23 Nisan 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 7

No. 1810— 125 rak Fünt Paşaya birkaç maden imtiyazı Hün- kâr tarafından ihsan olunmuş olduğu için Paşanın unları satip eline yüz binlerce aitın geçtiği söylenirdi ve Fuat Paşa parasini ya- pılarla, misafirlerle, ziyade kalabalık olan köşk hayatile, donanmalarla köşkte çök aşırı mas- raflar yapmakla yer dururdu. Fuat Pâşanın bu tarzda hayatı Abdulhamit devrinde epey seneler sürdü, fakat günün birinde Hünkar: cüreti ge aldı, bir gecede Paşayı tevkif ettirip Maivet vapurundan bir tanesine bindiritti wa Şamha mnefyevledi. Püat Paşa Şamda şehir hariçinde yüksek bir tepe üstünde bulunan kışlada malıpus yaşadı. 'Tuhafi şudur ki paşınn gıyabında göya muhakemesi yapıldı ve galiba rütbesi de alınarak hakkında hüküm verilmişti! Meşrutiyet ilân olunumea Müşir Fuat Paşa siyaset kurbanlarının başında olarık İstanbula döndü. Paşı Şamdan İstanbula gelirken, yevmi Servetifünun mamina ben Çanakkaleye kadar giderek Fuat Paşayı karşılamıştım ve kendisi ile ilk defa görüşmüştüm: Çanakkaleden İstanbula kadar bir fransız vapurunda gelişimiz fevkalâde heycanlı olmuştu. Tamamen coşkun ve kaynar halde bulunan. İstanbul Fuat Paşayn tasavvür öluüamıyacak bir wnumi istikbal yaptı. Bu istik- bal Jınzırlanmış değildi, birdenbire doğmuştu. İstibdattarı bikmış olan bütün halk istibdat kurbanimi karşılamakla yürekten hislerini göste- riyordı. Müşir Fuat Paşa Meşrntiyetten sonra Ayan âzası oldu, orada Sakin bir hayat geçirdi, daima zinde ve genç gibi idi. Mütarekede Funt Paşayı ben gene galeyanda gördüm. Yaşının çok ilet- lemiş olmasına bakmadan milli Hareketleri candan ve yürekten benimsemiş idi. Ahmet İhsan w 5.» Fuat Pş. 190 yaşını kadar yaşıyan İneir köylü Hasan Pş. nın oğludur. Fuat Pş.nın vefatı anında kaç yaşında bulunduğunu pek İyi bilmiyorsak ta her halde çok yaşamakta babasına yaklağpılye gibidir. Kendisi yüze yakındı. i merhum melekâtı akliyesine sahip olduğu delikal ıra kadar bir askere yakışan salâbet ve ciddiyeti bir an için bile terketme- miştir. Hayatı askeriyeden çekilerek gözlerinden malül bir halde evinde oturmağı mahküm bulunduğu zaman bile bütün tavırları onun bir kumandan olduğunu gösterirdi, SERVETİFÜNUN Fransız. edebiyatı Andre Chenier ibtilâli insanların isüpdat ve bakazlık aleyhine ilk Kalıhar hamlesi olmakla. ber4ber o birçok o büksızlıklardan o bali kalamadı. Yüksek bir gaye için yürüyen insanlar hususi arza ve ihtiraslarım hâkim kılabilmek için mukaddes gaye ortada kaybolmağa başlamıştı. Bunun için günüllür insanların yekünu kadar bigünak İnsanları büyük ihtilâl sehpaya “götürdü ve Lavazye gibi bir âlim, Kamil dö Mulen, Danton gibi büyük bir vatan perver, Chenier gibi ateşin bir şair giyotine sevkedildi, Chenier'in bütün suçu fazla ateşin olması idi. Chenier, İstanbul'da doğdu, o İki yaşında iken Fransaya gitmişti, İlk tahsilini Nayare Kollejinde ikmni etti. Üç ay kadar Strasbourg'da kaldı ve gonmu İngiltere sefaretine tayin edildi. Büyük iktildl onun yeni fikirlerine çok mülâyim geldi, İlvvelâ ihtilâl heyeti oyu benimsemiş o da ihtilâli sevmişti, Fakat sonra Terreur devri ©henier'yi niforoz etti've kendisinden nefret duydu; ateşin sözleri ve misraları . Terreuriin canımı sıkıştı, O sırada Fransa'da 6n wowz şey İnsan cam idi; hak gamına giyotin. işleyordü. o Robespisree Terreur'iu o meisi bulunuyordu. €hemier miiayet Robespierre'ii suku- tondan iki gün eyyel giyotin ile idam edildi, A. de Visriy, Stella isimli eserinde Obenier'nin #öD günle rinden bahsmliyor. hanesinde mahkünlarin listesini okuyunca Chenler'i pederi deli gibi olmuş Oğlunun ismini İintede görünce İRobespierre'e istirlinma gidiyor ve oğlunun şiirlerinin gerçi sert olduğunu, fakat bunun göüçlğine. atfetmesini rica ediyor. 'Terreur. reisi «Oğlunuz hak kında hüküm verilecektir, İhlal iwalikemesi baza defa affeders dedi. Fakat Andr& Chenler affedilmedi. Ölümünden 1819 #arihine kadar Chenlet'nin eserleri mechul kaldı, Nihayet Henri Lulonclhe binluri DEŞE etmiştir. Ühenier Yrantz büyük bir şiir. Kitnlanı hapishanede kaleme almıştı. o Bilhassa « Lek derlerse Ver» «di ©n #ok Yazdığı şiiri çök matultur. Şair bü şiirinde Terrcnt'ü tel'in ediyor ve « Ben, ey fazilei eğer ben ölürsem ağla diye haykımiyor, Chenier'nin mami eserleri Jeune Captive, L'aveygle dir, Chenier'nin Marie Joseph de Chonier isimli bir kardeşi, vardır ki bu du oldukçü şölmetli bir facin şairi idi. Chont du döpart, Henri VOL, Calar isimli eşetlerin muharriridir. Hüseyin Necmettin Zabıt kâtihi Sani Laznre hapis i birçok ta kiymetli evlât yetiştirmiştir. Güzide oğullarından biri Balkan hı Edirne'nin istirdadında Edirne'de şel müştur. 1 i <