25 Nisan 1932 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 6

SERYEPİFÜNUN No. 1854— 109 Bir Amerikan Misyonere Cevap Azizim Papas Efendi; Avision of Youth atlı Amerika mecmuasında ir- tişar ederi yazınızın Türkçe okudum. Ateşli bir papas olduğunuz için bütün dininize çağırmayı belki kendiniz için bir vazife telâk- ki edersiniz. Bu telâkkinize acak değilim. Yal- nız müsaade ederseniz yazınızın bize taallük eden noktalarına ilişeceğim: 1. — Muhit meomuasını çikarttırmaktaki gaye nizin “okumayı ve yazmayı ilk defa öğrenen Türk camiasına muasır hayat hakkındaki hıristiyan nok- tai nazarını telkin etmek, ten ibaret olduğunu ys. zıyorsunuz. Bu cümlenin bir kısmını teşekkürle kar- gılayacağım. Diğer kısmını affınıza m m tashih edeceğim: Hazırladığınız suikaatı cür'et ve cesaretle açığa vuran itirafınız cidden teşekküre lâyıktır. Çün- ki Türkler mert ve namuskâr insanlardır; sarabai- tan hoşlanırlar. Türk çamiaşının okumayı ve yar mayı ilk defa öğrendiği hakkındaki iddianıza gelin- ce bunun ne kadar vahi olduğunu ufak bir teemmül ile idrak edersiniz. Unutuayorsunuz ki Tür! Bizin dünyadan bihaber ecdadınıza muasır medeni- yetin esaslarını öğreten bir medeniyetin en mühim banilerinden biridir ve takdir edersiniz ki medeniyef her şeyden evvel okuyup yazmağa tevakkuf eder. 2. Muhitteki negriyatla “ bu eski medeniyet topraklarını hıriztiyanlığın inkişafı ve serpilmesi için sürüp hazırlıyoruz. , diyorsunuz. Fakat papa” efendi; siz, bu eski medeniyet topraklarını “ haristiyanlığın inkişafı ve serpilmesi için sürüp hazırlamağa, (Muhit) in intişarındanberi değil, pek çok zaman ev- vel başlamış idiniz. Birçok yıllardanberi devam edegelen mesainizin hiçe müncer olduğunu göz önünde tutarak bu derecelerde ümitlenmemeniz icap etmezmi idi? Bu memleketin en ihtiyarları bile go- cukluk hafıralarına ımüracasi ederlerse sizin köşe bucakta sinsi sinsi incil dağıttığınızın silik izlerini eantandırabilirler. Maamafih sizin bu hususta ne kör dar kanaatkör olduğunuzu bilmez değiliz. Bütün bir asir içinde aslı faslı belirsiz mütereddi bir Türkün bile tuzağa düşmüş olmasını parlak bir zafer gibi teşit ettiğiniz malümdur. Şu halde “gerek sizin, gerekse karınızın sık, sık ve büyük bir zevk ile davet ettiğiniz sözde türk arkadaşlarınız ,, olduğunu bizde aşağı yukarı tahmin edebilirdik. Siz büyük ümitlere kapılacağınıra Türk cemiyetinin bu süprün- tülerile iktifa etaeniz iyi olur. 3. — Gazetenize mağazalarda, vapurlarda, posta larda, velhasıl her yerde tesadüf edildiğini ve hatts hükümetin bile yüzlerce nüğha olarak orta mektep- lere ve umumi kütüphanelere koyduğunu yazıyor- sunuz. Olabilir, Muharrirleri, mesul müdür ve imti- yaz sahipleri Türk ismini taşıyan kimseler tarafından neşredilen bir meçmuanın, perde arkasından, gizli ellerle karıştırılan bir hokkabaz kutusu olduğunu anlamak için keramet sahibi olmak lâzımdır. Eğer bu muherrirler bilerek 8ize alet olmuşlar ise «sık sik tercümesini biraz g 20 olarak nyayı ve büyük bir zevk ile davet ettiğiniz (sözde) türk Gl a ey bunlar olacağına hükmetmek 23 ruretindeyiz. 4, — Türkün bir mazisi olduğu gibi bir istikbali de pe diyorsunuz. Evet papas efendi, bilmelişi- niz ki Türkün <pek parlak ve pek muazzam» bir mazisi olduğu gibi istikbalinin de o maziden «daha rengin ve daha muhteşem» olacağına imanımız vâr- dır. Türkün “Saltanatı yıkmış, Cümhuriyeti kurmuş ve bütün varlığile yüzünü yanna çevirmiş olduğu da, bir bakikattır. Türkün bütün varlığile yüzünü yarına çevirmiş olduğuna siz de bizim kadar iman etmişse- niz, şimdiye kadar takip ettiğiniz istikameti değiştir- meniz icap eder, Çünkü yarına yüz çevirmekteki azm ile maginin en köhne ve en gülünç akidesini bir araya getirmenin mümkün olmadığını sizin gibi okumuş bir adamın derhal teslim etmesini beklemek hakkımızdır. 5. — “Bugün bir yeni Türkiye doğuyor ve biz esas hatların: tesbite çalışıyoruz., demekten makea- dınizı kavrayamadım., Vakıi bir yeni Türkiyenin doğduğu tarihi bir hakikattir. Fakat siz kin oluyor. sunuz ki bu yeni Türkiyenin “esas hatlarını tesbit etmeğe, çalışıyorsunuz, Türkiyede yalnız Türkün hâkim olduğunu ve Türkiyenin mukadderatile Türk- lerden başka hiçbir kimsenin oğnıyamayacağını bilmeniz lâzım gelir zannındayız. 6. — Misyonerin terakkiperveri olabileceği husu- gandaki mahsulü hayalinize ve sizin İsayı temsil ettiğiniz hakkındaki kanaatinize karışmak istemeyiz. İsadan başka daha kimi isterseniz temsil edebilirsiniz. a Ee bileceğiniz iştir. Yalnız şu noktayı ihtar Türk o kadar müterakki bir kanaati diniye- ve indi ki Allahtan başka ilâh olduğu ve şunun bunun bu (ilâh)ları temsil edebileceği hakkındaki iddiaları gülünç telâkki eder. Fikrimce eğer 8iz, hakikaten dininize hizmet etmek istiyorsanız, daha doğrusu ihtiyar ve zengin kadın vatandaşlarımızı istişmar elnekten başka bir maksat güdüyorsanız bizimle uğraşmaktan vaz geçmek ve ilmin ezici sultası karşısında her gün bir parça dalıa erimekte olan akidenizi tahlis için bütün mesninizi Avrupa ve Amerikada teksif etmek ıstırarındasınız, 7. — “Hakiki Hıristiyanlık kendini her lisanla anlatabilir. İşte Türkiyenin de istediği budur.,, Papas efendi, sizin bu lâflarınız, affedersiniz ama Akıllı adam sözünden ziyade deli tekerlemesine behgiyor. Böyle yazılar ciddi vö aklı başında bir mecmuanin sahifelerinden ziyade tımarhane duvarlarına yakışır. İyisi mif Gelinde şunu dahra mantaki bir şekle kayalım ve diyelim ki «Hakikat kendini her lisanla ve hafta dilsiz olarak anlatabilir. İşte Türkiyenin de Türklerin de istedikleri budur.» Beki, bütün dünyanın rahat ve huzuru namına hak ve hakikate zafer, hokkabazlığa da nihai inhizam ve izmihlâl temenni ederim, hürmetlü papas efendi cenapları. Zonguldak meb'usu Halil