ihtiyaçlarımızı muhitimizden almak için takip ettiği muntazam faaliyet devresinde, Milli Mensucat Fabrikası gibi şahsi sermayelerle kurulmuş, Türk var- lığile işleyen, Türk karakterini yükselten fabrikalarımı- zın çoğalmasını temenni etmek, vatan arzularının en samimisi ve en büyüğüdür, Pamuk ziraati ve sanayii için İktisat ve Ziraat vekâleti celilelerinin yeni sene faaliyetine büyük bir istismar sahası olan Adana pa- muğu, müstakbel senelerde daha feyizli bir istihsal menbaı olacaktır. Çünkü fen müdürü Hikmet Adil Bey gibi kıymetli bir Türk sanatkârının bu pamukla yap- mağa muvatfak olduğu (60) numara ince iplik, her nevi we çeşitte ince kumaş dye elverişli oldu- ğundan, şimdiye kadar her se arice yabancılara ince poli kumaşlar için verdiğimiz elli iki milyon liradan fazla paramız memlekette kalacak kendi pâ- muğumuzla kendi ihtiyaçlarımızı temin edecek bir istihsal menbaı açacaktır. Düne kadar hariçten pamuklu kumaş satın alan Türkiyenin bugün ve yarın için kendi ihtiyacını temin ettikten başka dünya pamuk ticaretinde büyük bir mevkii olacaktır diyebiliriz. Bana Me sarsılmaz kanaati veren, milli gurur hissini derin derin duyuran, Türk sanayiciliğinin büyük istidat ve kabiliyetini tekâmül gayesine hızla ve muvaffakıyetle yürümek hakkına ve huzur içinde çalışmak taliine kavuşturan ulu gazimizin müdüriyet odasında duran büyük portresi önünde tâzim ve şükran hislerimle eğilerek müesseseden ayrıldım. Muhterem müdür Nuh Naci ve fen müdürü Hikmet Adil beylere, ziyaretimden aldığım kıymetli intibalarla ayrılırken, bir ziyaretçiye gösterdikleri hüsnü kabule ve milli varlığı temsil eden muvaffakıyetli eserlerine şükran ve takdir hasimleri ifade edebildimmi diye düşünüyorum... İstanbul — 11-8-932 M. Faruk aa a aaa aaa AHMET İHSAN Matbaası Limited